1500 zł albo 1900 zł miesięcznie z ZUS dla rodziców na opiekunkę dla dziecka (również na babcię lub ciocię). Nawet gdy opieka trwa niecały miesiąc

ZUS: 1500 zł albo 1900 zł na nianię dla małego dziecka. Dodatkowo budżet państwa finansuje część składek. Już od 1 października 2024 r. / Shutterstock

Rodzice i opiekunowie dzieci do 3. roku życia mogą składać od prawie pół roku (dokładnie od 1 października 2024 r.) do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wnioski o świadczenia z programu „Aktywny Rodzic”. Ci, którzy pracują zawodowo, a ich dziecko w wieku od 12. do 35. miesiąca życia nie chodzi do żłobka, przedszkola, klubu dziecięcego i nie jest pod opieką dziennego opiekuna, mogą skorzystać, że świadczenia „Aktywni rodzice w pracy” czyli z tzw. babciowego. Wsparcie wynosi miesięcznie 1500 zł lub 1900 zł, jeżeli dziecko ma odpowiednie orzeczenie o niepełnosprawności. Jeśli rodzice podpiszą z opiekunką lub opiekunem umowę uaktywniającą, to budżet państwa pokryje również cześć kosztów składek. To szczególnie ważne dla osób w wieku emerytalnym, ponieważ tak zwiększą one podstawę emerytury - wyjaśnia Krzysztof Cieszyński, Regionalny Rzecznik Prasowy ZUS w województwie pomorskim.

Umowa uaktywniająca z nianią (opiekunką dla dziecka w wieku żłobkowym): nawet z babcią, ciocią lub dziadkiem

Umowa uaktywniająca to forma umowy zlecenia z osobą fizyczną, która sprawuje opiekę nad dziećmi, które ukończyły 20 tydzień życia. Taka umowa może trwać  najdłużej do końca roku szkolnego, w którym dziecko ukończy 3 lata lub ewentualnie 4 lata, gdy nie można zapewnić mu opieki przedszkolnej. 

Ważne

Kto może być nianią?

ZUS wyjaśnia, że nianią może być każda pełnoletnia osoba, nawet jeśli jest spokrewniona z dzieckiem (poza rodzicami).  Może być to więc nawet babcia czy dziadek. 

Wszystko, co każdy pracownik powinien wiedzieć: Kodeks pracy 2024. Praktyczny komentarz z przykładami

Co trzeba zawrzeć w umowie?

Umowa z nianią musi być pisemna i powinna określać: 
- strony umowy, 
- jej cel i przedmiot, 
- czas i miejsce sprawowania opieki, 
- liczbę dzieci powierzonych opiece, 
- obowiązki niani, 
- wysokość wynagrodzenia oraz sposób i termin jego wypłaty, 
- czas na jaki została zawarta, 
- warunki i sposób zmiany umowy oraz jej rozwiązania.

Ważne

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wyjaśniło, że  nie będzie konieczności udowadniania rozliczenia środków lub składania umowy zawieranej z nianią lub innym opiekunem dziecka. Co więcej nikt nie będzie sprawdzał ile faktycznie dni była świadczona opieka przez nianię. Możliwe będzie np. że niania zajmuje się dzieckiem tylko przez 2 tygodnie w miesiącu i wtedy też należna będzie co miesiąc kwota świadczenia 1500 zł lub 1900 zł (w przypadku dziecka niepełnosprawnego). MRPiPS wskazuje, że weryfikacji będzie podlegać przede wszystkim spełnienie warunku aktywności zawodowej rodziców.

Zgłoszenie niani do ZUS-u

Rodzic, który zawarł umowę uaktywniającą, powinien w ciągu siedmiu dni zgłosić nianię do ZUS. Procedury są tu uproszczone. Najpierw trzeba zgłosić się  jako płatnik składek. Jeśli ktoś prowadzi własną działalność nie musi tego robić ponownie. Następnie zgłosić nianię jako osobę ubezpieczoną. Dokumenty można też przesłać pocztą albo korzystając z PUE ZUS za pośrednictwem programu ePłatnik. W każdej sytuacji można liczyć na pomoc pracowników ZUS. Poza zgłoszeniem niani do ubezpieczeń rodzic musi składać deklaracje oraz raporty miesięczne.

Trzeba pamiętać, że po rozwiązaniu umowy z nianią płatnik składek, czyli rodzic musi wyrejestrować nianię z ubezpieczeń. Ma na to czas 7 dni. 

