Jak ustanowić obrońcę?

Marek Krysztofiuk
Prawnik, ekspert w dziedzinie prawa karnego.
rozwiń więcej
Obrońca osoby tymczasowo aresztowanej jest ustanawiany przez inną, bliska osobę.
Obrońcą w procesie karnym może być tylko adwokat, którego ustanowienie następuje poprzez udzielenie mu pełnomocnictwa do obrony w danej sprawie. W przypadku, gdy podejrzany przed ustanowieniem obrońcy został tymczasowo aresztowany, obrońca zostaje zazwyczaj w jego imieniu ustanowiony przez inną osobę, (zazwyczaj bliską).

Obrońca ustanowiony przez bliskich, przedkłada prokuratorowi druk pełnomocnictwa do obrony podejrzanego, uzyskuje widzenie z podejrzanym, który podpisuje pełnomocnictwo, bądź też je wypowiada ustanawiając sobie innego obrońcę.

Podejrzany tymczasowo aresztowany może również samodzielnie korespondencyjnie skontaktować się z adwokatem prosząc go o podjęcie działań w jego sprawie.

Nadmienić jednak należy, że korespondencja podejrzanego tymczasowo aresztowanego z obrońcą może podlegać kontroli przez prokuratora prowadzącego śledztwo przez okres 14 dni od dnia aresztowania.

Obrońca z urzędu

Podejrzany może również wystąpić z wnioskiem do sądu o ustanowienie mu obrońcy z urzędu, o ile wykaże, że nie jest w stanie ponieść kosztów obrony bez uszczerbku dla niezbędnego utrzymania siebie i swojej rodziny.

Zobacz: Oskarżony - podejrzany

Kiedy obrońca jest konieczny?

W procesie karnym wyróżnia się sytuacje gdy podejrzany lub oskarżony musi mieć obrońcę tzw. obrona obowiązkowa lub gdy jedynie może korzystać z pomocy obrońcy – obrona fakultatywna.

Obrona fakultatywna jest prawem i wyborem podejrzanego, który może, ale nie musi zdecydować się na korzystanie w profesjonalnego pełnomocnika.

Natomiast obrona obligatoryjna jest sytuacją gdy podejrzany/oskarżony musi korzystać z pomocy obrońcy, nawet gdy nie wyraża takiej woli.

Nie ustanowienie przez sąd obrońcy w sytuacji obrony obligatoryjnej jest jedną z bezwzględnych przyczyn odwoławczych skutkujących uchyleniem wyroku w przypadku złożenia apelacji.

Obrona obligatoryjna zachodzi gdy podejrzany /oskarżony jest:

  • nieletni,
  • głuchy,
  • niemy,
  • niewidomy,
  • a także gdy są wątpliwości co do jego poczytalności
  • oraz gdy zdaniem sądu zachodzą okoliczności utrudniające obronę
    • np. w przypadku skomplikowanej dowodowo i prawnie sprawy, gdy oskarżony wykazuje się bezradnością mogącą skutkować naruszeniem jego praw.

Oskarżony musi także mieć obrońcę gdy postępowanie toczy się przed Sądem Okręgowym jako Sądem I instancji, a oskarżonemu zarzucono popełnienie zbrodni lub jest on pozbawiony wolności.

Zobacz serwis: Prawo karne

Prawo
Grill na balkonie? Uważaj - może kosztować Cię nawet 5 500 zł, a ognisko w ogrodzie - nawet 11 500 zł
01 maja 2025

Można śmiało powiedzieć, że majówka to narodowe święto grilla (a w nieco mniejszym zakresie - również ogniska). Mieszkańcy bloków - z przyczyn oczywistych - mogą zdecydować się wyłącznie na to pierwsze, a posiadacze własnych ogródków - rozniecić nieco większy płomień. Czy jednak takie przyjemności - w obrębie własnych balkonów i ogródków są legalne? Okazuje się, że nie w każdym przypadku, a ich nieroztropnych amatorów, mogą niekiedy spotkać niemiłe konsekwencje.

Rząd szykuje zmiany w emeryturach – grupa pracowników popracuje do 70 roku życia
01 maja 2025

Ministerstwo Sprawiedliwości pracuje nad projektem zmian w przepisach, które mają wydłużyć maksymalny wiek pełnienia funkcji przez komorników sądowych oraz ich asesorów. Zgodnie z planowanymi regulacjami, osoby wykonujące te zawody miałyby obowiązek pozostawać aktywne zawodowo nawet do 70. roku życia.

