W dzisiejszych czasach często zdarza się sytuacja, iż pomimo uzyskania sądowego potwierdzenia roszczeń okazuje się, iż nie ma możliwości odzyskania pieniędzy ze względu na bezskuteczność egzekucji. Jak taka sytuacja wygląda od strony podatkowej czy istnieje możliwość zaliczenia tego typu wierzytelności do kosztów uzyskania przychodu? Tak, ale pod warunkiem spełnienia określonych wymogów.
Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako nieściągalne, z wyjątkiem wierzytelności, które uprzednio zostały uznane jako przychody należne, a ich nieściągalność została uprawdopodobniona.
Zobacz serwis: Prawa konsumenta
Wierzytelność nieściągalna – co to jest?
Poddając analizie powyższe warunki należy wyjaśnić co kryje się pod pojęciem wierzytelności nieściągalnej. Otóż należy przez to rozumieć wierzytelność, której nieściągalność została udokumentowana:
- postanowieniem o nieściągalności, uznanym przez wierzyciela jako odpowiadające stanowi faktycznemu, wydanym przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego, albo
- postanowieniem sądu o:
- oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości obejmującej likwidację majątku, gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania lub
- umorzeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku, gdy zachodzi okoliczność, o której mowa w lit. a, lub
- ukończeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku, albo
- protokołem sporządzonym przez podatnika, stwierdzającym, że przewidywane koszty procesowe i egzekucyjne związane z dochodzeniem wierzytelności byłyby równe albo wyższe od jej kwoty.
Opisane powyżej sposoby są jedynymi dopuszczalnymi, jeśli chodzi o udokumentowanie nieściągalności danej wierzytelności. Nie jest na przykład możliwe stwierdzenie, iż dowodem na brak możliwości wyegzekwowania należności od dłużnika jest powszechnie znany ze względu na jego bardzo złą kondycję finansową.
Odpowiednie udokumentowanie
Odpowiednie udokumentowanie nieściągalności nie jest jedynym wymogiem, bowiem dana wierzytelność musi zostać uprzednio uznana za przychód należny, a także musi zostać odpisana jako nieściągalna.
Pamiętać również należy, iż powyższe uwagi w zakresie możliwości zaliczenia nieściągalnej wierzytelności nie dotyczą tych przedawnionych. Przedawnienie danej wierzytelności skutkuje zatem utratą prawa do zaliczenia jej do kosztów uzyskania przychodu, nawet w przypadku, jeśli wcześniej zostały one zaliczone jako przychody.
Dopiero po spełnieniu powyższych przesłanek nieściągalna wierzytelność może zostać zaliczona do kosztów uzyskania przychodu.
Zobacz serwis: Podatki
Kwestia odliczenia
Jeśli natomiast chodzi o moment, w którym należy dokonać przedmiotowego odliczenia to nie jest jasno sprecyzowany, dlatego przyjmuje się, iż odliczenia jako prawo (nie obowiązek) podatnika powstaje po udokumentowaniu nieściągalności wierzytelności.
Podsumowując, osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą ma prawo zaliczyć na poczet kosztów uzyskania przychodów wierzytelności, których nieściągalność została w odpowiedni sposób udokumentowana, a opisany w tych dokumentach stan rzeczy wskazuje na brak możliwości przeprowadzenia skutecznej egzekucji. Może to jednak uczynić nie później jednak niż do daty przedawnienia tych wierzytelności.