REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zwrot zapłaconej pokrzywdzonemu nawiązki od ubezpieczyciela z OC

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Sylwia Jezierska
Radca prawny/Adwokat kościelny
Wykonanie przez sprawcę wypadku komunikacyjnego orzeczonego wobec niego obowiązku naprawienia szkody lub nawiązki nie pozbawia go możliwości wystąpienia przeciwko ubezpieczycielowi z roszczeniem regresowym na podstawie umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej (OC)./Fot. Shutterstock
Wykonanie przez sprawcę wypadku komunikacyjnego orzeczonego wobec niego obowiązku naprawienia szkody lub nawiązki nie pozbawia go możliwości wystąpienia przeciwko ubezpieczycielowi z roszczeniem regresowym na podstawie umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej (OC)./Fot. Shutterstock
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Byłeś sprawcą wypadku komunikacyjnego i w sprawie karnej został wobec Ciebie orzeczony środek kompensacyjny w postaci zapłaty nawiązki na rzecz pokrzywdzonego? Możesz na drodze cywilnej dochodzić zwrotu zapłaconego pokrzywdzonemu świadczenia od ubezpieczyciela z Twojego OC.

Nawiązka – charakter represyjny i kompensacyjny

Pierwotnie charakter prawny nawiązki nie był jednolicie postrzegany zarówno przez doktrynę jak i judykaturę. Jedno ze skrajnych stanowisk twierdziło, że nawiązka ma charakter penalny, a główną jej funkcją jest ukaranie i resocjalizacja skazanego. Zdaniem innych prawników to funkcja kompensacyjna przeważała, gdyż celem nawiązki jest naprawienie wyrządzonej przestępstwem szkody. Stanowisko pośrednie natomiast głosiło, że nawiązka pełni zarówno funkcję represyjną, jak i kompensacyjną, a obie mają równorzędne znaczenie.

REKLAMA

Polecamy: Pracujący rodzic. Wiesz, co Ci się należy! Poznaj swoje prawa nr 2

REKLAMA

W obecnym stanie prawnym obowiązek naprawienia szkody, czy też nawiązka nie są już wymienione w katalogu środków karnych w art. 39 Kodeksu karnego (dalej jako: k.k.), co stanowi wyraz akceptacji ustawodawcy dla zmienionego w ostatnich kilku latach stanowiska judykatury i doktryny, o głównie kompensacyjnym charakterze tych obowiązków.

Od wejścia w życie nowelizacji Kodeksu karnego tj. od dnia 1 lipca 2015 r. nawiązka zaliczona została do środków kompensacyjnych (a nie jak według poprzednio obowiązującego stanu prawnego – do środków karnych). Obecnie podkreślana jest głównie jej funkcja kompensacyjna (odszkodowawcza), a nie represyjna.

Stanowisko ubezpieczycieli

REKLAMA

W praktyce najczęściej ubezpieczyciele odmawiają dobrowolnego zwrotu nawiązki zapłaconej przez sprawcę zdarzenia, który został skazany wyrokiem karnym. Powołują się przy tym na pogląd wyrażony przez Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 21 grudnia 2006 r. sygn. III CZP 129/06, iż sprawca wypadku komunikacyjnego, od którego zasądzono nawiązkę na podstawie art. 46 § 2 i art. 48 k.k. nie może domagać się od ubezpieczyciela – na podstawie umowy ubezpieczenia OC – zwrotu nawiązki zapłaconej pokrzywdzonemu.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Swoją decyzję odmowną ubezpieczyciele argumentują wskazując, że nawiązka to środek karny, który oprócz funkcji kompensacyjnej, której celem jest zaspokojenie roszczeń pokrzywdzonego, ma przede wszystkim charakter represyjny. Nawiązka ich zdaniem jest elementem odpowiedzialności osobistej sprawcy za popełnione wykroczenie lub przestępstwo.

