Przesłanki niezdolności do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich z przyczyn natury psychicznej

Bolesław A. Dùllek
Prawnik, adwokat kościelny, ekspert w zakresie kościelnych procesów o stwierdzenie nieważności małżeństwa
rozwiń więcej
Lwia część spraw o orzeczenie nieważności małżeństwa toczy się między innymi z tytułu niezdolności do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich z przyczyn natury psychicznej./Fot. Shutterstock / fot. Shutterstock
Lwia część spraw o orzeczenie nieważności małżeństwa toczy się między innymi z tytułu niezdolności do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich z przyczyn natury psychicznej. Jakie są przesłanki niezdolności?

Jest to jedna z wad zgody, która musi spełniać następujące przesłanki, aby powodowała nieważność małżeństwa:

1. Strona nie wypełnia istotnych obowiązków małżeńskich.

2. Stronie nie wypełnia tych obowiązków ponieważ tego nie potrafi.

3. Strona nie potrafi wypełniać obowiązków małżeńskich z przyczyn natury psychicznej.

Polecamy: Pracujący rodzic. Wiesz, co Ci się należy! Poznaj swoje prawa nr 2

Niewypełnianie obowiązków małżeńskich

Ad. 1. Na początku należy zadać sobie pytanie jakich właściwie obowiązków małżeńskich strona nie wypełnia. Można jest zgrupować w trzech kategoriach:

a) Prawo do ciała, czyli współżycie.

b) Wspólnota całego życia, czy wspólne dążenie do doskonałości.

c) Przyjęcie i wychowanie potomstwa, czyli obowiązki rodzicielskie.

Ad. 1a) Przykładami naruszenia tego obowiązku jest odmawianie przez stronę drugiej stronie prawa do ciała, czyli do współżycia. Nie chodzi tutaj o czasowe odmawianie (np. przez kobietę w czasie miesiączkowania), lecz o stałe i nieustępliwe odmawianie współżycia. Innym przykładem naruszenia tego obowiązku jest niepokonalna niezdolność do zachowania wierności (np. nimfomania, hiperseksualność) oraz inne zaburzenia natury psychoseksualnej, które zwykle mają charakter swoistych wynaturzeń. Kolejnym przykładem może być "egoizm w łóżku".

Ad. 1b) Kolejnym obowiązkiem małżeńskim jest wspólne dążenie do doskonałości, określane przez Ojców Soborowych jako wspólnota całego życia. Na ogół naruszenie tego obowiązku można wyrazić w ten sposób, że jedna strona nie może na drugą liczyć, nie może jej ufać, strony nie są dla siebie wsparciem. Zwykle dochodzi do tego w wyniku chronicznego alkoholizmu, stosowania przemocy fizycznej lub psychicznej, uzależnienia od narkotyków, hazardu, zakupoholizmu, mitomanii, kleptomanii, socjopatii, choroby lub zaburzenia psychicznego.

Ad. 1c) Ostatnią wyartykułowaną kategorią obowiązków jest ta, w której mieszczą się prawa i obowiązki rodzicielskie. Unikanie przyjęcia (zrodzenia) potomstwa, a także niepartycypowanie w jego wychowaniu stanowi naruszenie omawianego obowiązku.

Niezdolność do wypełniania obowiązków małżeńskich

Ad. 2. Niezwykle istotne jest, by niewypełnianie powyższych obowiązków wynikało z niezdolności a nie z niechęci. Innymi słowy strona musie nie móc wypełniać obowiązków, a nie jedynie nie chcieć ich wypełniać. Jeśli może je wypełniać, a nie wypełnia ich, bo tego nie chce, to wada zgody w postaci niezdolności do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich z przyczyn natury psychicznej nie występuje. To niewypełnianie obowiązków musi wynikać z "niezdolności" a nie z "niechęci". Jeśli wynika z niechęci, to być może mamy do czynienia z inną wadą jaką jest symulacja (stąd tak ważne jest poprawne ustalenie formuły wątpliwości na początku procesu).

