Osoby niepełnosprawne i seniorzy mają na podstawie Kodeksu wyborczego prawo do skorzystania z bezpłatnego transportu do lokalu wyborczego i z powrotem. Niestety 27 maja br. minął już termin zgłaszania takiej potrzeby. Ale wiele samorządów i organizacji społecznych organizuje taki transport i zgłaszać się można w niektórych wypadkach nawet w dniu głosowania (9 czerwca 2024 r.).
- Prawo do bezpłatnego transportu do lokalu wyborczego i transportu powrotnego
- Termin upłynął – ale nie wszystko stracone
Prawo do bezpłatnego transportu do lokalu wyborczego i transportu powrotnego
Na podstawie art. 37e Kodeksu wyborczego:
A) wyborcy niepełnosprawni o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2024 r. poz. 44), w tym także wyborcy posiadający orzeczenie organu rentowego o:
1) całkowitej niezdolności do pracy, ustalone na podstawie art. 12 ust. 2, i niezdolności do samodzielnej egzystencji, ustalone na podstawie art. 13 ust. 5 ustawy z 17 grudnia 1998 r. о emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych;
2) niezdolności do samodzielnej egzystencji, ustalone na podstawie art. 13 ust. 5 ustawy wymienionej w pkt 1;
3) całkowitej niezdolności do pracy, ustalone na podstawie art. 12 ust. 2 ustawy wymienionej w pkt 1; 4) o zaliczeniu do I grupy inwalidów;
5) o zaliczeniu do II grupy inwalidów; a także
B) osoby о stałej albo długotrwałej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym, którym przysługuje zasiłek pielęgnacyjny oraz
C) wyborcy, którzy najpóźniej w dniu głosowania ukończą 60 lat,
mają prawo do bezpłatnego transportu z:
1) miejsca zamieszkania, pod którym dany wyborca ujęty jest w spisie wyborców, albo miejsca podanego we wniosku o zmianę miejsca głosowania, do lokalu wyborczego właściwego dla obwodu głosowania, w którego spisie wyborców ujęty jest ten wyborca;
2) miejsca pobytu do najbliższego lokalu wyborczego w dniu głosowania, w przypadku wyborcy posiadającego zaświadczenie o prawie do głosowania (dotyczy wyborów do Parlamentu Europejskiego);
3) lokalu wyborczego, do miejsca, w którym dany wyborca rozpoczął podróż, zwanego dalej „transportem powrotnym”.
Transport do lokalu i transport powrotny zapewnia wójt (burmistrz, prezydent miasta), gminy w której w dniu wyborów nie funkcjonuje gminny przewóz pasażerski.
Wyborcy niepełnosprawnemu, którego stan zdrowia nie pozwala na samodzielną podróż, może towarzyszyć opiekun.
Zamiar skorzystania z prawa do transportu do lokalu lub transportu powrotnego powinien zostać zgłoszony przez wyborcę właściwemu wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta) najpóźniej w 13. dniu przed dniem wyborów. W przypadku wyborów do Parlamentu Europejskiego w 2024 roku termin ten minął 27 maja 2024 r.
Wyborcę, który zgłosił zamiar skorzystania z prawa transportu do lokalu wyborczego, wójt (burmistrz, prezydent miasta) informuje o godzinie transportu do lokalu w dniu głosowania, najpóźniej w 3. dniu przed dniem głosowania.
Wyborca, który zgłosił zamiar skorzystania z prawa do transportu do lokalu lub transportu powrotnego, może wycofać swoje zgłoszenie albo zrezygnować tylko z transportu powrotnego nie później niż na 2 dni przed dniem głosowania. Wycofanie zgłoszenia albo zrezygnowanie z transportu powrotnego może być dokonane ustnie w urzędzie gminy, pisemnie lub w formie elektronicznej.
W przypadku wyborów do Parlamentu Europejskiego w 2024 roku, termin złożenia wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta) wycofania zgłoszenia zamiaru skorzystania z prawa do transportu do lokalu i transportu powrotnego albo rezygnacja tylko z transportu powrotnego upływa w dniu 7 czerwca 2024 r. Zgłoszenia tego trzeba dokonać w godzinach pracy urzędu gminy.
