Rozwód a kontakty z dzieckiem - 5 najważniejszych zasad

Wioleta Matela-Marszałek
Autorka licznych publikacji o tematyce prawnej
rozwiń więcej
Kontakty z dzieckiem, obok władzy rodzicielskiej i alimentów na dziecko są częścią wyroku rozwodowego.
Wielu rodziców przed rozwodem zastanawia się, w jaki sposób sąd rozstrzyga o kontaktach z dzieckiem. Warto znać podstawowe zasady, wynikające z Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

1. Kontakty z dzieckiem są niezależne od władzy rodzicielskiej

Kontakty z dzieckiem, obok władzy rodzicielskiej i alimentów na dziecko są częścią wyroku rozwodowego.

Polecamy: Darowizny, testamenty, spadki (PDF)

Warto pamiętać, iż pojęcia władzy rodzicielskiej i kontaktów nie są tożsame. Zgodnie z art. 95 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw. Niezależnie od władzy rodzicielskiej rodzice oraz ich dziecko mają prawo i obowiązek utrzymywania ze sobą kontaktów. Kontakty z dzieckiem obejmują w szczególności przebywanie z dzieckiem (odwiedziny, spotkania, zabieranie dziecka poza miejsce jego stałego pobytu) i bezpośrednie porozumiewanie się, utrzymywanie korespondencji, korzystanie z innych środków porozumiewania się na odległość, w tym ze środków komunikacji elektronicznej.

2. Małżonkowie mogą się porozumieć

Jeżeli małżonkowie sporządzą pisemne porozumienie, dotyczące władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem sąd uwzględni je, jeżeli będzie ono zgodne z dobrem dziecka. W przeciwnym wypadku sąd samodzielnie wyda rozstrzygnięcie. Weźmie przy tym pod uwagę prawo do wychowania dziecka przez oboje rodziców.

3. Sąd nie zawsze rozstrzyga o kontaktach

Sąd nie orzeka o utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem na zgodny wniosek stron.

W praktyce nie musi to być wspólne pismo rodziców. Przykładowo wniosek taki może zostać złożony przez jednego z małżonków z pozwie rozwodowym (np. Wnoszę o nieorzekanie o kontaktach stron z ich małoletnim dzieckiem). Drugi z małżonków może potwierdzić wniosek w odpowiedzi na pozew czy podczas rozprawy.

Co w sytuacji, gdy małżonkowie wnioskowali o nierozstrzyganie o kontaktach, a po rozwodzie nie mogą dojść w tej sprawie do porozumienia? Wówczas należy złożyć do sądu rejonowego odpowiedni wniosek o uregulowanie kontaktów.

4. Możliwe jest zabezpieczenie kontaktów na czas rozwodu

Wniosek o zabezpieczenie kontaktów może być pomocnym rozwiązaniem w sytuacji, gdy podczas rozwodu rodzic ma utrudniony kontakt z dzieckiem. Żądanie takie może być elementem pozwu o rozwód lub odpowiedzi na pozew, może również stanowić samodzielne pismo.

Zgodnie z art. 7301 Kodeksu postępowania cywilnego udzielenia zabezpieczenia może żądać każda strona lub uczestnik postępowania, jeżeli uprawdopodobni roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia. Interes prawny istnieje wtedy, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie. Przy wyborze sposobu zabezpieczenia sąd uwzględni interesy stron lub uczestników postępowania w takiej mierze, aby uprawnionemu zapewnić należytą ochronę prawną, a obowiązanego nie obciążać ponad potrzebę.

Wniosek o zabezpieczenie kontaktów podlega opłacie 100 zł. Jest to nowa stawka obowiązująca od 21 sierpnia 2019 r. Przed przedmiotową nowelizacją ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych obowiązywała kwota 40 zł.

5. Prawo dopuszcza możliwość zmiany orzeczenia sądu

Sąd opiekuńczy może zmienić rozstrzygnięcie w sprawie kontaktów. Stanowi o tym art. 1135 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Przesłanką takiej zmiany jest dobro dziecka. Sąd może ograniczyć kontakty, zakazać ich utrzymywania lub przeciwnie - uchylić takie ograniczenia. Zawsze decydować będzie dobro dziecka. Rodzic, który chciałby zmiany orzeczenia w kwestii kontaktów, powinien wnieść do sądu rejonowego odpowiedni wniosek. Podobnie jak w przypadku wniosku o zabezpieczenie, pismo takie po ostatniej zmianie przepisów podlega opłacie w wysokości 100 zł.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (j. t. Dz. U. z 2017 r., poz. 682 z późn. zm.);

Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (j. t. Dz. U. z 2019 r., poz. 1460 z późn. zm.);

Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (j. t. Dz. U. z 2019 r., poz. 785 z późn. zm.).

Polecamy serwis: Kontakty z dzieckiem

Prawo
Wybory prezydenckie 2025 coraz bliżej. Sprawdź, jak głosować poza miejscem zamieszkania. Nie przegap terminów!
03 maja 2025

Już 18 maja odbędzie się pierwsza tura wyborów prezydenckich. Jeśli w dniu głosowania nie będziesz w swoim miejscu zameldowania, masz jeszcze kilka dni, by złożyć odpowiednie wnioski. Wyjaśniamy, jak zagłosować korespondencyjnie, przez pełnomocnika lub w innym lokalu – i do kiedy trzeba to załatwić.

