Obecna interpretacja przepisów podatkowych praktycznie wyklucza możliwość jakiegokolwiek udziału drugiego rodzica w wychowywaniu dziecka, aby rodzic faktycznie samotnie wychowujący dziecko mógł skorzystać z preferencji podatkowej. Wydaje się to sprzeczne z polityką prorodzinną państwa, której celem jest zapewnienie systemowego wsparcia dla rodziców, zwłaszcza tych samotnych - alarmuje Rzecznik Praw Obywatelskich w piśmie do Ministerstwa Finansów.
- Rzecznik Praw Obywatelskich interweniuje
- Zmiany w systemie podatkowym
- Ograniczenia dla rodziców samotnie wychowujących dzieci
- Apel Rzecznika Praw Obywatelskich
- Wyłączna opieka nad dzieckiem. Czy wyrok sądu wystarcza?
- Ministerstwo Finansów: Sporadyczne kontakty rodzica z dzieckiem nie są wychowywaniem
- Indywidualne rozpatrywanie spraw i weryfikacja dokumentacji
Rzecznik Praw Obywatelskich interweniuje
Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca się w tej sprawie do Ministra Finansów. W skargach do RPO obywatele często poruszają kwestię sytuacji podatkowej osób samotnie wychowujących dzieci, zwłaszcza po reformie tzw. Polskiego Ładu.
Zmiany w systemie podatkowym
Od 1 stycznia 2022 r., opcja wspólnego rozliczenia się z dzieckiem przez rodzica samotnie je wychowującego została zastąpiona ulgą podatkową 1500 zł. Zmiana ta, a zwłaszcza sposób jej wprowadzenia, wzbudziła liczne wątpliwości i powszechne niezadowolenie.
Ograniczenia dla rodziców samotnie wychowujących dzieci
Mimo zgłaszanych zastrzeżeń, ustawodawca postanowił wprowadzić istotne ograniczenie w zasadach wspólnego rozliczania się dla rodziców samotnie wychowujących dzieci. Obecnie RPO z niepokojem obserwuje praktyki organów podatkowych, polegające na odmawianiu możliwości preferencyjnego rozliczenia się osobom rozwiedzionym, faktycznie samotnie wychowującym dziecko, gdy nie jest ono objęte systemem opieki naprzemiennej, ale utrzymuje kontakt z drugim rodzicem.
Apel Rzecznika Praw Obywatelskich
RPO Marcin Wiącek przedstawił ministrowi Andrzejowi Domańskiemu te uwagi "w trosce o zapewnienie ochrony praw grupy podatników, jaką są osoby samotnie wychowujące dzieci", z prośbą o stanowisko.
Wyłączna opieka nad dzieckiem. Czy wyrok sądu wystarcza?
Money.pl zwróciło się do Ministerstwa Finansów z pytaniem, dlaczego wyrok sądu o przyznaniu jednemu rodzicowi wyłącznej opieki nad dzieckiem nie jest wystarczający dla fiskusa. Zapytano również, jak fiskus weryfikuje, kto faktycznie sprawuje opiekę nad dzieckiem.
Ministerstwo Finansów: Sporadyczne kontakty rodzica z dzieckiem nie są wychowywaniem
W odpowiedzi na te pytania, ministerstwo podkreśliło, że "sporadycznych kontaktów rodzica z dzieckiem nie można uznać za jego wychowywanie". Z prawa do preferencji skorzysta więc rodzic (rozwiedziony, czy innego stanu wolnego), który faktycznie na co dzień wychowuje dziecko.
Indywidualne rozpatrywanie spraw i weryfikacja dokumentacji
Ministerstwo zaznacza również, że sprawa rozpatrywana jest indywidualnie, głównie w oparciu o dostarczoną dokumentację. "W trakcie czynności sprawdzających, pracownicy urzędów skarbowych występują do podatników z prośbą o przedłożenie dokumentów potwierdzających status osoby samotnie wychowującej dziecko, ustalają dane dotyczące dziecka oraz inne aspekty niezbędne do potwierdzenia lub zanegowania prawa do takiej formy rozliczenia" – czytamy w odpowiedzi MF.
Resort zapewnia money.pl, że pismo Rzecznika Praw Obywatelskich jest obecnie poddawane wnikliwej analizie pod kątem m.in. praktyk organów podatkowych.