Spowiedź a tzw. rozwód kościelny (pytania i odpowiedzi)

dr Arletta Bolesta
Adwokat kościelny
rozwiń więcej
Czy spowiedź wpływa na ważność małżeństwa kościelnego?/Fot. Shutterstock / shutterstock

Czy spowiedź wpływa na ważność małżeństwa kościelnego? O jakich praktycznych aspektach tego sakramentu warto wiedzieć?

Zatajony grzech a ważność małżeństwa kościelnego

Przed zawarciem małżeństwa nupturienci przystępują do sakramentu spowiedzi św., a w czasie zawierania małżeńskiego związku przystępują do komunii św. A co w sytuacji, gdy przykładowo jeden z przyszłych małżonków zataja swój grzech czy grzechy? Czy ma to jakiś wpływ na ważność małżeństwa?

Nie do końca. Natomiast kilka razy spotkałam się właśnie z podniesioną kwestią: czy małżeństwo zostało zawarte na sposób ważny, gdy został zatajony grzech. Pytanie bardzo ogólnikowe, podczas gdy sam Kodeks Prawa Kanonicznego (KPK) czyni rozróżnienie pomiędzy grzechem ciężkim a lekkim. Nie wchodząc w kwestie senso stricto religijno-moralne, odnieśmy się tylko do materii prawnej. I tak, zachęca się do spowiedzi z grzechów powszednich, natomiast przypomina się o obowiązku wyspowiadania się z grzechów ciężkich przynajmniej raz w roku. Zatem skoncentrujmy się na tej ostatniej sytuacji, gdy np. jeden z przyszłych małżonków zataja swój grzech ciężki. Mimo takiej sytuacji mowy nie ma o ewentualnej nieważności małżeństwa. Natomiast pośrednio sięgamy do jednego z tytułów prawnych, a to w postaci podstępu, który to tytuł już taką możliwość daje.

Polecamy: Seria 5 książek. Poznaj swoje prawa!

Wyobraźmy sobie bowiem sytuację, iż dana okoliczność podchodząca pod ciężki grzech zostaje nie tylko pominięta podczas spowiedzi św., to – jak już powiedzieliśmy powyżej – nie spowoduje nieważności małżeństwa. Gdy jednak ów ciężki grzech stanowi także naruszenie prawa na przykład popełnienie jakiegoś przestępstwa i zostaje on zatajony, aby wyłudzić zgodę na ślub, to tylko ten ostatni fakt można zakwalifikować do przyczyny, na podstawie której można rozpatrywać ewentualną nieważność małżeństwa. „Można” - gdyż to czy faktycznie zaistniał podstęp, to pokaże i wykaże już cały proces.

Kapłan świadkiem procesu o stwierdzenie nieważności małżeństwa

Nieważność małżeństwa kościelnego, musi zostać poparta odpowiednimi dowodami, środkami dowodowymi. Wśród nich KPK wymienia świadków. Czy istnieje możliwość powołania na świadka kapłana?

I tak, i nie, bowiem, gdy kapłan uzyskał wiedzę na dany temat, który winien zostać poruszony w kościelnym procesie, podczas spowiedzi św., to jest on związany obowiązkiem zachowania tajemnicy spowiedzi. Natomiast, gdy jego wiedza nie pochodzi ze spowiedzi – to jak najbardziej. Trzeba jednak rozważyć i wziąć pod uwagę, aby czasem nie pojawiło się podejrzenie, zarzut – właśnie – złamania owej tajemnicy, gdyż jest to związane z poważnymi prawnymi konsekwencjami dla spowiednika.

Przyjęcie komunii św. a grzech ciężki

Co w sytuacji przyjęcia komunii św. w stanie ciężkiego grzechu?

Gdy przyjmie się komunię św. w stanie ciężkiego grzechu, to małżeństwo jest ważne, komunia św. zostaje przyjęta na sposób niegodziwy. Inaczej natomiast sytuacja wygląda, gdy w tzw. ostatnim momencie strona ta reflektuje się, wzbudza w sobie żal doskonały, który związany jest z postanowieniem wyspowiadania się, wówczas trudno mówić o takiej niegodziwości.

Polecamy serwis: Rozwód kościelny

Prawo
Już 30 emerytów wygrało. ZUS musi przeliczyć im emerytury. Przykładowo o 2800 zł w górę. Kolejni emeryci czekają [wyrok TK z 4 czerwca 2024 r.
11 maja 2025

Emeryt wywalczył ponowne przeliczenie emerytury i podwyżkę o około 2800 zł miesięcznie. Tak znaczna podwyżka wynika z wyroku Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 14 marca 2025 r. (sygn. akt VII U 1462/24). Wyrok w wykonaniu innego wyroku - tym razem Trybunału Konstytucyjnego z 4 czerwca 2024 r. Spór dotyczył ponownego przeliczenia emerytury niesłusznie pomniejszonej o korzyści z emerytury wcześniejszej. Takie pomniejszenie pokrzywdziło co najmniej 150 000 osób w okresie od 2013 r. do dzisiaj.

