Najwyższy Trybunał Sygnatury Apostolskiej

dr Arletta Bolesta
Adwokat kościelny
rozwiń więcej
Ślub kościelny / Adam Trzcionka / abcslubu.pl
W niektórych kościelnych procesach małżeńskich może zaistnieć sytuacja, kiedy jedna ze stron, względnie obie, zamierzają skontaktować się z Najwyższym Trybunałem Sygnatury Apostolskiej (w dalszej części tekstu posługiwać się będziemy skrótem – Sygnatura Apostolska). Zasadniczym pytaniem jest to: kiedy możemy mówić o styczności z tą instytucją.

Wiemy, iż aby obie strony mogły zawrzeć związek kościelny po przykładowo stwierdzeniu nieważności poprzedniego, to istnieje wymóg dwóch, pozytywnych wyroków.

Zobacz również: Stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego a kolejny ślub

Czasami może jednak pojawić się sytuacja konieczności wydania wyroku przez III Instancję (bądź nawet i jeszcze kolejną), zwykle jest nią Rota Rzymska, ale strona ma prawo ubiegania się o wyznaczenie jakiegoś Trybunału III Instancji na terytorium swojego kraju właśnie za pośrednictwem Sygnatury Apostolskiej - i tym przypadkiem zajmiemy się w najnowszym artykule.

Gdy strona zdecydowana jest na to, aby III Instancją rozpatrującą jej sprawę był Sąd w jej ojczyźnie (a różne są tego pobudki), to wówczas winna prosić o to, odpowiednio to uzasadniając, właśnie Sygnaturę Apostolską.

Prośbę wraz z uzasadnieniem kierujemy do Sygnatury za pośrednictwem Trybunału I Instancji. Do prośby tej dołączamy wyrok pierwszej jak i drugiej Instancji wraz z innymi załącznikami. O jakie inne załączniki chodzi? Proponuję w ramach nich dołączyć pismo, w którym informuje się Trybunał II Instancji o swoim zamiarze (zwykle II Instancja podaje do wiadomości, że w takim przypadku będzie czekała na taką informację od strony); pismo informujące drugą stronę procesową. Gdy strona zamieszkuje w innej diecezji bądź archidiecezji aniżeli w tej, na której terytorium toczył się kościelny proces, wówczas mile widziane byłoby też i takie pismo, przez które dany jej Sąd zostaje poinformowany o procesie. Dotyczy to obu stron procesowych.
Uzasadnienie zależne jest od danej sprawy, a zatem indywidualne dla każdej z niej. Może to być łatwość danej sprawy; pamiętamy, iż wyroki Roty są wyznacznikiem dla Sądów niższej Instancji, a sama rozpatruje też m.in. sprawy trudniejsze; koszty procesowe; czas oczekiwania; chęć zabrania dalej w pełni aktywnego udziału itp.

Warto także jeszcze i w tym momencie - chociaż może być to trudne, bowiem w większości przypadków strona wyczerpała już na pewno dawno środki dowodowe - zastanowić się: jakie jeszcze inne argumenty można przytoczyć (być może nowe fakty, nowe środki dowodowe). Przecież wyroki są niezgodne, a skoro tak, to trzeba odpowiedzieć sobie na pytanie, z czym nie zgadzamy się w wyroku negatywnym, a zatem co pragnęlibyśmy jeszcze sprostować, wyjaśnić, dodać. To wszystko winno zająć również należyte miejsce w piśmie do Sygnatury Apostolskiej.

Zobacz również: Możliwe trudności podczas kościelnego procesu małżeńskiego

Nie zawsze Sygnatura Apostolska wydaje pozytywną decyzję, ale gdy stronie zależy, warto podjąć - mimo wszystko - taki krok.