Obowiązek zapłaty składek ubezpieczeniowych za nianię

Niania, jeżeli opieka nad dzieckiem jest jej jedyną pracą, podlega obowiązkowo: ubezpieczeniom społecznym (emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu) i ubezpieczeniu zdrowotnemu, a gdy np. jednocześnie pracuje na cały etat - tylko ubezpieczeniu zdrowotnemu. Ubezpieczenie chorobowe niani jest dobrowolne. Jeśli się na to zdecyduje, rodzic potrąca składkę z pensji i odprowadza do ZUS.

Ważne

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej na pytanie "Czy będzie sprawdzane ile faktycznie dni była świadczona opieka przez nianię? Np. niania zajmuje się dzieckiem tylko przez 2 tygodnie - czy wtedy przysługuje połowa (750 zł) czy nic?" odpowiedziało:
Zgodnie z ustawą element podpisania umowy z nianią, jej czasu i przebiegu nie będzie sprawdzany. To co będzie elementem procesu weryfikacji, to przede wszystkim aktywność zawodowa rodziców.

Część składek niani finansuje budżet państwa

- Budżet państwa finansuje składki na ubezpieczenia: emerytalne, rentowe, wypadkowe i zdrowotne za nianię od części pensji, która nie jest wyższa niż 50 proc. minimalnego wynagrodzenia. Pomoc ta adresowana jest do rodziców i opiekunów, którzy są zatrudnieni na podstawie umowy o pracę, świadczą usługi na podstawie umowy cywilnoprawnej albo prowadzą działalność gospodarczą lub rolniczą. Co istotne, jeśli zatrudniający nianię rodzic straci źródło dochodów, budżet państwa opłaca składki jeszcze przez trzy miesiące - informuje Krzysztof Cieszyński, Regionalny Rzecznik Prasowy ZUS w województwie pomorskim.

Dzięki umowie uaktywniającej niania zyskuje zabezpieczanie teraz i na przyszłość, a rodzice ponoszą mniejsze koszty.

oprac. Paweł Huczko
rozwiń więcej
Prawo
Jak nie zaciągać pożyczki?
05 maja 2025

Każde postanowienie w umowie pożyczkowej może mieć realny wpływ na sytuację finansową pożyczkobiorcy, zwłaszcza jeśli chodzi o dodatkowe opłaty, prowizje czy warunki spłaty. Bardzo ważna jest świadomość prawna, pochopne podejmowanie decyzji odłóż na bok. Zatem jak nie zaciągać pożyczki?

Uważam, że Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 4 czerwca 2024 r. niesprawiedliwie pominął grupę emerytów, która złożyła wnioski o wcześniejszą emeryturę między 6 czerwca a 31 grudniem 2012 r.
04 maja 2025

Do naszej redakcji stale trafiają historie emerytów, którzy uważają, że zostali pokrzywdzeni przez niekorzystne przeliczenie wcześniejszych emerytur. Trwa to od 2013 r. aż do dnia dzisiejszego. Mechanizm pokrzywdzenia? Emerytura powszechna jest pomniejszana o np. 1000 zł miesięcznie jako sankcja za pójście na emeryturę wcześniejszą. Miesiąc w miesiąc. W artykule przykład takiego listu – autorem jest emerytowany operator kamery. Opisał, że wprost pytał się w ZUS w 2012 r (pracowników i służby prasowe), czy straci na emeryturze powszechnej za pójście na wcześniejszą emeryturę. Usłyszał, że absolutnie nie. Okazało się, że stracił i traci do teraz (do 2025 r.). Historia emeryta jest więc interesująca bo czuł w 2012 r., że zbyt piękne jest, aby nie było jakiegoś haczyka we wcześniejszej emeryturze. I próbował uniknąć zagrożenia szukając informacji w ZUS. Nie udało mu się (pomimo starań).

Zasiłek nie przez 180 ale nawet przez 365 dni dla wybranych osób. Jest ustawa i czeka na wejście w życie
05 maja 2025

Zasiłek nie przez 180 ale nawet przez 365 dni dla wybranych osób. Jest ustawa i czeka na wejście w życie, ale czy to wpłynie na aktywizację osób bezrobotnych? Raczej nie, tym bardziej, że ustawodawca poszerzył krąg podmiotów mający prawo do zasiłku przez rok.

Kolosalne zmiany dot. takich usług i produktów: bankomaty, terminale płatnicze, wpłatomaty, laptopy, smartfony, tablety, automaty biletowe, routery, modemy, piloty i inne. Już od czerwca 2025 r.
04 maja 2025

Na polskich przedsiębiorców ale i konsumentów, już za miesiąc, bo w czerwcu 2025 r. czekają kolosalne zmiany dot. takich usług i produktów: bankomaty, terminale płatnicze, wpłatomaty, laptopy, smartfony, tablety, automaty biletowe, routery, modemy, piloty i inne. O co chodzi?