Psychiczne podstawy niezdolności do wypełniania obowiązków małżeńskich

Ad. 3. Kiedy już wiemy, że strona nie wypełnia istotnych obowiązków małżeńskich oraz, że nie robi tego, chociaż chce, ale nie ma takiej możliwości, to należy ustalić, dlaczego nie ma takiej możliwości - to trzecia i ostania przesłanek - przyczyna niezdolności. Prawodawca postanowił, że ów niezdolność musi mieć podstawę psychiczną. Nie wchodzą więc tu powody natury fizycznej lub innej. Naturę psychiczną mają wszelkiego rodzaju schorzenia i dolegliwości psychiczne i psychiatryczne. Na psychikę ma również niebagatelny wpływ sposób wychowania, w tym wzór małżeństwa i rodzicielstwa odebrany od rodziców.

Ustalanie zachodzenia przesłanek koniecznych

Jeśli nie jesteś pewien/pewna, czy w Twoim przypadku realizują się wszystkie przesłanki konieczne do stwierdzenia nieważności małżeństwa z tytułu niezdolności do podjęcia istotnych obowiązków małżeński, to skontaktuj się z naszą Kancelarią – pomożemy Ci to ustalić:

e-mail: cancellaria.canonica@gmail.com

tel.: 511 324 109

web: cancellariacanonica.pl

Polecamy serwis: Rozwód kościelny

Prawo
Uważam, że Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 4 czerwca 2024 r. niesprawiedliwie pominął grupę emerytów, która złożyła wnioski o wcześniejszą emeryturę między 6 czerwca a 31 grudniem 2012 r.
04 maja 2025

Do naszej redakcji stale trafiają historie emerytów, którzy uważają, że zostali pokrzywdzeni przez niekorzystne przeliczenie wcześniejszych emerytur. Trwa to od 2013 r. aż do dnia dzisiejszego. Mechanizm pokrzywdzenia? Emerytura powszechna jest pomniejszana o np. 1000 zł miesięcznie jako sankcja za pójście na emeryturę wcześniejszą. Miesiąc w miesiąc. W artykule przykład takiego listu – autorem jest emerytowany operator kamery. Opisał, że wprost pytał się w ZUS w 2012 r (pracowników i służby prasowe), czy straci na emeryturze powszechnej za pójście na wcześniejszą emeryturę. Usłyszał, że absolutnie nie. Okazało się, że stracił i traci do teraz (do 2025 r.). Historia emeryta jest więc interesująca bo czuł w 2012 r., że zbyt piękne jest, aby nie było jakiegoś haczyka we wcześniejszej emeryturze. I próbował uniknąć zagrożenia szukając informacji w ZUS. Nie udało mu się (pomimo starań).

Kolosalne zmiany dot. takich usług i produktów: bankomaty, terminale płatnicze, wpłatomaty, laptopy, smartfony, tablety, automaty biletowe, routery, modemy, piloty i inne. Już od czerwca 2025 r.
04 maja 2025

Na polskich przedsiębiorców ale i konsumentów, już za miesiąc, bo w czerwcu 2025 r. czekają kolosalne zmiany dot. takich usług i produktów: bankomaty, terminale płatnicze, wpłatomaty, laptopy, smartfony, tablety, automaty biletowe, routery, modemy, piloty i inne. O co chodzi?

Co za profity dla posiadaczy Karty Dużej Rodziny - jest już ustawa
04 maja 2025

Jak się okazuje Karta Dużej Rodziny uprawnia nie tylko do licznych ulg i zniżek, jak i zasad pierwszeństwa w życiu społecznym co do korzystania z tzw. rzeczy powszechnego użytku czy miejsc użyteczności publicznej, ale rodzice - posiadacze Karty Dużej Rodziny mają też specjalne profity na rynku pracy! Czy rzeczywiście będzie to dobre rozwiązanie do ich aktywizacji? Tym bardziej, że będzie to generowało ogromny koszt dla skarbu państwa. Zatem jakie są zasady Karty Dużej Rodziny? I co to jest wyszukiwarka partnerów KDR?

Wybory prezydenckie 2025 coraz bliżej. Sprawdź, jak głosować poza miejscem zamieszkania. Nie przegap terminów!
03 maja 2025

Już 18 maja odbędzie się pierwsza tura wyborów prezydenckich. Jeśli w dniu głosowania nie będziesz w swoim miejscu zameldowania, masz jeszcze kilka dni, by złożyć odpowiednie wnioski. Wyjaśniamy, jak zagłosować korespondencyjnie, przez pełnomocnika lub w innym lokalu – i do kiedy trzeba to załatwić.

