Dzieci nie posiadają pełnej zdolności do czynności prawnych, co nie znaczy, że ich działania nie mają wpływu na dalsze podejmowane czynności.
Działania takie mogą wpływać na podjęcie odpowiednich działań z urzędu.
W przypadku uzasadnionego podejrzenia popełnienia przestępstwa, wydaje się z urzędu lub na skutek zawiadomienia o przestępstwie postanowienie o wszczęciu postępowania, w którym określa się czyn będący przedmiotem postępowania oraz jego kwalifikację prawną.
Informacja uzyskana od dziecka może powodować, że zostaną podjęte pewne decyzje, np. zostaną podjęte odpowiednie czynności przez sąd rodzinny.
Ponadto, zgodnie z art. 572 Kodeksu postępowania cywilnego każdy, komu znane jest zdarzenie uzasadniające wszczęcie postępowania z urzędu, obowiązany jest zawiadomić o nim sąd opiekuńczy. Obowiązek ten ciąży przede wszystkim na urzędach stanu cywilnego, sądach, prokuratorach, notariuszach, komornikach, organach samorządu i administracji rządowej, organach Policji, placówkach oświatowych, opiekunach społecznych oraz organizacjach i zakładach zajmujących się opieką nad dziećmi lub osobami psychicznie chorymi
Zobacz: Wykorzystywanie seksualne dzieci w Kodeksie karnym
Dzieci nie mogą samodzielnie uczestniczyć w procesie karnym, ale w wyjątkowych przypadkach istnieją pewne odstępstwa od tej zasady.
Jeżeli pokrzywdzonym jest małoletni albo ubezwłasnowolniony całkowicie lub częściowo, prawa jego wykonuje przedstawiciel ustawowy albo osoba, pod której stałą pieczą pokrzywdzony pozostaje. Jeżeli rodzice odmówią zgody na przesłuchanie dziecka, wówczas zgodę taką może wyrazić sąd rodzinny.
W sprawie o przestępstwo popełnione na szkodę małoletniego, we współdziałaniu z małoletnim lub w okolicznościach, które mogą świadczyć o demoralizacji małoletniego albo o gorszącym wpływie na niego, sąd, a w postępowaniu przygotowawczym prokurator, zawiadamia sąd rodzinny w celu rozważenia środków przewidzianych w przepisach o postępowaniu w sprawach nieletnich oraz w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym.
Zobacz serwis: Sprawy karne