Prawa pasażerów lotniczych w Unii Europejskiej

Europejskie Centrum Konsumenckie
Pomoc prawna dla konsumentów w UE
rozwiń więcej
Prawa pasażera linii lotniczych./ Fot. Fotolia
Pasażerom przysługuje wiele praw w przypadku zaniedbań ze strony linii lotniczych. Sprawdź, kiedy możesz liczyć na bezpłatny nocleg, a kiedy na stosowne odszkodowanie.

Bezpłatne posiłki, napoje i nocleg

Długie godziny spędzone na lotnisku w Londynie z powodu złych warunków pogodowych? Przewoźnik ma obowiązek zapewnić pasażerom opiekę zawsze, gdy oczekują oni na opóźniony lot lub połączenie zostało odwołane. Opieka oznacza nie tylko informowanie na bieżąco o stanie opóźnienia, ale także zapewnienie bezpłatnie posiłków i napojów (np. kanapek, wody). Jeśli czas oczekiwania wymagałby spędzenia nocy na lotnisku, przewoźnik ma obowiązek zapewnić pasażerom darmowe zakwaterowanie w hotelu.

- Gdy linie lotnicze zaniedbają pasażerów na lotnisku, jest to podstawa do reklamacji. Warto do niej załączyć rachunek, np. za posiłek z baru na lotnisku z żądaniem zwrotu poniesionych kosztów, jeśli przewoźnik przez kilka godzin oczekiwania na opóźniony lot nie dostarczył choćby kanapki – radzi Elżbieta Seredyńska, prawnik z Europejskiego Centrum Konsumenckiego w Polsce.

Polecamy serwis: Prawa konsumenta

Rekompensata za zniszczenie, zagubienie lub opóźnienie bagażu

Po wylądowaniu na Krecie okazało się, że zaginęła walizka? W przypadku, gdy linie lotnicze zagubią bagaż lub podczas przeładunku dojdzie do jego uszkodzenia pasażer ma prawo żądać odszkodowania w wysokości do 1131 SDR (ok. 5700 PLN) powołując się na Konwencję Montrealską.

Jest to górna granica odpowiedzialności przewoźnika, a nie ryczałt za problemy z bagażem. Pasażer musi udowodnić i wycenić poniesioną szkodę. W tym celu konieczne jest przedstawienie kopii PIR, czyli protokołu nieprawidłowości bagażowej, który należy wypełnić będąc jeszcze na lotnisku. Do wyceny wartości zagubionej czy zniszczonej walizki niezbędne są rachunki za przedmioty, które znajdowały się w środku (np. odzież, kosmetyki itp.). Gdy pasażer ich nie posiada, wartość szkody zostanie oszacowana na podstawie wagi zarejestrowanego bagażu, a to jest zawsze mniej korzystne.

- Wiele osób nie wie, że w regulaminach wielu przewoźników są zapisy, które wyłączają odpowiedzialność linii lotniczych za cenne rzeczy wkładane do bagażu, tj. biżuteria, sprzęt fotograficzny czy sportowy. Tego rodzaju przedmioty lepiej przewozić w torbie podręcznej, albo dodatkowo ubezpieczyć. W przeciwnym razie uzyskanie odszkodowania za cenne przedmioty w razie zaginięcia walizki będzie bardzo trudne – doradza Elżbieta Serdyńska, prawnik z Europejskiego Centrum Konsumenckiego w Polsce.

Gdy po wylądowaniu na Teneryfie okaże się, że walizka nie dotarła na miejsce, można zgłosić się do przewoźnika z wnioskiem o wypłatę dziennej diety na zakup rzeczy pierwszej potrzeby, tj. środki higieny osobistej oraz podstawowa odzież. W razie odmowy, można zrobić zakupy na własny koszt, a następnie przedstawić rachunki z żądaniem zwrotu pieniędzy.

Zobacz także: Zagubiony bagaż – prawa pasażerów linii lotniczych

Zwrot pieniędzy w ciągu 7 dni

Strajk załogi na lotnisku w Atenach spowodował znaczące opóźnienie lotu? Jeśli sięgnęło ono ponad pięciu godzin pasażer ma prawo do wyboru pomiędzy uzyskaniem zwrotu kosztu biletu a podróżą do miejsca docelowego według zmienionego planu, który zaproponuje przewoźnik.

„Zwrot kosztów” i „odszkodowanie” nie oznacza tego samego. W sytuacji zaistnienia okoliczności nadzwyczajnych, takich jak strajk w porcie lotniczym, zamieszki czy katastrofa naturalna, klient ma prawo do 100% zwrotu kosztów niewykorzystanego biletu. Natomiast nie przysługuje mu w takich okolicznościach prawo do odszkodowania (czyli dodatkowej rekompensaty finansowej, np. za opóźnienie lotu,  stracony urlop itp.).

