REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Mediacja w postępowaniu karnym - definicja i zasady

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Monika Studzińska
Prawnik, Mediator Stały przy Sądzie Okręgowym w Rzeszowie
mediacja to dobrowolny sposób rozwiązania zaistniałego pomiędzy stronami./Fot. Fotolia
mediacja to dobrowolny sposób rozwiązania zaistniałego pomiędzy stronami./Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Definicji mediacji nie znajdziemy w Kodeksie postępowania karnego. Czym zatem jest mediacja? O jakich zasadach warto wiedzieć?

Co to jest mediacja?

Kodeks postępowania karnego (dalej jako: k.p.k.) 1 nie zawiera legalnej definicji mediacji. Licznych definicji mediacji można doszukać się w doktrynie. Czym zatem jest owa mediacja?

REKLAMA

REKLAMA

Mediacja jest próbą doprowadzenia do ugodowego załatwienia sprawy, satysfakcjonującego obie strony konfliktu, w drodze negocjacji prowadzonych przy udziale trzeciej osoby, czyli mediatora, który czuwa nad przebiegiem negocjacji, łagodzi powstające napięcia i pomaga w opracowaniu porozumienia 2.

Polecamy: Kodeks kierowcy - zmiany 2019

Mediacja to dobrowolne porozumienie pomiędzy pokrzywdzonym i sprawcą w celu naprawienia wyrządzonych szkód materialnych i moralnych przy pomo­cy bezstronnej i neutralnej osoby, jaką jest mediator 3.

REKLAMA

Przyjąć należy, że mediacja to dobrowolny sposób rozwiązania zaistniałego pomiędzy stronami (sprawcą i pokrzywdzonym) konfliktu przy obecności neutralnej i bezstronnej osoby trzeciej zwanej mediatorem, której celem jest zawarcie pomiędzy stronami ugody a następnie jej wykonanie.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Cechą charakterystyczną mediacji jest jej dobrowolność.

Oznacza to, że każda ze stron musi samodzielnie wyrazić zgodę na mediację .Udział w mediacji ma być jej dobrowolną zgodą. Jednakże pomimo udzielonej zgody na mediację w każdej chwili i na każdym etapie postępowania każda ze stron może taką zgodę cofnąć .

Zasady mediacji karnej

Zasady mediacji to wartości jakimi winien kierować się mediator prowadząc postępowanie mediacyjne. Do zasad mediacji zaliczamy:

  1. Zasadę dobrowolności. Zasada ta stanowi naczelną zasadę postępowania mediacyjnego. Wynika ona z treści art. 23 a § 4 k.p.k. Każde postępowania mediacyjne jest dobrowolne. Zgoda na mediację powinna być wyrażona jeszcze we wstępnym etapie mediacji. Nikt nie może zmusić stron do udziału w mediacji. To musi być dobrowolnie wyrażona zgoda, bez żadnego przymusu. Pomimo wyrażonej zgody na mediację strona na każdym etapie postępowania może z niej zrezygnować bez żadnych konsekwencji.
  2. Zasadę poufności, która została wymieniona w art. 23 a § 7 Kodeksu postępowania karnego. Z zasady tej wynika, że wszystko co dzieje się podczas mediacji na każdym z jej etapów jest poufne i nie może zostać nikomu ujawnione, ani przekazane. Cały przebieg postępowania mediacyjnego winien pozostać tylko i wyłącznie do wiadomości stron mediacji. Całe postępowanie mediacyjne jest niejawne.
  3. Zasadę bezstronności. Zasada ta podobnie jak zasada poufności została wskazana w art. 23 a § 7 k.p.k. Mediator jest osobą bezstronną, nie może faworyzować żadnej ze stron postępowania . Każda ze stron ma takie same prawa i powinna być tak samo traktowana. Jeżeli zdarzy się, że mediator jest spokrewniony z jedną ze stron mediacji lub zna jedną z nich, albo pozostaje z jedną z nich w jakichkolwiek stosunkach winien o tym drugą poinformować i wyłączyć się z prowadzenia tej mediacji. W takiej sytuacji mediację powinien poprowadzić inny bezstronny mediator.
  4. Zasadę fachowości. Cechą tej zasady jest posiadanie przez mediatora odpowiedniej wiedzy oraz umiejętności w zakresie prowadzenia mediacji. Każdy mediator powinien być odpowiednio przeszkolony i znać techniki prowadzenia mediacji.
  5. Zasadę neutralności. Mediator nie może sugerować stronom sposobu rozwiązania zaistniałego sporu.
  6. Zasadę akceptowalności. Żeby postępowanie mediacyjne mogło się odbyć, na początku postępowania obie strony muszą zaakceptować mediatora. Gdyby chociaż jedna ze stron nie zgodziła się na udział w postępowaniu przy obecności danego mediatora, postępowanie nie może się odbyć z udziałem tego mediatora. Postępowanie musi poprowadzić inny zaakceptowany przez strony mediator.
  7. Zasada bezinteresowności. Mediator nie może uzyskać żadnych osobistych korzyści wynikających czy to z kontaktu ze stronami, czy z zawarcia ugody.
  8. Zasadę szacunku. Podczas postępowania mediacyjnego mediator powinien zadbać o zapewnienie bezpiecznych warunków postępowania. Ponadto winien odnoście się do każdej ze stron z szacunkiem, a także dbać aby podczas postępowania każda ze stron odnosiła się do siebie z szacunkiem.
  9. Zasadę szybkości postępowania mediacyjnego. Zasada ta pozwala przyspieszyć postępowanie karne. Zgodnie z art. 23 a § 2 k.p.k. postępowanie mediacyjne nie może trwać dłużej niż miesiąc, a jego okresu nie wlicza się do czasu trwania postępowania przygotowawczego.
  10. Zasadę ekonomiki postępowania. Przeprowadzenie mediacji, zawarcie ugody, a w konsekwencji jej wykonanie prowadzi do obniżenia kosztów postępowania karnego.

