Wszystko o emeryturach w 2014 r. - poradnik

Emerytury 2014 r. poradnik /fot. Fotolia
Przedstawiamy niezbędne informacje dotyczące emerytur w 2014 r. Jak sprawdzić wysokość emerytury? Komu przysługuje świadczenie przedemerytalne? Czym są okresy składkowe i nieskładkowe?

Co to jest system zdefiniowanej składki?

System zdefiniowanej składki uzależnia wielkość przyszłej emerytury od sumy wszystkich wpłaconych składek oraz dalszego oczekiwanego trwania życia. Tak więc zachodzą dwie proste zależności: emeryturę będziemy mieć tym wyższą, im więcej wpłacimy składek i im dłużej będziemy pracować.

Co to jest emerytura?

Zabezpieczenie emerytalne obywateli to konstytucyjny obowiązek państwa. Emerytura jest świadczeniem pieniężnym, które służy jako zabezpieczenie bytu na starość dla osób, które ze względu na wiek nie posiadają już zdolności do pracy zarobkowej. Przysługuje ono po osiągnięciu wieku emerytalnego.

Zobacz serwis: Emerytury 2014

Co to jest subkonto w ZUS?

Od 1 maja 2011 r. zmniejszono składkę przekazywaną do OFE, przesuwając część składki emerytalnej na indywidualne subkonto ubezpieczonego. Składki na subkoncie są waloryzowane i objęte gwarancją, dzięki której stan konta nie może ulec obniżeniu. Wskaźnik rocznej waloryzacji jest równy średniorocznej dynamice wartości produktu krajowego brutto za okres ostatnich 5 lat. Środki zgromadzone na subkoncie podlegają dodatkowo dziedziczeniu na zasadach analogicznych jak w przypadku środków zgromadzonych w OFE.

Co to jest kapitał początkowy?

Kapitał początkowy to „rozliczenie” okresu opłacania składek przed 1 stycznia 1999 r., czyli hipotetyczna emerytura, jaką tego dnia otrzymałby zainteresowany. Oblicza się go dla wszystkich osób, które urodziły się po 31 grudnia 1948 r. i opłacały składki na ubezpieczenie społeczne lub były zatrudnione przed 1999 r. Kapitał początkowy obliczany jest także ubezpieczonemu urodzonemu przed 1949 r., jeżeli zgłosi wniosek o emeryturę po raz pierwszy po 31 grudnia 2008 r. i wystąpi o jej obliczenie według nowych zasad. Ustalony kapitał początkowy podlega corocznej waloryzacji.

Czy wysokość odprowadzanej składki przełoży się na moją emeryturę?

Suma odprowadzanych składek ma bezpośredni wpływ na wysokość przyszłej emerytury. Im wyższa podstawa wymiaru składek, tym wyższa odprowadzana składka, a tym samym wyższa emerytura w przyszłości.

Ile muszę mieć lat, aby przejść na emeryturę?

Od 1 stycznia 2013 r. powszechny wiek emerytalny dla osób urodzonych po 31 grudnia 1948 r. wynosi 67 lat. Dla kobiet urodzonych od 1 stycznia 1953 r. oraz mężczyzn urodzonych od 1 stycznia 1948 r. ustalono stopniowe jego podwyższanie i zrównywanie. Obowiązujący do tej pory wiek emerytalny będzie dla tych grup osób podnoszony co kwartał o 1 miesiąc aż do osiągnięcia wysokości 67 lat. Nastąpi to w 2020 roku w przypadku mężczyzn, a w odniesieniu do kobiet w roku 2040. Natomiast kobiety urodzone do 31 grudnia 1952 r. oraz mężczyźni urodzeni do 31 grudnia 1947 r. mają prawo do przejścia na emeryturę w wieku odpowiednio 60 i 65 lat.

Zobacz serwis: Emerytury powszechne

Czy mogę przejść na wcześniejszą emeryturę?

