Obecność mediów na rozprawie karnej

ŻAKIEWICZ ADWOKACI Żakiewicz Górczak Gawińska Sp. k.
Ekspert prawa karnego, karno-skarbowego oraz procedury karnej
rozwiń więcej
Obecność mediów na rozprawie karnej. /Fot. Fotolia
Obowiązującą w procesie karnym zasadą jest jawność prowadzonej rozprawy. Jedynie w wypadkach wskazanych w ustawie (jak np. ma to miejsce gdy prokurator składa wniosek o umorzenie postępowania z powodu niepoczytalności sprawcy i zastosowanie wobec niego środka zabezpieczającego) możliwe jest ograniczenie tej jawności. Nie oznacza to jednak, iż na sali sądowej może przebywać każda osoba, która wyraża taką wolę.

Zasadniczo, na rozprawie mogą być bowiem obecne wyłącznie osoby pełnoletnie i nieuzbrojone. Jeżeli jawność rozprawy nie została ograniczona, przedstawiciele radia, prasy, filmu czy telewizji mogą utrwalać zarówno dźwięk jak i obraz z jej przebiegu. Aby zarejestrować przebieg rozprawy muszą jednak uprzednio uzyskać zezwolenie Sądu, który zważywszy na interes społeczny, ważny interes uczestnika postępowania czy też utrudnienia w prowadzeniu rozprawy, może odmówić udzielenia zezwolenia. W postanowieniu zezwalającym na rejestrację obrazu lub dźwięku Sąd może określić warunki, pod którymi dopuszcza jego dokonywanie. Sąd nie może jednak ingerować w treść ewentualnych późniejszych publikacji dotyczących przebiegu rozprawy.

Interes społeczny przemawia za dopuszczeniem utrwalania przebiegu rozprawy przez media, gdy takie działanie przyczyni się do osiągnięcia celów procesu karnego, a mianowicie prewencji indywidualnej oraz generalnej. Relacjonowanie przebiegu procesu stanowi również odzwierciedlenie konstytucyjnej zasady prawa do informacji.

Zobacz serwis: Sprawy karne

Sąd może odmówić udzielenia zezwolenia, gdy utrwalanie przebiegu rozprawy będzie zakłócało prawidłowy jej przebieg. Aparatura rejestrująca dźwięk i obraz powinna być zatem tak ustawiona, aby w jak najmniejszym stopniu utrudniać prowadzenie postępowania. Sąd nie może bowiem dopuścić do sytuacji, w której postępowanie przerodzi się w swego rodzaju „medialny spektakl” ograniczający swobodę wypowiedzi świadków oraz innych uczestników postępowania.

Odmawiając udzielenia zezwolenia Sąd może się również powołać na ważny interes uczestnika postępowania. Nie chodzi zatem o jakikolwiek interes uczestnika, a o jego formę kwalifikowaną jako ważna. Ważnym interesem uczestnika postępowania jest więc w szczególności ochrona jego życia prywatnego oraz poszanowanie godności.

Sąd odmawiając możliwości utrwalenia przebiegu rozprawy za pomocą specjalistycznej aparatury, musi wydać postanowienie i uzasadniając je wskazać dlaczego uznał, że nie zachodzą przesłanki uprawniające  przedstawicieli mediów do rejestracji przebiegu rozprawy.

Należy mieć jednak na uwadze, że przedstawiciele mediów nie potrzebują zezwolenia na sporządzanie ręcznych notatek z przebiegu rozprawy. Jedynie gdy w grę wchodzi zastosowanie specjalistycznej aparatury rejestrującej dźwięk czy obraz, takie zezwolenie jest wymagane.

Zobacz serwis: Wykroczenia

Uzyskanie zezwolenia na utrwalenie rozprawy za pomocą specjalistycznej aparatury rejestrującej obraz i dźwięk nie jest tożsame z uzyskaniem zgody Sądu na ujawnienie wizerunku i danych osobowych oskarżonego, pokrzywdzonego lub świadków. Właściwy prokurator prowadzący lub nadzorujący postępowanie przygotowawcze lub sąd może zezwolić, ze względu na ważny interes społeczny, na ujawnienie danych osobowych i wizerunku osób, przeciwko którym toczy się postępowanie przygotowawcze lub sądowe. Pod pojęciem „ważnego interesu społecznego” należy rozumieć np. zapobieżenia popełnieniu przez sprawcę kolejnego przestępstwa czy też ujawnieniu nieznanych dotychczas organom ścigania osób pokrzywdzonych przestępstwem. Sąd nie jest uprawniony do wyrażenia takiej zgody odnośnie innych osób tj świadków i pokrzywdzonych. Osoby te muszą samodzielnie wyrazić zgodę na ujawnienie swoich danych osobowych oraz wizerunku.

Prawo
MRPiPS: nowe rozwiązania na rzecz osób z niepełnosprawnościami i przebudowa modelu orzekania o niepełnosprawności. Termin do 20 maja 2025 r. na składanie dokumentów
02 maja 2025

Rok 2025 jest wyjątkowo obfitujący w zmiany prawa czy też projekty zmian w zakresie uprawnień dla osób z niepełnosprawnościami i ogólnie dla całego systemu orzecznictwa. Ale to nie koniec! Idą kolejne zmiany i to na z góry określone lata: na 2026, 2027 a nawet 2028 r. Perspektywa odległa - to fakt, ale takie działania jak zapowiada resort pracy wymagają długiej perspektywy. Udało się dotrzeć do informacji, z których wynika, że MRPiPS ogłasza program: "Przebudowa modelu orzekania o niepełnosprawności". Co będzie obejmował program, do kogo jest skierowany i co można zyskać?

