Przestępstwo porzucenia małoletniego lub osoby nieporadnej

Roland Szymczykiewicz
Adwokat
rozwiń więcej
Określony obowiązek troski może wynikać zarówno z ustawy, z wyroku sądu czy też konkretnego stanu faktycznego.
W treści przepisu art. 210 Kodeksu karnego ustawodawca określił jako karalny czyn polegający na porzuceniu małoletniego poniżej lat 15 lub porzuceniu osoby nieporadnej ze względu na jej stan psychiczny lub fizyczny wbrew obowiązkowi troszczenia się o te osoby oraz dodatkowo ustalił dodatkową zaostrzoną odpowiedzialność sprawcy, jeżeli następstwem tego czynu jest śmierć osoby porzuconej.

Jaka za to grozi kara?

Za przedmiotowe przestępstwo grozi kara pozbawienia wolności do lat 3, zaś w razie śmierci osoby porzuconej sprawcy grozi kara pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.

Kto popełnia wskazane przestępstwo?

Wskazane przestępstwo popełnia osoba, która wbrew obowiązkowi troszczenia się porzuca:

  • osobę małoletnią poniżej lat 15
  • osobę nieporadną ze względu na jej stan psychiczny lub fizyczny

Określony obowiązek troski może wynikać zarówno z ustawy (np. obowiązek rodzica z Kodeksu rodzinnego opiekuńczego), z wyroku sądu (np. wyrok rozwodowy przyznający małżonkowi opiekę nad dzieckiem) czy też konkretnego stanu faktycznego (np. umowy opieki z opiekunką do dziecka)

Definiując pojęcie porzucenia należy pomocniczo posłużyć się orzeczeniem SN (wyroku z dnia 4 czerwca 2001 r., sygn. V KKN 94/99, Orz. Prok. i Pr. 2001, nr 11, poz. 30) który wskazał, iż porzucenie" (...) oznacza działanie polegające na opuszczeniu dziecka lub osoby nieporadnej, połączone z zaprzestaniem troszczenia się o nią, bez zapewnienia jej opieki ze strony innych osób. Do istoty "porzucenia" należy więc pozostawienie osoby, nad którą miałaby być roztoczona opieka, własnemu losowi, przy czym chodzi tu nie tylko o zaniechanie opieki nad osobą małoletnią lub nieporadną, lecz także o uniemożliwienie takiej osobie udzielenia natychmiastowego wsparcia.

Zobacz: Poddanie sprawcy próbie

Należy również uznać, iż pod pojęciem porzucenia będzie mieścić się sytuacja, gdy porzucający uniemożliwi innej osobie pomoc porzuconej osobie.

Przykładem porzucenia będzie zatem sytuacja pozostawienie przez ojca w lesie dwunastoletniej córki bez odprowadzenie jej do domu, sytuacja opuszczenia domu przez opiekunkę do dziecka przy jednoczesnym pozostawieniu tego dziecka w domu w sytuacji, gdy jego rodzice wrócą za kilka dni.

Czy musi wystąpić skutek porzucenia w postaci krzywdy?

Opisywane przestępstwo to przestępstwo formalne, co oznacza, iż do jego popełnienia nie musi zajść żaden skutek, a wystarczy sama czynność porzucenia.

Jak odpowiada sprawca porzucenia, jeżeli dziecku coś się stanie lub zostanie ono narażone na poważne niebezpieczeństwo?

W razie sytuacji, gdy porzucenie sprawcy spowoduje szkodę dziecku lub przykładowo narazi je na niebezpieczeństwo utraty życia i zdrowia sprawca odpowiada za dwa (lub więcej) przestępstw (a wymierzana jest mu w jednym wyroku jedna kara z przepisu, który przewiduje surowszą odpowiedzialność karną). 

Zobacz serwis: Kodeks karny

Prawo
Ceny gazu ziemnego wzrosną o 45 proc. w lipcu? Posłowie PiS chcą nowej ustawy
29 kwi 2024

Politycy partii Prawo i Sprawiedliwość wystąpili z inicjatywą przyjęcia przez Sejm ustawy, która miałaby na celu zamrożenie cen gazu ziemnego. W obliczu zbliżających się podwyżek, posłowie chcą chronić interesy polskich rodzin.

