Czym jest umowa o dział spadku?

Marta Golan
rozwiń więcej
Umowa o dział spadku. /fot. Fotolia

Umowny dział spadku możliwy jest tylko i wyłącznie w jednej sytuacji – gdy spadkobiercy porozumieją się w kwestii spadku i nie wystąpią z roszczeniami sądowymi. W porównaniu do sądowego działu spadku, umowny dział spadku jest szybszy i tańszy. W jakiej formie można zawrzeć taką umowę i co powinna zawierać?

Zgoda wszystkich spadkobierców

Warunkiem dokonania działu spadku jest zgodna wola wszystkich spadkobierców. Jeżeli chociażby jeden ze spadkobierców ustawowych bądź testamentowych nie doszedł do porozumienia w sprawie działu spadku, zawarcie umowy nie będzie możliwe. Wówczas spadkobiercy mogą wystąpić z roszczeniami do sądu.

Forma zawarcia umowy o dział spadku

Umowa o dział spadku może być zawarta w dowolnej formie np. w formie ustnej lub w sposób dorozumiany. Jednakże aby uniknąć problemów w przyszłości co do treści takiej umowy, najlepszym wyjściem będzie zawrzeć ją w formie pisemnej. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy przedmiotem działu spadku jest nieruchomość, wówczas taką umowę należy sporządzić w formie aktu notarialnego. Podobnie jest w przypadku gdy w skład przedsiębiorstwa wchodzą nieruchomości, prawo użytkowania wieczystego lub spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu.

Kup książkę: Darowizny, testamenty, spadki. Przykładowe zapisy i wzory

Co zawiera umowa o dział spadku?

Wskazać należy, że umowa o dział spadku powinna określać, czy na jej mocy dokonany będzie dział spadku w całości czy w części. Jeżeli spadkobiercy porozumieją się co do częściowego działu spadku powinni określić jakie przedmioty będą wchodziły do umownego podziału. Co najważniejsze, umowa powinna wskazywać jakie elementy spadku będą przypadać poszczególnym spadkobiercom, np. Janowi Kowalskiemu przypadać będzie samochód marki X, Bogdanowi Kowalskiemu przypadać będzie obraz olejny. Takie wyszczególnienie pozwoli na uniknięcie sporów w przyszłości.

Ponadto spadkobiercy mogą określić inne postanowienia, np. zawrzeć zapis, że określone składniki majątkowe mogą być przyznane za zgodą pozostałych spadkobierców jednemu lub kilku z nich, w tym przypadku zwykle pojawia się obowiązek spłaty na rzecz pozostałych osób. Pamiętać należy, że przedmiotem umownego działu spadku mogą być tylko aktywa. Co prawda spadkobiercy mogą ustalić, kto z nich i w jakim zakresie ma uregulować długi spadkowe np. jeden z czterech spadkobierców zobowiąże się do spłaty kredytu, jednakże umowa w tym zakresie będzie miała skutek pomiędzy współspadkobiercami i nie wywoła odpowiedzialności w odniesieniu do wierzycieli spadkodawcy.

Kup ebook: Zachowek - uprawnieni, obliczanie, wydziedziczenie

Zobacz: Co to jest zachowek i co warto o nim wiedzieć?

Podatek od czynności cywilnoprawnych

Umowny dział spadku podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych w części dotyczącej spłat lub dopłat. Wówczas podatek ma obowiązek zapłacić osoba nabywająca rzecz lub prawa majątkowe ponad udział spadku. Jeśli jednak dział spadku nastąpi bez obowiązku spłat i dopłat, podatek od czynności cywilnoprawnych nie wystąpi. 

Prawo
Co za profity dla posiadaczy Karty Dużej Rodziny - jest już ustawa
04 maja 2025

Jak się okazuje Karta Dużej Rodziny uprawnia nie tylko do licznych ulg i zniżek, jak i zasad pierwszeństwa w życiu społecznym co do korzystania z tzw. rzeczy powszechnego użytku czy miejsc użyteczności publicznej, ale rodzice - posiadacze Karty Dużej Rodziny mają też specjalne profity na rynku pracy! Czy rzeczywiście będzie to dobre rozwiązanie do ich aktywizacji?

Wybory prezydenckie 2025 coraz bliżej. Sprawdź, jak głosować poza miejscem zamieszkania. Nie przegap terminów!
03 maja 2025

Już 18 maja odbędzie się pierwsza tura wyborów prezydenckich. Jeśli w dniu głosowania nie będziesz w swoim miejscu zameldowania, masz jeszcze kilka dni, by złożyć odpowiednie wnioski. Wyjaśniamy, jak zagłosować korespondencyjnie, przez pełnomocnika lub w innym lokalu – i do kiedy trzeba to załatwić.