Podsumowując, mediacja to alternatywna metoda rozwiązywania konfliktów pomiędzy stronami (sprawcą i pokrzywdzonym), która charakteryzuje się m.in. dobrowolnością, bezstronnością , poufnością i szybkością postępowania. Zatem może warto rozważyć skorzystanie z mediacji.

Przypisy:

  1. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r., Kodeks postępowania karnego, (Dz.U. z 2018 r., poz. 1987 ze zm.)
  2. A. Tombek- Knigawka, Dlaczego kieruję sprawy do postępowania mediacyjnego? Prokuratura i Prawo 2011, s. 120.
  3. Agnieszka Rękas, Mediacja w polskim prawie karnym, Warszawa 2004, s. 3.

Polecamy serwis: Postępowanie karne

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Stopy procentowe NBP 2025: w październiku obniżka o 0,25 pkt proc.

Rada Polityki Pieniężnej na posiedzeniu w dniach 7-8 października 2025 r. postanowiła obniżyć wszystkie stopy procentowe NBP o 0,25 punktu procentowego. Stopa referencyjna wynosić będzie od 9 października 2025 r. 4,50 proc. - poinformował w komunikacie Narodowy Bank Polski. Decyzja RPP nie była zaskoczeniem dla większości analityków finansowych i ekonomistów, którzy najczęściej oczekiwali właśnie takiej obniżki.

Zdradzeni emeryci? Wstrząsająca petycja żąda zwolnienia z PIT rodziców, którzy wychowali co najmniej dwoje dzieci – padają mocne oskarżenia wobec państwa i polityków

Do Sejmu trafiła petycja BKSP-155-X-651/25, której autorem jest Adam Nycz. Dokument dotyczy zwolnienia przychodów z tytułu otrzymywanych emerytur z ZUS przez rodziców, którzy wychowali co najmniej dwójkę dzieci, z podatku dochodowego od osób fizycznych.

W październiku 2025 r. RPP obniżyła stopy procentowe. O ile i kiedy spadną raty kredytów?

W dniu 8 października 2025 r. Rada Polityki Pieniężnej po raz kolejny obniżyła stopy procentowe. Stopa referencyjna będzie wynosić od jutra (9 października) 4,5%. To oczywiście dobra wiadomość dla osób spłacających lub planujących zaciągnąć kredyt hipoteczny. Z wyliczeń Rankomat.pl wynika, że w przypadku kredytu na kwotę 500 000 zł zaciągniętego na 30 lat rata spadnie o kolejne 83 zł. Łącznie, po czterech tegorocznych obniżkach, zmniejszy się o 458 zł – z 3 651 zł do 3 193 zł. Jeszcze większą obniżkę, bo wynoszącą 838 zł, można uzyskać poprzez refinansowanie kredytu z 2022 r. z oprocentowaniem 9%.

