Kiedy można zastosować wariograf?

Badania na wariografie nie można przeprowadzić bez zgody badanego.
Stosowanie wariografu, czyli wykrywacza kłamstw, w postępowaniu karnym jest ograniczone tylko do szczególnych przypadków. Jest to bowiem kontrolowanie nieświadomych reakcji organizmu i wyłącznie na ich podstawie nie można uznać osoby za oskarżoną. Jak polskie przepisy regulują używanie tego urządzenia?

Nieświadome reakcje organizmu

Wariograf jest urządzeniem, które pozwala osobom go używającym sprawdzić, czy osoba, która skład zeznania, mówi prawdę. Odbywa się to za pomocą badania reakcji człowieka na zadawane mu pytania.

Takie badanie może przeprowadzić tylko odpowiednio przeszkolona osoba (biegły). Osobie badanej zadawane są różne pytania (od zupełnie obojętnych, tj. „czy jest dziś ciepło?”, przez kontrolne – „czy nazywa się pan…?”, po te, które bezpośrednio dotyczą sprawy). Badane są zmiany fizjologiczne, jakie zachodzą w człowieku na skutek zadawanych pytań (np. oddech, ciśnienie krwi). 

Zobacz serwis: Wykroczenia

Podstawa prawna

Generalną zasadą, wyrażona w kodeksie postępowania karnego jest, że niedopuszczalne jest stosowanie hipnozy albo środków chemicznych lub technicznych wpływających na procesy psychiczne osoby przesłuchiwanej albo mających na celu kontrolę nieświadomych reakcji jej organizmu w związku z przesłuchaniem.

Wariograf można jednak zastosować w celu ograniczenia kręgu osób podejrzanych lub ustalenia wartości dowodowej ujawnionych śladów, o czym mówi wprost art. 192a kodeksu postępowania karnego. Należy jednak podkreślić, że jest to sytuacja wyjątkowa i może mieć miejsce wyłącznie za zgodą osoby badanej.

Po wykorzystaniu takiego materiału, jeżeli będzie on zbędny dla postępowania, należy go usunąć z akt sprawy i zniszczyć. Oznacza to, że jeśli osoba badana zostanie w późniejszym czasu uznana za podejrzaną, dowód z badania wariograficznego nie może stanowić dowodu w sprawie.

Natomiast, na mocy art.199a, jeżeli takie badanie jest przeprowadzane na osobie już oskarżonej (za jej zgodą, może być dowodem w postępowaniu karnym.

Zobacz serwis: Sprawy karne

Kontrowersje

Stosowanie wariografu jest jednak kwestią budzącą szerokie kontrowersje. Trudno bowiem do końca uwierzyć w bezbłędność takiej metody, biorąc pod uwagę złożoność psychiki człowieka i różnorodność jego reakcji. Dla niektórych już samo oskarżenie i prowadzenie badania będzie sytuacją na tyle stresującą, że wariograf może wykazać nieprawdę…

Prawo
Czy kandydat na Prezydenta RP może być karany? [Wybory Prezydenta RP 2025 r.]
09 maja 2025

18 maja 2025 roku Polacy ponownie pójdą do urn, by wybrać głowę państwa. W związku ze zbliżającymi się wyborami prezydenckimi pojawia się pytanie, które budzi emocje i wątpliwości: czy osoba karana może ubiegać się o urząd Prezydenta RR?

Bezpłatny webinar. Czas pracy i odpoczynku w podróży służbowej
09 maja 2025

Jako pracodawca musisz wiedzieć, jak prawidłowo zapewnić pracownikom czas odpoczynku w trakcie i po zakończeniu podróży służbowej. Nie warto opierać się przy tym na fałszywych mitach krążących w Internecie. Naruszenia przepisów w tym zakresie może cię bowiem sporo kosztować, bo PIP chętnie nakłada za to grzywny. Weź udział w webinarze i posłuchaj eksperta, który wytłumaczy, jak rozliczać czas pracy pracownika w podróży służbowej w zależności od środka transportu, rozkładu czasu pracy oraz liczby uczestników podróży.

Tylko do 15 maja 2025 r. można składać wnioski o zmianę miejsca głosowania [Wybory Prezydenta RP 2025 r.]
09 maja 2025

Wybory Prezydenta RP odbędą się 18 maja 2025 r. Tylko do 15 maja 2025 r. można składać wnioski o zmianę miejsca głosowania. Gdzie i jak złożyć wniosek?

