Zasiłek wyrównawczy 2025 r. i 2026 r.: dla kogo, wysokość, wniosek

Iga Leszczyńska
rozwiń więcej
zasiłek wyrównawczy, praca, zus, pracownik / Zasiłek wyrównawczy 2025 r. i 2026 r.: dla kogo, wysokość, wniosek / ShutterStock

Zasiłek wyrównawczy jest jednym ze świadczeń pieniężnych. Ma na celu wsparcie pracowników o obniżonej sprawności do pracy. Komu przysługuje prawo do zasiłku wyrównawczego? Na jakich zasadach? Jakie dokumenty są potrzebne do zasiłku wyrównawczego?

Zasiłek wyrównawczy jest świadczeniem pieniężnym, mającym na celu wsparcie pracowników, którzy w wyniku zmniejszonej sprawności do pracy uczestniczą w rehabilitacji zawodowej i otrzymują niższe wynagrodzenie niż przed jej rozpoczęciem. Kwestie dotyczące tego zasiłku reguluje ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.

Zasiłek wyrównawczy: komu przysługuje, prawo do zasiłku wyrównawczego

Zasiłek wyrównawczy przysługuje ubezpieczonemu pracownikowi ze zmniejszoną sprawnością do pracy, który:

  • wykonuje pracę w zakładowym lub międzyzakładowym ośrodku rehabilitacji zawodowej
  • pracuje u pracodawcy na wyodrębnionym stanowisku pracy, dostosowanym do potrzeb adaptacji lub przyuczenia do określonej pracy,

    jeśli jego miesięczne wynagrodzenie podczas rehabilitacji jest niższe od przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ustalonego zgodnie z przepisami dotyczącymi zasad ustalania podstawy wymiaru zasiłków przysługujących ubezpieczonym będących pracownikami.

Należy pamiętać o tym, że o potrzebie przeprowadzenia rehabilitacji zawodowej orzeka wojewódzki ośrodek medycyny pracy lub lekarz orzecznik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS).

Zasiłek wyrównawczy: wysokość

Zasiłek wyrównawczy stanowi różnicę między przeciętnym miesięcznym wynagrodzeniem za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających rehabilitację, a miesięcznym wynagrodzeniem osiągniętym za pracę w warunkach rehabilitacji zawodowej. W przypadku, gdy pracownik przepracował tylko część miesiąca z przyczyn usprawiedliwionych, zasiłek za ten miesiąc przysługuje w wysokości różnicy między przeciętnym miesięcznym wynagrodzeniem (pomniejszonym proporcjonalnie za każdy dzień nieobecności) a wynagrodzeniem osiągniętym w tym miesiącu.

Zasiłek wyrównawczy przysługuje przez okres rehabilitacji zawodowej, jednak nie dłużej niż 24 miesiące od dnia jej rozpoczęcia. Prawo do zasiłku ustaje również, jeśli rehabilitacja zawodowa zostanie uznana za niecelową ze względu na stan zdrowia pracownika. W takich przypadkach decyzję podejmuje lekarz orzecznik ZUS.

Zasiłek wyrównawczy: kiedy nie przysługuje?

Prawo do zasiłku wyrównawczego ustaje w dniu zakończenia rehabilitacji zawodowej i przesunięcia do innej pracy, nie później jednak niż po 24 miesiącach od dnia, w którym ubezpieczony będący pracownikiem podjął rehabilitację. Prawo do zasiłku wyrównawczego ustaje także w przypadku, gdy z uwagi na stan zdrowia ubezpieczonego będącego pracownikiem rehabilitacja zawodowa stała się niecelowa. O niecelowości rehabilitacji zawodowej orzeka lekarz orzecznik ZUS.

Zasiłek wyrównawczy nie przysługuje pracownikom, którzy są uprawnieni do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy lub nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego. Nie będzie także przysługiwać za okres niezdolności do pracy z powodu choroby, sprawowania opieki, pobierania zasiłku macierzyńskiego, a także nieobecności w pracy z innych przyczyn, za które pracownik nie otrzymuje wynagrodzenia.

Zasiłek wyrównawczy: dokumenty, wniosek

Oprócz złożenia wniosku o zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego i zasiłek wyrównawczy (ZAS-55) należy przedstawić także szereg dokumentów. Z informacji zawartych na stronie ZUS wynika, że aby uzyskać prawo do zasiłku wyrównawczego z ubezpieczenia chorobowego, należy przedstawić następujące dokumenty:

  • orzeczenie lekarza orzecznika ZUS albo lekarza wojewódzkiego ośrodka medycyny pracy o potrzebie poddania się rehabilitacji zawodowej,
  • zaświadczenie pracodawcy albo zakładowego lub międzyzakładowego ośrodka rehabilitacji zawodowej o okresie rehabilitacji zawodowej lub przyuczenia do określonej pracy,
  • zaświadczenie płatnika składek wystawione na druku Z-3,
  • zaświadczenie pracodawcy albo zakładowego lub międzyzakładowego ośrodka rehabilitacji zawodowej o wysokości miesięcznego wynagrodzenia osiągniętego podczas rehabilitacji zawodowej lub przyuczenia do określonej pracy.

