REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Mediacja w postępowaniu karnym - definicja i zasady

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Monika Studzińska
Prawnik, Mediator Stały przy Sądzie Okręgowym w Rzeszowie
mediacja to dobrowolny sposób rozwiązania zaistniałego pomiędzy stronami./Fot. Fotolia
mediacja to dobrowolny sposób rozwiązania zaistniałego pomiędzy stronami./Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Definicji mediacji nie znajdziemy w Kodeksie postępowania karnego. Czym zatem jest mediacja? O jakich zasadach warto wiedzieć?

Co to jest mediacja?

Kodeks postępowania karnego (dalej jako: k.p.k.) 1 nie zawiera legalnej definicji mediacji. Licznych definicji mediacji można doszukać się w doktrynie. Czym zatem jest owa mediacja?

REKLAMA

REKLAMA

Mediacja jest próbą doprowadzenia do ugodowego załatwienia sprawy, satysfakcjonującego obie strony konfliktu, w drodze negocjacji prowadzonych przy udziale trzeciej osoby, czyli mediatora, który czuwa nad przebiegiem negocjacji, łagodzi powstające napięcia i pomaga w opracowaniu porozumienia 2.

Polecamy: Kodeks kierowcy - zmiany 2019

Mediacja to dobrowolne porozumienie pomiędzy pokrzywdzonym i sprawcą w celu naprawienia wyrządzonych szkód materialnych i moralnych przy pomo­cy bezstronnej i neutralnej osoby, jaką jest mediator 3.

REKLAMA

Przyjąć należy, że mediacja to dobrowolny sposób rozwiązania zaistniałego pomiędzy stronami (sprawcą i pokrzywdzonym) konfliktu przy obecności neutralnej i bezstronnej osoby trzeciej zwanej mediatorem, której celem jest zawarcie pomiędzy stronami ugody a następnie jej wykonanie.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Cechą charakterystyczną mediacji jest jej dobrowolność.

Oznacza to, że każda ze stron musi samodzielnie wyrazić zgodę na mediację .Udział w mediacji ma być jej dobrowolną zgodą. Jednakże pomimo udzielonej zgody na mediację w każdej chwili i na każdym etapie postępowania każda ze stron może taką zgodę cofnąć .

Zasady mediacji karnej

Zasady mediacji to wartości jakimi winien kierować się mediator prowadząc postępowanie mediacyjne. Do zasad mediacji zaliczamy:

  1. Zasadę dobrowolności. Zasada ta stanowi naczelną zasadę postępowania mediacyjnego. Wynika ona z treści art. 23 a § 4 k.p.k. Każde postępowania mediacyjne jest dobrowolne. Zgoda na mediację powinna być wyrażona jeszcze we wstępnym etapie mediacji. Nikt nie może zmusić stron do udziału w mediacji. To musi być dobrowolnie wyrażona zgoda, bez żadnego przymusu. Pomimo wyrażonej zgody na mediację strona na każdym etapie postępowania może z niej zrezygnować bez żadnych konsekwencji.
  2. Zasadę poufności, która została wymieniona w art. 23 a § 7 Kodeksu postępowania karnego. Z zasady tej wynika, że wszystko co dzieje się podczas mediacji na każdym z jej etapów jest poufne i nie może zostać nikomu ujawnione, ani przekazane. Cały przebieg postępowania mediacyjnego winien pozostać tylko i wyłącznie do wiadomości stron mediacji. Całe postępowanie mediacyjne jest niejawne.
  3. Zasadę bezstronności. Zasada ta podobnie jak zasada poufności została wskazana w art. 23 a § 7 k.p.k. Mediator jest osobą bezstronną, nie może faworyzować żadnej ze stron postępowania . Każda ze stron ma takie same prawa i powinna być tak samo traktowana. Jeżeli zdarzy się, że mediator jest spokrewniony z jedną ze stron mediacji lub zna jedną z nich, albo pozostaje z jedną z nich w jakichkolwiek stosunkach winien o tym drugą poinformować i wyłączyć się z prowadzenia tej mediacji. W takiej sytuacji mediację powinien poprowadzić inny bezstronny mediator.
  4. Zasadę fachowości. Cechą tej zasady jest posiadanie przez mediatora odpowiedniej wiedzy oraz umiejętności w zakresie prowadzenia mediacji. Każdy mediator powinien być odpowiednio przeszkolony i znać techniki prowadzenia mediacji.
  5. Zasadę neutralności. Mediator nie może sugerować stronom sposobu rozwiązania zaistniałego sporu.
  6. Zasadę akceptowalności. Żeby postępowanie mediacyjne mogło się odbyć, na początku postępowania obie strony muszą zaakceptować mediatora. Gdyby chociaż jedna ze stron nie zgodziła się na udział w postępowaniu przy obecności danego mediatora, postępowanie nie może się odbyć z udziałem tego mediatora. Postępowanie musi poprowadzić inny zaakceptowany przez strony mediator.
  7. Zasada bezinteresowności. Mediator nie może uzyskać żadnych osobistych korzyści wynikających czy to z kontaktu ze stronami, czy z zawarcia ugody.
  8. Zasadę szacunku. Podczas postępowania mediacyjnego mediator powinien zadbać o zapewnienie bezpiecznych warunków postępowania. Ponadto winien odnoście się do każdej ze stron z szacunkiem, a także dbać aby podczas postępowania każda ze stron odnosiła się do siebie z szacunkiem.
  9. Zasadę szybkości postępowania mediacyjnego. Zasada ta pozwala przyspieszyć postępowanie karne. Zgodnie z art. 23 a § 2 k.p.k. postępowanie mediacyjne nie może trwać dłużej niż miesiąc, a jego okresu nie wlicza się do czasu trwania postępowania przygotowawczego.
  10. Zasadę ekonomiki postępowania. Przeprowadzenie mediacji, zawarcie ugody, a w konsekwencji jej wykonanie prowadzi do obniżenia kosztów postępowania karnego.

