Z tego artykułu dowiesz się:
- Jak napisać skargę o ,,rozwód kościelny”?
- Co napisać w skardze o nieważność małżeństwa?
- Jakie są wymogi formalne przy pozwie o stwierdzenie nieważności małżeństwa?
- Co trzeba dołączyć do skargi powodowej?
- Czy warto zatrudnić adwokata kościelnego do przygotowania skargi?
Rozpoczęcie procesu o stwierdzenie nieważności małżeństwa rozpoczyna się wniesieniem skargi powodowej. Każdy kto jest zainteresowany stwierdzeniem nieważności małżeństwa musi przedstawić takie pismo procesowe właściwemu sędziemu (w tym celu wybrać odpowiedni sąd kościelny), w której przedstawi przedmiot sporu i wyrazi prośbę o posługę sędziego.
Polecamy: Pracujący rodzic. Wiesz, co Ci się należy! Poznaj swoje prawa nr 2
W zasadzie w każdej diecezji jest sąd kościelny, który orzeka w sprawach o stwierdzenie nieważności małżeństwa. Skarga powinna być złożona do jednego z następujących sądów kościelnych, właściwych ze względu na:
- miejsce zamieszkania strony powodowej,
- miejsce zamieszkania strony pozwanej,
- miejsce zawarcia ślubu.
- miejsce zbierania większości dowodów.
Wybranie złego sądu może skutkować odrzuceniem skargi w całości, bez rozstrzygnięcia sprawy.
Skarga o stwierdzenie nieważności małżeństwa - wymogi formalne
W zależności od wymagań sądu kościelnego skargę należy zredagować na piśmie w dwóch bądź w trzech jednobrzmiących egzemplarzach. Dodatkowo skarga powinna zawierać:
- Miejscowość i datę;
- Nazwę oraz adres właściwego sądu, do którego wnosimy sprawę;
- Personalia stron w tym również adres zamieszkania strony powodowej i pozwanej;
- Datę i miejsce zawarcia związku małżeńskiego;
- Konkretny tytuł bądź tytuły prawne, na których opiera się skarga;
- Uzasadnienie tytułów prawnych, czyli dlaczego uważamy nasze małżeństwo za nieważnie zawarte
- Fakty z małżeństwa ze szczególnym uwzględnieniem wydarzeń z okresu przedmałżeńskiego.
Wszystkie egzemplarze skargi należy własnoręcznie podpisać z uwzględnieniem dnia, miesiąca i roku.
Jak udowodnić nieważność małżeństwa?
Stwierdzenie nieważności małżeństwa polega na udowodnieniu, że w dniu ślubu istniały okoliczności uniemożliwiające zawarcie małżeństwa. Ta konstrukcja jest bardzo ważna, bo od razu odpowiada na pytanie dlaczego nie jest to rozwód kościelny.
Ciężar dowodu spoczywa na tym, kto coś twierdzi. W tym wypadku udowodnienie nieważności małżeństwa będzie spoczywało na powodzie. Dlatego do skargi należy przedstawić zgromadzone wcześniej dowody. Trzeba pamiętać, że mają one dotyczyć bezpośrednio tego co jest określone jako tytuł nieważności, powód stwierdzenia nieważności małżeństwa.
W skardze oprócz wyżej wymienionych elementów należy także wskazać listę świadków na poparcie naszych też. Najlepiej, aby były to osoby, które posiadają wiedzę na temat Państwa znajomości przedślubnej, jak i samego małżeństwa. W piśmie muszą się znaleźć ich personalia, adres zamieszkania oraz stopień pokrewieństwa jaki Państwa łączy. Co do ilości świadków najlepiej, aby były to minimum 3 osoby. Im większa ilość tym lepszy obraz, który pozwoli sędziom odpowiedzieć na pytanie ,,czy małżeństwo zostało ważnie zawarte?”.
Oprócz listy świadków do skargi należy dołączyć także dokumenty wymagane przez dany sąd kościelny. Należy pamiętać, że te wymogi dla każdej diecezji mogą się między sobą różnić. Zazwyczaj sądy kościelne proszą o dołączenie świadectwa ślubu kościelnego, odpisu wyroku rozwodowego (jeżeli został już orzeczony) oraz metryk chrztu strony powodowej i pozwanej.
Możecie także dołączyć Państwo prywatne dokumenty, które będą pomocne w procesie stwierdzenia nieważności małżeństwa np. orzeczenia lekarskie. Bardzo często sądy kościelne wymagają dołączenie dokumentów rozwodowych, np. pozwu rozwodowego lub odpowiedzi na pozew, a w szczególności wyroku rozwodowego, koniecznie z uzasadnieniem, jeśli była orzekana wina jednego lub obu małżonków.
Pomoc adwokata kościelnego w sporządzaniu skargi powodowej
Oczywiście skargę powodową można zredagować samodzielnie. Należy tu się kierować kilkoma, wcześniej wymienionymi zasadami. Nie ma tutaj żadnego przymusu adwokackiego. Jednak samodzielne pisanie skargi nie raz jest dość ryzykowne. Po pierwsze dlatego, że trudno jest oddzielić emocje, które rozwodnikom wciąż na ogół towarzyszą. W takiej sytuacji skupiamy się na rzeczach istotnych dla nas, a nieistotnych dla procesu kościelnego.
Po drugie, mało kto zna się na prawie kanonicznym. Prawo kanoniczne, jak każde prawo ma swoje niuanse, na które trzeba uważać, a czasem wykorzystywać. Bez odpowiedniej wiedzy i doświadczenia może to okazać się niewykonalne.
Adwokat kościelny jako osoba biegła w prawie kanonicznym okaże fachową pomoc przy redagowaniu skargi powodowej. Należy zaznaczyć, że z punktu skuteczności i czasu trwania procesu, skarga powodowa niezawierająca błędów formalnych jak i merytorycznych nie zostanie odrzucona przez wikariusz sądowego. W celu jak najlepszego zbadania sprawy i rozpoczęcia procesu o stwierdzenie nieważności małżeństwa serdecznie zapraszamy do kontaktu z naszą Kancelarią.
Michał Poczmański
Autor jest doktorantem prawa kanonicznego na Wydziale Prawa Kanoniczne UKSW W Warszawie, prawnikiem i adwokatem kościelny w Kancelaria Kanoniczna specjalistą zakresu kanonicznego prawa małżeńskiego, a także autorem pierwszego w Polsce eBooka dotyczącego tego „Jak przygotować skargę powodową?”
Polecamy serwis: Rozwód kościelny