Wszystko co warto wiedzieć o urlopie bezpłatnym

Ewa Ryś
rozwiń więcej
Długość urlopu bezpłatnego nie jest limitowana. Przepisy kodeksu pracy nie wskazują żadnej górnej granicy, do jakiej pracodawca może udzielić urlopu bezpłatnego. Fot. Fotolia
Urlop bezpłatny to czas, kiedy pracownik jest zwolniony ze świadczenia pracy, a pracodawca z obowiązku wypłaty pracownikowi wynagrodzenia. Stosunek pracy pomiędzy pracownikiem, a pracodawcą trwa jednak nadal.

Kto ma prawo do urlopu bezpłatnego

Pracownik ma prawo wystąpić do swojego pracodawcy z wnioskiem o udzielenie mu urlopu bezpłatnego. W okresie urlopu bezpłatnego nie musi on świadczyć pracy, ale także nie otrzymuje wynagrodzenia. Okresu urlopu bezpłatnego nie wlicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze. W czasie urlopu bezpłatnego ulegają zawieszeniu prawa i obowiązki pracownika i pracodawcy. W okresie bezpłatnego urlopu pracownik nie zachowuje prawa do świadczeń  z ubezpieczenia społecznego, w tym w szczególności prawa do zasiłku chorobowego i opiekuńczego.

Urlop bezpłatny trwający krócej niż miesiąc nie ogranicza uprawnień pracowniczych w zakresie urlopu wypoczynkowego.

Pracownik po wykorzystaniu urlopu bezpłatnego ma prawo do powrotu do pracy. Pracodawca nie może odmówić przyjęcia pracownika z powrotem do pracy. Jednak, jeśli pracownik nie zgłosił się do pracy, po wykorzystaniu urlopu może zostać przez pracodawcę zwolniony bez wypowiedzenia, z powodu ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych.

Zobacz także: Co warto wiedzieć o urlopie bezpłatnym

Obowiązkowy urlop bezpłatny

Urlop bezpłatny możemy podzielić na obowiązkowy lub nieobowiązkowy. Nieobowiązkowy urlop ma miejsce, kiedy to pracownik zgłasza swojemu pracodawcy chęc skorzystania z urlopu bezpłatnego, a pracodawca może ale nie musi wyrazić na niego zgodę. Natomiast z obowiązkowym urlopem bezpłatnym mamy do czynienia, jeśli pracownik został powołany do pełnienia funkcji z wyboru w związkach zawodowych.

Pracownik, który korzystał z takiego obowiązkowego urlopu bezpłatnego ma prawo do powrotu do pracy u pracodawcy, który zatrudniał go w chwili wyboru. Pracownik ma prawo do powrotu na stanowisko równorzędne pod względem wynagrodzenia z poprzednio zajmowanym. W przypadku, kiedy pracownik nie zgłosi swojego powrotu do pracy  w ciągu 7 dni od rozwiązania stosunku pracy z wyboru następuje wygaśnięcie stosunku pracy. Chyba, że niezgłoszenie nastąpiło z przyczyn od pracownika niezależnych.

Okres obowiązkowego urlopu bezpłatnego wlicza się do stażu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze.

Szczególny urlop bezpłatny

Szczególnym rodzajem urlopu bezpłatnego jest urlop udzielany na czas wykonywanie pracy u innego pracodawcy. Za zgodą pracownika, pracodawca może udzielić pracownikowi urlopu bezpłatnego w celu wykonywania pracy u innego pracodawcy przez okres ustalony w zawartym w tej sprawie porozumieniu między pracodawcami. Zgoda pracownika musi zostać wyrażona na piśmie.

Co ważne okres takiego urlopu bezpłatnego, wlicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze u dotychczasowego pracodawcy.

Jak długo może trwać urlop bezpłatny

Długość urlopu bezpłatnego nie jest limitowana. Przepisy kodeksu pracy nie wskazują żadnej górnej granicy, do jakiej pracodawca może udzielić urlopu bezpłatnego. W związku z tym urlop bezpłatny może trwać kilka dni, miesięcy, rok a nawet parę lat.

Natomiast przepisy stanowią, że przy udzielaniu urlopu bezpłatnego, dłuższego niż 3 miesiące, strony mogą przewidzieć dopuszczalność odwołania pracownika z urlopu z ważnych przyczyn.