Podkreślenia wymaga, że uchwała Sądu Najwyższego z 2006 r. stała się nieaktualna i powoływanie się na nią przez ubezpieczycieli stanowi mało skuteczną próbę obrony swojego stanowiska w sprawie.

Aktualna linia orzecznicza – ubezpieczyciel ma obowiązek zwrócić zapłaconą nawiązkę

Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 13 lipca 2011 r. (sygn. III CZP 31/11) wskazał, że sprawca wypadku komunikacyjnego, wobec którego zastosowano środek karny (obecnie środek kompensacyjny) polegający na obowiązku naprawienia szkody, może domagać się od ubezpieczyciela – na podstawie umowy ubezpieczenia OC – zwrotu świadczenia zapłaconego na rzecz pokrzywdzonego.

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 13 lipca 2011 r. sygn. III CZP 31/11

Sprawca wypadku komunikacyjnego, wobec którego zastosowano środek karny polegający na obowiązku naprawienia szkody, może domagać się od ubezpieczyciela – na podstawie umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów – zwrotu świadczenia zapłaconego na rzecz pokrzywdzonego.

Obecnie sądy powszechne odwołują się właśnie do powyższej uchwały Sądu Najwyższego z 2011 r. Pogląd wyrażony w uchwale Sądu Najwyższego z 2006 r. jest nieaktualny, a powoływanie się na nią przez ubezpieczycieli najczęściej nie jest skuteczne.

Podsumowanie

Wykonanie przez sprawcę wypadku komunikacyjnego orzeczonego wobec niego obowiązku naprawienia szkody lub nawiązki nie pozbawia go możliwości wystąpienia przeciwko ubezpieczycielowi z roszczeniem regresowym na podstawie umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej (OC). Podstawę do roszczenia zwrotnego w takiej sprawie należy upatrywać w Uchwale Sądu Najwyższego z dnia 13 lipca 2011 r. sygn. III CZP 31/11 oraz w obecnie obowiązującej linii orzeczniczej, która podkreśla rangę funkcji odszkodowawczej nawiązki.

Polecamy serwis: Ubezpieczenia

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Pułapka w prawie budowlanym, na którą „łapie” się wiele osób: Szopa ogrodowa w odległości mniejszej niż 1,5 m od granicy nieruchomości, to samowola budowlana, za którą trzeba zapłacić nawet 10 tys. zł. Urzędnicy nie mają litości

Sezon na wypoczynek w przydomowym ogródku w pełni. Z posiadaniem ogrodu wiążą się jednak nie tylko przyjemności, ale również wiele obowiązków, których nie wykonamy bez niezbędnych narzędzi ogrodowych (często niemałych gabarytów, jak choćby – kosiarka). Narzędzia te, jak i rowery, zapasowe opony do samochodu i wiele innych rzeczy, których (z oczywistych przyczyn), nie chcemy trzymać w domu – trzeba gdzieś przechowywać, a najlepszym miejscem do tego jest – szopa ogrodowa (domek narzędziowy). Jego posadowienie, choć technicznie nieskomplikowane i łatwe do wykonania w kilka godzin, nawet dla „amatorów” – jeżeli zostanie dokonane niezgodnie z zawiłymi i pełnymi pułapek przepisami prawa budowlanego – może jednak słono kosztować.

Tablica alimentacyjna wycofana. Rozwiązanie będzie jeszcze konsultowane

Ministerstwo Sprawiedliwości wycofało się z zaproponowanych we środę tablic alimentacyjnych. Rozwiązanie zostanie jeszcze raz skonsultowane - poinformował rzecznik rządu Adam Szłapka po piątkowym posiedzeniu Rady Ministrów.

Sprzedała dom z babcią w środku. Prawo na to pozwala – ale senior zostaje sam

Pani Jadwiga przekazała wnuczce dom w zamian za opiekę. Ta go sprzedała – razem z zamieszkującą seniorką. Niewielu wie, że to możliwe. Co wtedy z obowiązkami? Czy nowy właściciel musi zapewnić opiekę? Prawniczka wyjaśnia, jak działa prawo dożywocia i czego się wystrzegać.