273,00 złote dodatku do emerytury. Trzeba złożyć dokumenty, wypłata do 15 dnia miesiąca. Tym razem nie wypłaca ZUS

Po złożeniu tego wniosku emeryci mogą dostać co miesiąc dodatkowe świadczenie w wysokości 273 złotych. Trzeba spełnić określone warunki. Pieniędzy nie wypłaca ZUS, a trafiają one na konto do 15 dnia miesiąca.

REKLAMA

Wojsko to nie tylko mundur, pieniądze i doświadczenie. Po zwolnieniu ze służby żołnierzom przysługują konkretne uprawnienia

Młodzi ludzie obecnie przychylniej niż przed laty patrzą na służbę wojskową. Do jej podjęcia zachęcają ich kampanie społeczne i warunki finansowe. Jednak jakie są pozostałe konsekwencje służby wojskowej dla późniejszej kariery cywilnej?

500+ dla seniora, wszystko co musisz wiedzieć o nowym świadczeniu. Wnioski można składać już od 3 listopada 2025 r.

Rząd w celu wykluczenia ubóstwa energetycznego wprowadził od 30 września ustawę o bonie ciepłowniczym oraz o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia wysokości cen energii elektrycznej. W związku z podwyżkami cen ogrzewania systemowego (nawet o 80-90%), ustawodawca postanowił wesprzeć najuboższe gospodarstwa. Jednocześnie ustawodawca scedował obsługę wniosków dot. bonu ciepłowniczego na gminy.

Pod domem pojawi się nowy (pomarańczowy) worek na odpady. Nie będzie już trzeba odbywać wycieczek do PSZOK-u

Niektóre miasta i gminy w Polsce decydują się na wprowadzenie nowego (pomarańczowego) worka na odpady – aby „ułatwić życie” swoim mieszkańcom (a zwłaszcza seniorom) zwalniając ich z konieczności wizyt w gminnych punktach selektywnego zbierania odpadów (tzw. PSZOK-ach) oraz aby zapobiec powstawaniu „dzikich” wysypisk odpadów na terenie miasta. Jest to rozwiązanie prospołeczne i proekologiczne, z którego mogą brać przykład również inne miasta i gminy w Polsce.

W 2026 r. trzynasta pensja dla każdego etatowego pracownika na minimalnej płacy – otrzymaj nawet 5.379,20 zł więcej w skali roku

Od września 2025 r. są znane kwoty wynagrodzenia minimalnego miesięcznego oraz minimalnej stawki godzinowej. Jest pewien sposób aby zarabiać więcej będąc nadal tylko na minimalnej płacy – nawet o nieco więcej niż jedną dodatkową minimalną pensję w roku! Można otrzymać dodatkowo nawet 5.379,20 zł.

REKLAMA

Kolejne pytanie do TSUE o kredyty z WIBOR-em. Czy polskie prawo wystarczająco chroni kredytobiorców?

Sąd Okręgowy w Krakowie w osobie sędzi Anny Baran postanowił skierować do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE), pytanie czy polskie regulacje dotyczące zasad oprocentowania kredytów hipotecznych są zgodne z unijnym prawem chroniącym konsumentów. Analizy pytania prejudycjalnego i jego uzasadnienia, dokonuje radca prawny Paweł Stalski, specjalizujący się w prawie ochronnych konsumentów i w sporach sądowych z bankami.

Kto może dostać orzeczenie o niepełnosprawności na stałe? Przepisy w 2025 r.

W czerwcu 2025 r. weszły w życie nowe przepisy, które określają minimalne okresy, na jakie – w określonych przypadkach – można otrzymać orzeczenie o niepełnosprawności lub jej stopniu. Czy zmianom uległy również zasady dotyczące wydawania orzeczeń na stałe? Jakie są aktualnie zasady? Rozwiewamy wątpliwości.

REKLAMA