Jeśli jednak w umowie nie zamieszczono takiego zastrzeżenia, nie ma możliwości odwołania pracownika z urlopu bezpłatnego bez jego zgody, nawet w przypadku, kiedy zaszłyby ważne przyczyny uzasadniające odwołanie.

Zobacz także: Czy pracownik może skrócić urlop bezpłatny

Wniosek o udzielenie urlopu bezpłatnego

Urlopu bezpłatnego udziela się na pisemny wniosek pracownika. Pracodawca może udzielić urlop pracownikowi tylko na jego wniosek. Pracodawca nie ma możliwości zmuszenia pracownika, aby wystąpił z wnioskiem o udzielenie urlopu bezpłatnego.

Pracownik składając wniosek o urlop nie musi podawać przyczyny swojej decyzji.

Jak wspomniano wyżej to pracodawca udziela pracownikowi urlopu bezpłatnego, jeśli przychyla się do wniosku pracownika udziela mu urlopu bezpłatnego. Bowiem pracodawca nie musi uwzględnić wniosku pracownika, nie ma także obowiązku uzasadniania swojej. Odmownej decyzji.

WZÓR WNIOSKU O UDZIELENIE URLOPU BEZPŁATNEGO

Bydgoszcz, dnia 8 lutego 2010 r.

Adam Zieliński
Ul. Mickiewicza 4/14
00-002 Poznań

Do

Piotr Nowak
Nowax Sp. z o.o.
Ul. Znana 2/22
00-002 Poznań

Wniosek o udzielenie urlopu bezpłatnego

Na podstawie art. 174 § 1 kodeksu pracy zwracam się z uprzejmą prośbą o udzielenie mi urlopu bezpłatnego w okresie od dnia 10 lutego 2010 do dnia 10 lutego 2011 roku łącznie w wymiarze 12 miesięcy.

Adam Zieliński

Wyrażam zgodę na udzielenie urlopu bezpłatnego w terminie i wymiarze wskazanym we wniosku.

                                                                                                                                                                             Piotr Nowak

Podstawa prawna: Kodeks pracy

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 11 czerwca 1996 r. w sprawie udzielania urlopu bezpłatnego i zwolnień od pracy pracownikom pełniącym funkcje w związkach zawodowych oraz zakresu uprawnień przysługujących pracownikom w czasie urlopu bezpłatnego i zwolnień od pracy (Dz. U. Nr 71, poz 336)

Prawo
MRPiPS: nowe rozwiązania na rzecz osób z niepełnosprawnościami i przebudowa modelu orzekania o niepełnosprawności. Termin do 20 maja 2025 r. na składanie dokumentów
02 maja 2025

Rok 2025 jest wyjątkowo obfitujący w zmiany prawa czy też projekty zmian w zakresie uprawnień dla osób z niepełnosprawnościami i ogólnie dla całego systemu orzecznictwa. Ale to nie koniec! Idą kolejne zmiany i to na z góry określone lata: na 2026, 2027 a nawet 2028 r. Perspektywa odległa - to fakt, ale takie działania jak zapowiada resort pracy wymagają długiej perspektywy. Udało się dotrzeć do informacji, z których wynika, że MRPiPS ogłasza program: "Przebudowa modelu orzekania o niepełnosprawności". Co będzie obejmował program, do kogo jest skierowany i co można zyskać?

Znieważenie flagi państwowej – co grozi za obrazę symboli narodowych?
02 maja 2025

Flaga państwowa to jeden z najważniejszych symboli każdego kraju – wyraża tożsamość narodową, suwerenność, a także dumę z historii i wspólnoty obywatelskiej. W Polsce ochrona flagi jest zagwarantowana przepisami prawa, a jej znieważenie jest przestępstwem. Warto więc wiedzieć, czym jest znieważenie flagi Rzeczypospolitej Polskiej, jakie formy może przybrać oraz jakie sankcje grożą za tego rodzaju działanie.

Powstaje kompletnie nowa gałąź gospodarki, kompletnie nowy zawód: tylko czy będą chętni [PROJEKT skierowany do stałej komisji]
02 maja 2025

Powstaje kompletnie nowa gałąź gospodarki, kompletnie nowy zawód - podkreśla Łukasz Krasoń. Jednak czy będą chętni na tą specyficzną i wymagającą dużego wysiłku psychicznego i fizycznego pracę?: Nie wiadomo też jak będzie z wynagrodzeniem, a nie wydaje się, żeby byli chętni do tej pracy tylko za minimalną krajową.

