Samotni Polacy w pułapce spadkowej: Kto przejmie majątek po ich śmierci? Co z testamentem?

Samotni Polacy w pułapce spadkowej: Kto przejmie majątek po ich śmierci? Co z testamentem? / Shutterstock

Liczba singli w Polsce rośnie, a wraz z nią poważny problem – kto odziedziczy ich dorobek? Brak testamentu może oznaczać, że majątek trafi do dalekich krewnych lub… do Skarbu Państwa! Eksperci ostrzegają: brak świadomego zaplanowania przyszłości to ryzyko sporów i nieoczekiwanych decyzji sądu. Jak zabezpieczyć swój majątek i uniknąć niechcianych konsekwencji? Sprawdź, co możesz zrobić już dziś!

Z danych wynika, że około 23% gospodarstw domowych w Polsce to osoby żyjące samotnie, a liczba singli wciąż rośnie[1]. Podobnie zwiększa się liczba bezdzietnych[2], którzy często stają przed wyjątkowym wyzwaniem – kwestią zabezpieczenia swoich aktywów i zadecydowania, komu przekażą swój dorobek. Spisanie testamentu dla osób stanu wolnego, choć może wydawać się tematem odległym, pozwala na kontrolowanie przyszłości oraz budowanie swojego dziedzictwa.

Testament jest obecnie coraz bardziej docenianą formą zarządzania własnym majątkiem

Sformalizowanie naszej ostatniej woli w testamencie to ważny krok, pozwalający na samodzielne zadecydowanie o przyszłości majątku oraz innych dóbr osobistych.  Dzięki temu możemy mieć pewność, że nasze decyzje będą respektowane, a ewentualne spory spadkowe zminimalizowane. To także szansa, by wspierać wybrane cele charytatywne lub organizacje, co sprawia, że testament staje się nie tylko formalnością, ale także wyrazem naszych wartości i życiowych priorytetów.

Co ciekawe, wiele znanych bezdzietnych osób – od hollywoodzkich ikon po gwiazdy muzyki – zdecydowało się na świadome rozporządzenie swoimi oszczędnościami. Takie przykłady inspirują również w Polsce, gdzie prawo do spisania testamentu staje się coraz bardziej docenianą możliwością zarządzania swoim dorobkiem. 

"Podjęcie decyzji z wyprzedzeniem sprawia, że możemy uniknąć potencjalnych konfliktów spadkowych oraz niejasności po naszej śmierci. Warto sporządzić testament nawet przy mniejszym majątku, aby jasno określić swoje życzenia. Należy także pamiętać, że taki dokument można aktualizować, wprowadzać do niego zmiany, gdy zmienia się sytuacja życiowa lub pojawiają się nowe priorytety" - mówi ekspertka Intrum, Justyna Krysiewicz-Rećko

Testamenty sławnych osób, jako przykłady z życia wzięte

Jedną z najbardziej znanych osób, która zadeklarowała podział swoich dóbr w testamencie, była Marilyn Monroe. Nieposiadająca własnych dzieci, Monroe przeznaczyła część swojej spuścizny osobom z bliskiego otoczenia, w tym swojemu trenerowi aktorskiemu, Lee Strasbergowi oraz wieloletniej przyjaciółce. Ostatnia wola aktorki przeszła do historii także jako źródło sporów prawnych, gdyż Strasberg zmarł, a prawa te odziedziczyła jego żona Anna, która nie miała osobistej relacji z Monroe. To wywołało sprzeciw i liczne dyskusje na temat tego, czy prawa do wizerunku gwiazdy powinny być zarządzane przez kogoś spoza jej bliskiego kręgu.[3]

Innym przykładem jest Karl Lagerfeld, który przed śmiercią wyraził wolę, by jego kotka Choupette była finansowo zabezpieczona na przyszłość. Jego majątek, szacowany na 200 milionów dolarów, miał być częściowo przeznaczony na jej opiekę – co jest możliwe we Francji i Niemczech, gdzie prawo dopuszcza przekazanie środków na rzecz zwierząt, choć formalnie przez powiernika. Dzięki zapisowi testamentowemu, pupilka, której Lagerfeld zapewnił luksusowe życie, otrzymała pełne zaplecze finansowe po jego odejściu.

Darowizny, testamenty, spadki. Prawidłowe zapisy. Przykładowe wzory

Testament osoby bezdzietnej, singla – na co zwrócić uwagę, co można uwzględnić?

