W kontekście śledztwa dotyczącego Funduszu Sprawiedliwości, prokuratura postawiła zarzuty przedstawicielowi Fundacji Profeto, organizacji kościelnej działającej od 2014 roku. Zarzuty wynikają z faktu, że fundacja otrzymała ponad 66 milionów złotych, mimo że jej projekt nie spełniał wymogów formalnych ani merytorycznych.
- Jakie zarzuty postawiono?
- Analiza NIK ws. Funduszu Sprawiedliwości. Dużo nieprawidłowości
- Ponad 43 mln zł dla Fundacji Profeto
- Historia Fundacji Profeto
- Wstrzymanie wypłat
- Dotacje dla fundacji
- KEP w obronie zakonnika
Rzecznik Prokuratury Krajowej prok. Przemysław Nowak poinformował w środę, że zebrany materiał "pozwolił na postawienie zarzutów pięciu osobom". Chodzi o czterech urzędników z Departamentu Funduszu Sprawiedliwości Ministerstwa Sprawiedliwości oraz przedstawiciela beneficjenta - Fundacji Profeto.
Jakie zarzuty postawiono?
Jak dodał prokurator, trzem z czterech urzędników postawiono zarzuty doprowadzenia do wypłaty ponad 66 mln złotych podmiotowi, który nie spełniał wymogów formalnych ani merytorycznych. Zaznaczył, że urzędnicy "działali jednocześnie wspólnie i w porozumieniu z Michałem O., który reprezentował ten podmiot".
Analiza NIK ws. Funduszu Sprawiedliwości. Dużo nieprawidłowości
Według założeń głównym celem Funduszu Sprawiedliwości jest pomoc ofiarom przestępstw. Z raportu NIK z 2021 r. wynika, że w praktyce fundusz dublował wydatki wielu organów państwowych, a ponad 60 proc. środków trafiało na zadania inne niż bezpośrednia pomoc pokrzywdzonym przestępstwem.
Ponad 43 mln zł dla Fundacji Profeto
NIK stwierdził, że Fundacja Profeto otrzymała na lata 2020–2024 43,3 mln zł, chociaż "nie miała doświadczenia w realizacji zadań z zakresu pomocy pokrzywdzonym przestępstwem", a jej cele statutowe "nie obejmowały takiej działalności". Oferta zaś "koncentrowała się na budowie placówki (zakup gruntu i prowadzenie prac budowlanych), która miała trwać przez trzy pierwsze lata realizacji zadania. Działania, które były obligatoryjne w ramach konkursu (faktyczne świadczenie pomocy pokrzywdzonym przestępstwem), miały być realizowane tylko przez ostatni rok obowiązywania umowy dotacji, a na ich sfinansowanie przewidziano 6,8 proc. wydatków dotacji".
NIK wskazał także, że identyczną liczbę punktów "za doświadczenie" dostała w konkursie Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę, która ma ponad 15 lat doświadczenia i koordynuje działania pięciu Centrów Pomocy Dzieciom.
Historia Fundacji Profeto
Fundacja Profeto – Sercański Sekretariat na Rzecz Nowej Ewangelizacji została założona w 2014 r. przez ks. Michała O. ze Zgromadzenia Księży Najświętszego Serca Jezusowego. Jej główne cele statutowe to wspieranie w zakresie kultu religijnego działalności Zgromadzenia, szerzenie kultu religijnego za pomocą nowoczesnych środków przekazu, podtrzymywanie tradycji narodowej i pielęgnowanie polskości oraz wspieranie misjonarzy z tego Zgromadzenia.
Ponadto fundacja może prowadzić działalność z zakresu nauki, edukacji, oświaty i wychowania, w tym realizować działania edukacyjne i prewencyjne w dziedzinie przeciwdziałania przyczynom przestępczości, "wsparcia na rzecz osób znajdujących się w trudnej sytuacji, osób zagrożonych wykluczeniem społecznym, osób wykluczonych społecznie, na rzecz osób pokrzywdzonych przestępstwem, świadków i osób im najbliższych oraz prowadzenie działań profilaktycznych adresowanych do różnych grup społecznych, w tym osób pokrzywdzonych przestępstwem oraz dzieci i młodzieży".
