Prace nad nowelizacją ustawy z 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy (Dz.U. z 2011 r. nr 21, poz. 112 z późn. zm.) trwają w Sejmie, w Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach. Komisja ocenia dwa duże projekty.
Powszechne głosowanie korespondencyjne - projekt I
Posłowie PO postulują modyfikacje zasad głosowania korespondencyjnego. Zgodnie z ich projektem głosowanie korespondencyjne ma być procedurą powszechną – dostępną dla wszystkich wyborców już w 2015 roku (tj. w wyborach prezydenckich i parlamentarnych). Wyjątkiem mają być wybory samorządowe, które z istoty swej mają charakter lokalny. Cieszą się też największą frekwencją wyborczą. PO domaga się także zwiększenia dostępności lokali przystosowanych dla osób niepełnosprawnych.
Przykładem europejskich państw, w których z powodzeniem stosowane jest głosowanie korespondencyjne są Szwajcaria, Niemcy oraz Wielka Brytania.
Warto w tym miejscu przypomnieć, że informacja o lokalach obwodowych komisji wyborczych dostosowanych do potrzeb osób niepełnosprawnych dostępna jest w Biuletynie Informacji Publicznej gmin oraz w obwieszczeniu wójta (burmistrza, prezydenta miasta) o numerach i granicach obwodów głosowania, najpóźniej w 30. dniu przed dniem danych wyborów.
Celem zmian jest zwiększenie frekwencji wyborczej w kolejnych głosowaniach. 25 maja 2014 roku do urn w głosowaniu na posłów Parlamentu Europejskiego poszło jedynie 23,82% Polaków. Zmiany popierają także posłowie SLD i Twojego Ruchu.
Zobacz również: Czynne prawo wyborcze - prawo wybierania
PO wnosi także o wprowadzenie do kodeksu wyborczego regulacji, które będą dotyczyły wygaśnięcia mandatu wójta/ burmistrza/ prezydenta miasta z powodu niezdolności do sprawowania urzędu. W obowiązującym stanie prawnym orzeczenie niezdolności do pracy lub samodzielnej egzystencji jest przesłanką uzasadniającą wygaśnięcie mandatu. Następuje ono w drodze postanowienia komisarza wyborczego. Zdaniem posłów wymóg nieposiadania orzeczenia ma charakter "niedopuszczalny" i "ograniczający dostęp do służby publicznej". Kompetencja do stwierdzania trwałej niezdolności do sprawowania urzędu ze względu na stan zdrowia miałaby zostać przeniesiona z komisarza na radę gminy. Zatem do lokalnego z życia politycznego zostałyby włączone osoby niepełnosprawne. Zrównanie praw osób niepełnosprawnych w zakresie sprawowania funkcji politycznych budzi poparcie także ze strony PIS.
Projekt ma dostosować zasady prawa wyborczego do Konstytucji oraz Konwencji o Prawach Osób Niepełnosprawnych Zgromadzenia Ogólnego ONZ z dnia 13 grudnia 2006 r.
Monitorowanie lokali wyborczych – projekt II
W opozycji do powyższego stoją zmiany proponowane przez PIS. Zdaniem tej partii głosowanie korespondencyjne jest niezgodne z prawami zagwarantowanymi w Konstytucji Rzeczpospolitej.
Posłowie domagają się również sprecyzowania zasad pracy podczas wyborów. Mężowie zaufania zyskaliby uprawnienia, m.in.: do rejestrowania pracy komisji w formie zdjęć lub filmów. Zdaniem innych ugrupowań politycznych regulacje, jakie zawiera kodeks wyborczy, normują uprawnienia obwodowych komisji wyborczych w sposób dostateczny. Kwestia monitorowania lokali wyborczych budzi wiele kontrowersji.
Projekt znajduje się w sejmowej komisji.
Polecamy serwis: Sprawy urzędowe