Renta inwalidzka Vademecum

Ewa Ryś
rozwiń więcej
Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyznaje rentę z tytułu niezdolności do pracy w formie decyzji. fot. Fotolia / Fotolia
Renta inwalidzka to potoczna nazwa renty z tytułu niezdolności pracy. Przysługuje ona, jak sama nazwa wskazuje osobie, która stała się niezdolna do pracy, czy to wskutek choroby, czy wypadku przy pracy.

Kto ma prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy

Prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy wymaga spełnienia trzech warunków. Po pierwsze renta przysługuje osobie ubezpieczonej, która jest niezdolna do pracy. Po drugie osoba ubiegająca się o rentę musi się legitymować odpowiednimi okresami składkowymi i nieskładkowymi. Okresy składkowe, to okresy aktywności zawodowej, za które były za ubezpieczonego składki. Okresy nieskładkowe to okresy, za które co prawda nie były opłacane składki, ale ze względu na ich szczególny charakter są uwzględniane przy przyznawaniu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Trzecim warunkiem niezbędnym do uzyskania renty jest wymóg, aby niezdolność do pracy powstała w określonych ustawą okresach składkowych i nieskładkowych albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Zobacz także: Kto ma prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy

Jak wspomniano wyżej na prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy mają posiadane przez osobę ubiegającą się o rentę okresy składkowe i nieskładkowe. Okres składkowy i nieskładkowy wymagany do przyznania renty uzależniony jest od wieku osoby, w jakim powstała niezdolność do pracy. Okres ten wynosi:

  • 1 rok, jeśli niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem 20 lat,
  • 2 lata, jeśli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 20 do 22 lat,
  • 3 lata, jeśli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 22 do 25 lat,
  • 4 lata, jeśli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 25 do 30 lat,
  • 5 lat, jeśli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat.

Zobacz także: Na jakich zasadach przyznawana jest renta z tytułu niezdolności do pracy

Renta zostaje przyznana ze względu na niezdolność ubezpieczonego do pracy. To właśnie od stopnia niezdolności do pracy zależy, jakiego rodzaju rentę otrzyma rencista. Możemy wyróżnić stałą i okresową rentę z tytułu niezdolności do pracy. Stała renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje osobie, której niezdolność do pracy została uznana za trwałą. Natomiast okresowa renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje, jeśli niezdolność do pracy ma charakter czasowy.

Zobacz także: Jakie mamy rodzaje rent z tytułu niezdolności do pracy

Niezdolność do pracy

Niezdolność do pracy to całkowita lub częściowa utrata zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu, która nie rokuje odzyskania zdolności po przekwalifikowaniu.

Częściowa niezdolność do pracy, to utrata w znacznym stopniu zdolności do pracy zgodnej z posiadanym przez ubezpieczonym poziomem kwalifikacji. Natomiast całkowita niezdolność do pracy, to utrata zdolności do  wykonywania jakiejkolwiek pracy.

Zobacz także: Czym jest niezdolność do pracy

Zobacz także: Kiedy niezdolność do pracy uzasadnia przyznanie renty

O niezdolności do pracy orzeka lekarz orzecznik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Dokonuje tego w formie orzeczenia. W celu wydania orzeczenia lekarz orzecznik ocenia niezdolności do pracy. Co oznacza, że określa on datę powstania niezdolności do pracy, trwałość lub przewidywany okres niezdolności do pracy oraz stopień niezdolności.

Zobacz także: Kto orzeka o niezdolności do pracy do celów rentowych

Niezdolność do pracy orzekana jest na okres nie dłuższy niż 5 lat. Niezdolność do pracy orzeka się na okres dłuższy niż 5 lat w przypadku, jeśli nie ma rokowań odzyskania zdolności do pracy przed upływem tego okresu.

W razie pogorszenia stanu zdrowia rencista może zgłosić wniosek o zmianę dotychczasowego stopnia niezdolności do pracy.

Zobacz także: Jak zmienić stopień niezdolności do pracy

Wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy

Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyznaje rentę z tytułu niezdolności do pracy w formie decyzji. Aby, jednak mógł decyzję wydać osoba zainteresowana otrzymaniem renty musi złożyć wniosek. Prawo przewiduje specjalny druk ZUS Rp-1 na wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy.

Wniosek wraz z niezbędnymi dokumentami może złożyć sam zainteresowany lub jego pełnomocnik. Miejscem, w którym należy złożyć wniosek jest jednostka ZUS właściwa ze względu na miejsce zamieszkania rencisty.

Zobacz także: Jak napisać wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy

Zobacz także: Jak zgłosić wniosek o dalsze prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy

Prawo
Wybory prezydenckie 2025 coraz bliżej. Sprawdź, jak głosować poza miejscem zamieszkania. Nie przegap terminów!
03 maja 2025

Już 18 maja odbędzie się pierwsza tura wyborów prezydenckich. Jeśli w dniu głosowania nie będziesz w swoim miejscu zameldowania, masz jeszcze kilka dni, by złożyć odpowiednie wnioski. Wyjaśniamy, jak zagłosować korespondencyjnie, przez pełnomocnika lub w innym lokalu – i do kiedy trzeba to załatwić.