Co za profity dla posiadaczy Karty Dużej Rodziny - jest już ustawa
05 maja 2025

Jak się okazuje Karta Dużej Rodziny uprawnia nie tylko do licznych ulg i zniżek, jak i zasad pierwszeństwa w życiu społecznym co do korzystania z tzw. rzeczy powszechnego użytku czy miejsc użyteczności publicznej, ale rodzice - posiadacze Karty Dużej Rodziny mają też specjalne profity na rynku pracy! Czy rzeczywiście będzie to dobre rozwiązanie do ich aktywizacji? Tym bardziej, że będzie to generowało ogromny koszt dla skarbu państwa. Zatem jakie są zasady Karty Dużej Rodziny? I co to jest wyszukiwarka partnerów KDR?

Wybory prezydenckie 2025 coraz bliżej. Sprawdź, jak głosować poza miejscem zamieszkania. Nie przegap terminów!
03 maja 2025

Już 18 maja odbędzie się pierwsza tura wyborów prezydenckich. Jeśli w dniu głosowania nie będziesz w swoim miejscu zameldowania, masz jeszcze kilka dni, by złożyć odpowiednie wnioski. Wyjaśniamy, jak zagłosować korespondencyjnie, przez pełnomocnika lub w innym lokalu – i do kiedy trzeba to załatwić.

Zmiany w urlopach: 2 dni wolne na 1 dziecko, 3 na 2 dzieci, 4 na 3 dzieci, 5 na 4 dzieci, a za odmowę udzielenia – 30 tys. zł kary dla pracodawcy
05 maja 2025

Na 1 dziecko – 2 dni wolne, na 2 dzieci – 3 dni wolne, na 3 dzieci – 4 dni wolne, a na 4 i więcej – 5 dni wolnych, z zachowaniem prawa do pełnego wynagrodzenia, a za odmowę zwolnienia od pracy w ramach ww. puli – 30 tys. zł kary dla pracodawcy. O zmianę art. 188 kodeksu pracy – w dniu 12 kwietnia br., zawnioskowały do Ministry Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Rzeczniczka Praw Dziecka i Okręgowa Rada Adwokacka, poddając pod wątpliwość zgodność ww. przepisu z konstytucyjną zasadą równości oraz zasadą ochrony praw dziecka. Czy położy to kres absurdowi tylko 2 dni zwolnienia od pracy w roku kalendarzowym, na wszystkie dzieci i łącznie dla obojga rodziców?

MRPiPS: nowe rozwiązania na rzecz osób z niepełnosprawnościami i przebudowa modelu orzekania o niepełnosprawności. Termin do 20 maja 2025 r. na składanie dokumentów
02 maja 2025

Rok 2025 jest wyjątkowo obfitujący w zmiany prawa czy też projekty zmian w zakresie uprawnień dla osób z niepełnosprawnościami i ogólnie dla całego systemu orzecznictwa. Ale to nie koniec! Idą kolejne zmiany i to na z góry określone lata: na 2026, 2027 a nawet 2028 r. Perspektywa odległa - to fakt, ale takie działania jak zapowiada resort pracy wymagają długiej perspektywy. Udało się dotrzeć do informacji, z których wynika, że MRPiPS ogłasza program: "Przebudowa modelu orzekania o niepełnosprawności". Co będzie obejmował program, do kogo jest skierowany i co można zyskać?

Znieważenie flagi państwowej – co grozi za obrazę symboli narodowych?
02 maja 2025

Flaga państwowa to jeden z najważniejszych symboli każdego kraju – wyraża tożsamość narodową, suwerenność, a także dumę z historii i wspólnoty obywatelskiej. W Polsce ochrona flagi jest zagwarantowana przepisami prawa, a jej znieważenie jest przestępstwem. Warto więc wiedzieć, czym jest znieważenie flagi Rzeczypospolitej Polskiej, jakie formy może przybrać oraz jakie sankcje grożą za tego rodzaju działanie.

2610,72 zł w maju z ZUS dla prawie 130 tys. osób [NOWE ŚWIADCZENIE]. Dodatkowo wyrównanie od stycznia 2025
04 maja 2025

2610,72 zł w maju z ZUS dla prawie 130 tys. osób. Co istotne osoby, który mają prawo do tego nowe dodatku dostaną również wyrównanie od 1 stycznia 2025 r. Wysokość dodatku wynosiła w styczniu i lutym 2025 r. 2520 zł, a od marca jest to 2610,72 zł. Na konta świadczeniobiorców wpłyną więc w maju spore pieniądze - i słusznie bo było to długo wyczekiwane świadczenie.

pokaż więcej
Proszę czekać...