Zmiany w urlopach: 2 dni wolne na 1 dziecko, 3 na 2 dzieci, 4 na 3 dzieci, 5 na 4 dzieci, a za odmowę udzielenia – 30 tys. zł kary dla pracodawcy
04 maja 2025

Na 1 dziecko – 2 dni wolne, na 2 dzieci – 3 dni wolne, na 3 dzieci – 4 dni wolne, a na 4 i więcej – 5 dni wolnych, z zachowaniem prawa do pełnego wynagrodzenia, a za odmowę zwolnienia od pracy w ramach ww. puli – 30 tys. zł kary dla pracodawcy. O zmianę art. 188 kodeksu pracy – w dniu 12 kwietnia br., zawnioskowały do Ministry Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Rzeczniczka Praw Dziecka i Okręgowa Rada Adwokacka, poddając pod wątpliwość zgodność ww. przepisu z konstytucyjną zasadą równości oraz zasadą ochrony praw dziecka. Czy położy to kres absurdowi tylko 2 dni zwolnienia od pracy w roku kalendarzowym, na wszystkie dzieci i łącznie dla obojga rodziców?

MRPiPS: nowe rozwiązania na rzecz osób z niepełnosprawnościami i przebudowa modelu orzekania o niepełnosprawności. Termin do 20 maja 2025 r. na składanie dokumentów
02 maja 2025

Rok 2025 jest wyjątkowo obfitujący w zmiany prawa czy też projekty zmian w zakresie uprawnień dla osób z niepełnosprawnościami i ogólnie dla całego systemu orzecznictwa. Ale to nie koniec! Idą kolejne zmiany i to na z góry określone lata: na 2026, 2027 a nawet 2028 r. Perspektywa odległa - to fakt, ale takie działania jak zapowiada resort pracy wymagają długiej perspektywy. Udało się dotrzeć do informacji, z których wynika, że MRPiPS ogłasza program: "Przebudowa modelu orzekania o niepełnosprawności". Co będzie obejmował program, do kogo jest skierowany i co można zyskać?

Znieważenie flagi państwowej – co grozi za obrazę symboli narodowych?
02 maja 2025

Flaga państwowa to jeden z najważniejszych symboli każdego kraju – wyraża tożsamość narodową, suwerenność, a także dumę z historii i wspólnoty obywatelskiej. W Polsce ochrona flagi jest zagwarantowana przepisami prawa, a jej znieważenie jest przestępstwem. Warto więc wiedzieć, czym jest znieważenie flagi Rzeczypospolitej Polskiej, jakie formy może przybrać oraz jakie sankcje grożą za tego rodzaju działanie.

2610,72 zł w maju z ZUS dla prawie 130 tys. osób [NOWE ŚWIADCZENIE]. Dodatkowo wyrównanie od stycznia 2025
04 maja 2025

2610,72 zł w maju z ZUS dla prawie 130 tys. osób. Co istotne osoby, który mają prawo do tego nowe dodatku dostaną również wyrównanie od 1 stycznia 2025 r. Wysokość dodatku wynosiła w styczniu i lutym 2025 r. 2520 zł, a od marca jest to 2610,72 zł. Na konta świadczeniobiorców wpłyną więc w maju spore pieniądze - i słusznie bo było to długo wyczekiwane świadczenie.

Powstaje kompletnie nowa gałąź gospodarki, kompletnie nowy zawód: tylko czy będą chętni [PROJEKT skierowany do stałej komisji]
04 maja 2025

Powstaje kompletnie nowa gałąź gospodarki, kompletnie nowy zawód - podkreśla Łukasz Krasoń. Jednak czy będą chętni na tą specyficzną i wymagającą dużego wysiłku psychicznego i fizycznego pracę? Nie wiadomo też jak będzie z wynagrodzeniem, a nie wydaje się, żeby byli chętni do tej pracy tylko za minimalną krajową. Osoby z niepełnosprawnościami same podkreślają, że nie jest to zajęcia dla wszystkich i łatwe.

Donald Trump spotkał się z Karolem Nawrockim w Gabinecie Owalnym Białego Domu. "You will win"
02 maja 2025

Prezydent Stanów Donald Trump spotkał się w czwartek 1 maja 2025 r. z kandydatem na prezydenta RP Karolem Nawrockim - podał Biały Dom. Nawrocki relacjonował, że D. Trump przepowiadał mu wygraną w wyborach.

pokaż więcej
Proszę czekać...