Osoby bezdzietne oraz single, jak inni, mają możliwość świadomie kierować swoim majątkiem, przeznaczając go na cele zgodne z ich osobistymi wartościami. Przykładowo, jak Lagerfeld, coraz częściej decydują się na uwzględnienie swoich zwierząt w testamentach, chcąc zapewnić im bezpieczną przyszłość. Trend ten rośnie, zwłaszcza w krajach, gdzie przepisy pozwalają na przekazanie środków na opiekę nad zwierzęciem poprzez powierników lub organizacje zajmujące się ich dobrostanem[4]. Dzięki takim zapisom właściciele mogą być pewni, że ich ulubieńcy będą mieli zagwarantowaną odpowiednią opiekę, nawet gdy ich już zabraknie. 

Ostatnia wola daje także możliwość przekazania części środków nie tylko rodzinie czy pupilom, ale i wybranym instytucjom, które działają na rzecz idei bliskich sercu danej osoby. "W Polsce zapisania majątku na rzecz organizacji pożytku publicznego lub fundacji można dokonać poprzez testament, jasno określając w nim, komu ma on zostać przekazany. Aby uniknąć nieporozumień oraz ewentualnych sporów, dokument powinien precyzyjnie wymieniać instytucję (np. nazwę fundacji). Ważne jest również, aby był on zgodny z wymaganiami formalnymi – najlepiej spisany własnoręcznie lub u notariusza, co zwiększa jego prawomocność i utrudnia podważenie treści: - wyjaśnia Justyna Krysiewicz-Rećko.

Ważne

Oddając swój dorobek na cele charytatywne, spadkodawca może wesprzeć wybraną organizację bez konieczności spłacania przez nią podatku od spadków i darowizn, o ile ma ona status organizacji pożytku publicznego.

 

 

shutterstock

Testament może być spisany własnoręcznie i nie wymaga obecności notariusza ani świadków

Przykłady Monroe oraz Lagerfelda pokazują, jak testament pozwala nie tylko na zarządzenie materialną stroną swojego życia, ale też na realizację wyższych celów. W Polsce single jak najbardziej mogą zdecydować się na ten krok – czy to z myślą o rodzinie, przyjaciołach, czy wspieraniu organizacji pożytku publicznego.  

"Warto pamiętać, że świadome sporządzenie testamentu nie wymaga dużych nakładów czasu ani skomplikowanej wiedzy. Samodzielne spisanie testamentu w Polsce jest stosunkowo proste – wystarczy własnoręcznie napisać dokument, zawierając w nim swoje dane, jasno określone dyspozycje dotyczące majątku oraz datę i własnoręczny podpis. Testament spisany własnoręcznie (holograficzny) nie wymaga obecności notariusza ani świadków, ale dla dodatkowego bezpieczeństwa warto skonsultować się z prawnikiem, aby uniknąć potencjalnych błędów formalnych" - dodaje ekspertka.

[1] populationof.net Polska liczba ludności (na żywo)  https://www.populationof.net/pl/poland/

[2] spis.gov.pl Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2021 https://spis.gov.pl/

[3] liveabout.com Summary of the Last Will and Testament of Marilyn Monroe https://www.liveabout.com/marilyn-monroe-will-testament-3505094

[4] stacklaw.com Can I leave an inheritance to my pets when I die? https://stacklaw.com.au/news/wills-and-wealth-protection/can-i-leave-an-inheritance-to-my-pets-when-i-die 

oprac. Adam Kuchta
rozwiń więcej
Prawo
Kiedy złożenie przysięgi przez nowo wybranego prezydenta RP? [WYBORY 2025]
23 maja 2025

Zgodnie z art. 128 Konstytucji, kadencja prezydenta RP rozpoczyna się w dniu objęcia przez niego urzędu. Pytanie brzmi: co to dokładnie oznacza i kiedy ten moment następuje? Kto stwierdza ważność wyborów na prezydenta RP?

Tusk obiecuje: Kwota wolna wzrośnie do 60 tys. zł, ale nie w tym roku
23 maja 2025

Premier Donald Tusk nie owija w bawełnę: podniesienie kwoty wolnej od podatku to jego priorytet, ale w 2025 roku Polacy nie mają na co liczyć. „To moja twarda obietnica – zrealizuję ją w tej kadencji” – zapowiada. Warunek? Deficyt musi trzymać się w ryzach, bo inaczej grozi nam utrata miliardów z UE.