Podsumowując, mediacja to alternatywna metoda rozwiązywania konfliktów pomiędzy stronami (sprawcą i pokrzywdzonym), która charakteryzuje się m.in. dobrowolnością, bezstronnością , poufnością i szybkością postępowania. Zatem może warto rozważyć skorzystanie z mediacji.

Przypisy:

  1. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r., Kodeks postępowania karnego, (Dz.U. z 2018 r., poz. 1987 ze zm.)
  2. A. Tombek- Knigawka, Dlaczego kieruję sprawy do postępowania mediacyjnego? Prokuratura i Prawo 2011, s. 120.
  3. Agnieszka Rękas, Mediacja w polskim prawie karnym, Warszawa 2004, s. 3.

Polecamy serwis: Postępowanie karne

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Kancelaria, która słucha i sprzedaje - jak budować nowoczesną markę w zgodzie z wartościami?

Marketing kancelarii to nie fast food. Budowanie marki kancelarii to proces na lata. Przemyślana i wdrażana na bieżąco strategia, długoterminowe i krótkoterminowe plany, odpowiednio dobrane narzędzia - brzmi jak wyzwanie. Czy to się opłaca?

Jest decyzja! 10 listopada dniem wolnym od pracy. Jednak nie dla wszystkich

Premier zdecydował, że 10 listopada 2025 roku będzie dniem wolnym od pracy dla urzędników państwowych. Dzięki tej decyzji pracownicy służby cywilnej będą mieli czterodniowy weekend, który potrwa od soboty 8 listopada do wtorku 11 listopada, czyli Narodowego Święta Niepodległości. Oto szczegóły.

Rzecznik Generalny TSUE przeciwny podważaniu metody wyznaczania WIBOR. Nie będzie masowego kwestionowania wszystkich umów z WIBOR-em

W większości sporów sądowych o WIBOR konsumenci zarzucają bankom, że nie wskazały w umowie metody ustalania WIBOR. Kategoryczna opinia Rzecznika Generalnego Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, w tym zakresie znacząco zmniejsza szanse konsumentów na skuteczne podważenie WIBOR w swoich umowach kredytowych – piszą radca prawny Bartłomiej Rybicki oraz radca prawny Bartłomiej Ślażyński z Kancelarii Radców Prawnych Anety Ciechowicz-Jaworskiej i Bartłomieja Ślażyńskiego.

Bon kaucyjny za zwrócone butelki i puszki? MKiŚ: to legalne ale tylko gdy bon da się wymienić na pieniądze przez co najmniej 1 miesiąc

Ministerstwo Klimatu i Środowiska w komunikacie z 16 września 2025 r. poinformowało, że Polskie przepisy o systemie kaucyjnym jednoznacznie wskazują, że przy zwrocie opakowania ze znakiem kaucji, osobie zwracającej butelkę lub puszkę należy się zwrot w formie pieniężnej (np. w gotówce albo na kartę). Dopuszczalne prawnie jest jednak wydanie (np. przez automat) bonu lub kuponu, z kwotą kaucji - o ile taki druk da się łatwo spieniężyć i będzie on ważny przynajmniej miesiąc.