W przypadku ubiegania się o wypłatę zasiłku wyrównawczego z ubezpieczenia wypadkowego, należy przygotować poniższe dokumenty:

  • orzeczenie lekarza orzecznika ZUS albo lekarza wojewódzkiego ośrodka medycyny pracy o potrzebie poddania się rehabilitacji zawodowej,
  • zaświadczenie pracodawcy albo zakładowego lub międzyzakładowego ośrodka rehabilitacji zawodowej o okresie rehabilitacji zawodowej lub przyuczenia do określonej pracy,
  • zaświadczenie płatnika składek wystawione na druku Z-3,
  • zaświadczenie pracodawcy albo zakładowego lub międzyzakładowego ośrodka rehabilitacji zawodowej o wysokości miesięcznego wynagrodzenia osiągniętego podczas rehabilitacji zawodowej lub przyuczenia do określonej pracy,
  • protokół ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy, jeżeli konieczność poddania się rehabilitacji zawodowej została spowodowana wypadkiem przy pracy,
  • decyzja o stwierdzeniu choroby zawodowej wydana przez inspektora sanitarnego, jeżeli konieczność poddania się rehabilitacji zawodowej została spowodowana chorobą zawodową.
Prawo
Rząd szykuje zmiany w emeryturach – grupa pracowników popracuje do 70 roku życia
01 maja 2025

Ministerstwo Sprawiedliwości pracuje nad projektem zmian w przepisach, które mają wydłużyć maksymalny wiek pełnienia funkcji przez komorników sądowych oraz ich asesorów. Zgodnie z planowanymi regulacjami, osoby wykonujące te zawody miałyby obowiązek pozostawać aktywne zawodowo nawet do 70. roku życia.

Prawne ryzyka używania AI przez pracowników. Odpowiedzialność pracodawcy wobec osób trzecich. Prawo pracy, prawo autorskie, ochrona danych poufnych i osobowych
30 kwi 2025

Sztuczna inteligencja (AI) stanowi dużą pomoc w pracy, ułatwiając ją i przyspieszając w znacznym stopniu. Zdają sobie z tego sprawę zarówno pracodawcy, jak i pracownicy. Tak jednak ze strony pracodawców lub potencjalnych pracodawców wobec pracowników lub kandydatów, jak po ze strony pracowników, nieodpowiedzialne korzystania z AI może rodzić określone ryzyka prawne, które możemy ocenić przez pryzmat prawa pracy. Świadomość tych ryzyk jest ważna pod kątem znalezienia rozwiązań przed nimi zabezpieczających w sytuacji w której prawo powszechne takiego zabezpieczenia nie przewiduje.

Zmiana miejsca głosowania. Wybory 2025. Jak zagłosować w innym obwodzie?
30 kwi 2025

Zmiana miejsca głosowania w wyborach na Prezydenta RP w dniu 18 maja 2025 r. jest możliwa. Co zrobić, aby zagłosować w obwodzie poza stałym miejscem zamieszkania? Niezbędne jest zaświadczenie o zmianie miejsca głosowania.

Ostatni dzień na rozliczenie PIT 2024 Sprawdź, co musisz zrobić, zanim system zamknie dostęp
30 kwi 2025

Ministerstwo Finansów przypomina: 30 kwietnia mija termin składania zeznań podatkowych za 2024 rok. Ponad 8 milionów Polaków skorzystało już z usługi Twój e-PIT. Sprawdź, co zrobić, by nie zapłacić kary, jak uniknąć błędów i co grozi za brak reakcji.

Specustawa o przeliczeniu emerytur: Bez wniosku, bez wyrównania i bez waloryzacji. I dopiero od połowy 2026 r.
30 kwi 2025

Specustawa: ZUS załatwi sam ponowne przeliczenie emerytur. Bez wniosku, bez wyrównania i bez waloryzacji. I niestety dopiero od połowy 2026 r.

Artur Bartoszewicz – partia, program, wiek, zawód, wykształcenie [Kandydat na Prezydenta RP 2025]
30 kwi 2025

Artur Bartoszewicz – czy należy do partii politycznej? Przedstawiamy program wyborczy kandydata na Prezydenta RP w 2025 roku, wiek, zawód oraz wykształcenie. Sprawdź pełną listę kandydatów w wyborach 2025 r. i wyniki najnowszego sondażu.

Kamery nasobne dla ratowników medycznych a RODO [Ochrona danych osobowych]
30 kwi 2025

Z pewnością zgodzicie się że ratownicy medyczni są bardzo często narażeni na brutalne ataki ze strony agresywnych pacjentów. Coraz głośniej mówi się o wprowadzeniu kamer nasobnych dla ratowników medycznych. Co na to przepisy RODO i Konstytucja?

Koniec z wypłacaniem przez pracodawcę 140 zł, za okulary które kosztowały 900 zł i limitowaniem częstotliwości refundacji? Nareszcie jest decyzja A. Dziemianowicz-Bąk
01 maja 2025

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, przedstawiło swoje stanowisko w sprawie uregulowania minimalnej kwoty refundacji okularów (lub soczewek kontaktowych) korygujących wzrok dla osób pracujących przy komputerze oraz częstotliwości przysługiwania tegoż dofinansowania od pracodawcy. Wynika ono z odpowiedzi na interpelację poselską nr 4813 posłanki Marta Stożek, z dnia 12 września 2024 r.

Praca w majówkę. Czy należy się dodatek?
30 kwi 2025

Zbliżają się 3 ważne dni w roku 2025: 1 maja, 2 maja, 3 maja. Niektórzy w tym czasie pracują. Czy zatem za pracę w majówkę należy się dodatek pieniężny czy inna rekompensata?

Kto nowym papieżem? Media kreują „papabile”, a Kościół przygotowuje się do konklawe 2025
30 kwi 2025

7 maja rozpoczyna się konklawe, które wybierze nowego papieża. Papież Franciszek niestety już nie żyje, a świat katolicki z napięciem śledzi możliwych następców. Media już teraz lansują swoich faworytów – tzw. papabili. Kim są kandydaci na nowego papieża? Jakie poglądy reprezentują? Czy Kościół czeka kontynuacja, czy radykalna zmiana?

pokaż więcej
Proszę czekać...