Donald Trump spotkał się z Karolem Nawrockim w Gabinecie Owalnym Białego Domu. "You will win"
02 maja 2025

Prezydent Stanów Donald Trump spotkał się w czwartek 1 maja 2025 r. z kandydatem na prezydenta RP Karolem Nawrockim - podał Biały Dom. Nawrocki relacjonował, że D. Trump przepowiadał mu wygraną w wyborach.

7 lat ważności niektórych orzeczeń o niepełnosprawności i inne zmiany. Nowelizacja rozporządzenia dot. orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności
02 maja 2025

W dniu 30 kwietnia 2025 r. opublikowano projekt rozporządzenia ministra rodziny, pracy i polityki społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Celem tej nowelizacji jest doprecyzowanie zasad wydawania orzeczeń o niepełnosprawności oraz o stopniu niepełnosprawności, a także wydłużenie okresów ważności tych orzeczeń. Co się dokładnie zmieni i od kiedy?

Grill na balkonie? Uważaj - może kosztować Cię nawet 5 500 zł, a ognisko w ogrodzie - nawet 11 500 zł
02 maja 2025

Można śmiało powiedzieć, że majówka to narodowe święto grilla (a w nieco mniejszym zakresie - również ogniska). Mieszkańcy bloków - z przyczyn oczywistych - mogą zdecydować się wyłącznie na to pierwsze, a posiadacze własnych ogródków - rozniecić nieco większy płomień. Czy jednak takie przyjemności - w obrębie własnych balkonów i ogródków są legalne? Okazuje się, że nie w każdym przypadku, a ich nieroztropnych amatorów, mogą niekiedy spotkać niemiłe konsekwencje.

Rząd szykuje zmiany w emeryturach – grupa pracowników popracuje do 70 roku życia
01 maja 2025

Ministerstwo Sprawiedliwości pracuje nad projektem zmian w przepisach, które mają wydłużyć maksymalny wiek pełnienia funkcji przez komorników sądowych oraz ich asesorów. Zgodnie z planowanymi regulacjami, osoby wykonujące te zawody miałyby obowiązek pozostawać aktywne zawodowo nawet do 70. roku życia.

Prawne ryzyka używania AI przez pracowników. Odpowiedzialność pracodawcy wobec osób trzecich. Prawo pracy, prawo autorskie, ochrona danych poufnych i osobowych
30 kwi 2025

Sztuczna inteligencja (AI) stanowi dużą pomoc w pracy, ułatwiając ją i przyspieszając w znacznym stopniu. Zdają sobie z tego sprawę zarówno pracodawcy, jak i pracownicy. Tak jednak ze strony pracodawców lub potencjalnych pracodawców wobec pracowników lub kandydatów, jak po ze strony pracowników, nieodpowiedzialne korzystania z AI może rodzić określone ryzyka prawne, które możemy ocenić przez pryzmat prawa pracy. Świadomość tych ryzyk jest ważna pod kątem znalezienia rozwiązań przed nimi zabezpieczających w sytuacji w której prawo powszechne takiego zabezpieczenia nie przewiduje.

Zmiana miejsca głosowania. Wybory 2025. Jak zagłosować w innym obwodzie?
30 kwi 2025

Zmiana miejsca głosowania w wyborach na Prezydenta RP w dniu 18 maja 2025 r. jest możliwa. Co zrobić, aby zagłosować w obwodzie poza stałym miejscem zamieszkania? Niezbędne jest zaświadczenie o zmianie miejsca głosowania.

Ostatni dzień na rozliczenie PIT 2024 Sprawdź, co musisz zrobić, zanim system zamknie dostęp
30 kwi 2025

Ministerstwo Finansów przypomina: 30 kwietnia mija termin składania zeznań podatkowych za 2024 rok. Ponad 8 milionów Polaków skorzystało już z usługi Twój e-PIT. Sprawdź, co zrobić, by nie zapłacić kary, jak uniknąć błędów i co grozi za brak reakcji.

pokaż więcej
Proszę czekać...