Znieważenie flagi państwowej – co grozi za obrazę symboli narodowych?
02 maja 2025

Flaga państwowa to jeden z najważniejszych symboli każdego kraju – wyraża tożsamość narodową, suwerenność, a także dumę z historii i wspólnoty obywatelskiej. W Polsce ochrona flagi jest zagwarantowana przepisami prawa, a jej znieważenie jest przestępstwem. Warto więc wiedzieć, czym jest znieważenie flagi Rzeczypospolitej Polskiej, jakie formy może przybrać oraz jakie sankcje grożą za tego rodzaju działanie.

Powstaje kompletnie nowa gałąź gospodarki, kompletnie nowy zawód: tylko czy będą chętni [PROJEKT skierowany do stałej komisji]
02 maja 2025

Powstaje kompletnie nowa gałąź gospodarki, kompletnie nowy zawód - podkreśla Łukasz Krasoń. Jednak czy będą chętni na tą specyficzną i wymagającą dużego wysiłku psychicznego i fizycznego pracę?: Nie wiadomo też jak będzie z wynagrodzeniem, a nie wydaje się, żeby byli chętni do tej pracy tylko za minimalną krajową.

Donald Trump spotkał się z Karolem Nawrockim w Gabinecie Owalnym Białego Domu. "You will win"
02 maja 2025

Prezydent Stanów Donald Trump spotkał się w czwartek 1 maja 2025 r. z kandydatem na prezydenta RP Karolem Nawrockim - podał Biały Dom. Nawrocki relacjonował, że D. Trump przepowiadał mu wygraną w wyborach.

7 lat ważności niektórych orzeczeń o niepełnosprawności i inne zmiany. Nowelizacja rozporządzenia dot. orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności
02 maja 2025

W dniu 30 kwietnia 2025 r. opublikowano projekt rozporządzenia ministra rodziny, pracy i polityki społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Celem tej nowelizacji jest doprecyzowanie zasad wydawania orzeczeń o niepełnosprawności oraz o stopniu niepełnosprawności, a także wydłużenie okresów ważności tych orzeczeń. Co się dokładnie zmieni i od kiedy?

Grill na balkonie? Uważaj - może kosztować Cię nawet 5 500 zł, a ognisko w ogrodzie - nawet 11 500 zł
02 maja 2025

Można śmiało powiedzieć, że majówka to narodowe święto grilla (a w nieco mniejszym zakresie - również ogniska). Mieszkańcy bloków - z przyczyn oczywistych - mogą zdecydować się wyłącznie na to pierwsze, a posiadacze własnych ogródków - rozniecić nieco większy płomień. Czy jednak takie przyjemności - w obrębie własnych balkonów i ogródków są legalne? Okazuje się, że nie w każdym przypadku, a ich nieroztropnych amatorów, mogą niekiedy spotkać niemiłe konsekwencje.

Rząd szykuje zmiany w emeryturach – grupa pracowników popracuje do 70 roku życia
01 maja 2025

Ministerstwo Sprawiedliwości pracuje nad projektem zmian w przepisach, które mają wydłużyć maksymalny wiek pełnienia funkcji przez komorników sądowych oraz ich asesorów. Zgodnie z planowanymi regulacjami, osoby wykonujące te zawody miałyby obowiązek pozostawać aktywne zawodowo nawet do 70. roku życia.

Prawne ryzyka używania AI przez pracowników. Odpowiedzialność pracodawcy wobec osób trzecich. Prawo pracy, prawo autorskie, ochrona danych poufnych i osobowych
30 kwi 2025

Sztuczna inteligencja (AI) stanowi dużą pomoc w pracy, ułatwiając ją i przyspieszając w znacznym stopniu. Zdają sobie z tego sprawę zarówno pracodawcy, jak i pracownicy. Tak jednak ze strony pracodawców lub potencjalnych pracodawców wobec pracowników lub kandydatów, jak po ze strony pracowników, nieodpowiedzialne korzystania z AI może rodzić określone ryzyka prawne, które możemy ocenić przez pryzmat prawa pracy. Świadomość tych ryzyk jest ważna pod kątem znalezienia rozwiązań przed nimi zabezpieczających w sytuacji w której prawo powszechne takiego zabezpieczenia nie przewiduje.

Zmiana miejsca głosowania. Wybory 2025. Jak zagłosować w innym obwodzie?
30 kwi 2025

Zmiana miejsca głosowania w wyborach na Prezydenta RP w dniu 18 maja 2025 r. jest możliwa. Co zrobić, aby zagłosować w obwodzie poza stałym miejscem zamieszkania? Niezbędne jest zaświadczenie o zmianie miejsca głosowania.

Ostatni dzień na rozliczenie PIT 2024 Sprawdź, co musisz zrobić, zanim system zamknie dostęp
30 kwi 2025

Ministerstwo Finansów przypomina: 30 kwietnia mija termin składania zeznań podatkowych za 2024 rok. Ponad 8 milionów Polaków skorzystało już z usługi Twój e-PIT. Sprawdź, co zrobić, by nie zapłacić kary, jak uniknąć błędów i co grozi za brak reakcji.

pokaż więcej
Proszę czekać...