Co warto wiedzieć o urlopach okolicznościowych

Czym są urlopy okolicznościowe

Zasadą jest, że urlopy powinny być udzielane zgodnie z planem urlopów. Plan urlopów ustala pracodawca, biorąc pod uwagę wnioski pracowników i konieczność zapewnienia normalnego toku pracy. Plan urlopów podaje się do wiadomości pracowników w sposób przyjęty u danego pracodawcy. W dwóch przypadkach pracodawca nie musi ustalać planu urlopów. Po pierwsze, gdy zakładowa organizacja związkowa wyraziła na to zgodę. Po drugie, gdy u pracodawcy nie działa zakładowa organizacja związkowa. W tych dwóch przypadkach termin urlopu ustala się po porozumieniu z pracownikiem.

Pomimo jednak ustalenia terminu urlopu w planie urlopów lub w porozumieniu z pracownikiem mogą zdarzyć się sytuacje, kiedy pracownik musi mieć dzień wolny, aby wziąć udział w ważnym wydarzeniu rodzinnym. Pomocą w takiej sytuacji są urlopy okolicznościowe. Urlopy okolicznościowe są związane z ważnymi wydarzeniami rodzinnymi lub osobistymi pracownika. Pracodawca ma obowiązek udzielić pracownikowi zwolnienia, jeśli tylko ten wystąpi z wnioskiem o urlop i uprawdopodobni wydarzenie, w związku z którym chce dnia wolnego.

Urlop okolicznościowy przysługuje pracownikowi, nie zaś osobie wykonującej pracę na podstawie umowy o zlecenia, czy umowy o dzieło.

Pracodawca ma obowiązek wypłacić za czas urlopu okolicznościowego wynagrodzenie. Wynagrodzenie liczone jest zgodnie z przepisami określającymi zasady obliczenia wynagrodzenia za  urlop wypoczynkowy.

Komu przysługuje urlop okolicznościowy

Pracodawca udziela urlopów okolicznościowych w związku z ważnymi wydarzeniami rodzinnymi i osobistymi pracownika. Pracownikowi przysługuje urlop okolicznościowy w związku ze:

• ślubem pracownika,
• ślubem dziecka pracownika,
• urodzeniem się dziecka pracownika,
• zgonem i pogrzebem małżonka pracownika, jego dziecka, ojca, matki, ojczyma lub macochy.
• zgonem i pogrzebem siostry, brata, teściowej, teścia, babci, dziadka pracownika,
• zgonem i pogrzebem innej osoby, będącej na utrzymaniu lub pod bezpośrednią opieką pracownika.

Zobacz także: Jakie zwolnienia przysługują pracownikom

Wymiar urlopu okolicznościowego

Z prawa do urlopu okolicznościowego pracownik nie musi skorzystać w dniu danego wydarzenia rodzinnego lub osobistego. Jednak dzień urlopu okolicznościowego musi być powiązany z tym  wydarzeniem rodzinnym.

Pan Alicja złożyła swojemu pracodawcy wniosek o udzielenie jej urlopu okolicznościowego w związku z jej własnym ślubem. We wniosku prosiła o udzielenie jej dwóch dni wolnych w piątek przed dniem ślubu i w poniedziałek, już po ślubie.  Pani Alicja miała do tego prawo, ponieważ w przypadku, kiedy pracownikowi przysługują dwa dni urlopu okolicznościowego, nie musi wykorzystywać ich łącznie, dzień po dniu.

Wniosek o urlop okolicznościowy

Urlop okolicznościowy udzielany jest pracownikowi na jego wniosek. Jeśli pracownik złoży pracodawcy stosowany wniosek o udzielenie mu urlopu, pracodawca nie ma możliwości odmówienia mu urlopu. Pracodawca nie może sam udzielić pracownikowi urlopu okolicznościowego z własnej inicjatywy.

Pracownik, który stara się o urlop okolicznościowy musi udowodnić, że urlop mu przysługuje. W związku z tym powinien przedstawić pracodawcy dokument potwierdzające narodziny, zawarcie małżeństwa lub zgon. Najlepszym dowodem jest aktu urodzenia, akt ślubu lub aktu zgonu.

Uzyskanie aktów stanu cywilnego wymaga jednak odpowiedniego czasu. W związku z tym dostarczenie dokumentów może nastąpić w późniejszym terminie.

W przypadku, kiedy pracownik nie udowodni zasadności udzielenia mu urlopu okolicznościowego, pracodawca może uznać, że nieobecność pracownika w dniach, kiedy korzystał z urlopu okolicznościowego była nieusprawiedliwiona. W związku z tym pracodawca może zwolnić pracownika za  naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych.

WZÓR WNIOSKU O URLOP OKOLICZNOŚCIOWY

Zobacz także dział: Urlopy pracownicze

Podstawa prawna: Kodeks pracy

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy (DzU nr 60, poz. 281 z późn. zm.)