Odszkodowanie 250 - 600 EUR za odwołanie lotu lub duże opóźnienie lotu

Plany urlopowe pokrzyżowało odwołanie lotu do Madrytu? Pasażerowie mogą domagać się odszkodowania w wysokości od 250 EUR do 600 EUR, gdy lot został odwołany. Dodatkową możliwość daje orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości UE (wyrok z dnia 19 listopada 2009 w sprawach połączonych C-402/07 i C-432/07), w którym TS UE orzekł, że pasażerów lotów opóźnionych należy traktować jak pasażerów lotów odwołanych oraz że mogą oni powoływać się na prawo do odszkodowania. Wysokość kwoty zależy od zasięgu podróży, np. za odwołanie lotu na trasie Warszawa – Madryt pasażer może otrzymać 400 EUR.

Linie lotnicze nie będą zobowiązane do wypłaty rekompensaty, jeśli odwołanie lub opóźnienie lotu było spowodowane tzw. siłą wyższą (np. strajkiem na lotnisku).

- Reklamację warto złożyć bez względu na to, o jakich problemach informowały linie lotnicze. Mogły odwołać lot, powołując się na złe warunki pogodowe, a w rzeczywistości nie był to prawdziwy powód – wyjaśnia Elżbieta Seredyńska, prawnik z Europejskiego Centrum Konsumenckiego.

Przepisy Rozporządzenia WE 261/2004, na podstawie którego pasażerowie mogą domagać się  odszkodowania za duże opóźnienie czy odwołanie lotu, będą miały zastosowanie w sytuacji:

  • odlotu z lotniska znajdującego się na terytorium państwa członkowskiego UE/Europejskiego Obszaru Gospodarczego (UE + Lichtenstein, Norwegia i Islandia) albo Szwajcarii;
  • odlotu z lotniska znajdującego sie w kraju trzecim i lądujących na lotnisku znajdującym się na terytorium państwa członkowskiego UE/EOG lub Szwajcarii, jeżeli przewoźnik obsługujący dany lot jest przewoźnikiem z państwa członkowskiego UE/EOG/ albo ze Szwajcarii.

Jak napisać reklamację do linii lotniczych?

Jeśli reklamację kierujemy do zagranicznego przewoźnika, pismo powinno być przygotowane w języku dla niego zrozumiałym. W praktyce najczęściej stosuje się język angielski. Gotowy wzór formularza znajduje się na stronie www.konsument.gov.pl, w zakładce „Złóż skargę”.

Zagubienie, uszkodzenie, opóźnienie bagażu: Należy opisać rodzaj szkody oraz dokonać jej wyceny, najlepiej na podstawie rachunków za rzeczy, które znajdowały się w walizce (np. kosmetyki, odzież). Do reklamacji trzeba załączyć kwit bagażowy a także kopię dokumentu PIR (protokołu nieprawidłowości bagażowej, wypełnionego na lotnisku przy zgłoszeniu problemu). Podstawą prawną, o której warto wspomnieć, domagając się odszkodowania za problemy bagażowe, jest Konwencja Montrealska z 1999 r.. Reklamację trzeba złożyć w ciągu 7 dni od odbioru uszkodzonego bagażu i 21 dni od odbioru opóźnionego bagażu.

Opóźnienie, odwołanie lotu: W piśmie do przewoźnika należy określić rodzaj niedogodności i załączyć kopię rezerwacji biletu. By uzyskać należą rekompensatę, np. za odwołanie lotu, trzeba wskazać kwotę, której się domagamy. Warto powołać się na podstawę prawną roszczeń – w tym przypadku – Rozporządzenie WE 261/2004.

Polecamy serwis: Reklamacje

Gdzie szukać pomocy?

Jeśli przewoźnik z innego kraju UE nie zapewni pasażerowi opieki (np. gdy lot jest opóźniony) lub dojdzie do zagubienia czy zniszczenia bagażu, bezpłatną pomocą w dochodzeniu praw pasażerów służy Europejskie Centrum Konsumenckie w Polsce (tel. 22 55 60 118; skargę można złożyć poprzez formularz na stronie www.konsument.gov.pl).

W przypadku problemów z odmową przyjęcia na pokład, odwołania lub dużego opóźnienia lotu należy skontaktować się z Komisją Ochrony Praw Pasażerów działającą przy Urzędzie Lotnictwa Cywilnego (22 520 74 84, kopp@ulc.gov.pl).

Zobacz również: Poradnik: Prawa pasażera linii lotniczych

Prawo
QUIZ Polscy prezydenci. Dasz radę zdobyć 10/10?
21 maja 2025
Ile lat w dniu wyborów musi mieć kandydat na prezydenta? Kto był pierwszym prezydentem RP? Ile lat trwa kadencja? Sprawdź swoją wiedzę o przed drugą turą wyborów.
Darowizna w kwocie 4 000 000 zł: Jak przekazać legalnie i bez podatku?
21 maja 2025

Darowizna na kwotę 4 milionów złotych może brzmieć jak zaproszenie do kontroli skarbowej. Tymczasem obowiązujące przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn nie tylko dopuszczają taką transakcję bez podatku, ale wręcz jasno określają, jak to zrobić legalnie i bezpiecznie. W najnowszej interpretacji indywidualnej skarbówka potwierdził, że nawet wielomilionowe darowizny mogą być zwolnione z podatku, jeśli spełnione zostaną trzy kluczowe warunki. Jakie? Sprawdzamy.

