REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zachowek po zmianach w 2023 r.

Wioleta Matela-Marszałek
Autorka licznych publikacji o tematyce prawnej
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Zachowek to istotne uprawnienie osób najbliższych spadkodawcy w sytuacji, gdy mamy do czynienia z dziedziczeniem testamentowym. Czym jest zatem zachowek i komu przysługuje? Jakie zmiany weszły w życie 22 maja 2023 r.? Oto najważniejsze informacje.

Czym jest zachowek?

Zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego powołanie do spadku wynika z ustawy albo z testamentu.

REKLAMA

Dziedziczenie ustawowe co do całości spadku następuje wtedy, gdy spadkodawca nie powołał spadkobiercy albo gdy żadna z osób, które powołał, nie chce lub nie może być spadkobiercą. W praktyce oznacza to, iż dziedziczenie na podstawie testamentu ma co do zasady pierwszeństwo przed dziedziczeniem ustawowym. Zachowek jest zaś instytucją, która ma chronić interesy majątkowe osób najbliższych spadkodawcy, pominiętych przez niego w testamencie lub czynionych za życia darowiznach.

Kup ebook: Zachowek - uprawnieni, obliczanie, wydziedziczenie

Komu przysługuje zachowek?

Do zachowku uprawnieni są zstępni (czyli dzieci, wnuki itd.), małżonek oraz rodzice spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy. Znaczenie ma tutaj kolejność dziedziczenia. Z tego powodu rodzice spadkodawcy będą uprawnieni do zachowku dopiero wtedy, gdy spadkodawca nie miał żony i dzieci.

Ile wynosi zachowek?

Jeżeli chodzi o wielkość zachowku, to wynosi on połowę wartości spadku, który przypadałby osobie uprawnionej, gdyby doszło do dziedziczenia ustawowego. W przypadku osób uprawnionych niezdolnych do pracy i małoletnich zachowek wynosi dwie trzecie wartości takiego udziału spadkowego. Samo wyliczenie zachowku może być dość skomplikowane. Przepisy Kodeksu cywilnego określają, które darowizny bierze się pod uwagę przy obliczaniu zachowku. Pamiętajmy, iż przy ustalaniu udziału spadkowego stanowiącego podstawę do obliczania zachowku uwzględnia się także spadkobierców niegodnych oraz spadkobierców, którzy spadek odrzucili. Nie uwzględnia się natomiast spadkobierców, którzy zrzekli się dziedziczenia albo zostali wydziedziczeni.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zachowek – ważne zmiany od 22 maja 2023 r.

22 maja 2023 r. weszły w życie przepisy ustawy o fundacji rodzinnej, które zmieniły m.in. zasady dotyczące wypłaty zachowku. Po zmianach wartość zachowku obniżają również świadczenia otrzymane od fundacji rodzinnej. 

Nowe przepisy wprowadziły możliwość zrzeczenia się zachowku, rozłożenia na raty, odroczenia terminu płatności i obniżenia wysokości zachowku. Stosuje się je do wszystkich osób obowiązanych i uprawnionych do zapłaty zachowku.

Zachowek – obniżenie, rozłożenie na raty, odroczenie

REKLAMA

Obowiązany do zaspokojenia roszczenia z tytułu zachowku może żądać odroczenia terminu jego płatności, rozłożenia go na raty, a w wyjątkowych przypadkach – jego obniżenia, przy uwzględnieniu sytuacji osobistej i majątkowej uprawnionego do zachowku oraz obowiązanego do zaspokojenia roszczenia z tytułu zachowku. Stanowi o tym nowy art. 9971 § 1 Kodeksu cywilnego.

Warto pamiętać, iż w przypadku rozłożenia na raty roszczenia z tytułu zachowku terminy ich uiszczenia nie mogą przekraczać łącznie pięciu lat. W wypadkach zasługujących na szczególne uwzględnienie na wniosek zobowiązanego sąd może jednak przedłużyć ten termin. Zmieniony termin nie może być dłuższy niż dziesięć lat. Możliwe jest też odroczenie terminu zapłaty rat już wymagalnych.

Jeżeli ustały okoliczności uzasadniające obniżenie zachowku, to należy zwrócić sumę pieniężną, o którą obniżony został zachowek. Taki zwrot będzie miał miejsce na wniosek osoby uprawnionej do zachowku. Zwrotu nie będzie można żądać po upływie pięciu lat od dnia obniżenia zachowku.

Co jeszcze się zmieniło? Otóż nowe przepisy wprost wskazują na możliwość zawarcia umowy o zrzeczenie się prawa do zachowku. Zgodnie z art. 1048 § 2 i 3 Kodeksu cywilnego zrzeczenie się dziedziczenia może być ograniczone do zrzeczenia się tylko prawa do zachowku w całości lub w części. Zrzeczenia się dziedziczenia na korzyść innej osoby uważa się w razie wątpliwości za zrzeczenie się pod warunkiem, że ta osoba będzie dziedziczyć.

Kup książkę: Darowizny, testamenty, spadki. Przykładowe zapisy i wzory

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (j. t. Dz. U. z 2022 r., poz. 1360; ost. zm. Dz.U. z 2023 r., poz. 326);

Ustawa z dnia 26 stycznia 2023 r. o fundacji rodzinnej (Dz. U. z 2023 r., poz. 326).

