Wymuszanie zwrotu długów, czyli kiedy groźba jest karalna?

Dariusz Budnik
Radca Prawny - Kancelaria Prawna Cyman i Wspólnicy
rozwiń więcej
Kancelaria Prawna Cyman i Wspólnicy sp. k.
Kancelaria prowadzi kompleksową obsługę prawną przedsiębiorców i osób nieprowadzących działalności gospodarczej w obszarach kontraktów, rozwiązywania sporów i zastępstwa procesowego, windykacji w kraju i za granicą, nieruchomości i budownictwa, podatków, spraw korporacyjnych, stosunków pracowniczych, zamówień publicznych, restrukturyzacji i upadłości, rynków finansowych i finansowania działalności gospodarczej, a także stosunków międzynarodowych i prawa europejskiego.
rozwiń więcej
Groźba nie musi być spełniona aby była karalna.
Karalność groźby zależy od osoba, której grożono rzeczywiście odczuła niebezpieczeństwo. Bez znaczenie przy tym dla popełnienia przestępstwa pozostaje okoliczności, czy Antoni K. miał zamiar groźbę spełnić.

Pan Antoni K. pożyczył dwa lata temu pani Joannie Z. pewną kwotę pieniędzy, której Joanna Z. do dnia dzisiejszego nie zwróciła, mimo iż termin zwrotu pożyczki upłynął ponad rok temu i mimo wielokrotnych próśb jej zwrotu ze strony Antoniego K. W trakcie kolejnej już rozmowy z Joanną Z., podczas której doszło do ostrej wymiany zdań, zdenerwowany Antoni K. powiedział, że jeżeli pożyczka nie zostanie zwrócona natychmiast, spali dom Joanny Z. wraz z osobami w nim mieszkającymi. Po tej rozmowie Joanna Z. złożyła na Policji zawiadomienie o popełnieniu przez Antoniego K. przestępstwa. Antoni K. zastanawia się, czy popełnił jakiekolwiek przestępstwo, a jeżeli tak, to jakie i co może mu grozić?

Zobacz serwis: Sprawy karne

Groźba karalna

Odpowiedź na pytanie, czy popełniono przestępstwo, zależy od ustalenia, czy groźba, której dopuścił się w stosunku do Joanny Z. wzbudziła u niej uzasadnioną obawę, że zostanie spełniona.

Jeżeli więc Joanna Z. rzeczywiście przestraszyła się, iż Antoni K. przyjdzie do niej do domu i spali go wraz z domownikami, wówczas czyn Antoniego K. był przestępstwem, określonym w art. 190 kodeksu karnego tzw. groźbą karalną.

Bez znaczenia przy tym dla popełnienia tego przestępstwa pozostaje okoliczność, czy Antoni K. miał zamiar spełnić swoją groźbę, czy też były to tylko puste słowa, które nigdy nie zostałyby zrealizowane. Skoro Joanna Z. uznała, iż jej samej oraz jej rodzinie może grozić niebezpieczeństwo ze strony Antoniego K., wówczas złożenie przez nią zawiadomienia o popełnieniu przez Antoniego K. przestępstwa było w pełni prawidłowe, a Antoni K., musi się teraz liczyć z poniesieniem odpowiedzialności karnej.

Karalność groźby zależy od osoba, której grożono rzeczywiście odczuła niebezpieczeństwo. Bez znaczenie przy tym dla popełnienia przestępstwa pozostaje okoliczności, czy Antoni K. miał zamiar groźbę spełnić.

Zobacz serwis: Odpowiedzialność karna

Na długi - komornik

W niniejszej sprawie nie budzi wątpliwości, iż tak postawa Joanny Z., jak i Antoniego K. nie były prawidłowe. Joanna Z. okazała się być osobą niesolidną i niewiarygodną, gdyż nie zwróciła pieniędzy pożyczonych od Antoniego K., jednakże grożenie spaleniem jej domu wraz z domownikami przez Antoniego K. nie było rozsądne.

Drogą do odzyskanie długów jest wystąpienie ze stosownym powództwem do Sądu, a następnie po uzyskaniu wyroku jego złożenie do komornika, który przeprowadzi postępowanie egzekucyjne i wyegzekwuje pieniądze dla osoby uprawnionej tj. Antoniego K.

Jak widać na tle niniejszej sytuacji, sposobem odzyskania długu nie jest grożenie dłużnikowi, gdyż można ponieść negatywne konsekwencje swojego zachowania, włącznie z oskarżeniem przez prokuraturę i skazaniem przez sąd za w/w przestępstwo, za które grozi kara grzywny, kara ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

Prawo
Aplikacja "Schrony" pokazuje gdzie się ukryć. Czy będzie rozbudowana?
22 gru 2025

Aplikacja "Schrony" uruchomiona w poprzednim roku pokazuje gdzie się ukryć. Można w niej sprawdzić rozmieszenie miejsc schronienia dla ludności. Najwięcej schronów i ukryć znajduje się na Śląsku i Mazowszu. Czy aplikacja będzie rozbudowana?

Wigilia wolna od pracy w praktyce nie dla wszystkich pracowników. Oto dlaczego szef-pracoholik jest groźny dla całej firmy
22 gru 2025

Zgodnie z przepisami od 2025 roku 24 grudnia jest w Polsce dniem ustawowo wolnym od pracy. Wolna Wigilia przez wielu jest oceniana jako gest troski o pracowników, ukłon w stronę work-life balance i odpowiedź na realne potrzeby ludzi. W publicznej debacie jednak rzadko mówi się to tym, jak ta decyzja wpływa na liderów. Bo choć zespoły szybciej myślą o barszczu i choince, dla kadry zarządzającej święta to często jeden z najbardziej intensywnych i obciążających momentów w roku. To właśnie liderzy wykonują w tym czasie ogromną, niewidzialną pracę.

