Zapis windykacyjny w pytaniach i odpowiedziach

Wioleta Matela
rozwiń więcej
Zapis windykacyjny./ Fot. Fotolia / Fotolia
Zapis windykacyjny to nowa instytucja prawa spadkowego. W poniższym artykule odpowiadamy na najczęstsze wątpliwości dotyczące jego stosowania.

W jaki sposób mogę ustanowić zapis windykacyjny w testamencie?

Zapis windykacyjny może być dokonany jedynie w testamencie notarialnym. Aby nie było wątpliwości o jaki zapis chodzi w treści aktu notarialnego powinno znaleźć się wyraźne określenie, że spadkodawca ustanawia zapis windykacyjny. W razie wątpliwości czy spadkodawcy chodziło o zapis zwykły czy windykacyjny, przyjmuje się skutki wynikające z zapisu zwykłego. Dlatego ustawodawca ograniczył możliwość ustanowienia zapisu windykacyjnego jedynie do testamentu notarialnego.

Jak mogę udokumentować swoje prawa do zapisu windykacyjnego?

Informacje dotyczące zapisu windykacyjnego znajdą się zarówno w postanowieniu sądu o stwierdzeniu nabycia spadku, jak i w notarialnym akcie poświadczenia dziedziczenia. Informacje zawarte w tych dokumentach są wystarczające dla potwierdzenia nabycia przedmiotu zapisu przez zapisobiercę windykacyjnego.

Pamiętajmy, iż sąd stwierdzi nabycie spadku dopiero po upływie 6 miesięcy od dnia otwarcia spadku, chyba że wszyscy znani spadkobiercy złożyli już oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku. Tak samo jest w przypadku aktu poświadczenia dziedziczenia sporządzanego przez notariusza.

Zobacz również: Zapis windykacyjny a podatek

Czy mogę przekazać nieruchomości lub przedsiębiorstwo?

Tak. Przedmiotem zapisu windykacyjnego mogą być nieruchomości, a także przedsiębiorstwo czy gospodarstwo rolne. Spadkodawca może w ten sposób przekazać również zbywalne prawa majątkowe takie jak na przykład udziały w spółce z o. o.

Podstawą wpisu do księgi wieczystej dla zapisobiercy windykacyjnego uzyskującego nieruchomość jest postanowienie sądu stwierdzające nabycie spadku (w którym znajdą się informacje o zapisach windykacyjnych) lub notarialny akt poświadczenia dziedziczenia.

Przepisy dotyczące zapisu windykacyjnego weszły w życie 23 października 2011 r. Nowa instytucja prawa spadkowego umożliwia przekazanie określonych w testamencie przedmiotów, które oznaczone osoby nabędą w chwili otwarcia spadku.

Zobacz również: Zapis windykacyjny 2011

Czy możliwe jest przekazanie w formie zapisu windykacyjnego określonej kwoty pieniężnej?

Nie. Przekazanie pieniędzy w zapisie windykacyjnym nie jest możliwe. Zgodnie z art. 9811§ 2 przedmiotem zapisu windykacyjnego może być: rzecz oznaczona co do tożsamości, zbywalne prawo majątkowe, przedsiębiorstwo lub gospodarstwo rolne, oraz ustanowienie na rzecz zapisobiercy użytkowania lub służebności.

Czy mogę cały spadek rozdysponować w formie zapisów windykacyjnych?

Takie rozrządzenie testamentowe może spowodować, iż zapisy windykacyjne staną się bezskuteczne. Zgodnie bowiem z art. 961 Kodeksu cywilnego, jeżeli spadkodawca przeznaczył oznaczonej osobie w testamencie poszczególne przedmioty majątkowe, które wyczerpują prawie cały spadek, osobę tę poczytuje się w razie wątpliwości nie za zapisobiercę, lecz za spadkobiercę. Jeżeli takie rozrządzenie testamentowe zostało dokonane na rzecz kilku osób, osoby te poczytuje się w razie wątpliwości nie za powołane do całego spadku w częściach ułamkowych odpowiadających stosunkowi wartości przeznaczonych im przedmiotów.

Zobacz również: Zapis windykacyjny - dla kogo?

Kiedy jeszcze zapis windykacyjny może okazać się bezskuteczny?

Ma to miejsce w sytuacji, gdy przedmiot zapisu nie należy do spadkodawcy w chwili otwarcia spadku (w przypadku prawa użytkowania lub służebności, konieczne jest aby przedmiot na którym ustanawia się te prawa wchodził do spadku). Podobnie w sytuacji, gdy spadkodawca w chwili otwarcia spadku zobowiązany jest do zbycia przedmiotu zapisu windykacyjnego (lub składnika spadku, na którym ma powstać użytkowanie lub służebność).