Prawne ryzyka używania AI przez pracowników. Odpowiedzialność pracodawcy wobec osób trzecich. Prawo pracy, prawo autorskie, ochrona danych poufnych i osobowych
30 kwi 2025

Sztuczna inteligencja (AI) stanowi dużą pomoc w pracy, ułatwiając ją i przyspieszając w znacznym stopniu. Zdają sobie z tego sprawę zarówno pracodawcy, jak i pracownicy. Tak jednak ze strony pracodawców lub potencjalnych pracodawców wobec pracowników lub kandydatów, jak po ze strony pracowników, nieodpowiedzialne korzystania z AI może rodzić określone ryzyka prawne, które możemy ocenić przez pryzmat prawa pracy. Świadomość tych ryzyk jest ważna pod kątem znalezienia rozwiązań przed nimi zabezpieczających w sytuacji w której prawo powszechne takiego zabezpieczenia nie przewiduje.

Zmiana miejsca głosowania. Wybory 2025. Jak zagłosować w innym obwodzie?
30 kwi 2025

Zmiana miejsca głosowania w wyborach na Prezydenta RP w dniu 18 maja 2025 r. jest możliwa. Co zrobić, aby zagłosować w obwodzie poza stałym miejscem zamieszkania? Niezbędne jest zaświadczenie o zmianie miejsca głosowania.

Ostatni dzień na rozliczenie PIT 2024 Sprawdź, co musisz zrobić, zanim system zamknie dostęp
30 kwi 2025

Ministerstwo Finansów przypomina: 30 kwietnia mija termin składania zeznań podatkowych za 2024 rok. Ponad 8 milionów Polaków skorzystało już z usługi Twój e-PIT. Sprawdź, co zrobić, by nie zapłacić kary, jak uniknąć błędów i co grozi za brak reakcji.

Specustawa o przeliczeniu emerytur: Bez wniosku, bez wyrównania i bez waloryzacji. I dopiero od połowy 2026 r.
30 kwi 2025

Specustawa: ZUS załatwi sam ponowne przeliczenie emerytur. Bez wniosku, bez wyrównania i bez waloryzacji. I niestety dopiero od połowy 2026 r.

Artur Bartoszewicz – partia, program, wiek, zawód, wykształcenie [Kandydat na Prezydenta RP 2025]
30 kwi 2025

Artur Bartoszewicz – czy należy do partii politycznej? Przedstawiamy program wyborczy kandydata na Prezydenta RP w 2025 roku, wiek, zawód oraz wykształcenie. Sprawdź pełną listę kandydatów w wyborach 2025 r. i wyniki najnowszego sondażu.

Kamery nasobne dla ratowników medycznych a RODO [Ochrona danych osobowych]
30 kwi 2025

Z pewnością zgodzicie się że ratownicy medyczni są bardzo często narażeni na brutalne ataki ze strony agresywnych pacjentów. Coraz głośniej mówi się o wprowadzeniu kamer nasobnych dla ratowników medycznych. Co na to przepisy RODO i Konstytucja?

Koniec z wypłacaniem przez pracodawcę 140 zł, za okulary które kosztowały 900 zł i limitowaniem częstotliwości refundacji? Nareszcie jest decyzja A. Dziemianowicz-Bąk
01 maja 2025

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, przedstawiło swoje stanowisko w sprawie uregulowania minimalnej kwoty refundacji okularów (lub soczewek kontaktowych) korygujących wzrok dla osób pracujących przy komputerze oraz częstotliwości przysługiwania tegoż dofinansowania od pracodawcy. Wynika ono z odpowiedzi na interpelację poselską nr 4813 posłanki Marta Stożek, z dnia 12 września 2024 r.

Praca w majówkę. Czy należy się dodatek?
30 kwi 2025

Zbliżają się 3 ważne dni w roku 2025: 1 maja, 2 maja, 3 maja. Niektórzy w tym czasie pracują. Czy zatem za pracę w majówkę należy się dodatek pieniężny czy inna rekompensata?

pokaż więcej
Proszę czekać...