Hipoteka na nieruchomości jako forma zabezpieczenia zapłaty

Małgorzata Posyniak
Notariusz Szczecin
rozwiń więcej
Hipoteka jako forma zabezpieczenia zapłaty/ Fot. Fotolia / MS więcej niż OKNA
Ustanowienie hipoteki na nieruchomości jest jednym z wielu sposobów na zabezpieczenie zapłaty. Przez wielu hipoteka uznawana jest za najbardziej skuteczną formę zabezpieczenia wierzytelności. Czynność ustanowienia hipoteka, czyli zabezpieczenia zapłaty wymaga na ogół wizyty u notariusza.

Po pierwsze, wskazać należy, że oświadczenie o ustanowieniu hipoteki składane przez właściciela danej nieruchomości musi mieć formę aktu notarialnego. Zaletą takiego rozwiązania jest niewątpliwie fakt, iż notariusz musi zadbać o to, by sporządzany przez niego akt notarialny był zgodny z wszelkimi obowiązującymi normami prawnymi i miał poprawną treść. Ponadto, notariusz zadba o to, by hipoteka została wpisana w księdze wieczystej ponieważ sama umowa między wierzycielem a właścicielem nieruchomości jest niewystarczająca.

Hipoteka powstaje z momentem wpisania jej do księgi wieczystej.

Zobacz również: Umowa sprzedaży nieruchomości WZÓR

Zaspokojenie wierzytelności hipotecznej

Po drugie, wierzytelność hipoteczna będzie zaspokojona w pierwszej kolejności w stosunku do innych wierzytelności. Wyjątek stanowią tu:

  • koszty egzekucyjne;
  • należności za prace za okres do trzech miesięcy (do wysokości najniższego wynagrodzenia);
  • renty za spowodowanie niezdolności do pracy, choroby, kalectwa lub śmierci;
  • należności alimentacyjne (art. 1025 K.p.c).

W sytuacji, gdy właściciel nieruchomości miałby więcej długów, a pieniądze ze sprzedaży nieruchomości przez komornika nie pokryłyby ich całości, wierzyciel hipoteczny miałby pierwszeństwo przy podziale pieniędzy z rzeczonej sprzedaży, co jest chyba największą zaletą zabezpieczenia hipotecznego.

Obciążenie nieruchomości hipoteką

Po trzecie, trzeba wspomnieć, iż hipoteka „podąża za nieruchomością”, czyli obciąża nieruchomość niezależnie od tego, kto jest jej właścicielem. Dlatego też, każdorazowo przed zakupem nieruchomości dokładnie sprawdzamy księgę wieczystą dla danej nieruchomości, by upewnić się, czy są tam ujawnione jakiekolwiek obciążenia hipoteczne. W przypadku gdybyśmy zdecydowali się na zakup nieruchomości, dla której wpisana jest hipoteka, musimy liczyć się z tym, iż wierzyciel zażąda spłaty zabezpieczonej nią wierzytelności. Jeśli nie udałoby mu się odzyskać pieniędzy dobrowolnie, może on doprowadzić do przymusowej sprzedaży nieruchomości przez komornika celem spłaty długu.

Porozmawiaj o tym na naszym FORUM!

Czasami zdarza się, że interesująca nas nieruchomość jest obciążona hipoteką. W takiej sytuacji należy zachować czujność ale nie zawsze wstrzymywać się przed zawarciem transakcji. Często bowiem dochodzi do sytuacji, gdzie dłużnik sprzedając obciążoną nieruchomość, przedkłada stosowne zaświadczenie wierzyciela o wysokości zadłużenia. Jeżeli zadłużenie to jest niższe niż proponowana cena sprzedaży możemy po prostu część tej ceny, wystarczającą do spłaty zadłużenia, skierować bezpośrednio na rachunek wierzyciela, a ten po zaksięgowaniu wpłaty wyda dokumenty niezbędne do wykreślenia hipoteki z księgi wieczystej.

