Powstaje więc pytanie czy istnieje alternatywny, tańszy i szybszy sposób rozwiązywania sporów, który już dziś pozwoli stronom załatwić ich sprawy, a w przyszłości odciąży wymiar sprawiedliwości i ograniczy przewlekłość postępowań sądowych?
W ocenie autorów niniejszego artykuły takim środkiem może być np. mediacja. Jednak wiele podmiotów zbiorowych i osób fizycznych nie wie czym ona de facto jest.
Mediacja to jedna z metod pozasądowego rozwiązywania konfliktów, prosta i przyjazna dla stron. Najprościej rzecz ujmując, jest to rozmowa stron w obecności mediatora, czyli bezstronnej osoby trzeciej. Zadaniem mediatora jest takie prowadzenie rozmowy, aby strony się usłyszały, zrozumiały i skupiły na szukaniu rozwiązania konfliktu, w sposób akceptowalny i satysfakcjonujący dla stron. Co bardzo ważne dokonuje się to w poufnej, ale też swobodnej atmosferze, najczęściej w biurze mediatora lub przy wykorzystaniu środków komunikowania się na odległość (tzw. e-mediacja).
Polecamy: Ekskluzywny pakiet – Komentarze Złota seria
Trzeba zwrócić uwagę, że mediator nie jest ani sędzią, ani arbitrem, ani doradcą. Nie rozstrzyga sporu, lecz wspiera strony w ich drodze do znalezienia satysfakcjonującego rozwiązania.
Mediacja może być (i jak wynika z doświadczenia jest) prowadzona w większości typów sporów, w szczególności w sprawach gospodarczych, cywilnych i z zakresu prawa pracy.
Co warte podkreślenia, większość spraw skierowanych do mediacji udaje się załatwić zdecydowanie szybciej i taniej, niż przy wykorzystaniu drogi sądowej.
Sprawa sądowa może zostać skierowana do mediacji (z inicjatywy Sądu lub na wniosek jednej z stron), ale najlepiej, gdy strony skorzystają z mediacji zanim jeszcze zdecydują się skierować sprawę do sądu. Wówczas oszczędność kosztów i czasu może być największa.
Sprawy sądowe trwają w najlepszym razie od kilku miesięcy do kilku lat i zwykle jedna ze stron jest niezadowolona w wyroku. W praktyce oznacza to, że nie ma szans na dalszą współpracę pomiędzy stronami. Mediacja pozwala rozwiązać spór w parę tygodni, a osiągnięte porozumienie daje szansę na utrzymanie lub odbudowanie relacji pomiędzy stronami.
Oczywiście mediacja nie zawsze kończy się sukcesem i nie rozwiąże wszystkich problemów, z którymi w najbliższym czasie będzie borykał się wymiar sprawiedliwości. Ale mediacje są narzędziem wartym uwagi zarówno z punktu widzenia stron będących w konflikcie, ich pełnomocników stron, jak i sędziów.
W czasie epidemii koronawirusa, mediacja jest środkiem dostępnym od zaraz, bez konieczności wychodzenia z domu czy biura. Mediacja może być bowiem prowadzona przez mediatora na odległość, za pośrednictwem telefonu, e-maila czy wideokonferencji. Oczywiście z zachowaniem zasad poufności i ochrony danych osobowych.
Dlatego autorzy niniejszego artykułu, już dziś zalecają skorzystanie z mediacji do rozwiązywania sporów.