Najnowsza nowelizacja przepisów dotyczących zamówień publicznych wprowadza m.in. obowiązkową elektronizację zamówień publicznych. Polega ona na porzuceniu pisemnej formy komunikacji między zamawiającym a wykonawcą, na rzecz formy elektronicznej (poczta elektroniczna, sms.)
Zmiany w Prawie zamówień publicznych w tym zakresie (dalej: p.z.p.) wejdą w życie w dwóch etapach. Pierwszy z etapów rozpoczął się 18 kwietnia 2017 r. i polega on na obowiązku centralnego zamawiającego korzystania ze środków elektronicznych przy kontaktach z wykonawcą.
JEDZ – czym jest i po co go wprowadzono
Nowelizacja przepisów wprowadza także Jednolity Europejski Dokument Zamówienia. Ma to na celu zmniejszenie obowiązków formalnych w zamówieniach publicznych poprzez ograniczenie potrzebnej do zgromadzenia dokumentacji.
JEDZ to oświadczenie własne wykonawcy zamówienia. Stanowi ono dowód wstępny tego, że składający je wykonawca spełnia postawione przed nim kryteria kwalifikacji i selekcji, a także, że nie podlega wykluczeniu. To oświadczenie pozwoli zastąpić, na etapie postępowania o udzielenie zamówienia, zaświadczenia wydane przez organy publiczne i osoby trzecie.
Forma
Przepisy nowelizujące zamówienia publiczne zakładają, że od 18 kwietnia 2018 r. JEDZ będzie mógł zostać złożony tylko w formie elektronicznej. Ponadto powinien zostać opatrzony bezpiecznym podpisem elektronicznym. Niedochowanie formy lub brak bezpiecznego podpisu poskutkuje nieważnością oświadczenia.
Do 18 kwietnia 2018 r. istnieje jednak możliwość złożenia JEDZ zarówno w wersji elektronicznej jak i papierowej.
Kto i kiedy powinien złożyć
Pewną bardzo ważną rzecz należy zaznaczyć na samym początku. Obowiązku składania JEDZ nie ma w przypadku postępowań o udzielenie zamówienia publicznego, którego wartość nie przekracza równowartości progów UE.
W pewnych przypadkach złożenie jednego oświadczenia JEDZ może być niewystarczające. To czy konieczne jest złożenie jednego JEDZ czy kilku jest zasadniczo uzależnione od formy udziału wykonawcy w postępowaniu oraz sposobu spełniania warunków udziału w tym postępowaniu. Jeżeli wykonawca samodzielnie bierze udział w wykonaniu i nie polega na zasobach innych podmiotów, jeden JEDZ wystarczy.
Jeżeli wykonawca przystępuje do postępowania wraz z innymi wykonawcami (konsorcjum), JEDZ musi złożyć każdy z nich. W oświadczeniu powinien wskazać, że nie podlega wykluczeniu oraz, że spełnia warunki w zakresie, w którym każdy z konsorcjantów wykazuje spełnianie warunków.
W sytuacji gdy wykonawca korzysta z zasobów podmiotu trzeciego w celu wykazania spełniania warunków udziału w postępowaniu, musi złożyć JEDZ dotyczący tego podmiotu. W tym oświadczeniu musi wykazać, że wobec ten podmiot nie podlega wykluczenia, a także że spełnia on – w zakresie, w jakim wykonawca powołuje się na jego zasoby – warunki udziału w postępowaniu lub kryteria selekcji.
Obowiązek złożenia JEDZ może również wystąpić w przypadku podwykonawstwa – zamawiający może zażądać JEDZ podwykonawcy. W takim wypadku główny wykonawca składa oświadczenie, w którym musi wskazać jedynie, że wobec podwykonawcy nie zachodzą przesłanki do wyłączenia.
Pomimo wprowadzenie JEDZ obowiązek złożenia zaświadczeń i niektórych innych dokumentów nie wygasa całkowicie. Wykonawca, który wygrał daną ofertę jest zobligowany do tego by złożyć aktualne na dzień złożenia oświadczenia i dokumenty potwierdzające informacje zawarte w JEDZ. Ponadto zamawiający ma prawo do zażądania na każdym etapie postępowania od wykonawcy złożenia wszelkich oświadczeń lub dokumentów, a jeśli uprzednio złożone stały się nieaktualne – do złożenia ich aktualnych wersji, jeżeli jest to niezbędne do zapewnienia właściwego przebiegu postępowania.
Zawartość JEDZ
Standardowy formularz oświadczenia został określony w rozporządzeniu Komisji Europejskiej (UE) 2016/7 z 5 stycznia 2016 r. JEDZ składa się z sześciu części. Pierwsza część zawiera informacje identyfikujące postępowanie i zamawiającego. W części drugiej identyfikuje się wykonawcę. Część trzecia to informacje dotyczące przesłanek wykluczenia.
W części czwartej należy odnieść się do kryteriów kwalifikacji (warunków udziału w postępowania), a części piątej do kryteriów selekcji (ograniczają one liczbę oferentów). W szóstej części natomiast znajdują się oświadczenia końcowe wykonawcy a także odpowiednie podpisy.
Podsumowując, JEDZ powinno zawierać:
- oświadczenie wykonawcy o braku przesłanek do wyłączenia;
- oświadczenie wykonawcy o spełnianiu kryteriów kwalifikacji;
- oświadczenie wykonawcy o spełnianiu kryteriów selekcji;
- określenie organu publicznego lub osoby trzeciej odpowiedzialnych za wystawienie dokumentów potwierdzających brak podstaw do wykluczenia a także w stosownych przypadkach spełnianie warunków udziału i selekcji;
- formalne oświadczenie o tym, że wykonawca na żądanie i bez zwłoki zobowiązuje się do przedstawić stosowne dokumenty;
- informacje niezbędne w celu uzyskania przez zamawiającego dokumentów potwierdzających bezpośrednio za pomocą baz danych.
Jak widać JEDZ to dość obszerny i skomplikowany dokument. Pocieszeniem może być fakt, że dobrze wypełnione oświadczenie użyte we wcześniejszym postępowaniu, może zostać użyte w innym, jeżeli dane w nim zawarte są dalej aktualne.
Ułatwienie stanowi także to, że wykonawca nie ma obowiązku dostarczenia zamawiającemu dokumentów, które zamawiający już posiada lub ma możliwość uzyskania bezpośrednio za pomocą bezpłatnej krajowej bazy danych w dowolnym państwie członkowskim (np. krajowy rejestr zamówień).
Opracowano na podstawie:
Ustawa z dnia 22 czerwca 2016 r. o zmianie ustawy - Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2016 r. poz. 1020 z późn. zm.)
Ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (j.t. Dz. U. z 2015 r. poz. 2164 z późn. zm.)
Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2016/7 z dnia 5 stycznia 2016 r. ustanawiające standardowy formularz jednolitego europejskiego dokumentu zamówienia