Prawo pierwokupu
Prawo pierwokupu jest to zastrzeżenie pierwszeństwa do zakupu określonej rzeczy, na wypadek, gdyby druga strona sprzedała tę rzecz innej osobie. Oczywiście sprzedający może sprzedać oznaczoną rzecz innej osobie, ale tylko pod warunkiem, że uprawniony do pierwokupu nie wykona swojego prawa. Ponadto, osoba na której rzecz zostało ustanowione prawo pierwokupu powinna być w takim przypadku natychmiast powiadomiona. Wszelkie postanowienia umowy z inną osobą niż osoba uprawniona do skorzystania z prawa pierwokupu, których celem jest udaremnienie prawa pierwokupu, są względem uprawnionego bezskuteczne.
Prawo pierwokupu wykonuje się przez oświadczenie złożone zobowiązanemu. Jeżeli zawarcie umowy sprzedaży rzeczy wymaga odpowiedniej formy, np. formy aktu notarialnego, oświadczenie o wykonaniu prawa pierwokupu powinno być złożone w tej samej formie.
Z nieruchomościami jest inaczej
W przypadku skorzystania z prawa pierwokupu do sprzedaży nieruchomości trzeba pamiętać przede wszystkim o formie oświadczenia. Tutaj konieczna jest forma aktu notarialnego ponieważ umowa przeniesienie własności nieruchomości sporządzana jest w formie notarialnej. Poza tym prawo pierwokupu wykonuje się w ciągu miesiąca od otrzymania zawiadomienia o sprzedaży. Co do innych rzeczy termin ten wynosi tydzień. Strony mogą zastrzec inny terminy.
Zobacz również: Prawo pierwokupu
Szkoda
Celem prawa pierwokupu jest zabezpieczenie i zagwarantowanie pierwszeństwa sprzedaży określonej rzeczy i określonej osobie. Potocznie ujmując można uznać, że jest to pewnego rodzaju rezerwacja. Jeżeli więc sprzedający dokona sprzedaży osobie trzeciej bezwarunkowo albo nie dochowa obowiązku poinformowania o takim zamiarze osoby uprawnionej jest odpowiedzialny za powstałą szkodę. To samo dotyczy sytuacji, gdy sprzedawca przekaże niezgodne z rzeczywistością istotne postanowienia umowy sprzedaży.
Jeżeli prawo pierwokupu przysługuje z mocy ustawy Skarbowi Państwa lub jednostce samorządu terytorialnego, współwłaścicielowi albo dzierżawcy, sprzedaż dokonana bezwarunkowo jest nieważna.
Niekiedy uprawnionych do prawa pierwokupu jest kilka osób. Może się zdarzyć, że niektóre osoby rozmyślą się, nie będą chciały skorzystać ze swojego uprawnienia. Wówczas pozostałe osoby mogą wykonać je w całości.
Treść umowy
Jeżeli uprawniony do prawa pierwokupu chce skorzystać ze swojego prawa, a sprzedający już zawarł umowę z inną osobą, to niezmiernie ważna dla niego będzie treść umowy zawartej między tymi podmiotami. Umowa pozostanie bowiem bez zmian. Oznacza to, że osoba wykonująca prawo pierwokupu związana będzie umową sprzedaży o takiej samej treści, co umowa pomiędzy sprzedającym a osoba trzecią – nieuprawnioną.
Zobacz serwis: Prawa konsumenta