Jawność płac - początek zmian 24 grudnia 2025 r. Co naprawdę się zmienia teraz, co za pół roku a co jeszcze później?
22 gru 2025

W Wigilię 24 grudnia 2025 r. wchodzą w życie pierwsze zmiany kodeksu pracy dotyczące przejrzystości wynagrodzeń w procesie rekrutacyjnym. Pracodawcy będą musieli przekazywać kandydatom informację o proponowanym wynagrodzeniu (kwocie lub przedziale) oraz stosować neutralny język w ofertach pracy. Kolejne rozwiązania wynikające z unijnej dyrektywy o równości wynagrodzeń mają zostać wdrożone w prawie krajowym do 7 czerwca 2026 r., przy czym część obowiązków (np. raportowanie) będzie uruchamiana etapami w kolejnych latach.

Nowa ulga dla posiadaczy studni, która wzbudza kontrowersje – „jak tylko ludzie dowiedzą się o tym, że procedujemy taką ustawę, to od jutra u nas będą kopali następne studnie”. Kto ostatecznie zostanie zwolniony z opłaty i będzie mógł uniknąć nawet 60 tys. zł kary?
22 gru 2025

W dniu 17 października 2025 r., do Sejmu został wniesiony poselski projekt ustawy o zmianie ustawy – prawo wodne, który zakłada czasowe zwolnienie z opłaty legalizacyjnej za urządzenie wodne wykonane bez wymaganego pozwolenia lub zgłoszenia wodnoprawnego oraz warunkowe zwolnienie z przewidzianych w ustawie kar pieniężnych. Oszacowano, że na rozwiązaniu przewidzianym w projekcie, może skorzystać nawet 40 tys. gospodarstw rolnych, jednak – nie tylko rolnicy będą mogli bezkosztowo zalegalizować swoje studnie. Ten aspekt wzbudził niemałe kontrowersje podczas posiedzenia sejmowej Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej.

Prezenty stanowią nawet do 40 proc. świątecznych wydatków większości Polaków [BADANIE]
22 gru 2025

Polacy wskazują, jaką część ich bożonarodzeniowego budżetu stanowią wydatki na prezenty. Spośród 10 wariantów odpowiedzi najczęściej wybierane są przedziały 20-30% oraz 30-40% – odpowiednio 18,5% i 18,2%. Na trzecim miejscu jest zakres 40-50%, podawany przez 12,9% rodaków. Na czwartej pozycji widać 10-20% – 11,3% wskazań. Z kolei 10,2% ankietowanych jest niezdecydowanych. 8,4% respondentów deklaruje 50-60%. Natomiast 6,6% badanych nie kupuje żadnych prezentów.

Alimenty, gdy rodzic nie pracuje. Ile wynoszą?
22 gru 2025

Przepisy nie określają wprost ile powinny wynosić alimenty, jeżeli rodzic pozostaje bez zatrudnienia. Kodeks rodzinny i opiekuńczy zawiera jednak ważne zasady. Czy możliwe jest zatem zaprzestanie płacenia alimentów, jeśli brakuje stałej pracy?

Przekazanie pracownikowi informacji o warunkach pracy i płacy to za mało. Jakie jeszcze obowiązki obciążają pracodawcę?
22 gru 2025

Choć co do zasady strony stosunku pracy są równe, to jednak z uwagi na jego charakter i fakt, że pracodawca jest podmiotem profesjonalnym, na gruncie prawa pracy zapewniono szereg narzędzi, które umacniają pracownika i zapewniają realizację przysługujących mu praw. Dotyczy to w szczególności informowania o warunkach pracy.

Nie każdego zatrudnianego pracownika trzeba skierować na badania. Dlaczego? Przepisy jasno to wskazują
21 gru 2025

Aby pracodawca zgodnie z przepisami mógł dopuścić zatrudnianego pracownika do pracy, ten musi legitymować się wymaganym orzeczeniem lekarskim o braku przeciwskazań do jej wykonywania. Jednak ta zasada nie obowiązuje w każdym przypadku. Dlaczego?

Od grudnia uważaj na dane udostępniane w czasie rekrutacji. Przepisy się zmieniają, a mało kto zwraca na to uwagę
20 gru 2025

Katalog danych, których udostępnienia można żądać od kandydata przed zatrudnieniem jest ograniczony. W grudniu 2025 r. w tym zakresie zajdzie też jedna mała, ale niezwykle istotna zmiana. Mało się o niej mówi, a wiele osób w ogóle nie zwraca na to uwagi.

Gorzka niespodzianka dla korzystających z kominków i centralnego ogrzewania. Można zapłacić wysoką grzywnę
21 gru 2025

Jak co roku wraz z rozpoczęciem sezonu grzewczego ponownie da się wyczuć duszący zapach dymu unoszącego się z kominów. Niestety, nie każdy korzysta wyłącznie z dozwolonych paliw, powodując tym samym smog oraz zwiększając zanieczyszczenie powietrza. Osoby, które wrzucają do pieców i kominków śmieci, muszą liczyć się z dotkliwymi karami.

pokaż więcej
Proszę czekać...