Czy świadek może odmówić zeznań?

Żaneta Urawska
rozwiń więcej
Świadek może odmówić odpowiedzi na zadane mu pytanie, jeżeli zeznanie mogłoby narazić jego lub jego bliskich. / inforCMS
Zasadą jest, że nikt nie może odmawiać zeznań w charakterze świadka. Na obowiązek ten składają się obowiązek osobistego stawiennictwa w sądzie w wyznaczonym terminie, obowiązek składania zeznań oraz obowiązek złożenia przyrzeczenia.

Świadek jest zobowiązany mówić wyłącznie prawdę. Przed przesłuchaniem świadek powinien być uprzedzony o prawie odmowy zeznań i odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywych zeznań. Jeżeli świadek ma składać zeznania, przewodniczący odbiera od niego przyrzeczenie, po pouczeniu go o znaczeniu tego aktu.

Świadek składa przyrzeczenie, powtarzając za sędzią lub odczytując na głos tekst przyrzeczenia, przy czym wszyscy - nie wyłączając sędziów - stoją. W razie powtórnego przesłuchania świadka przypomina mu się poprzednio złożone przyrzeczenie. Przesłuchanie rozpoczyna się od zadania świadkowi pytań dotyczących jego osoby oraz stosunku do stron.

Małoletni

Nie składają przyrzeczenia świadkowie małoletni, którzy nie ukończyli lat siedemnastu, oraz osoby skazane wyrokiem prawomocnym za fałszywe zeznania. Inni świadkowie mogą być za zgodą stron zwolnieni przez sąd od złożenia przyrzeczenia. 

Zobacz: Jak przyjąć lub odrzucić spadek?

Odmowa składania zeznań

Nikt nie ma prawa odmówić zeznań w charakterze świadka. Jednak istnieje możliwość odmowy złożenia zeznań, jeżeli stroną jest małżonek, wstępny, zstępny i rodzeństwo oraz powinowaty w tej samej linii lub stopniu, jak również osoba pozostająca ze stronami w stosunku przysposobienia. Prawo odmowy zeznań trwa po ustaniu małżeństwa lub rozwiązaniu stosunku przysposobienia. Jednakże odmowa zeznań nie jest dopuszczalna w szczególności w sprawach małżeńskich oraz sprawach między rodzicami a dziećmi, z wyjątkiem spraw o rozwód.

Odmowa odpowiedzi na pytanie

Świadek może odmówić odpowiedzi na zadane mu pytanie, jeżeli zeznanie mogłoby narazić jego lub jego bliskich (wymienionych przy odmowie składania zeznań), na odpowiedzialność karną, hańbę lub dotkliwą i bezpośrednią szkodę majątkową albo jeżeli zeznanie miałoby być połączone z pogwałceniem istotnej tajemnicy zawodowej. Duchowny może odmówić zeznań co do faktów powierzonych mu na spowiedzi.

Szkoda majątkowa, która uprawnia do odmowy odpowiedzi, musi być bezpośrednia oraz dotkliwa, nie może więc być to szkoda drobna lub niewielka.

Świadkowie testamentu, którzy treści testamentu ustnego nie stwierdzili na piśmie, nie mogą odmówić zeznań ani odpowiedzi na pytania.

Zobacz serwis: Spadki

Prawo
Czy Polska może stać się centrum kwalifikowanej opieki senioralnej w Europie?
02 maja 2024

Celem niniejszego artykułu jest li tylko zainicjowanie wprowadzenia na forum debaty publicznej w gronie ekspertów branży opieki senioralnej oraz polityków odpowiedzialnych za ten dział spraw społecznych w Polsce tematu: "Polska jako centrum kwalifikowanej opieki senioralnej w Europie".

Utrudnienia w ruchu w Warszawie od 2 maja 2024 r. Nie jeżdżą tramwaje. Zmienione trasy autobusów linii: 108, 111, 116, 117, 118, 123, 127, 138, 146, 147, 158, 166, 180, 222, 503, 507, 509, 517 i 521
02 maja 2024

Utrudnienia w ruchu w Warszawie od 2 maja 2024 r. Zmienione trasy autobusów linii: 108, 111, 116, 117, 118, 123, 127, 138, 146, 147, 158, 166, 180, 222, 503, 507, 509, 517 i 521. Utrudnienia związane są z Biegiem Konstytucji 3 Maja.

Będą zmiany w przyznawaniu obywatelom Ukrainy świadczeń 800 plus i 300 plus
30 kwi 2024

Przyjęta przez rząd nowelizacja ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy przedłuża ochronę tymczasową dla Ukraińców uciekających przed wojną do 30 września 2025 r. Co się zmieni w zakresie świadczeń rodzinnych?

Religia i etyka w grupach międzyklasowych. W szkołach i przedszkolach szykują się zmiany. Znamy propozycje MEN
30 kwi 2024

Religia i etyka w grupach międzyklasowych. W szkołach i przedszkolach szykują się zmiany. Znamy propozycje MEN. 30 kwietnia 2024 r. rozpoczynają się konsultacje publiczne i uzgodnienia międzyresortowe, które potrwają do 29 maja 2024 r.

Koszt bonu energetycznego wyniesie 20 zł? To prawie 6,7% wartości bonu w jego najbardziej popularnej wersji
30 kwi 2024

Samorządy chcą 20 zł za rozpatrzenie ….. 1 wniosku o bon energetyczny. Podstawowa wartość bonu to 300 zł.

Zakaz użytkowania "kopciuchów" od 1 maja 2024
30 kwi 2024

Zgodnie z uchwałą antysmogową w województwie małopolskim, od 1 maja 2024 roku, zabronione będzie użytkowanie kotłów poniżej 3 klasy do ogrzewania budynków. Ograniczenia dotyczą również właścicieli kominków na drewno – muszą one spełniać wymogi ekoprojektu lub posiadać sprawność cieplną na poziomie co najmniej 80 proc.

880 zł dofinansowania na zajęcia z neurologopedą. Sprawdź, dla kogo w 2024 r. i jak uzyskać.
02 maja 2024

880 zł dofinansowania na zajęcia z neurologopedą. Taką pomoc zaproponował w 2024 r. samorząd po zaangażowaniu „wkładu własnego” w wysokości 1320 zł.

To pewne - W 2024 r. bez dodatkowej i z nędzną waloryzacją w 2025 r. GUS podał dane o inflacji
30 kwi 2024

To pewne - bez dodatkowej waloryzacji w 2024 r. i z nędzną waloryzacją w 2025 r.

Darmowe parkowanie w długi weekend majowy. Warszawa da odpocząć kierowcom
30 kwi 2024

Darmowe parkowanie w Warszawie. W tym roku długi weekend majowy ułożył się tak, że przez pięć dni, od środy do godz. 8.00 w poniedziałek, kierowcy parkujący w strefie płatnego parkowania nie muszą płacić za postój.

To była jedna z najgłośniejszych afer III RP. Sprawa Amber Gold wraca na wokandę
30 kwi 2024

Sprawa Amber Gold, jednej z najgłośniejszych afer III RP, wraca na wokandę - informuje "Dziennik Gazeta Prawna". Sąd Apelacyjny w Warszawie ma rozstrzygnąć, czy państwo zapłaci odszkodowania poszkodowanym.

pokaż więcej
Proszę czekać...