Przepisy umożliwiające skorzystanie z wcześniejszej emerytury na dotychczasowych zasadach przewidują taką możliwość tylko dla tych ubezpieczonych, którzy warunki do uzyskania takiej emerytury spełnili do końca 2008 roku. Obecnie osoby, które wykonywały prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze mogą ubiegać się o przyznanie wcześniejszej emerytury na nowych zasadach lub emerytury pomostowej. Wcześniejszą emeryturę na nowych zasadach może uzyskać pracownik, urodzony po 31 grudnia 1948 r., który do dnia 1 stycznia 1999 r. udowodnił – odpowiednio: kobieta co najmniej 20 lat, a mężczyzna co najmniej 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych, w tym co najmniej – odpowiednio – 10, 15 lub 20 lat okresów pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Do emerytury pomostowej na zasadach ogólnych uprawniony jest pracownik, urodzony po 31 grudnia 1948 r., który ukończył co najmniej 55 lat (kobieta) lub 60 lat (mężczyzna) i udowodnił okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat oraz okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Ponadto osoby wykonujące niektóre prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, wymienione w nowych wykazach prac, mogą uzyskać emeryturę pomostową na szczególnych zasadach, tzn. np. w niższym wieku emerytalnym lub po krótszym stażu pracy.

Komu przysługuje świadczenie przedemerytalne?

Z prawa do emerytury częściowej mogą skorzystać mężczyźni urodzeni po 31 grudnia 1948 r. oraz kobiety urodzone po 31 grudnia 1958 r., którzy nie osiągnęli powszechnego wieku emerytalnego. Mężczyźni muszą jednak posiadać ukończone 65 lat i udokumentowany co najmniej 40-letni okres składkowy i nieskładkowy. Kobiety natomiast muszą mieć ukończone 62 lata oraz 35 lat okresów składkowych i nieskładkowych. Nie jest przy tym wymagane od ubezpieczonego, który jest pracownikiem, rozwiązanie stosunku pracy. Osoby pobierające tę emeryturę będą mogły osiągać przychody niezależnie od ich wysokości.

Ile wynosi minimalna emerytura?

Od 1 marca 2014 r. emerytura minimalna wynosi 844,45 zł.

Ile wynosi średnia emerytura?

Przeciętna emerytura w grudniu 2013 r. wyniosła 1992,71 zł.

Jak kontrolować przyszłą emeryturę?

Stan konta osoby ubezpieczonej oraz przekazywane przez płatników składki można sprawdzić logując się na Portalu Usług Elektronicznych.

Zapisz się na nasz newsletter

W jaki sposób obliczana będzie moja emerytura?

Wysokość emerytury według nowego systemu uzależniona jest od sumy zgromadzonych i zwaloryzowanych składek, zwaloryzowanego kapitału początkowego (o ile osoba wnioskująca była ubezpieczona przed 1 stycznia 1999 r.) oraz od wieku przejścia na emeryturę. Oblicza się ją poprzez podzielenie sumy zwaloryzowanych składek i zwaloryzowanego kapitału początkowego przez wyrażone w miesiącach średnie przewidywane dalsze trwanie życia osoby wnioskującej o emeryturę (podawane przez GUS). Tak więc zachodzi prosta zależność, im dłużej pracuję, tym większą mam emeryturę.

Co to jest stopa zastąpienia?

Jest to relacja emerytury do ostatniego wynagrodzenia.

Ile będzie wynosić moja przyszła emerytura?

Obowiązujący w Polsce system zdefiniowanej składki charakteryzują dwie proste zależności: emeryturę będę miał tym wyższą, im więcej wpłacę składek i im dłużej będę pracował.

Od czego zależy wysokość składki?

Składka ustalona jest w jednakowej dla wszystkich ubezpieczonych wysokości, stanowiącej 19,52% podstawy wymiaru składki, czyli naszego wynagrodzenia brutto. Podstawa wymiaru może się dla różnych grup ubezpieczonych różnić. Dla pracowników i osób wykonujących umowę-zlecenie podstawę wymiaru składek stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych. Comiesięczna wysokość składki zależy tym samym od wielkości przychodu. Składka na ubezpieczenie emerytalne jest finansowana w równych częściach przez płatnika składek (pracodawcę) oraz osobę ubezpieczoną.