Fundacja prowadzi Grupę Medialną Profeto, w ramach której m.in. działają chrześcijańska stacja radiowa i platforma do rekolekcji online, a także są organizowane szkolenia i warsztaty. Jest też sklep internetowy z książkami, audiobookami, a nawet skarpetkami i kawą oraz akcesoriami do niej. Przykładowo kawiarka kosztuje tam ok. 260 zł.
Pomysłem Fundacji było stworzenie centrum pomocy osobom dotkniętym przemocą nazywany "Archipelag – wyspy wolne od przemocy". W stołecznym Wilanowie miał powstać przeznaczony na to obiekt na działce 1,2 ha. Według informacji fundacji Centrum miało mieć 12 miejsc całodobowego krótkookresowego pobytu z aneksem kuchennym, łazienką, przeznaczonych dla średnio czteroosobowych rodzin. Dwa miejsca miały być przeznaczone do długoterminowej terapii dla pełnych rodzin. Zaplanowano także miejsca pobytu dziennego dla kobiet, mężczyzn, rodzin, oraz w ramach dwóch grup dziennych psychoterapeutycznych punktów wsparcia dla dzieci i młodzieży pokrzywdzonej przestępstwem.
Wstrzymanie wypłat
Pod koniec stycznia 2024 r. na stronie Funduszu Sprawiedliwości poinformowano, że wstrzymano wypłaty dotyczące "umów w zakresie pomocy pokrzywdzonym, postpenitencjarnej oraz przeciwdziałania przyczynom przestępczości (przyznawanych zarówno w trybie konkursowym jak i pozakonkursowym)". Chodziło m.in. o Fundację Profeto.
Przedstawiciel fundacji w oświadczeniu wyjaśnił, że fundacja wywiązała się ze zobowiązań będących warunkiem otrzymania dotacji na rok 2024, składając sprawozdania z realizacji projektu za pierwsze półrocze roku 2023, które zostało zatwierdzone 23 sierpnia 2023 r., a także udokumentował wkład własny na rok 2024 w kwocie 1 mln 615 tys. zł.
Dotacje dla fundacji
Po spełnieniu tych warunków została podpisana 20 września 2023 r. umowa (aneksowana 24 października 2023 r.), w której ministerstwo zobowiązało się do przekazania do 14 stycznia 2024 r. dotacji na rok 2024 w kwocie 28 mln 403,7 tys. zł.
Tvn24.pl podawał, że Michał O. to znajomy byłego szefa resortu sprawiedliwości, a jego brat jest prezesem Alior Banku - instytucji, która należała do "strefy wpływów" Suwerennej Polski. Według stacji Profeto miała dostać nie 43 mln zł., ale 98,9 mln zł. Zasady wypłat zostały zaś zmienione aneksem 24 października 2023 r., a więc dziewięć dni po wyborach parlamentarnych.
KEP w obronie zakonnika
W obronie zakonnika stanął Zespół Konferencji Episkopatu Polski ds. Nowej Ewangelizacji, na którego czele stoi bp Artur Ważny. W oświadczeniu z 9 lutego 2024 r. zespół napisał, że fundacja poprzez budowę ośrodka Archipelag – Wyspy Wolne od Przemocy "wspiera każdy aktualny i potencjalny rząd, zgodnie z rolą organizacji pozarządowych, w realizacji misji edukacyjnych, profilaktycznych i terapeutycznych wobec obywateli będących w wielorakich potrzebach".
"Ma być to miejsce dające poczucie bezpieczeństwa i wsparcia dla osób dotkniętych przemocą i przestępstwami, a także pozwalające im, po przejściu adekwatnych terapii oraz warsztatów, rozpocząć na nowo samodzielne i kreatywne życie. To ośrodek, który jest przemyślany nowocześnie i innowacyjnie, niepowtarzalny i oryginalny w skali całego kraju" - czytamy w oświadczeniu zespołu. (PAP)
Autor: Magdalena Gronek