Ochrona danych osobowych w związkach wyznaniowych w Polsce - aktualne wyzwania
09 maja 2025

Niezależność regulacji dotyczących ochrony danych osobowych w związkach wyznaniowych, współpraca z UODO czy relacje między prawem wewnętrznym kościołów a RODO – to tematy, które zdominowały seminarium eksperckie „Aktualne wyzwania ochrony danych osobowych w związkach wyznaniowych w Polsce”, które 7 maja odbyło się w siedzibie UODO. Zaproszenie do uczestnictwa w wydarzeniu zostało wystosowane do wszystkich związków wyznaniowych w Polsce.

Nowy obowiązek dla pracodawców. Ogłoszenia o pracę będą musiały zawierać proponowane wynagrodzenie. Sejm za. Możliwa kara grzywny od 1 tys. zł do 30 tys. zł
09 maja 2025

W piątek, 9 maja 2025 r. posłowie przegłosowali w Sejmie nowelę Kodeksu pracy wprowadzającą nowy obowiązek dla pracodawców. Chodzi o obowiązek przedstawiania w ogłoszeniach o pracę proponowanego wynagrodzenia.

Ekspert: potrzebne świadczenie godnościowe. "4666 zł to minimum dla osoby niepełnosprawnej"
09 maja 2025

Uniwersalne świadczenie w wysokości 4666 zł miesięcznie dla osób z niepełnosprawnościami – taką propozycję przedstawił Piotr Figiel, wiceprezes fundacji Nowe Spojrzenie, w rozmowie z Infor.pl. Ekspert ostro krytykuje obecny system wsparcia, wskazując, że jest niespójny, pełen pułapek i realnie wyklucza setki tysięcy potrzebujących z pomocy, mimo głośnych zapowiedzi polityków.

Augustianie i Papież Leon XIV: kim tak naprawdę są?
09 maja 2025

Augustianie i Papież Leon XIV: kim tak naprawdę są? Brat Papieża odpowiadając na pytanie jakim człowiekiem jest Robert Prevost, mówi: zwykłym, zwykłym człowiekiem. No tak, ale w tym gorącym czasie wyboru nowego Papieża Watykan, Rzym, Ameryka i reszta świata zastanawia się jak to będzie. Papież - Amerykanin? Tak, to możliwe i nie można nikogo dyskryminować z powodu jego narodowości i środowiska z jakiego się wywodzi. Zresztą Ameryka Północna w ostatnim czasie przeżywa rozkwit katolicyzmu, po ciężkich latach posuchy. Szczególnie Chicago - skąd pochodzi nowa Głowa Kościoła Katolickiego - szczyci się praktykującymi katolikami. Polacy z Chicago nie kryją zachwytu, podobnie jak społeczeństwo w Peru - gdzie Papież spędził wiele, wiele lat, budując zakon i wspólnotę. Augustianie podkreślają zaś: kluczem do zrozumienia duchowości augustiańskiej jest słowo „wspólnota”.

Odszkodowanie za niesłuszne tymczasowe aresztowanie lub za zatrzymanie
09 maja 2025

Postępowanie o odszkodowanie i zadośćuczynienie za niewątpliwie niesłuszne tymczasowe aresztowanie lub zatrzymanie charakteryzuje się pewnym stopniem skomplikowania. Jak to jest z odszkodowaniem za niesłuszne tymczasowe aresztowanie lub za zatrzymanie?

Osoby po 65 roku życia wykluczone przez rząd z najważniejszej usługi wsparcia dla osób niepełnosprawnych – bo mogą korzystać z innych programów (ale bez ciągłości wsparcia)
09 maja 2025

W dniu 8 maja br. Stały Komitet Rady Ministrów rozpoczął prace nad rządowym projektem ustawy o asystencji osobistej osób z niepełnosprawnościami, który – według informacji przekazanej przez Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych – czyni zadość wymaganiom Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych. Jednocześnie jednak – całkowicie wyklucza on z zakresu wsparcia osoby niepełnosprawne powyżej 65 roku życia. Z ww. Konwencji wynika natomiast, że – państwa, będące stronami Konwencji, zobowiązane są do uznania równego prawa wszystkich osób niepełnosprawnych do życia w społeczeństwie, nie wprowadzając żadnego ograniczenia ze względu na wiek osoby niepełnosprawnej.

Robert Prevost nowym Papieżem! Mamy nowego Zwierzchnika Kościoła katolickiego! Kim jest nowy Ojciec Święty?
08 maja 2025

W dniu 8 maja br. kardynał Robert Prevost został wybrany nowym Papieżem. Przyjął imię Leon XIV. Jak podaje Reuters - jest to to 69-letni Amerykanin, który większość swojej kariery spędził jako misjonarz w Peru. Jest on stosunkowo nieznany na arenie międzynarodowej. Mianowany kardynałem przez papieża Franciszka w 2023 r., udzielił niewielu wywiadów mediom i rzadko przemawiał publicznie.

pokaż więcej
Proszę czekać...