Krajowy Rejestr Zadłużonych. Kiedy?
Polski ustawodawca w końcu postanowił uchwalić regulację powołująca do życia Krajowy Rejestr Zadłużonych, który będzie pełnił rolę cyfrowego publikatora wszelkich istotnych informacji oraz orzeczeń związanych z biegiem postępowań upadłościowych i restrukturyzacyjnych, a także dotyczących dłużników niewypłacalnych. Tym samym zmarginalizowaniu w tym zakresie ulegnie rola MSiG, a ponadto faktycznie zlikwidowany zostanie rejestr dłużników niewypłacalnych KRS. Przy czym warto nadmienić, iż już na dzień dzisiejszy, wskutek zmian dokonanych przez prawodawcę, rejestr dłużników niewypłacalnych KRS praktycznie całkowicie stracił na znaczeniu.
Jakie istotne zmiany nas zatem czekają?
Już z dniem wejścia w życie w dniu 1 stycznia 2016 r. prawa restrukturyzacyjnego, będącego obok prawa upadłościowego, ustawą o fundamentalnym znaczeniu dla polskich postępowań dotyczących dłużników niewypłacalnych lub zagrożonych niewypłacalnością, zapowiedziano utworzenie rejestru informatycznego, w którym zamieszczane byłyby obwieszczenia jak i orzeczenia wydawane w toku tychże postępowań - tj. Centralnego Rejestru Upadłości i Restrukturyzacji. Co ciekawe, rejestr ten miał rozpocząć funkcjonowanie w dniu 26 czerwca 2018 r. Czy tak się stało? Pomimo tego, iż Polska została zobligowana do utworzenia rzeczonego rejestru na mocy aktów prawa wspólnotowego - niestety nie. Data wyznaczona przez krajowego ustawodawcę okazała się być nazbyt optymistyczna, gdyż do dnia dzisiejszego Krajowy Rejestr Sądowy czy też Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej nie doczekali się ,,rodzeństwa’’. I nie trzeba chyba dodawać, że wobec niepowstania w zapowiedzianym terminie narzędzia, które uprościłoby oraz przyspieszyło funkcjonowanie wszystkich uczestników postępowań upadłościowych i restrukturyzacyjnych, to tym bardziej wszyscy zainteresowani spoglądają w kierunku ustawy o Krajowym Rejestrze Zadłużonych z niemalże utęsknieniem oraz precyzyjnie określonymi oczekiwaniami.
Warto zatem poświęcić kilka słów rzeczonemu zagadnieniu.
Stosownie do treści przepisów ustawy z dnia 6 grudnia 2018 r. o Krajowym Rejestrze Zadłużonych, rejestr powinien rozpocząć funkcjonowanie z dniem 1 grudnia 2020 r. (miejmy nadzieję, iż i w tym przypadku nie okaże się to być założenie przesadnie optymistyczne.). Warto także zwrócić uwagę, iż do postępowań wszczętych przed dniem wejścia w życie ustawy, które to wejście w życie (z pewnymi wyjątkami) pokrywa się z dniem rozpoczęcia funkcjonowania rejestru, stosować się będzie przepisy dotychczasowe, co oznacza, iż w odniesieniu do tych postępowań zachowany zostanie chociażby obowiązek dokonywania obwieszczeń w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. W pozostałym zakresie bowiem obwieszczenia dokonywane w rejestrze powinny zastąpić obwieszczenia dotychczas dokonywane w MSiG.
W rejestrze będą zamieszczane poniżej opisane kategorie informacji:
- informacje o osobach fizycznych, prawnym, jednostkach organizacyjnych posiadających zdolność prawną, wobec których są lub były prowadzone postępowania: upadłościowe; restrukturyzacyjne; zakończone prawomocnym orzeczeniem zakazu prowadzenia działalności gospodarczej; w przedmiocie uznania orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego;
- informacje o wspólnikach osobowych spółek handlowych, ponoszących odpowiedzialność za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem, w przypadku ogłoszenia upadłości spółki, wszczęcia wtórnego postępowania upadłościowego lub oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości z powodu, iż majątek spółki nie wystarcza nawet na pokrycie kosztów postępowania upadłościowego;
- informacje o osobach fizycznych, osobach prawnych oraz jednostkach organizacyjnych posiadających zdolność prawną w przypadku umorzenia wobec nich postępowania egzekucyjnego ze względu na fakt, iż majątek tychże podmiotów nie jest wystarczający nawet na pokrycie kosztów egzekucyjnych;
- informacje o osobach fizycznych, wobec których toczy się egzekucja świadczeń alimentacyjnych (lub należności budżetowych wypłacanych na rzecz uprawnionych w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów, wobec zobowiązanych), jeżeli zalegają oni ze spełnieniem tychże świadczeń za okres dłuższy niż 3 miesiące.
