Warto pamiętać, że liberalizacja przepisów z 31 grudnia 2014 roku znacznie przyczyniła się do spopularyzowania upadłości konsumenckiej, głównie poprzez zniesienie wymogu posiadania majątku. Niemniej, ustawodawca dąży do jeszcze większego rozpowszechnienia upadłości poprzez zniesienie przesłanek negatywnych. Tym samym, osoby, które umyślnie lub na skutek rażącego niedbalstwa doprowadziły do swojej niewypłacalności lub pogłębienia tego stanu, będą mogły liczyć na łaskawość sądu upadłościowego.
Polecamy: Kodeks kierowcy - zmiany 2019
Obecne zasady ogłoszenia upadłości konsumenckiej
Upadłość konsumencka jest postępowaniem sądowym zmierzającym do oddłużenia osoby fizycznej niebędącej przedsiębiorcą. Głównymi determinantami wydania postanowienia o ogłoszeniu upadłości jest brak ww. winy umyślnej i rażącego niedbalstwa. Sądy weryfikują także sytuację dłużnika na przestrzeni ostatnich 10 lat przed dniem złożenia wniosku pod kątem tego, czy:
- wobec dłużnika prowadzono postępowanie upadłościowe, które zostało umorzone z innych przyczyn niż na wniosek samego dłużnika;
- został uchylony plan spłaty wierzycieli na podstawie art. 491(20) Prawa upadłościowego;
- dłużnik nie złożył wniosku o upadłość w terminie mając taki ku temu obowiązek (dot. byłych przedsiębiorców lub członków zarządu spółek);
- wobec dłużnika prawomocnym wyrokiem stwierdzona została czynność dokonana z pokrzywdzeniem wierzycieli.
Jeśli któraś z wymienionych okoliczności występuje w konkretnym stanie faktycznym, to sąd powinien oddalić wniosek o upadłość, chyba że postępowanie jest uzasadnione tzw. klauzulami rozsądku. Ponadto, klauzule te mogą również uzasadnić ogłoszenie upadłości wobec osoby, która podała nieprawdziwe lub niezupełne dane we wniosku o upadłość albo nieprawdziwość lub niezupełność nie jest istotna. Względy słuszności lub humanitarne mogą także umożliwić ogłoszenie upadłości wobec konsumenta, który uzyskał już całkowite lub częściowe oddłużenie w poprzednim postępowaniu.
Wobec zamkniętego katalogu przesłanek umożliwiających upadłość, sądy nie weryfikują tego, czy dłużnik posiada majątek lub jakiego rodzaju ma zobowiązania.
Upadłość konsumencka po zmianach
Najważniejszą zmianą, którą zamierza wprowadzić ustawodawca będzie rezygnacja z konieczności badania przyczyn powstania stanu niewypłacalności. Okoliczności te będą miały znaczenie dla ustalenia okresu trwania okresu planu spłaty wierzycieli. Dotychczas plan taki może zostać ustalony na maksymalnie 36 miesięcy. Po nowelizacji będzie on trwał od 36 do 84 miesięcy.
Podobnie jak wcześniej, tzw. ubóstwo masy upadłościowej (brak majątku) nie będzie miało żadnego wpływu na postanowienie sądu o ogłoszeniu upadłości. Osoby bez aktywów o większej wartości, wobec których nie występują zobowiązania sporne i nie prowadzące działalności gospodarczej będą mogły skorzystać z uproszczonej procedury.
Upadły, na wzór firm w restrukturyzacji, będzie miał możliwość zawarcia układu z wierzycielami pod nadzorem licencjonowanego doradcy restrukturyzacyjnego. Osoba ta będzie czuwała nad prawidłowością przebiegu całej procedury i tym samym dojdzie do ograniczenia udziału sądu w postępowaniu.
Zmieni się też sposób zgłaszania swoich wierzytelności przez wierzycieli. Dotychczas były one kierowane do sądu, a ten przekazuje je syndykowi. Nowy model zakłada możliwość kierowania zgłoszeń bezpośrednio do doradcy restrukturyzacyjnego będącego syndykiem w postępowaniu.
Zmianie nie ulegną zobowiązania, które mogą zostać umorzone w toku postępowania. Wśród nich wymienia się alimenty, odszkodowanie na osobie, grzywnę lub inną karę pieniężną zasądzoną przez sąd karny, czy wierzytelność pominiętą przez dłużnika.
Więcej na temat upadłości konsumenckiej na blogu autora tekstu: https://www.upadlosc-kancelaria.pl
Polecamy serwis: Konsument w sądzie