Od 300 do 1200 zł – tyle będzie wynosił bon energetyczny. A próg dochodowy? Od 1700 do 2500 zł. Decyzje zapadną 7 maja.
29 kwi 2024

Stały Komitet Rady Ministrów w poniedziałek przyjął nie tylko rewizję KPO i Plan Finansowy Państwa na lata 2024–2027, ale także projekt ustawy o bonie energetycznym – podał na platformie X szef Stałego Komitetu RM Maciej Berek. Projektem w sprawie bonu rząd zajmie się 7 maja.

Termin zwrotu VAT nie będzie krótszy. Będzie też jeden termin wdrożenia KSeF dla wszystkich podatników. Opublikowano projekt ustawy
29 kwi 2024

W związku ze zdiagnozowanymi problemami konieczne jest przesunięcie terminu wdrożenia KSeF. Obowiązek obejmie wszystkich podatników (czynnych i zwolnionych z VAT) w jednym terminie, tj. 1 lutego 2026 r. Skrócenie terminu zwrotu VAT również zostaje odroczone.

Ograniczenie nocnej sprzedaży alkoholu w Warszawie. Od 6 maja konsultacje
29 kwi 2024

W Warszawie 6 maja 2024 r. rozpoczną się konsultacje społeczne w sprawie ograniczenia nocnej sprzedaży alkoholu. Potrwają do końca czerwca. Swoją opinię można przekazać bezpośrednio bądź elektronicznie – poinformował stołeczny ratusz.

Przepisy o e-prywatności będą zawieszone do 2026 r. Platformy będą korzystały ze specjalnych technologii przetwarzania danych
29 kwi 2024

Część przepisów dotyczących e-prywatności będzie zawieszonych do 2026 r. Umożliwi to platformom internetowym korzystanie ze specjalnych technologii przetwarzania danych w celu wykrywania treści przedstawiających seksualne wykorzystywanie dzieci. Unia Europejska wciąż nie ma jednolitych przepisów dotyczących zwalczania wykorzystywaniu dzieci w internecie.

We wtorek zbierze się rząd. W planach m.in. rewizja KPO i przedłużenie ochrony tymczasowej dla Ukraińców
29 kwi 2024

Rząd będzie pracował we wtorek, 30 kwietnia, nad rewizją KPO, przedłużeniem ochrony tymczasowej dla Ukraińców uciekających przed wojną i Wieloletnim Planem Finansowym Państwa.

Ważny wyrok w sprawie organizacji koncertu WOŚP, podczas którego zamordowano Pawła Adamowicza
29 kwi 2024

W styczniu 2019 roku doszło do tragicznego zabójstwa prezydenta Gdańska, Pawła Adamowicza, podczas finału Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy. Organizatorzy tej imprezy, razem z policjantami i urzędnikami, stanęli przed sądem. Ostatecznie, prawomocnie uniewinniono organizatorów WOŚP, w tym obecną ministra ds. społeczeństwa obywatelskiego, Agnieszkę Buczyńską, dwóch policjantów oraz urzędnika Zarządu Dróg i Zieleni. Jednak szef firmy ochroniarskiej został skazany, a wyrok wobec kierownika ochrony uchylono z powodu braku obrońcy podczas jednej z rozpraw.

Majówkowa noc w lesie. Czy to legalne?
29 kwi 2024

Tegoroczna majówka jest wyjątkowo długa i… wyjątkowo ciepła. To może być pierwsza dobra okazja do przenocowania na zewnątrz, czyli na przykład w lesie. A czy to jest w ogóle legalne? Sprawdzamy.

Boże Ciało w 2024 roku. Kiedy wypada i czy jest dniem wolnym od pracy?
29 kwi 2024

Boże Ciało już niebawem. W 2024 r. święto to wypada dość nietypowo. Czy uda się zorganizować tzw. długi weekend? Co z zakupami?

Dokument potwierdzający tożsamość Ukraińca - zmiany w ustawie pomocowej
29 kwi 2024

Dokumentem potwierdzającym tożsamość Ukraińca ma być okazanie ważnego dokumentu podróży. RPO ma wiele wątpliwości co do zamian w ustawie pomocowej dla obywateli Ukrainy przebywających w Polsce.

pokaż więcej
Proszę czekać...