Istotnym jest, iż w rejestrze będą umieszczane przede wszystkim informacje oraz obwieszczenia o:
- złożeniu przez dłużnika wniosku restrukturyzacyjnego, wniosku o ogłoszenie upadłości oraz o prawomocnym zwrocie, oddaleniu lub odrzuceniu wniosku, czy też umorzeniu postępowania w przedmiocie rozpoznaniu wniosku;
- terminie i sposobie zaskarżenia postanowienia o ogłoszeniu upadłości lub o otwarciu postępowaniu restrukturyzacyjnego;
- terminie i sposobie zgłaszania wierzytelności;
- stanie i składzie masy upadłości;
- listach i spisach wierzytelności,
- zakończeniu, umorzeniu lub uchyleniu postępowania upadłościowego oraz o zakończeniu i umorzeniu postępowania restrukturyzacyjnego;
- przyjęciu układu oraz o jego treści jak i o zatwierdzeniu układu lub odmowie jego zatwierdzenia, a także o jego uchyleniu lub wygaśnięciu;
- planie spłaty wierzycieli lub umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalania planu spłaty wierzycieli;
- dacie, przedmiocie i miejscu obraz zgromadzenia wierzycieli oraz o sposobie głosowania na zgromadzeniu;
- prawomocnym orzeczeniu zakazu prowadzenia działalności gospodarczej;
- danych identyfikujących wspólników osobowej spółki handlowej oraz o prawomocnym oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości osobowej spółki handlowej z powodu iż majątek spółki nie wystarcza nawet na pokrycie kosztów postępowania upadłościowego;
- danych identyfikujących dłużników w przypadku umorzenia wobec nich postępowania egzekucyjnego ze względu na fakt, iż majątek tychże podmiotów nie jest wystarczający nawet na pokrycie kosztów egzekucyjnych, w tym dane o dacie umorzenia postępowania egzekucyjnego, o kwocie lub sumie wierzytelności niewyegzekwowanych w toku postępowania, jak i dane wskazujące na tytuł wykonawczy oraz organ prowadzący postępowanie egzekucyjnego;
- danych identyfikujących dłużników wobec których toczy się egzekucja świadczeń alimentacyjnych (lub należności budżetowych wypłacanych na rzecz uprawnionych w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów, wobec zobowiązanych), jeżeli zalegają oni ze spełnieniem tychże świadczeń za okres dłuższy niż 3 miesiące, ze wskazaniem rodzaju wierzytelności, daty ukończenia postępowania egzekucyjnego.
Dane polegające zamieszczeniu w rejestrze w odniesieniu do postępowań restrukturyzacyjnych i upadłościowych, co do zasady, w większości przypadków będą w nim widnieć przez 10 lat, przy czym istnieją od tej reguły wyjątki. I tak też m.in. w przypadku uprawomocnienia się postanowienia o stwierdzeniu wykonania układu dane dotyczące postępowania widnieć będą w rejestrze przez okres 3 lat. Informacje dotyczące osób, wobec których prawomocnie orzeczono zakaz prowadzenia działalności gospodarczej będą usuwane z rejestru po upływie 3 lat od zakończenia okresu na który orzeczono zakaz prowadzenia działalności gospodarczej. Z kolei w odniesieniu do danych dotyczących dłużników, wobec których umorzono postępowanie egzekucyjne z powodu jego bezskuteczności jak i do danych dotyczących dłużników alimentacyjnych, dane będą widniały w rejestrze przez 7 lat.
Naturalnie rejestr będzie miał charakter jawny, a każdemu przysługiwać będzie prawo do zapoznania się z danymi w nim ujawnionymi - za pośrednictwem Internetu.
Powstanie rejestru stanowi naturalną konsekwencję informatyzacji postępowań sądowych oraz stanowi kolejny etap w historii rozwoju polskich rejestrów prawnych dostępnych za pośrednictwem Internetu. Wobec faktu istotnych opóźnień w jego utworzeniu jak i istniejącej od lat potrzeby jego funkcjonowania, oczekiwania wobec niego są znaczne. Rozstrzygająca jak zwykle będzie praktyka. Pozostaje mieć nadzieję, iż spotka się ona z oczekiwaniami uczestników obrotu prawnego. Chociaż, jak wskazuje doświadczenie życiowe, różnie z tym dotychczas bywało.
Polecamy serwis: Egzekucja alimentów