Zobacz również serwis: Spadki


Prawo
Rząd szykuje zmiany w emeryturach – grupa pracowników popracuje do 70 roku życia
01 maja 2025

Ministerstwo Sprawiedliwości pracuje nad projektem zmian w przepisach, które mają wydłużyć maksymalny wiek pełnienia funkcji przez komorników sądowych oraz ich asesorów. Zgodnie z planowanymi regulacjami, osoby wykonujące te zawody miałyby obowiązek pozostawać aktywne zawodowo nawet do 70. roku życia.

Prawne ryzyka używania AI przez pracowników. Odpowiedzialność pracodawcy wobec osób trzecich. Prawo pracy, prawo autorskie, ochrona danych poufnych i osobowych
30 kwi 2025

Sztuczna inteligencja (AI) stanowi dużą pomoc w pracy, ułatwiając ją i przyspieszając w znacznym stopniu. Zdają sobie z tego sprawę zarówno pracodawcy, jak i pracownicy. Tak jednak ze strony pracodawców lub potencjalnych pracodawców wobec pracowników lub kandydatów, jak po ze strony pracowników, nieodpowiedzialne korzystania z AI może rodzić określone ryzyka prawne, które możemy ocenić przez pryzmat prawa pracy. Świadomość tych ryzyk jest ważna pod kątem znalezienia rozwiązań przed nimi zabezpieczających w sytuacji w której prawo powszechne takiego zabezpieczenia nie przewiduje.

Zmiana miejsca głosowania. Wybory 2025. Jak zagłosować w innym obwodzie?
30 kwi 2025

Zmiana miejsca głosowania w wyborach na Prezydenta RP w dniu 18 maja 2025 r. jest możliwa. Co zrobić, aby zagłosować w obwodzie poza stałym miejscem zamieszkania? Niezbędne jest zaświadczenie o zmianie miejsca głosowania.

Ostatni dzień na rozliczenie PIT 2024 Sprawdź, co musisz zrobić, zanim system zamknie dostęp
30 kwi 2025

Ministerstwo Finansów przypomina: 30 kwietnia mija termin składania zeznań podatkowych za 2024 rok. Ponad 8 milionów Polaków skorzystało już z usługi Twój e-PIT. Sprawdź, co zrobić, by nie zapłacić kary, jak uniknąć błędów i co grozi za brak reakcji.

Specustawa o przeliczeniu emerytur: Bez wniosku, bez wyrównania i bez waloryzacji. I dopiero od połowy 2026 r.
30 kwi 2025

Specustawa: ZUS załatwi sam ponowne przeliczenie emerytur. Bez wniosku, bez wyrównania i bez waloryzacji. I niestety dopiero od połowy 2026 r.

Artur Bartoszewicz – partia, program, wiek, zawód, wykształcenie [Kandydat na Prezydenta RP 2025]
30 kwi 2025

Artur Bartoszewicz – czy należy do partii politycznej? Przedstawiamy program wyborczy kandydata na Prezydenta RP w 2025 roku, wiek, zawód oraz wykształcenie. Sprawdź pełną listę kandydatów w wyborach 2025 r. i wyniki najnowszego sondażu.

Kamery nasobne dla ratowników medycznych a RODO [Ochrona danych osobowych]
30 kwi 2025

Z pewnością zgodzicie się że ratownicy medyczni są bardzo często narażeni na brutalne ataki ze strony agresywnych pacjentów. Coraz głośniej mówi się o wprowadzeniu kamer nasobnych dla ratowników medycznych. Co na to przepisy RODO i Konstytucja?

Koniec z wypłacaniem przez pracodawcę 140 zł, za okulary które kosztowały 900 zł i limitowaniem częstotliwości refundacji? Nareszcie jest decyzja A. Dziemianowicz-Bąk
01 maja 2025

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, przedstawiło swoje stanowisko w sprawie uregulowania minimalnej kwoty refundacji okularów (lub soczewek kontaktowych) korygujących wzrok dla osób pracujących przy komputerze oraz częstotliwości przysługiwania tegoż dofinansowania od pracodawcy. Wynika ono z odpowiedzi na interpelację poselską nr 4813 posłanki Marta Stożek, z dnia 12 września 2024 r.

Praca w majówkę. Czy należy się dodatek?
30 kwi 2025

Zbliżają się 3 ważne dni w roku 2025: 1 maja, 2 maja, 3 maja. Niektórzy w tym czasie pracują. Czy zatem za pracę w majówkę należy się dodatek pieniężny czy inna rekompensata?

Kto nowym papieżem? Media kreują „papabile”, a Kościół przygotowuje się do konklawe 2025
30 kwi 2025

7 maja rozpoczyna się konklawe, które wybierze nowego papieża. Papież Franciszek niestety już nie żyje, a świat katolicki z napięciem śledzi możliwych następców. Media już teraz lansują swoich faworytów – tzw. papabili. Kim są kandydaci na nowego papieża? Jakie poglądy reprezentują? Czy Kościół czeka kontynuacja, czy radykalna zmiana?

pokaż więcej
Proszę czekać...