Sejm podejmie decyzje we wrześniu: Emerytury stażowe i asystencja osobista na agendzie posiedzenia

We wrześniu 2025 roku Sejm rozpatrzy kluczowe projekty dotyczące emerytur stażowych oraz asystencji osobistej dla osób z niepełnosprawnościami - zapowiedziała przewodnicząca sejmowej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, Katarzyna Ueberhan z Lewicy.

REKLAMA

Ponad 6 milionów Polaków z prawem do dłuższego urlopu, wyższych dodatków do wynagrodzenia i nagród od 1 stycznia 2026 r. Sejm zdecydował

Podczas posiedzenia Sejmu w dniu 22 lipca 2025 r., odbyło się pierwsze czytanie przygotowanej przez MRPiPS nowelizacji kodeksu pracy i kilku innych ustaw, która zakłada, że do stażu pracy, od którego zależy szereg uprawnień pracowniczych (m.in. prawo do dłuższego urlopu wypoczynkowego, wyższej odprawy, stażowych dodatków do wynagrodzenia i nagród jubileuszowych), mają zostać zaliczone m.in. okresy zatrudnienia na podstawie umów cywilnoprawnych oraz wykonywania własnej działalności gospodarczej. Zmiany będą miały wpływ na uprawnienia pracownicze ponad 6 mln Polaków.

Tablica alimentacyjna. Pytania i odpowiedzi MS

Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało odpowiedzi na najważniejsze pytania dotyczące tablicy alimentacyjnej. Mają one pomóc w lepszym zrozumieniu zasad działania tablicy i jej praktycznego zastosowania. Jednocześnie resort podkreśla, iż tablica alimentacyjna nie ma mocy wiążącej.

Czego nie wolno robić na plaży? Lista 9 przykładów!

Upalny czas letni sprzyja odpoczynkowi nad wodą. Niektóre zachowania na plaży mogą wydawać się z pozoru niewinne, ale w praktyce mogą skutkować odpowiedzialnością karną.

Drastyczne pogorszenie sytuacji prawnej i życiowej obywateli Ukrainy - co dalej z ustawą?

Nowelizacja ustawy pomocowej dla obywateli Ukrainy może drastycznie pogorszyć ich sytuację prawną i życiową - wskazuje RPO w swoich uwagach do projektu zmian przepisów. O co dokładnie chodzi? Przedstawiamy kluczowe problemy i ich potencjalne skutki.

REKLAMA

Jest decyzja w sprawie parkomatów i opłat za postój. Szykują się zmiany: ma być lepiej dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami

Jest decyzja w sprawie parkomatów i opłat za postój. Sprawą zajął się sam Rzecznik Praw Obywatelskich co sprawiło, że Ministerstwo Infrastruktury zajęło oficjalne stanowisko w sprawie. Wydaje się, że szykują się zmiany, bo ma być lepiej dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami - które dotychczas mogą mieć utrudniony dostęp do płatnego postoju.

Gotówka w strefie płatnego parkowania: RPO interweniuje, rząd przyznaje rację kierowcom

Rzecznik Praw Obywatelskich Marcin Wiącek zwrócił się do ministra infrastruktury w sprawie skarg kierowców, którzy zostali obciążeni opłatami dodatkowymi, ponieważ nie mieli możliwości zapłaty za parkowanie gotówką. Problem dotyczy stref, w których zlikwidowano tradycyjne parkomaty, pozostawiając jedynie urządzenia obsługujące płatności bezgotówkowe. Ministerstwo Infrastruktury przyznaje, że każdemu kierowcy należy zapewnić realną możliwość uiszczenia opłaty w formie gotówkowej – co może oznaczać konieczność zmiany przepisów ustawy o drogach publicznych.

REKLAMA