Dodatkowa pensja kojarzy się z pracownikami zatrudnionymi w sferze budżetowej. Jednak prawo do takiego świadczenia ma w określonych okolicznościach każdy pracownik, a pracodawca jest zobowiązany wypłacić mu należne pieniądze. Jednak aby tak było, konieczne jest spełnienie określonych warunków.
- Każdy pracownik ma prawo do jednej dodatkowej wypłaty
- Pracodawca musi wypłacić te pieniądze
- Od otrzymanej odprawy nie zawsze trzeba zapłacić podatek
Każdy pracownik ma prawo do jednej dodatkowej wypłaty
Gdy mowa o dodatkowej pensji większość osób myśli o tzw. trzynastce, do której prawo mają przede wszystkim pracownicy jednostek budżetowych. Osoby zatrudnione w sektorze prywatnym nie otrzymują zazwyczaj dodatkowego wynagrodzenia rocznego i postrzegają je jako szczególne uprawnienie przysługującego tylko wybranym osobom. Jednak jest jeszcze jedno świadczenie, do którego uprawnione są wszyscy pracownicy objęci regulacjami ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy, a które każdy pracodawca ma obowiązek wypłacić, jeśli spełnione są ustawowe warunki. Chodzi o odprawę emerytalną. Jak wynika z art. 921 Kodeksu pracy, pracownikowi spełniającemu warunki uprawniające do renty z tytułu niezdolności do pracy lub emerytury, którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na rentę lub emeryturę, przysługuje odprawa pieniężna w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia.
Polecamy: Kalendarz 2026
Pracodawca musi wypłacić te pieniądze
Jak wynika z przytoczonej już regulacji, omawiane świadczenie przysługuje pracownikowi sytuacji, gdy do rozwiązania umowy dochodzi w związku z zakończeniem aktywności zawodowej. Co istotne, nawet jeśli w późniejszym okresie emeryt (rencista) zdecyduje się na wznowienie swojej aktywności zawodowej, a następnie po raz kolejny dojdzie do rozwiązania umowy o pracę, nie nabędzie on ponownie prawa do odprawy. Jak bowiem wyraźnie zastrzegł ustawodawca, pracownik, który otrzymał odprawę, nie może ponownie nabyć do niej prawa.
Warto zwrócić uwagę na to, że w przepisach regulujących zagadnienie odprawy jest wyraźnie mowa o ustaniu stosunku pracy. Oznacza to, że w grę wchodzi nie tylko rozwiązanie umowy za wypowiedzeniem, ale również inne przypadki, w których stosunek pracy ustaje, np. w związku z upływem okresu, na jaki umowa została zawarta. Aby otrzymać odprawę emerytalną, pracownik nie musi o nią wnioskować. Pracodawca ma obowiązek wypłacenia przysługującego mu świadczenia po przekazaniu informacji o przejściu na emeryturę (rentę).
Polecamy: Kodeks pracy 2025. Praktyczny komentarz z przykładami
Od otrzymanej odprawy nie zawsze trzeba zapłacić podatek
Choć omawiana odprawa jest wypłacana w związku z ustaniem stosunku pracy, co do zasady traktuje się ją na ogólnych zasadach jako przychód z tego źródła i należy ją opodatkować. Jednak w tym kontekście warto zwrócić uwagę na stosowanie zwolnień z grupy PIT-0, a w szczególności ulgi dla seniorów. Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 154 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są przychody m.in. ze stosunku pracy, otrzymane przez podatnika po ukończeniu 60 roku życia w przypadku kobiety i 65 roku życia w przypadku mężczyzny, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 85.528 zł, pod warunkiem że podatnik podlega z tytułu uzyskania tych przychodów ubezpieczeniom społecznym oraz – mimo nabycia uprawnienia – nie otrzymuje emerytury lub renty rodzinnej. Oznacza to, że odprawa emerytalna wypłacona pracownikowi jako świadczenie ze stosunku pracy przed dniem pierwszej emerytury, może korzystać ze zwolnienia podatkowego. Taki pogląd jest potwierdzany przez organy podatkowe (patrz np. interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z 1 września 2023 r., nr 0113-KDIPT2-3.4011.468.2023.2.GG).
art. 921 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (j.t. Dz.U. z 2025 r. poz. 277)
art. 21 ust. 1 pkt 154 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. Dz.U. z 2025 r. poz. 163)