Co to są okresy składkowe i nieskładkowe?

Okresy składkowe i nieskładkowe odnoszą się do okresów podlegania ubezpieczeniom społecznym. Okresy składkowe stanowią okresy opłacania składek na te ubezpieczenia. Zaliczamy do nich przede wszystkim czas zatrudnienia, wykonywania pracy nakładczej lub pracy w rolniczych spółdzielniach produkcyjnych, wykonywania umowy agencyjnej lub umowy-zlecenia, prowadzenia pozarolniczej działalności, pobierania zasiłku dla bezrobotnych lub zasiłku macierzyńskiego. Natomiast okresy nieskładkowe to występujące w czasie aktywności zawodowej okresy, w których nie opłacano składek na ubezpieczenia społeczne. Zaliczane są do nich m.in. przypadające po 14 listopada 1991 r. okresy pobierania zasiłków chorobowych i opiekuńczych, okresy pobierania wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy lub świadczenia rehabilitacyjnego, urlopy wychowawcze i bezpłatne oraz okresy niewykonywania pracy spowodowane opieką nad dzieckiem. Okresy nieskładkowe uwzględnia się w wymiarze nieprzekraczającym jednej trzeciej udowodnionych okresów składkowych. Do okresów składkowych i nieskładkowych nie zalicza się okresów wykonywania umowy o dzieło.

Ile muszę mieć wypracowanych okresów składkowych i nieskładkowych, aby przejść na emeryturę?

W nowym systemie emerytalnym liczba wypracowanych okresów składkowych i nieskładkowych nie wpływa na prawo do przejścia na emeryturę. Prawo to, według nowych zasad, przysługuje po spełnieniu przez ubezpieczonego wyłącznie jednego warunku, jakim jest osiągnięcie powszechnego wieku emerytalnego. Jednak w przypadku nieosiągnięcia kwoty minimalnej emerytury, aby ją otrzymać konieczne jest udokumentowanie co najmniej 25-letniego stażu pracy. Mogą się na niego składać okresy nieskładkowe w wymiarze nieprzekraczającym jednej trzeciej udowodnionych okresów składkowych. Powyższy wymagany staż pracy dotyczy mężczyzn, natomiast kobiety będzie obowiązywał od 2022 roku. Do tego czasu wymagana dla kobiet liczba udokumentowanych okresów składkowych i nieskładkowych będzie wzrastała – począwszy od 2014 r. – o jeden rok, co dwa lata, od obowiązującej obecnie liczby 20 lat.

Co to jest składka ryczałtowa płacona przez przedsiębiorców?

Podstawę wymiaru składek dla osób prowadzących działalność gospodarczą stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 60% prognozowanego przeciętnego, miesięcznego wynagrodzenia, które jest określane w ustawie budżetowej. W 2014 roku zadeklarowana przez samozatrudnionych kwota podstawy wymiaru składek nie może być niższa niż 2247,60 zł.

Co to jest składka preferencyjna?

Składka preferencyjna jest szczególnym rodzajem ulgi dla nowych przedsiębiorców. Pozwala ona na opłacanie składek od zadeklarowanej kwoty, nie niższej jednak niż 30% kwoty obowiązującego w danym roku minimalnego wynagrodzenia za pracę. Prawo do opłacania składek na zasadach preferencyjnych przysługuje przedsiębiorcy przez 24 miesiące od dnia rozpoczęcia prowadzenia działalności, o ile przez 60 ostatnich miesięcy nie prowadził działalności pozarolniczej i nie wykonuje działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy, u którego był zatrudniony w okresie ostatnich 24 miesięcy. Uprawnienie to dotyczy ponadto wyłącznie osób prowadzących działalność na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych, a zatem posiadających wpis do ewidencji działalności gospodarczej.

Czy składki, które wpłacam na ZUS są inwestowane?