Hipoteka przymusowa

Po czwarte, istnieje także instytucja „hipoteki przymusowej” ustanawianej bez zgody właściciela. Jest ona zazwyczaj wynikiem pewnych rażących zaniechań, na przykład niepłacenia podatków. Jednakże by taką hipotekę móc wpisać do księgi wieczystej konieczne jest przedłożenie oryginału tytułu wykonawczego na przykład nakazu zapłaty opatrzonego klauzulą wykonalności wydanego przeciw właścicielowi nieruchomości. Ponadto, hipotekę przymusową można także ustanowić m.in. w przypadku postanowienia sądu o udzieleniu zabezpieczenia, postanowieniu prokuratora czy też zarządzeniu zabezpieczenia określonego w przepisach o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

Jak kupić mieszkanie z licytacji komorniczej?

Kilka hipotek na jednej nieruchomości

Dodatkowo, kilka słów o sytuacji, gdy dla danej nieruchomości wpisane jest więcej niż jedna hipoteka. Należy wówczas zachować szczególną ostrożność jako potencjalny wierzyciel, ponieważ w momencie spłaty należności wpisanej na miejscu pierwszym pozostali wierzyciele nie zawsze będą automatycznie „przesunięci” o jedno miejsce do góry. Stanie się tak, w momencie, gdy właściciel nieruchomości, mając prawo do dysponowania „pierwszym miejscem” weźmie kolejny kredyt i wpisze go na zwolnione właśnie pierwsze miejsce w księdze wieczystej. Oznacza to w praktyce jak już wspominałam, że nasze potencjalne wierzytelności pozostałyby na dalszym miejscu w kolejności zaspokajania w razie egzekucji.

Ustanowienie hipoteki - opłaty

Przejdźmy jeszcze na chwile do opłat za ustanowienie hipoteki, na które składa się kilka elementów.

  1. Ustanawiając hipotekę w formie aktu notarialnego należy uiścić taksę notarialną, która zależna będzie od wysokości rzeczonej hipoteki.
  2. Do tego dojdzie opłata za wpisanie hipoteki do księgi wieczystej i oczywiście
  3. podatek od czynności cywilnoprawnych, dla którego podstawę stanowić będzie kwota zabezpieczonej wierzytelności lub sposób jej opisania. Podatek ten notariusz odprowadza następnie do właściwego urzędu skarbowego.

Polecamy serwis: Sprawy urzędowe

Prawo
Niedziela handlowa - Polacy podzieleni ws. handlu w niedzielę. Jest projekt ustawy łagodzącej ograniczenie
28 kwi 2024

Dzisiaj, 28 kwietnia jest niedziela handlowa. Z przeprowadzonych badań wynika, że Polacy są mocno podzieleni w sprawie handlu w każdą niedzielę. Jest też projekt ustawy łagodzącej ograniczenie i dopuszczającej dwie niedziele handlowe w miesiącu.

Służby mundurowe: Rząd nie przywrócił emerytur. Ale ustanowił pełnomocnika do Spraw Postępowań Administracyjnych
28 kwi 2024

Politycy, zwycięskiej w dniu 15 października 2023 r. koalicji, obiecali: „Przywrócimy emerytom mundurowym prawa nabyte – uprawnienia emerytalne odebrane im z naruszeniem powszechnych norm prawa.“ (konkret 77 w programie wyborczym KO). Obietnica ta na pewno nie zostanie zrealizowana przed wyborami do Parlamentu Europejskiego. Co potem?

Papież Franciszek: nie zostawiajcie seniorów samych, nie wystarczą programy pomocy
27 kwi 2024

Papież Franciszek zaapelował, by nie pozostawiać osób starszych samych. Nie wystarcza opracowanie „programów pomocy” - mówił w sobotę podczas spotkania z 6 tysiącami seniorów i wnuków w Watykanie. Opowiadał o swoim dzieciństwie w Argentynie, spędzonym z dziadkami - włoskimi imigrantami.