Warto poruszyć też inną, niemniej istotną kwestię. Może zdarzyć się, iż strona wraz ze swoim uzasadnieniem apelacji do Trybunału II Instancji prosi o przyjęcie do procesu nowego tytułu procesowego. Gdy przykładowo, negatywny wyrok I Instancji zostanie potwierdzony przez Instancję drugą, za to wydany zostanie pozytywny odnośnie nowej przyczyny, wówczas to Najwyższy Trybunał Roty Rzymskiej będzie rozpatrywał tę sprawę.

Jak widać, Sygnatura Apostolska jest jednym z Trybunałów Stolicy Apostolskiej obok Roty Rzymskiej. Jak zobaczyliśmy, to właśnie ona odpowiedzialna jest za podjęcie decyzji, jaki Trybunał
jako III Instancja będzie rozpatrywał w dalszym ciągu kościelny proces, ale zgodnie z Kodeksem Prawa Kanonicznego jest to także Trybunał zajmujący się innymi kwestiami; stąd celem tylko uzupełnienia warto podać je, idąc w tej materii za KPK, wymienię tylko niektóre sprawy rozpatrywane przez tę Instytucję, kolejno są nimi: konflikty właściwości między Trybunałami sądowymi (kan. 1445 §1 pkt. 4 KPK), Instytucja ta zajmuje się wszelkimi nadużyciami (kan. 1445 §3 pkt. 1 KPK), przedłużeniem właściwości Trybunałów (kan. 1445 §3 pkt. 2).

Polecamy serwis: Rozwód kościelny


Prawo
Wybory prezydenckie 2025 coraz bliżej. Sprawdź, jak głosować poza miejscem zamieszkania. Nie przegap terminów!
03 maja 2025

Już 18 maja odbędzie się pierwsza tura wyborów prezydenckich. Jeśli w dniu głosowania nie będziesz w swoim miejscu zameldowania, masz jeszcze kilka dni, by złożyć odpowiednie wnioski. Wyjaśniamy, jak zagłosować korespondencyjnie, przez pełnomocnika lub w innym lokalu – i do kiedy trzeba to załatwić.

Koniec z absurdem tylko 2 dni zwolnienia od pracy na wszystkie dzieci i obojga rodziców – od teraz dodatkowy dzień wolny na każde kolejne dziecko?
03 maja 2025

Na 1 dziecko – 2 dni wolne, na 2 dzieci – 3 dni wolne, na 3 dzieci – 4 dni wolne, a na 4 i więcej – 5 dni wolne, z zachowaniem prawa do pełnego wynagrodzenia, a za odmowę zwolnienia od pracy w ramach ww. puli – 30 tys. zł kary dla pracodawcy. O zmianę art. 188 kodeksu pracy – w dniu 12 kwietnia br., zawnioskowały do Ministry Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Rzeczniczka Praw Dziecka i Okręgowa Rada Adwokacka, powołując się m.in. na naruszenie przez ww. przepis konstytucyjnej zasady równości. Czy położy to kres absurdowi tylko 2 dni zwolnienia od pracy na wszystkie dzieci i obojga rodziców?

MRPiPS: nowe rozwiązania na rzecz osób z niepełnosprawnościami i przebudowa modelu orzekania o niepełnosprawności. Termin do 20 maja 2025 r. na składanie dokumentów
02 maja 2025

Rok 2025 jest wyjątkowo obfitujący w zmiany prawa czy też projekty zmian w zakresie uprawnień dla osób z niepełnosprawnościami i ogólnie dla całego systemu orzecznictwa. Ale to nie koniec! Idą kolejne zmiany i to na z góry określone lata: na 2026, 2027 a nawet 2028 r. Perspektywa odległa - to fakt, ale takie działania jak zapowiada resort pracy wymagają długiej perspektywy. Udało się dotrzeć do informacji, z których wynika, że MRPiPS ogłasza program: "Przebudowa modelu orzekania o niepełnosprawności". Co będzie obejmował program, do kogo jest skierowany i co można zyskać?