Polski system emerytalny w części, za którą odpowiedzialny jest ZUS, jest systemem repartycyjnym. Oznacza to, że wpłacane przez płatników składki są wypłacane obecnym emerytom. W związku z tym kwota zgromadzonych składek na koncie emerytalnym oraz subkoncie nie jest przez ZUS inwestowana, podlega jednak corocznej waloryzacji. Nasze emerytury będą wypłacane ze składek osób zatrudnionych w tym czasie, gdy my będziemy już na emeryturze.

Czy składki na subkoncie w ZUS podlegają jakiejś indeksacji? Jak jest w OFE?

Waloryzacja subkonta oparta jest na wskaźniku odpowiadającym wartości PKB z ostatnich 5 lat i posiada gwarancję, że nie może być ujemna. Wyniki OFE (stopa zwrotu) uzależnione są od sytuacji na rynku finansowym, a więc w okresach bessy/złej koniunktury mogą być ujemne.

Czy ZUS pobiera jakieś opłaty tak jak OFE?

ZUS nie pobiera żadnych opłat, opłaty pobierane są od składki przekazywanej do OFE.

Zobacz serwis: OFE

Do kiedy będą przekazywane moje składki, jeśli wybiorę OFE?

Składki do OFE będą przekazywane do momentu, w którym ukończymy wiek o 10 lat niższy od obowiązującego nas wieku emerytalnego. Przykładowo, gdy wiek emerytalny wynosi dla danej osoby 65 lat i 5 miesięcy, to po skończeniu wieku 55 lat i 5 miesięcy, składka ewidencjonowana będzie wyłącznie na subkoncie w ZUS. W tym czasie, a więc przez 10 lat (w okresie przejściowym krócej ze względu na grupę osób, które mają mniej niż 10 lat do emerytury) środki z OFE będą systematycznie, w równych częściach, przekazywane co miesiąc na subkonto w ZUS. Ten mechanizm nazwaliśmy „suwakiem bezpieczeństwa”, bo chroni nas przed bessą na giełdzie (spadkiem wartości akcji) w ostatnich latach aktywności zawodowej.

Źródło: emerytura.gov.pl

Prawo
MRPiPS: nowe rozwiązania na rzecz osób z niepełnosprawnościami i przebudowa modelu orzekania o niepełnosprawności. Termin do 20 maja 2025 r. na składanie dokumentów
02 maja 2025

Rok 2025 jest wyjątkowo obfitujący w zmiany prawa czy też projekty zmian w zakresie uprawnień dla osób z niepełnosprawnościami i ogólnie dla całego systemu orzecznictwa. Ale to nie koniec! Idą kolejne zmiany i to na z góry określone lata: na 2026, 2027 a nawet 2028 r. Perspektywa odległa - to fakt, ale takie działania jak zapowiada resort pracy wymagają długiej perspektywy. Udało się dotrzeć do informacji, z których wynika, że MRPiPS ogłasza program: "Przebudowa modelu orzekania o niepełnosprawności". Co będzie obejmował program, do kogo jest skierowany i co można zyskać?

Znieważenie flagi państwowej – co grozi za obrazę symboli narodowych?
02 maja 2025

Flaga państwowa to jeden z najważniejszych symboli każdego kraju – wyraża tożsamość narodową, suwerenność, a także dumę z historii i wspólnoty obywatelskiej. W Polsce ochrona flagi jest zagwarantowana przepisami prawa, a jej znieważenie jest przestępstwem. Warto więc wiedzieć, czym jest znieważenie flagi Rzeczypospolitej Polskiej, jakie formy może przybrać oraz jakie sankcje grożą za tego rodzaju działanie.

Powstaje kompletnie nowa gałąź gospodarki, kompletnie nowy zawód: tylko czy będą chętni [PROJEKT skierowany do stałej komisji]
02 maja 2025

Powstaje kompletnie nowa gałąź gospodarki, kompletnie nowy zawód - podkreśla Łukasz Krasoń. Jednak czy będą chętni na tą specyficzną i wymagającą dużego wysiłku psychicznego i fizycznego pracę?: Nie wiadomo też jak będzie z wynagrodzeniem, a nie wydaje się, żeby byli chętni do tej pracy tylko za minimalną krajową.