REKLAMA

Rewolucja w recyklingu: system kaucyjny wchodzi w życie! Jak wpłynie na Ciebie, środowisko i gospodarkę? [WYWIAD]

Polska rozpoczyna rewolucję w recyklingu! Od października wchodzi w życie system kaucyjny dla butelek i puszek, który ma zwiększyć poziom selektywnej zbiórki, poprawić jakość surowców i dostosować kraj do wymogów Unii Europejskiej. Joanna Leoniewska-Gogola, liderka zespołu circular economy w Deloitte, tłumaczy w wywiadzie dla Infor.pl, jakie zmiany czekają konsumentów, przedsiębiorców i gospodarkę odpadami.

Dla kogo certyfikaty cyberbezpieczeństwa? Czy są obowiązkowe? Ustawa o krajowym systemie certyfikacji cyberbezpieczeństwa już weszła w życie

Certyfikaty cyberbezpieczeństwa są przeznaczone dla profesjonalistów IT, w tym dla administratorów systemów i sieci, specjalistów od bezpieczeństwa, inżynierów oraz osób aspirujących do tych ról, aby potwierdzić ich wiedzę i umiejętności praktyczne w zakresie ochrony przed zagrożeniami cyfrowymi. Certyfikacja obejmuje także produkty, usługi i procesy ICT, a ich celem jest informowanie konsumentów o poziomie bezpieczeństwa cyfrowego oraz wspieranie polskich firm na rynkach europejskich. Czy i dla kogo uzyskanie certyfikatów cyberbezpieczeństwa jest obligatoryjne?

Będą kolejne ograniczenia dot. ogrzewania kominkami. Nowelizacja rozporządzenia ws. warunków technicznych budynków

Od początku 2025 roku Ministerstwo Rozwoju i Technologii, a po ostatniej rekonstrukcji rządu Ministerstwo Finansów i Gospodarki prowadzi prace nad zmianą rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Poprzednia poważniejsza nowelizacja tego rozporządzenia miała miejsce w roku 2021. Dotychczasowe zmiany tego rozporządzenia każdorazowo i stopniowo wprowadzały nowe ograniczenia dla instalacji kominków, pieców i trzonów kuchennych. W projekcie najnowszych zmian tendencja ta jest utrzymana. I niestety, tak jak przy poprzednich zmianach, wprowadzane ograniczenia nie mają żadnego uzasadnienia technicznego.

[Stare i nowe świadczenie pielęgnacyjne 3386 zł] W 2026 r. osoby niepełnosprawne i opiekunowie z podwyżką 99 zł

Zasiłek pielęgnacyjny nie będzie miał podwyżki (aż do początku 2028 r.). Jak rząd tłumaczy, dlatego, że 1 mln osób z zasiłkiem pielęgnacyjnym (większa część ze stopniem umiarkowanym niepełnosprawności) może się starać o świadczenie wspierające, które otrzymywało na koniec marca 2025 r. około 120 000 osób niepełnosprawnych (większa część beneficjentów ma stopień znaczny niepełnosprawności). Zupełnie inna sytuacja w 2026 r. (i kolejnych latach jest w świadczeniu pielęgnacyjnym (zarówno "starym" jak i "nowym"). W 2026 r. świadczenie to będzie podwyższone o 99 zł. To 3% podwyżka na 2026 r. Nie tak duża jak w latach minionych, kiedy mieliśmy galopująca inflację. Ale porównując z 0% podwyżki dla zasiłku pielęgnacyjnego, nie wygląda to źle. Opiekunowie osób niepełnosprawnych otrzymają w 2026 r. 3386 zł.

REKLAMA

WIBOR w umowach kredytu. Czy opinia Rzeczniczki Generalnej TSUE, to sukces konsumentów, czy banków?

W dniu 11 września 2025 r. Rzeczniczka Generalna Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydała opinię w sprawie C-471/24 z wniosku o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożonego przez Sąd Okręgowy w Częstochowie. Opinia ta jest całkowicie korzystna dla kredytobiorców i niekorzystna dla banków – twierdzi Radca Prawny Michał Kanabaja z Kancelarii Rachelski i Wspólnicy.

Płaca minimalna 2026: 4806 zł brutto. Ile netto na rękę minimalnego wynagrodzenia? W jakich umowach trzeba stosować minimalną stawkę godzinową?

Opublikowano już rozporządzenie Rady Ministrów z 11 września 2025 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2026 r. W tym akcie prawnym określono, że od 1 stycznia 2026 r. minimalne wynagrodzenie za pracę wyniesie 4806 zł brutto, a minimalna stawka godzinowa dla określonych umów cywilnoprawnych – 31,40 zł. Czy trzeba zmieniać (aneksować) umowy o pracę od nowego roku? Co może zrobić pracownik, gdy pracodawca nie wypłaca minimalnego wynagrodzenia? W jakich umowach trzeba stosować minimalną stawkę godzinową? Wyjaśniamy.

REKLAMA