Termin upłynął – ale nie wszystko stracone
Mimo upływu ustawowego terminu na zgłoszenie zamiaru skorzystania z prawa transportu do lokalu wyborczego niepełnosprawni mogą jeszcze liczyć na swoje gminy, miasta i lokalne społeczności.
Wiele samorządów ale także organizacji społecznych zapewnia taki transport i można zgłosić chęć skorzystania z takiej możliwości nawet 9 czerwca.
Poniżej przykłady takich inicjatyw.
Łódź
Osoby z niepełnosprawnościami, z dysfunkcją ruchu nie będące w stanie samodzielnie przemieszczać się do lokali obwodowych komisji wyborczych, a pragnące wziąć udział w wyborach do Parlamentu Europejskiego, 9 czerwca 2024 r., mogą skorzystać z bezpłatnego transportu samochodami Zakładu Przewozu Osób Niepełnosprawnych Miejskiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego. Dotyczy to osób z niepełnosprawnościami posiadających ważne orzeczenie o znacznym albo umiarkowanym stopniu niepełnosprawności.
Aby zamówić transport należy w dniach 3 - 8 czerwca 2024 r. w godz. 9:00 - 19:00, a 9 czerwca 2024 r. w godz. 6:00 - 20:00 dzwonić pod nr. telefonu:
672 14 15 – z telefonów stacjonarnych,
(42) 672 14 15 – z telefonów komórkowych.
Przewóz będzie się odbywał 9 czerwca 2024 r. od godz. 7:00 do 21:00. (za lodz.pl)
Słupsk
Prezydent Miasta Słupska organizuje bezpłatny transport do komisji wyborczych dla osób z niepełnosprawnościami, które nie są w stanie samodzielnie przemieszczać się do lokali wyborczych, a wyrażających chęć udziału w wyborach.
Koordynatorem akcji jest Urząd Miejski w Słupsku wraz z partnerami: Miejskim Ośrodkiem Pomocy Rodzinie w Słupsku, Domem Pomocy Społecznej „Leśna Oaza” oraz Specjalnym Ośrodkiem Szkolno -Wychowawczym im. UNICEF w Słupsku.
W dniu wyborów 9 czerwca 2024 r., zapewniony zostanie transport w godzinach od 9.00 do 19.00.
Osoby z niepełnosprawnościami, które chciałyby skorzystać z oferowanego transportu winny kontaktować się telefonicznie w dniu 9 czerwca br. z Centrum telefonicznym Urzędu Miejskiego w Słupku pod nr (59) 84 88 321 w godzinach 8.00-18.00. (za slupsk.pl)
Tczew
Osoby z niepełnosprawnościami, które w dniu wyborów tj. 9 czerwca 2024 r. chcą skorzystać z transportu samochodem przystosowanym do przewozu osób niepełnosprawnych do siedziby obwodowej komisji wyborczej proszone są o zgłoszenie takiej potrzeby do Urzędu Miejskiego w Tczewie do dnia 7 czerwca 2024 do godz. 12.00. pod nr tel. 58 77 59 309 lub 58 77 59 307.
Transport wyborców odbywać się będzie w dniu wyborów od godz. od 12.00 do 15.00 i od 17.00 do 20.00. (za wrotatczewa.pl)
Szczecin
9 czerwca, w dniu wyborów do Parlamentu Europejskiego, Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Szczecinie będzie realizował przewóz osób z niepełnosprawnością do komisji wyborczych. Z usługi mogą skorzystać osoby legitymujące się ważnym orzeczeniem o niepełnosprawności.
Zapotrzebowanie na transport można zgłaszać w tygodniu poprzedzającym wybory tj. od 3 do 6 czerwca 2024 r. w godzinach 8 – 14 pod numerami telefonów: 91 42 43 555 lub 697 066 240. Pod powyższymi numerami telefonów udzielane będą także wszelkie informacje dotyczące przewozów. (za szczecin.eu)
To tylko przykłady. Podobnych inicjatyw jest znacznie więcej. Warto zasięgnąć informacji w mediach lokalnych, czy w naszej gminie taki transport wyborczy ktoś organizuje.
oprac. Paweł Huczko