Niepełnosprawni w pułapce systemu. Ekspert: To nie pomoc, to segregacja
10 maja 2025

Świadczenia dla niepełnosprawnych to gąszcz wykluczających się przepisów, który bardziej dzieli niż wspiera – uważa Piotr Figiel z fundacji Nowe Spojrzenie. W rozmowie z Infor.pl ekspert wskazuje, że obecne rozwiązania nie tylko nie odpowiadają na rzeczywiste potrzeby, ale też faworyzują wybrane grupy, pozostawiając resztę bez wsparcia. Tak się tworzy dyskryminacja.

Ekspertka BCC: Zakaz zawarcia umowy za mniejsze wynagrodzenie niż przewidziane w ogłoszeniu i zagrożenie karami jest niewłaściwym podejściem ustawodawcy
10 maja 2025

Przyjęta przez Sejm nowelizacja Kodeksu pracy, którą nakłada na pracodawców obowiązek przedstawienia w ogłoszeniach o pracę wysokości proponowanego wynagrodzenia. W ocenie ekspertek BCC, brak konsultacji społecznych tak ważnego projektu to poważny błąd.

Nowy sondaż prezydencki: Scenariusze drugiej tury – kto ma największe szanse? [SONDA]
10 maja 2025

Najnowszy sondaż Instytutu Pollster ujawnia aktualne preferencje Polaków tuż przed wyborami prezydenckimi. Kto zostanie nowym prezydentem RP? Co wydarzy się w drugiej turze?

Uzdrowiskowa Karta Korzyści: co daje i dla kogo?
10 maja 2025

Wciąż niewiele osób wie, że można uzyskać spore zniżki i profity posiadając specjalną kartę. To właśnie: Uzdrowiskowa Karta Korzyści(UKK) daje różne przywileje i rabaty. Jak można dostać Uzdrowiskową Kartę Korzyści, komu przysługuje i co daje? Podpowiadamy.

Koniec ze spowiadaniem dzieci poniżej 18 roku życia, bo „żadna obca osoba dorosła nie ma prawa przesłuchiwać dziecka sam na sam, bez nadzoru opiekunów i psychologów”? Sprawą zajęła się komisja sejmowa
11 maja 2025

Trwa sezon Pierwszych Komunii Świętych w Kościele katolickim, a wraz z nim – wiele dzieci przystępuje do spowiedzi. W październiku 2024 r., do Sejmu została wniesiona petycja obywatelska, w której jej autorzy wnieśli o podjęcie przez Komisję inicjatywy ustawodawczej, której skutkiem byłoby wprowadzenie zakazu „spowiadania dzieci poniżej 18 roku życia w Kościele katolickim i innych kościołach, jeśli ją stosują”, ponieważ w ich ocenie – „żadna obca osoba dorosła nie ma prawa przesłuchiwać dziecka sam na sam, bez nadzoru opiekunów i psychologów”. Nie chodzi jednak wyłącznie o praktyki kościoła Katolickiego, ale wszystkich związków wyznaniowych, które stosują spowiedź indywidualną. Petycja ta, była przedmiotem obrad Komisji do Spraw Petycji w dniu 3 kwietnia br.

Od sprzedaży nieruchomości trzeba będzie zapłacić wyższy podatek. Wyrok NSA wywraca rynek nieruchomości i staje się nowym narzędziem do kontroli podatkowych w rękach fiskusa
11 maja 2025

Zakup mieszkań, remont przy niskim nakładzie finansowym, a następnie sprzedaż z zyskiem stanowi prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie obrotu lokalami mieszkalnymi – orzekł NSA w wyroku o sygn. II FSK 823/22. O zarobkowym charakterze takich działań świadczy również fakt braku osobistego użytkowania nieruchomości. To niekorzystne rozstrzygnięcie dla tzw. flipperów, którzy od teraz będą zobowiązani do odprowadzania wyższych podatków, oraz będą musieli zarejestrować swoją działalność.

Orzeczenie z ZUS. Co daje w 2025 roku i czego dotyczą zmiany planowane na rok 2026?
09 maja 2025

Jakie świadczenia może uzyskać z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych osoba z niepełnosprawnościami? Jak wygląda orzecznictwo ZUS i co może się wkrótce zmienić? Prezentujemy najważniejsze informacje.

Marek Woch – partia, program, wiek, zawód, wykształcenie [Kandydat na prezydenta 2025]
09 maja 2025

Marek Woch – czy należy do partii politycznej? Przedstawiamy program wyborczy kandydata na Prezydenta RP w 2025 roku, wiek, zawód oraz wykształcenie. Jaki numer na karcie do głosowania ma Marek Woch? Sprawdź pełną listę kandydatów w wyborach 2025 r. i wyniki najnowszego sondażu.

Traktat polsko-francuski w Nancy podpisany. Przewiduje wzajemną pomoc w razie zagrożenia
09 maja 2025

Macron i Tusk podpisali traktat polsko-francuski w Nancy. Przewiduje m.in. wzajemną pomoc w razie zagrożenia, w tym pomoc militarną. Czy w razie zagrożenia Polski Francja byłaby w stanie zareagować w ciągu 30 dni?

pokaż więcej
Proszę czekać...