12 lutego - Ogólnopolski Dzień Opiekuna
Bycie opiekunem osoby chorej lub starszej to często codzienna praca, w której trudno o dzień wolny czy dłuższy urlop. Opiekunowie dbają o przestrzeganie zaleceń lekarskich i pielęgniarskich, pomagają w rehabilitacji, dbają o prawidłowe odżywianie podopiecznych, ale też nierzadko stają się jedynym powiernikiem ich trosk i problemów. W efekcie 42% opiekunów bliskich deklaruje, że sprawowanie opieki wpływa na ich pracę zawodową, realizowanie własnych zainteresowań (52%) czy życie towarzyskie (58%) – wynika z badania SW Research przeprowadzonego dla Fundacji Nutricia w ramach kampanii edukacyjnej „Żywienie medyczne – Twoje posiłki w walce z chorobą”[1]. Kolejna, VII edycja kampanii, wspieranej przez 25 towarzystw naukowych i organizacji pacjentów, rozpoczyna się już 12 lutego, w Ogólnopolskim Dniu Opiekuna.
Opiekun – wielozadaniowiec
Opieka nad przewlekle chorym lub seniorem często zajmuje cały dzień. Opiekun stanowi dla swojego podopiecznego zarówno wsparcie fizyczne jak i psychiczne. Przeprowadzone w ramach kampanii badanie opinii wśród opiekunów osób bliskich na temat ich codziennych obowiązków pokazuje, że większość karmi podopiecznego i przyrządza mu posiłki (77%), pomaga w utrzymaniu aktywności fizycznej i zapewnia kontakty z otoczeniem, np. wychodząc wspólnie na spacer czy razem spędzając czas w ciągu dnia (54%), a także kąpie podopiecznego (45%). Oprócz tego, dba o otoczenie i dom – 83% opiekunów regularnie robi zakupy, sprząta czy pierze (81%).
Niełatwo jest prosić o pomoc
Wielu z nas zna co najmniej jednego opiekuna, wielu z nas na różnym etapie życia być może nim zostanie. Adekwatne wsparcie w opiece jest kluczowe, stąd też wielu opiekunów szuka porad na temat rozwiązań, które mogą wprowadzić w codziennej opiece nad bliskimi. W głównej mierze źródłem tych informacji są dla nich lekarze prowadzący (61%) i inni opiekunowie (45%); w tym celu korzystają również z internetu czy poradników medycznych dostępnych on-line lub w księgarniach (58 i 37%).
Choroba czy zaburzenia związane z wiekiem diametralnie zmieniają nie tylko życie chorego czy seniora, ale również samego opiekuna. Badani respondenci przyznali, że sprawowanie opieki nad bliską osobą wpłynęło na ich życie towarzyskie (58%), zainteresowania i hobby (52%), życie zawodowe (42%), a także związek czy małżeństwo (37%). W efekcie, w wielu przypadkach ograniczyli swoją aktywność w tych obszarach lub całkowicie z niej zrezygnowali.
Jak wesprzeć opiekuna w jego roli?
1. Zachęcaj opiekuna do różnych form odpoczynku
Nie musi to być kilkudniowy lub tygodniowy urlop. Długi spacer czy całodniowy piknik za miastem również pozwolą się odprężyć i naładować baterie, nie powodując jednocześnie obaw związanych z pozostawieniem podopiecznego na dłużej pod czyjąś opieką.
2. Przekonaj opiekuna, że najmłodsi też mogą pomóc
Przerwa od szkoły (np. ferie czy wakacje) to okres, kiedy dzieci mają więcej wolnego czasu. Zaangażuj je w pomoc przy opiece. Starsze dzieci mogą poczytać chorej babci lub dziadkowi książkę, zagrać w grę, a młodsze zrobić teatrzyk albo pokaz swoich ulubionych zabawek.
3. Pokaż opiekunowi dostępne rozwiązania
Jeśli masz więcej wolnego czasu, wyręcz opiekuna i sprawdź dostępne rozwiązania, które ułatwią mu sprawowanie opieki, a także nauczą, jak zadbać o własne potrzeby, w tym wypoczynek. To na przykład powstały z inicjatywy Fundacji Nutricia i dostępny na jej stronie poradnik dla opiekunów czy profil @JestemOpiekunem na Instagramie.
4. Zaproponuj przejęcie roli opiekuna
Przeszkodą w zdecydowaniu się na krótki odpoczynek bywa ilość obowiązków, z jaką mierzą się opiekunowie. Zastanów się, czy przez kilka dni swojego urlopu dasz radę wyręczyć opiekuna w części z nich lub zastąpić go choćby na weekend. Innym rozwiązaniem może być zatrudnienie profesjonalnego wsparcia – na przykład zawodowego opiekuna lub pielęgniarki.
Ogólnopolski Dzień Opiekuna
Ogólnopolski Dzień Opiekuna został powołany w 2018 roku dzięki zaangażowaniu ośmiu organizacji pacjentów zainspirowanych akcją społeczną „List do Opiekuna”, prowadzoną w ramach kolejnej edycji kampanii „Żywienie medyczne – Twoje posiłki w walce z chorobą”. Wśród organizacji znalazły się: Instytut Praw Pacjenta i Edukacji Zdrowotnej, Fundacja Polska Koalicja Pacjentów Onkologicznych, Mazowieckie Stowarzyszenie Osób z Chorobą Parkinsona, Fundacja „OnkoCafe – Razem Lepiej”, Fundacja EuropaColon Polska, Federacja Stowarzyszeń Amazonki, Fundacja Onkologiczna Alivia oraz Stowarzyszenie „Apetyt na Życie”.
[1] Badanie opinii przeprowadzone w dn. 26.01 - 07.02.2022 roku przez SW RESEARCH metodą wywiadów on-line (CAWI) na grupie 224 osób mających doświadczenie w opiece nad bliskimi wymagającymi pomocy.