Tydzień, maksymalnie dwa. Wielu pracowników nie czeka dłużej na wynik rekrutacji
23 maja 2025

6 na 10 badanych pracowników fizycznych deklaruje, iż maksymalny czas rekrutacji, jakiego oczekują od potencjalnego pracodawcy, to dwa tygodnie. Tak wynika z badania „Rynek pracowników fizycznych”, przeprowadzonego na zlecenie serwisu Pracuj.pl.

Obniżenie wieku emerytalnego dla kolejnej grupy zawodowej już w 2026 r.? Resort pracy daje minus Senatorom [PROJEKT]
23 maja 2025

Trwają prace nad obniżeniem wieku emerytalnego dla kolejnej grupy zawodowej. Chodzi o projekt nowelizacji o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy o emeryturach pomostowych wniesiony przez senatorów 18 grudnia 2024 r. Projekt trafił do sejmu na początku maja 2025 r.

Specjalny dodatek z ZUS trafił do 133,6 tys. osób w Polsce. Sprawdź konto
23 maja 2025

Specjalny dodatek z ZUS trafił do 133,6 tys. osób w Polsce. Warto zweryfikować swoje konto, ponieważ w wielu przypadkach ZUS wypłacił świadczenie automatycznie, bez składania wniosku. Wielu osobom należą się bowiem z urzędu dodatkowe pieniądze i to nie miało, bo z wyrównaniem od stycznia i z uwzględnieniem marcowej waloryzacji.

Zmiany w e-ZLA już od 15 czerwca 2025 r. Zwolnienia lekarskie będą wyłącznie akceptowane w protokole HTTP/1.1
23 maja 2025

Od 15 czerwca 2025 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wymusi korzystanie wyłącznie z protokołu HTTP/1.1 przy przesyłaniu elektronicznych zwolnień lekarskich (e-ZLA). O co chodzi z tą zmianą techniczną? ZUS odpowiada: Pacjenci mogą czuć się spokojnie.

Niemcy ujawnili ilu mają migrantów. To już ponad jedna czwarta mieszkańców
23 maja 2025

Ilu migrantów jest u naszego zachodniego sąsiada? Z danych ujawnionych przez Federalny Urząd Statystyczny wynika, że ubiegłym roku w Niemczech mieszkało około 21,2 miliona osób z historią migracji. A zatem jest to już ponad jedna czwarta mieszkańców Niemiec.

Pokaźne zyski z PPK: 135-181 % przez ponad 5 lat. Jak sprawdzić stan rachunku PPK? Wypłacić można zawsze ale przed 60 urodzinami są potrącenia
23 maja 2025

Zysk statystycznego uczestnika PPK od grudnia 2019 roku do kwietnia 2025 r. wyniósł 135-181 proc. - biorąc pod uwagę kwoty, które uczestnik sam wpłacił. Taka informacja została podana w opublikowanym 21 maja 2025 r. nr 5 (43) biuletynu miesięcznego Pracowniczych Planów Kapitałowych.

Debata Trzaskowski – Nawrocki [RELACJA NA ŻYWO]
23 maja 2025

Debata między kandydatem Koalicji Obywatelskiej Rafałem Trzaskowskim a popieranym przez Prawo i Sprawiedliwość Karolem Nawrockim. Relacja na żywo.

Przez tę lukę prawną, konto bankowe może zostać wyczyszczone do zera. „Takie sytuacje zdarzają się częściej niż mogłoby się wydawać, a konsekwencje bywają dramatyczne"
23 maja 2025

Przedsiębiorcy prowadzący jednoosobowe działalności gospodarcze nie są chronieni przed zajęciem przez komornika środków zgromadzonych przez nich na koncie bankowym w takim zakresie, jak osoby zatrudnione w ramach stosunku pracy, w stosunku do których obowiązuje tzw. kwota wolna od potrąceń, której celem jest zabezpieczenie im tzw. minimum egzystencjalnego. Powyższa luka prawna – jak zwraca uwagę mec. Adam Kaczor z Kancelarii Restrukturyzacyjnej KPR – nierzadko skutkuje nie tylko likwidacją działalności, ale „dramatem całej rodziny”.

pokaż więcej
Proszę czekać...