Rewolucja w urlopach: im więcej dzieci (i to nie tylko własnych) – tym więcej dni wolnych, a dla pracodawców, którzy nie będą się stosować – 30 tys. zł kary
03 maja 2025

Na 1 dziecko – 2 dni wolnego, na 2 dzieci – 3 dni wolnego, na 3 dzieci – 4 dni wolnego, a na 4 i więcej – 5 dni wolnego, z zachowaniem prawa do pełnego wynagrodzenia, a za odmowę zwolnienia od pracy w ramach ww. puli – 30 tys. zł kary dla pracodawcy. O zmianę art. 188 kodeksu pracy – w dniu 12 kwietnia br., zawnioskowały do Ministry Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Rzeczniczka Praw Dziecka i Okręgowa Rada Adwokacka, powołując się m.in. na naruszenie przez ww. przepis konstytucyjnej zasady równości. Czy położy to kres absurdowi tylko 2 dni zwolnienia od pracy na wszystkie dzieci i obojga rodziców?

MRPiPS: nowe rozwiązania na rzecz osób z niepełnosprawnościami i przebudowa modelu orzekania o niepełnosprawności. Termin do 20 maja 2025 r. na składanie dokumentów
02 maja 2025

Rok 2025 jest wyjątkowo obfitujący w zmiany prawa czy też projekty zmian w zakresie uprawnień dla osób z niepełnosprawnościami i ogólnie dla całego systemu orzecznictwa. Ale to nie koniec! Idą kolejne zmiany i to na z góry określone lata: na 2026, 2027 a nawet 2028 r. Perspektywa odległa - to fakt, ale takie działania jak zapowiada resort pracy wymagają długiej perspektywy. Udało się dotrzeć do informacji, z których wynika, że MRPiPS ogłasza program: "Przebudowa modelu orzekania o niepełnosprawności". Co będzie obejmował program, do kogo jest skierowany i co można zyskać?

Znieważenie flagi państwowej – co grozi za obrazę symboli narodowych?
02 maja 2025

Flaga państwowa to jeden z najważniejszych symboli każdego kraju – wyraża tożsamość narodową, suwerenność, a także dumę z historii i wspólnoty obywatelskiej. W Polsce ochrona flagi jest zagwarantowana przepisami prawa, a jej znieważenie jest przestępstwem. Warto więc wiedzieć, czym jest znieważenie flagi Rzeczypospolitej Polskiej, jakie formy może przybrać oraz jakie sankcje grożą za tego rodzaju działanie.

2610,72 zł w maju z ZUS dla prawie 130 tys. osób [NOWE ŚWIADCZENIE]. Dodatkowo wyrównanie od stycznia 2025
03 maja 2025

2610,72 zł w maju z ZUS dla prawie 130 tys. osób. Co istotne osoby, który mają prawo do tego nowe dodatku dostaną również wyrównanie od 1 stycznia 2025 r. Wysokość dodatku wynosiła w styczniu i lutym 2025 r. 2520 zł, a od marca jest to 2610,72 zł. Na konta świadczeniobiorców wpłyną więc w maju spore pieniądze.

Powstaje kompletnie nowa gałąź gospodarki, kompletnie nowy zawód: tylko czy będą chętni [PROJEKT skierowany do stałej komisji]
02 maja 2025

Powstaje kompletnie nowa gałąź gospodarki, kompletnie nowy zawód - podkreśla Łukasz Krasoń. Jednak czy będą chętni na tą specyficzną i wymagającą dużego wysiłku psychicznego i fizycznego pracę?: Nie wiadomo też jak będzie z wynagrodzeniem, a nie wydaje się, żeby byli chętni do tej pracy tylko za minimalną krajową.

Donald Trump spotkał się z Karolem Nawrockim w Gabinecie Owalnym Białego Domu. "You will win"
02 maja 2025

Prezydent Stanów Donald Trump spotkał się w czwartek 1 maja 2025 r. z kandydatem na prezydenta RP Karolem Nawrockim - podał Biały Dom. Nawrocki relacjonował, że D. Trump przepowiadał mu wygraną w wyborach.

7 lat ważności części orzeczeń o niepełnosprawności i inne zmiany. Nowelizacja rozporządzenia dot. orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności
03 maja 2025

W dniu 30 kwietnia 2025 r. opublikowano projekt rozporządzenia ministra rodziny, pracy i polityki społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Celem tej nowelizacji jest doprecyzowanie zasad wydawania orzeczeń o niepełnosprawności oraz o stopniu niepełnosprawności, a także wydłużenie okresów ważności tych orzeczeń. Co się dokładnie zmieni i od kiedy?

Grill na balkonie? Uważaj - może kosztować Cię nawet 5 500 zł, a ognisko w ogrodzie - nawet 11 500 zł
02 maja 2025

Można śmiało powiedzieć, że majówka to narodowe święto grilla (a w nieco mniejszym zakresie - również ogniska). Mieszkańcy bloków - z przyczyn oczywistych - mogą zdecydować się wyłącznie na to pierwsze, a posiadacze własnych ogródków - rozniecić nieco większy płomień. Czy jednak takie przyjemności - w obrębie własnych balkonów i ogródków są legalne? Okazuje się, że nie w każdym przypadku, a ich nieroztropnych amatorów, mogą niekiedy spotkać niemiłe konsekwencje.

Rząd szykuje zmiany w emeryturach – grupa pracowników popracuje do 70 roku życia
01 maja 2025

Ministerstwo Sprawiedliwości pracuje nad projektem zmian w przepisach, które mają wydłużyć maksymalny wiek pełnienia funkcji przez komorników sądowych oraz ich asesorów. Zgodnie z planowanymi regulacjami, osoby wykonujące te zawody miałyby obowiązek pozostawać aktywne zawodowo nawet do 70. roku życia.

pokaż więcej
Proszę czekać...