Zagranicą obserwujemy już pierwsze pozwy zbiorowe akcjonariuszy, dotyczące wprowadzających w błąd oświadczeń o stopniu przygotowania spółek na pandemię. W obawie przed kolejnymi wiele spółek, z różnych państw, odwołuje wcześniejsze prognozy wyników i wstrzymuje decyzje inwestycyjne. Rosnąca niepewność i ryzyko kolejnych roszczeń skłaniają zatem towarzystwa ubezpieczeń do podnoszenia cen.
Dwucyfrowe wzrosty zagranicą
Działające na Zachodzie i za oceanem towarzystwa już podnoszą ceny, w tempie dwucyfrowym. W USA podwyżki sięgnęły w niektórych przypadkach już 40%. Na polskim rynku na razie zmiany te dotknęły wybrane branże, zwłaszcza energetykę i finanse. Jednak fala podwyżek dotrze zapewne też do innych gałęzi gospodarki, najdalej do końca roku kalendarzowego i od stycznia, po odnowieniu umów reasekuracyjnych, będziemy mieli do czynienia z zupełnie innymi stawkami. Jednak przy dużych rachunkach wymagających akceptacji regionalnych lub reasekuracji fakultatywnej, zagraniczna presja na wzrost składki może być szybciej widoczna.
Roszczenia mogą pojawić się po latach
Ubezpieczenie D&O zapewnia pomoc w szeregu przypadków. Przede wszystkim zabezpiecza przed skutkami wszelkich decyzji o charakterze finansowym, zwłaszcza tych mających wpływ na pozycję giełdową. Zalicza się do nich także inwestycje kapitałowe, przejęcia i fuzje, wybór kontrahentów i partnerów biznesowych, a także uruchomienie nowych linii produktowych. Oprócz tego przedmiotem roszczeń może być odpowiedzialność zarządzających za przestrzeganie przepisów BHP, komunikację z partnerami biznesowymi i akcjonariuszami oraz przestrzeganie praw pracowniczych i wynikające z nich ewentualne spory z pracownikami czy związkami zawodowymi. Zakresem umowy można też objąć roszczenia podmiotów zależnych przedsiębiorstwa.
Pewne błędy mogą być obecnie trudne do uniknięcia. Kwestią otwartą jest tylko pytanie, jak wpłyną one na kondycję przedsiębiorstwa i kiedy ich skutki będą widoczne. Trzeba pamiętać, że roszczenia przedawniają się dopiero po upływie 3 lat od dnia, w którym osoba poszkodowana dowiedziała się o szkodzie i ustaliła osobę odpowiedzialną, pod warunkiem, że od zdarzenia nie minęło więcej niż 10 lat. To kolejny powód, który zapewne skłoni ubezpieczycieli do podniesienia cen ubezpieczeń D&O w najbliższym czasie.
W przypadku polskich spółek spodziewam się przede wszystkim zarzutów o niegospodarność w obszarze bezpieczeństwa i higieny pracy.
Jaką ochronę zapewnia D&O?
Polisa zabezpiecza przede wszystkim majątek prywatny osób zarządzających przedsiębiorstwami. Ochronę oferowaną przez ubezpieczenie można rozciągnąć także na współmałżonków czy partnerów życiowych, a także spadkobierców ubezpieczonego. Nakłady finansowe wypłacane na mocy standardowych warunków polisy oraz umów dodatkowych mogą zostać przeznaczone m.in. na:
- odszkodowania z tytułu strat finansowych przedsiębiorstwa, udziałowców czy akcjonariuszy,
- pokrycie roszczeń pracowniczych,
- naprawę wizerunku firmy,
- zapobieżenie dalszych strat,
- reprezentację prawną w związku z roszczeniami,
- koszty procesów sądowych,
- zapłatę kar i grzywien administracyjnych.
Ochronę posiada tym samym nie tylko decydent, ale i firma, ponieważ polisa gwarantuje otrzymanie środków z tytułu strat i roszczeń.
Kiedy ubezpieczenie nie zadziała?
Choć ubezpieczenie D&O obejmuje swoją ochroną szeroki zakres zdarzeń, to istnieje kilka sytuacji, w których ubezpieczyciel odmówi wypłaty pieniędzy z tytułu polisy. Wyłączone spod umowy ubezpieczenia są przede wszystkim umyślne przestępstwa lub naruszenia prawa. W ramach polisy nie mogą być też uwzględnione zdarzenia i okoliczności sprzed podpisania umowy, co do których ubezpieczony miał podejrzenie, że będą mogły skutkować roszczeniami. Polisą nie można również pokryć kwoty zobowiązań podatkowych z wyjątkiem tych dochodzonych z art. 116 Ordynacji Podatkowej.