Ubezpieczenie zdrowotne bezrobotnych bez rejestracji w PUP? Państwo woli przepłacać
28 kwi 2024

Od kilku lat jest zgłaszany postulat przyznania (na koszt państwa) ubezpieczenia zdrowotnego osobom bezrobotnym (na okres kilku miesięcy po jej utracie). Nie zostanie zrealizowany przez rząd w 2024 r. (i prawdopodobnie do końca bieżącej kadencji Sejmu).

Zaskoczenie przed majówką. Lepiej nie wchodzić do lasów obok Trójmiasta - zalecenie pomorskiego lekarza weterynarii
26 kwi 2024

W dniu 26 kwietnia 2024 r. pomorski lekarz weterynarii zalecił, aby nie wchodzić do trójmiejskich lasów. Powodem jest wykrycie u martwych dzików wirusa afrykańskiego pomoru świń (ASF).

Nie będzie widać naszego adresu IP. Schowa go Google. Reklamodawcy nas nie znajdą? Privacy Sandbox zamiast cookies
28 kwi 2024

Realizowany przez Google projekt Privacy Sandbox, który domyślnie ma zastąpić pliki cookies, ma na celu ochronę prywatności użytkowników w sieci. Tym razem Google chce schować nasz adres IP, przez co reklamodawcy nie namierzą naszej lokalizacji. Czy będzie lepiej? Według niektórych regulatorów niekoniecznie, bo rozwiązanie proponowane przez Google będzie „preferowało rozwiązania reklamowe technologicznego giganta”. 

3 milionom Polaków grozi grzywna 5000 zł. Sprawdź, co zrobić, aby uniknąć kary
26 kwi 2024

W bieżącym roku ponad trzy miliony Polaków staną przed koniecznością uzyskania nowego dowodu osobistego. Liczba dokumentów, które utracą ważność, przekracza dwa miliony. Pozostałe przypadki to osoby, które osiągną pełnoletność, zmienią nazwisko lub zgubią dokument. Czy Twój dowód jest wciąż ważny? Sprawdź to już teraz!

Kiedy można stracić prawo do zasiłku chorobowego?
26 kwi 2024

Na wstępie odróżnić trzeba brak prawa do zasiłku chorobowego od jego utraty. W drugim wypadku prawo takie początkowo przysługuje, ale na skutek zachowań ubezpieczonego zdefiniowanych w art. 17 ustawy z 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa dochodzi do jego utraty.

Bon senioralny - dla kogo 2150,00 zł miesięcznie? Na jakie usługi dla seniora?
27 kwi 2024

Wartość bonu senioralnego wyniesie maksymalnie 2150,00 zł, co odpowiada połowie minimalnego wynagrodzenia w drugiej połowie 2024 roku. Osobą uprawnioną do korzystania z usług świadczonych w ramach bonu senioralnego będzie osoba, która ukończyła 75. rok życia w przypadku, której jest możliwe zidentyfikowanie określonych potrzeb w zakresie podstawowych czynności dnia codziennego.

Tymczasowe aresztowanie. Czy na pewno tymczasowe?
26 kwi 2024

Pozbawienie wolności, umieszczenie kogoś w więzieniu jest naturalną karą za popełnienie ciężkiego przestępstwa. Realizuje ono wiele funkcji, między innymi daje poczucie sprawiedliwości. Jest to jednak czynione po przeprowadzeniu stosownego postępowania oraz skazaniu. Tymczasem  funkcjonuje też środek zapobiegawczy, który może odizolować od świata oskarżonego, podejrzanego, czyli osobę, co do której dopiero toczy się postępowanie karne i nie wiadomo jeszcze czy zasługuje ona na jakąkolwiek karę. 

pokaż więcej
Proszę czekać...