Zmiany w urlopach: 2 dni wolne na 1 dziecko, 3 na 2 dzieci, 4 na 3 dzieci, 5 na 4 dzieci, a za odmowę udzielenia – 30 tys. zł kary dla pracodawcy
04 maja 2025

Na 1 dziecko – 2 dni wolne, na 2 dzieci – 3 dni wolne, na 3 dzieci – 4 dni wolne, a na 4 i więcej – 5 dni wolne, z zachowaniem prawa do pełnego wynagrodzenia, a za odmowę zwolnienia od pracy w ramach ww. puli – 30 tys. zł kary dla pracodawcy. O zmianę art. 188 kodeksu pracy – w dniu 12 kwietnia br., zawnioskowały do Ministry Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Rzeczniczka Praw Dziecka i Okręgowa Rada Adwokacka, powołując się m.in. na naruszenie przez ww. przepis konstytucyjnej zasady równości. Czy położy to kres absurdowi tylko 2 dni zwolnienia od pracy na wszystkie dzieci i obojga rodziców?

MRPiPS: nowe rozwiązania na rzecz osób z niepełnosprawnościami i przebudowa modelu orzekania o niepełnosprawności. Termin do 20 maja 2025 r. na składanie dokumentów
02 maja 2025

Rok 2025 jest wyjątkowo obfitujący w zmiany prawa czy też projekty zmian w zakresie uprawnień dla osób z niepełnosprawnościami i ogólnie dla całego systemu orzecznictwa. Ale to nie koniec! Idą kolejne zmiany i to na z góry określone lata: na 2026, 2027 a nawet 2028 r. Perspektywa odległa - to fakt, ale takie działania jak zapowiada resort pracy wymagają długiej perspektywy. Udało się dotrzeć do informacji, z których wynika, że MRPiPS ogłasza program: "Przebudowa modelu orzekania o niepełnosprawności". Co będzie obejmował program, do kogo jest skierowany i co można zyskać?

Znieważenie flagi państwowej – co grozi za obrazę symboli narodowych?
02 maja 2025

Flaga państwowa to jeden z najważniejszych symboli każdego kraju – wyraża tożsamość narodową, suwerenność, a także dumę z historii i wspólnoty obywatelskiej. W Polsce ochrona flagi jest zagwarantowana przepisami prawa, a jej znieważenie jest przestępstwem. Warto więc wiedzieć, czym jest znieważenie flagi Rzeczypospolitej Polskiej, jakie formy może przybrać oraz jakie sankcje grożą za tego rodzaju działanie.

2610,72 zł w maju z ZUS dla prawie 130 tys. osób [NOWE ŚWIADCZENIE]. Dodatkowo wyrównanie od stycznia 2025
04 maja 2025

2610,72 zł w maju z ZUS dla prawie 130 tys. osób. Co istotne osoby, który mają prawo do tego nowe dodatku dostaną również wyrównanie od 1 stycznia 2025 r. Wysokość dodatku wynosiła w styczniu i lutym 2025 r. 2520 zł, a od marca jest to 2610,72 zł. Na konta świadczeniobiorców wpłyną więc w maju spore pieniądze - i słusznie bo było to długo wyczekiwane świadczenie.

Powstaje kompletnie nowa gałąź gospodarki, kompletnie nowy zawód: tylko czy będą chętni [PROJEKT skierowany do stałej komisji]
04 maja 2025

Powstaje kompletnie nowa gałąź gospodarki, kompletnie nowy zawód - podkreśla Łukasz Krasoń. Jednak czy będą chętni na tą specyficzną i wymagającą dużego wysiłku psychicznego i fizycznego pracę? Nie wiadomo też jak będzie z wynagrodzeniem, a nie wydaje się, żeby byli chętni do tej pracy tylko za minimalną krajową. Osoby z niepełnosprawnościami same podkreślają, że nie jest to zajęcia dla wszystkich i łatwe.

Donald Trump spotkał się z Karolem Nawrockim w Gabinecie Owalnym Białego Domu. "You will win"
02 maja 2025

Prezydent Stanów Donald Trump spotkał się w czwartek 1 maja 2025 r. z kandydatem na prezydenta RP Karolem Nawrockim - podał Biały Dom. Nawrocki relacjonował, że D. Trump przepowiadał mu wygraną w wyborach.

7 lat ważności części orzeczeń o niepełnosprawności i inne zmiany. Nowelizacja rozporządzenia dot. orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności
03 maja 2025

W dniu 30 kwietnia 2025 r. opublikowano projekt rozporządzenia ministra rodziny, pracy i polityki społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Celem tej nowelizacji jest doprecyzowanie zasad wydawania orzeczeń o niepełnosprawności oraz o stopniu niepełnosprawności, a także wydłużenie okresów ważności tych orzeczeń. Co się dokładnie zmieni i od kiedy?

Grill na balkonie? Uważaj - może kosztować Cię nawet 5 500 zł, a ognisko w ogrodzie - nawet 11 500 zł
02 maja 2025

Można śmiało powiedzieć, że majówka to narodowe święto grilla (a w nieco mniejszym zakresie - również ogniska). Mieszkańcy bloków - z przyczyn oczywistych - mogą zdecydować się wyłącznie na to pierwsze, a posiadacze własnych ogródków - rozniecić nieco większy płomień. Czy jednak takie przyjemności - w obrębie własnych balkonów i ogródków są legalne? Okazuje się, że nie w każdym przypadku, a ich nieroztropnych amatorów, mogą niekiedy spotkać niemiłe konsekwencje.

pokaż więcej
Proszę czekać...