Zasiłek dla tracących świadczenie pielęgnacyjne (stare). Opiekunowie osób niepełnosprawnych (stopień znaczny) z problemem
21 maja 2025

Sądy wykryły trzecią lukę w przepisach o świadczeniu wspierającym. Pierwsza luka dotyczy wątpliwości, czy opiekunowie osób niepełnosprawnych powinni oddawać świadczenie pielęgnacyjne (stare) za okres rozpatrywania wniosku o określenie poziomu potrzeby wsparcia (liczba punktów w WZON po teście sprawności). Druga luka dotyczy utraty ubezpieczenia zdrowotnego przez opiekunów za okres rozpatrywania wniosku przez WZON. I teraz jest odkryta trzecia luka.

Trzy słabe punkty świadczenia wspierającego: 1) świadczenie pielęgnacyjne, 2) składki dla opiekunka i 3) zasiłek dla byłego opiekuna
22 maja 2025

Prawie 1,5 roku obowiązywania ustawy o świadczeniu wspierających pokazało trzy słabe punkty tej ustawy. Są to 1) zwroty świadczenia pielęgnacyjnego 2) składki ubezpieczeniowe (zdrowotna i emerytalna) na rzecz opiekuna 3) zasiłek dla bezrobotnych dla opiekuna (daje czas na dostosowanie się do rynku pracy po utracie świadczenia pielęgnacyjnego.

Więzi rodzinne w świetle ochrony dóbr osobistych
21 maja 2025

Więzi rodzinne opierają się na emocjach i wspólnie budowanych przez lata relacjach. W sytuacjach konfliktowych – takich jak rozwód, spory o kontakty z dzieckiem czy alimenty – więzi te mogą zostać poważnie naruszone. Warto wtedy pamiętać, że prawo może nas realnie chronić w takich przypadkach. Jak to działa w praktyce?

Do której godziny jest głosowanie na prezydenta?
21 maja 2025

Cząstkowe, orientacyjne wyniki głosowania na Prezydenta Polski w wyborach 2025 r. znane są już w trakcie dnia, w którym wyborcy oddają głosy. Niektórzy niezdecydowani mogą pod ich wpływem zmienić zdanie i wybrać się do komisji wyborczej. Inni ze względu na plan dnia mogą zagłosować tylko późnym wieczorem. Czy zdążą? Do której godziny można głosować?

WIBOR w umowach kredytowych. Czy wyrok TSUE ujednolici orzeczenia polskich sądów? Złotówkowicze będą triumfować jak frankowicze?
21 maja 2025

Czy będzie przełom w sprawach WIBOR? Czy zbliżający wielkimi krokami wyrok TSUE w sprawie polskiej okaże się korzystny dla posiadaczy kredytów złotówkowych opartych o wskaźnik referencyjny WIBOR i czy wpłynie to na ukształtowanie się linii orzeczniczej polskich sądów. Na te pytania odpowiada Wojciech Ostrowski, radca prawny z Kancelarii Rachelski i Wspólnicy.

Świadczenia dla osób z niepełnosprawnościami. Nie wszystkie można łączyć [Przykłady 2025]
21 maja 2025

Czy można pobierać jednocześnie różne zasiłki i dodatki? To ważne zagadnienie dla osób z niepełnosprawnościami i ich opiekunów. Postaramy się pokazać je na kilku ważnych przykładach. W rzeczywistości takich sytuacji jest znacznie więcej.

ZUS: Nadużywanie alkoholu jako przyczyna niezdolności do pracy. Zwolnienie lekarskie z kodem C to brak zasiłku chorobowego przez pierwsze 5 dni
21 maja 2025

W 2024 r. do Rejestru zaświadczeń lekarskich wpłynęło 27,4 mln zaświadczeń chorobowych wystawionych dla ubezpieczonych w ZUS, KRUS i innych organach emerytalno-rentowych. Ze zwolnień tych przynajmniej raz skorzystało 7,7 mln ubezpieczonych w tych instytucjach. Źródłem części z nich było nadużywanie alkoholu - informuje Sebastian Szczurek, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa opolskiego.

Debata Trzaskowski – Nawrocki już w piątek o 20:00. Sześć tematów, jeden pojedynek, jedna decyzja
21 maja 2025

W piątek, 24 maja, punktualnie o godzinie 20:00, oczy całej Polski skierują się na debatę prezydencką pomiędzy Rafałem Trzaskowskim, kandydatem Koalicji Obywatelskiej, a popieranym przez Prawo i Sprawiedliwość Karolem Nawrockim. To jedyne potwierdzone bezpośrednie starcie przed II turą wyborów zaplanowaną na 1 czerwca.

pokaż więcej
Proszę czekać...