Donald Trump spotkał się z Karolem Nawrockim w Gabinecie Owalnym Białego Domu. "You will win"
02 maja 2025

Prezydent Stanów Donald Trump spotkał się w czwartek 1 maja 2025 r. z kandydatem na prezydenta RP Karolem Nawrockim - podał Biały Dom. Nawrocki relacjonował, że D. Trump przepowiadał mu wygraną w wyborach.

7 lat ważności niektórych orzeczeń o niepełnosprawności i inne zmiany. Nowelizacja rozporządzenia dot. orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności
02 maja 2025

W dniu 30 kwietnia 2025 r. opublikowano projekt rozporządzenia ministra rodziny, pracy i polityki społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Celem tej nowelizacji jest doprecyzowanie zasad wydawania orzeczeń o niepełnosprawności oraz o stopniu niepełnosprawności, a także wydłużenie okresów ważności tych orzeczeń. Co się dokładnie zmieni i od kiedy?

Grill na balkonie? Uważaj - może kosztować Cię nawet 5 500 zł, a ognisko w ogrodzie - nawet 11 500 zł
02 maja 2025

Można śmiało powiedzieć, że majówka to narodowe święto grilla (a w nieco mniejszym zakresie - również ogniska). Mieszkańcy bloków - z przyczyn oczywistych - mogą zdecydować się wyłącznie na to pierwsze, a posiadacze własnych ogródków - rozniecić nieco większy płomień. Czy jednak takie przyjemności - w obrębie własnych balkonów i ogródków są legalne? Okazuje się, że nie w każdym przypadku, a ich nieroztropnych amatorów, mogą niekiedy spotkać niemiłe konsekwencje.

Rząd szykuje zmiany w emeryturach – grupa pracowników popracuje do 70 roku życia
01 maja 2025

Ministerstwo Sprawiedliwości pracuje nad projektem zmian w przepisach, które mają wydłużyć maksymalny wiek pełnienia funkcji przez komorników sądowych oraz ich asesorów. Zgodnie z planowanymi regulacjami, osoby wykonujące te zawody miałyby obowiązek pozostawać aktywne zawodowo nawet do 70. roku życia.

Prawne ryzyka używania AI przez pracowników. Odpowiedzialność pracodawcy wobec osób trzecich. Prawo pracy, prawo autorskie, ochrona danych poufnych i osobowych
30 kwi 2025

Sztuczna inteligencja (AI) stanowi dużą pomoc w pracy, ułatwiając ją i przyspieszając w znacznym stopniu. Zdają sobie z tego sprawę zarówno pracodawcy, jak i pracownicy. Tak jednak ze strony pracodawców lub potencjalnych pracodawców wobec pracowników lub kandydatów, jak po ze strony pracowników, nieodpowiedzialne korzystania z AI może rodzić określone ryzyka prawne, które możemy ocenić przez pryzmat prawa pracy. Świadomość tych ryzyk jest ważna pod kątem znalezienia rozwiązań przed nimi zabezpieczających w sytuacji w której prawo powszechne takiego zabezpieczenia nie przewiduje.

Zmiana miejsca głosowania. Wybory 2025. Jak zagłosować w innym obwodzie?
30 kwi 2025

Zmiana miejsca głosowania w wyborach na Prezydenta RP w dniu 18 maja 2025 r. jest możliwa. Co zrobić, aby zagłosować w obwodzie poza stałym miejscem zamieszkania? Niezbędne jest zaświadczenie o zmianie miejsca głosowania.

Ostatni dzień na rozliczenie PIT 2024 Sprawdź, co musisz zrobić, zanim system zamknie dostęp
30 kwi 2025

Ministerstwo Finansów przypomina: 30 kwietnia mija termin składania zeznań podatkowych za 2024 rok. Ponad 8 milionów Polaków skorzystało już z usługi Twój e-PIT. Sprawdź, co zrobić, by nie zapłacić kary, jak uniknąć błędów i co grozi za brak reakcji.

pokaż więcej
Proszę czekać...