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

REKLAMA

Komentarze(8)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
  • swój
    2023-06-06 13:31:54
    to właścciel powinien deydować komu dać a nie ktoś obcy
    0
    pokażodpowiedzi (1)
  • hunn
    2023-06-06 13:54:01
    Zachowek to wg nowego prawa 50% spadku. Kto uchwalił ten przepis? Przestępca.
    5
    pokażodpowiedzi (1)
  • Ile można
    2023-07-30 23:36:13
    Podatek od spadków i darowizn i tzw.zachowek niezgodny z wolą spadkodawcy należy zlikwidować.
    4
  • Lina
    2023-08-26 22:01:40
    A jak ktoś ma ośmioro ródzenstwa,i teraz spłacaj ich wszystkich to nawet pożyczka nie starczy ,a jak ta ruinę doprowadzić do mieszkania ,bo mieszkam narazie jak dziad nikt nie chce się zrzec a ja tylko tu mjeszkalam z niezyjaca już mama i co mam robić
    1
  • Teresa
    2024-02-12 06:05:41
    Całe życie pracowałam jak osioł, nikt mi nie pomógł, teraz to ja i tylko ja mam prawo decydować kto po mnie dziedziczy. Do **** z takim prawem. Nie ma na to mojej zgody.
    0
  • Sonia
    2023-08-27 13:54:48
    Kiedy miałam podobny problem zdecydowałam się na poradę w kancelarii na Słowackiego w Tczewie.
    1
QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/15
Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
od 1 stycznia i od 1 lipca
od 1 stycznia i od 1 czerwca
od 1 lutego i od 1 lipca
Następne
Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Od 1 kwietnia dwie listy polskich leków ze zniżką. G1 (-10%) i G2 (-15%) [Wykaz producentów i leków]

Dwie listy polskich leków ze zniżką. G1 (-10%) i G2 (-15) [Wykaz producentów i leków]

Min. Dziemianowicz-Bąk za skróceniem tygodnia pracy jeszcze w tej kadencji Sejmu. MRPiPS ma wyniki pierwszych analiz

Minister rodziny, pracy i polityki społecznej liczy, że jeszcze w tej kadencji mogłoby dojść do skrócenia tygodnia pracy. Szefowa MRPiPS poinformowała w RMF24, że zleciła Centralnemu Instytutowi Ochrony Pracy analizę efektywności pracy w relacji do liczby godzin przepracowanych w tygodniu.

Protesty rolników 20 marca 2024 r. Wrocławski magistrat zakazał ich organizacji na terenie administracyjnym Wrocławia

Jak poinformowano, wrocławski magistrat wydał zakaz organizacji protestów rolniczych na terenie administracyjnym Wrocławia. Chodzi o blokady planowane od środy 20 marca. Prezydent Wrocławia ocenił, że zagrażają one bezpieczeństwu mieszkańców i utrudniają ruch drogowy.

Protesty rolników 20 marca. Utrudnienia w ruchu w całym kraju. 400 blokad. Które drogi będą nieprzejezdne? [MAPA]

Na środę zapowiedziano Ogólnopolski Strajk Generalny Rolników. Na drogach w całej Polsce spodziewane są utrudnienia w ruchu. Na mapie rolniczych blokad znalazło się ponad 400 punktów. W stolicy rolnicy zablokują m.in. trasę S2.

REKLAMA

Będzie więcej czasu na zakup i montaż silosów finansowanych z KPO

Opublikowano rozporządzenie w sprawie szczegółowego przeznaczenia, warunków i trybu udzielania wsparcia w zakresie infrastruktury magazynowania służącej zwiększeniu odporności gospodarstw rolnych na kryzysy.

Rząd: projekt ws. programów dofinansowujących pracowników pomocy społecznej [To nie są podwyżki]

We wtorek rząd premiera Donalda Tuska zajmie się projektem ws. programów dofinansowujących pracowników pomocy społeczne

"Portfel seniora, portfelem pełnym". Polityka senioralna jest priorytetem rządu – zapewnił wiceminister rodziny, pracy i polityki społecznej

Druga waloryzacja, podwyższenie zasiłku pogrzebowego i świadczenia honorowego – takie plany mają rządzący wobec seniorów.

Z 36.000 zł do 57.000 zł wzrośnie dofinansowanie do utworzenia jednego miejsca w żłobku. Jeszcze w marcu wznowienie naboru do programu „Maluch plus”

Jak poinformowała w poniedziałek w Olsztynie wiceminister rodziny, pracy i polityki społecznej Aleksandra Gajewska, jeszcze w marcu zostanie wznowiony nabór wniosków do programu „Maluch plus”. W województwie warmińsko-mazurskim jest obecnie 65 gmin, w których nie ma żadnej formy, przewidzianej przez ustawę, opieki nad dziećmi do 3. roku życia.

REKLAMA

Badania okresowe. Kto za nie zapłaci, gdy pracownik wykonał je w innej placówce niż ta, do której został skierowany?

Koszty badań profilaktycznych wykonywanych przez pracownika ponosi pracodawca. Ale czy ma wpływ na to, ile za nie zapłaci, czy musi zwrócić każdą kwotę?

Od kwietnia wraca 5 proc. VAT na żywność. Co podrożeje? [tabela]

Od 1 kwietnia 2024 roku żywność znów będzie objęta 5% VAT. Za jakie produkty żywnościowe zapłacimy teraz więcej? Oto tabela z tymi produktami żywnościowymi.

REKLAMA