Znieważenie flagi państwowej – co grozi za obrazę symboli narodowych?
02 maja 2025

Flaga państwowa to jeden z najważniejszych symboli każdego kraju – wyraża tożsamość narodową, suwerenność, a także dumę z historii i wspólnoty obywatelskiej. W Polsce ochrona flagi jest zagwarantowana przepisami prawa, a jej znieważenie jest przestępstwem. Warto więc wiedzieć, czym jest znieważenie flagi Rzeczypospolitej Polskiej, jakie formy może przybrać oraz jakie sankcje grożą za tego rodzaju działanie.

2610,72 zł w maju z ZUS dla prawie 130 tys. osób [NOWE ŚWIADCZENIE]. Dodatkowo wyrównanie od stycznia 2025
03 maja 2025

2610,72 zł w maju z ZUS dla prawie 130 tys. osób. Co istotne osoby, który mają prawo do tego nowe dodatku dostaną również wyrównanie od 1 stycznia 2025 r. Wysokość dodatku wynosiła w styczniu i lutym 2025 r. 2520 zł, a od marca jest to 2610,72 zł. Na konta świadczeniobiorców wpłyną więc w maju spore pieniądze.

Powstaje kompletnie nowa gałąź gospodarki, kompletnie nowy zawód: tylko czy będą chętni [PROJEKT skierowany do stałej komisji]
02 maja 2025

Powstaje kompletnie nowa gałąź gospodarki, kompletnie nowy zawód - podkreśla Łukasz Krasoń. Jednak czy będą chętni na tą specyficzną i wymagającą dużego wysiłku psychicznego i fizycznego pracę?: Nie wiadomo też jak będzie z wynagrodzeniem, a nie wydaje się, żeby byli chętni do tej pracy tylko za minimalną krajową.

Donald Trump spotkał się z Karolem Nawrockim w Gabinecie Owalnym Białego Domu. "You will win"
02 maja 2025

Prezydent Stanów Donald Trump spotkał się w czwartek 1 maja 2025 r. z kandydatem na prezydenta RP Karolem Nawrockim - podał Biały Dom. Nawrocki relacjonował, że D. Trump przepowiadał mu wygraną w wyborach.

7 lat ważności części orzeczeń o niepełnosprawności i inne zmiany. Nowelizacja rozporządzenia dot. orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności
03 maja 2025

W dniu 30 kwietnia 2025 r. opublikowano projekt rozporządzenia ministra rodziny, pracy i polityki społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Celem tej nowelizacji jest doprecyzowanie zasad wydawania orzeczeń o niepełnosprawności oraz o stopniu niepełnosprawności, a także wydłużenie okresów ważności tych orzeczeń. Co się dokładnie zmieni i od kiedy?

Grill na balkonie? Uważaj - może kosztować Cię nawet 5 500 zł, a ognisko w ogrodzie - nawet 11 500 zł
02 maja 2025

Można śmiało powiedzieć, że majówka to narodowe święto grilla (a w nieco mniejszym zakresie - również ogniska). Mieszkańcy bloków - z przyczyn oczywistych - mogą zdecydować się wyłącznie na to pierwsze, a posiadacze własnych ogródków - rozniecić nieco większy płomień. Czy jednak takie przyjemności - w obrębie własnych balkonów i ogródków są legalne? Okazuje się, że nie w każdym przypadku, a ich nieroztropnych amatorów, mogą niekiedy spotkać niemiłe konsekwencje.

Rząd szykuje zmiany w emeryturach – grupa pracowników popracuje do 70 roku życia
01 maja 2025

Ministerstwo Sprawiedliwości pracuje nad projektem zmian w przepisach, które mają wydłużyć maksymalny wiek pełnienia funkcji przez komorników sądowych oraz ich asesorów. Zgodnie z planowanymi regulacjami, osoby wykonujące te zawody miałyby obowiązek pozostawać aktywne zawodowo nawet do 70. roku życia.

pokaż więcej
Proszę czekać...