Koniec z absurdem tylko 2 dni zwolnienia od pracy na wszystkie dzieci i obojga rodziców – od teraz dodatkowy dzień wolny na każde kolejne dziecko?
03 maja 2025

Na 1 dziecko – 2 dni wolne, na 2 dzieci – 3 dni wolne, na 3 dzieci – 4 dni wolne, a na 4 i więcej – 5 dni wolne, z zachowaniem prawa do pełnego wynagrodzenia, a za odmowę zwolnienia od pracy w ramach ww. puli – 30 tys. zł kary dla pracodawcy. O zmianę art. 188 kodeksu pracy – w dniu 12 kwietnia br., zawnioskowały do Ministry Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Rzeczniczka Praw Dziecka i Okręgowa Rada Adwokacka, powołując się m.in. na naruszenie przez ww. przepis konstytucyjnej zasady równości. Czy położy to kres absurdowi tylko 2 dni zwolnienia od pracy na wszystkie dzieci i obojga rodziców?

MRPiPS: nowe rozwiązania na rzecz osób z niepełnosprawnościami i przebudowa modelu orzekania o niepełnosprawności. Termin do 20 maja 2025 r. na składanie dokumentów
02 maja 2025

Rok 2025 jest wyjątkowo obfitujący w zmiany prawa czy też projekty zmian w zakresie uprawnień dla osób z niepełnosprawnościami i ogólnie dla całego systemu orzecznictwa. Ale to nie koniec! Idą kolejne zmiany i to na z góry określone lata: na 2026, 2027 a nawet 2028 r. Perspektywa odległa - to fakt, ale takie działania jak zapowiada resort pracy wymagają długiej perspektywy. Udało się dotrzeć do informacji, z których wynika, że MRPiPS ogłasza program: "Przebudowa modelu orzekania o niepełnosprawności". Co będzie obejmował program, do kogo jest skierowany i co można zyskać?

Znieważenie flagi państwowej – co grozi za obrazę symboli narodowych?
02 maja 2025

Flaga państwowa to jeden z najważniejszych symboli każdego kraju – wyraża tożsamość narodową, suwerenność, a także dumę z historii i wspólnoty obywatelskiej. W Polsce ochrona flagi jest zagwarantowana przepisami prawa, a jej znieważenie jest przestępstwem. Warto więc wiedzieć, czym jest znieważenie flagi Rzeczypospolitej Polskiej, jakie formy może przybrać oraz jakie sankcje grożą za tego rodzaju działanie.

2610,72 zł w maju z ZUS dla prawie 130 tys. osób [NOWE ŚWIADCZENIE]. Dodatkowo wyrównanie od stycznia 2025
03 maja 2025

2610,72 zł w maju z ZUS dla prawie 130 tys. osób. Co istotne osoby, który mają prawo do tego nowe dodatku dostaną również wyrównanie od 1 stycznia 2025 r. Wysokość dodatku wynosiła w styczniu i lutym 2025 r. 2520 zł, a od marca jest to 2610,72 zł. Na konta świadczeniobiorców wpłyną więc w maju spore pieniądze.

Powstaje kompletnie nowa gałąź gospodarki, kompletnie nowy zawód: tylko czy będą chętni [PROJEKT skierowany do stałej komisji]
02 maja 2025

Powstaje kompletnie nowa gałąź gospodarki, kompletnie nowy zawód - podkreśla Łukasz Krasoń. Jednak czy będą chętni na tą specyficzną i wymagającą dużego wysiłku psychicznego i fizycznego pracę?: Nie wiadomo też jak będzie z wynagrodzeniem, a nie wydaje się, żeby byli chętni do tej pracy tylko za minimalną krajową.

Donald Trump spotkał się z Karolem Nawrockim w Gabinecie Owalnym Białego Domu. "You will win"
02 maja 2025

Prezydent Stanów Donald Trump spotkał się w czwartek 1 maja 2025 r. z kandydatem na prezydenta RP Karolem Nawrockim - podał Biały Dom. Nawrocki relacjonował, że D. Trump przepowiadał mu wygraną w wyborach.

7 lat ważności części orzeczeń o niepełnosprawności i inne zmiany. Nowelizacja rozporządzenia dot. orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności
03 maja 2025

W dniu 30 kwietnia 2025 r. opublikowano projekt rozporządzenia ministra rodziny, pracy i polityki społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Celem tej nowelizacji jest doprecyzowanie zasad wydawania orzeczeń o niepełnosprawności oraz o stopniu niepełnosprawności, a także wydłużenie okresów ważności tych orzeczeń. Co się dokładnie zmieni i od kiedy?

Grill na balkonie? Uważaj - może kosztować Cię nawet 5 500 zł, a ognisko w ogrodzie - nawet 11 500 zł
02 maja 2025

Można śmiało powiedzieć, że majówka to narodowe święto grilla (a w nieco mniejszym zakresie - również ogniska). Mieszkańcy bloków - z przyczyn oczywistych - mogą zdecydować się wyłącznie na to pierwsze, a posiadacze własnych ogródków - rozniecić nieco większy płomień. Czy jednak takie przyjemności - w obrębie własnych balkonów i ogródków są legalne? Okazuje się, że nie w każdym przypadku, a ich nieroztropnych amatorów, mogą niekiedy spotkać niemiłe konsekwencje.

Rząd szykuje zmiany w emeryturach – grupa pracowników popracuje do 70 roku życia
01 maja 2025

Ministerstwo Sprawiedliwości pracuje nad projektem zmian w przepisach, które mają wydłużyć maksymalny wiek pełnienia funkcji przez komorników sądowych oraz ich asesorów. Zgodnie z planowanymi regulacjami, osoby wykonujące te zawody miałyby obowiązek pozostawać aktywne zawodowo nawet do 70. roku życia.

pokaż więcej
Proszę czekać...