Czy pary z 50-letnim stażem małżeńskim otrzymają jednorazowe wsparcie finansowe od państwa? Trwają intensywne prace nad petycją dotyczącą tzw. „500 plus dla małżeństw” – nowego świadczenia, które miałoby docenić trwałość długoletnich związków. Sejmowa Komisja Petycji analizuje projekt ustawy przewidujący wypłaty od 5000 do nawet 8000 zł w zależności od liczby wspólnie przeżytych lat.
- „500 plus dla małżeństw" z długim stażem – trwają prace nad petycją
- Co to jest „500 plus dla małżeństw"?
- Ewolucja prac nad petycją w sprawie nowego świadczenia dla małżonków
- Trwałość małżeństwa – argumenty za i przeciw świadczeniu
- Senacka Komisja Petycji chce wprowadzenia „500 plus dla małżeństw”!
- Posiedzenie Komisji Petycji (nr 47) w dniu 10-06-2025 - Zapis stenograficzny. Posiedzeniu przewodniczył przewodniczący Robert Mamątow
„500 plus dla małżeństw" z długim stażem – trwają prace nad petycją
Sejmowa Komisja Petycji kontynuuje prace nad petycją dotyczącą wprowadzenia nowego świadczenia nazywanego „500 plus dla małżeństw". Podczas ostatniego posiedzenia, które odbyło się 10 czerwca, przedmiotem obrad był projekt ustawy w tej sprawie, opracowany przez Biuro Legislacyjne na potrzeby Komisji Ustawodawczej Senatu.
W trakcie dyskusji Komisja zleciła m.in. przygotowanie oceny skutków regulacji, w szczególności w przypadku, gdyby świadczenie miało objąć wszystkie pary małżeńskie z co najmniej 50-letnim stażem. Członkowie komisji zauważyli, że realizacja takiego rozwiązania mogłaby kosztować budżet państwa znacznie więcej niż 1 miliard złotych rocznie. Ustalono, że Komisja Petycji powróci do omawiania tej sprawy już podczas najbliższego posiedzenia. Zobacz relację wideo z posiedzenia Komisji.
Co to jest „500 plus dla małżeństw"?
Wyjaśnijmy na czym polega „500 plus dla małżeństw". Otóż, jest to nowa inicjatywa ustawodawcza, która zakłada wsparcie finansowe dla par z długoletnim stażem małżeńskim. Zgłoszona została do Senatu RP w petycji nr P10-11/23 i przewiduje wprowadzenie jednorazowego świadczenia pieniężnego dla par obchodzących okrągłe rocznice ślubu.
Wysokość wypłat zależałaby od liczby lat spędzonych w małżeństwie: od 5000 zł dla małżonków z 50-letnim stażem, aż do 8000 zł dla tych, którzy pozostają w związku przez 80 lat. A dokładnie, wysokość świadczeń zależałaby od stażu małżeńskiego i miałaby wyglądać tak:
- 50 lat – 5000 zł,
- 55 lat – 5500 zł,
- 60 lat – 6000 zł,
- 65 lat – 6500 zł,
- 70 lat – 7000 zł,
- 75 lat – 7500 zł,
- 80 lat – 8000 zł.
Zdaniem wnoszącego petycję, pary o tak długim stażu małżeńskim powinni otrzymywać świadczenie rodzinne na podobieństwo tzw. emerytury honorowej, otrzymywanej przez 100-latków (miesięcznie). Przy czym świadczenie to powinno być przyznawane okresowo i jednorazowo.
Propozycja jest wyrazem uznania dla trwałości związku małżeńskiego i ma na celu docenienie par, które przez dekady wspierały się w życiu rodzinnym i społecznym. Świadczenie miałoby być finansowane z budżetu Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej, a jego przyznanie wymagałoby złożenia odpowiedniego wniosku wraz z dokumentacją potwierdzającą staż małżeński.
Ewolucja prac nad petycją w sprawie nowego świadczenia dla małżonków
Inicjatywa „500 plus dla małżeństw" została skierowana do Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji w lutym 2023 roku. Prace nad petycją trwały przez kolejne miesiące i spotkały się z mieszanymi reakcjami. Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej początkowo zajęło negatywne stanowisko wobec propozycji. Argumentowano, że w polskim systemie wsparcia rodziny nie ma precedensu dla tego typu świadczenia. Jednocześnie resort podkreślił, że istnieją już niefinansowe formy uznania dla długoletnich małżeństw, takie jak medale za długoletnie pożycie małżeńskie.
Pomimo tego sceptycyzmu, propozycja zyskała poparcie wśród senatorów. W maju 2023 roku Komisja postanowiła zlecić przygotowanie wstępnego projektu ustawy, który mógłby być punktem wyjścia do dalszych prac. Dodatkowo zapowiedziano zasięgnięcie opinii Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej na temat możliwości wprowadzenia postulowanego świadczenia.
Trwałość małżeństwa – argumenty za i przeciw świadczeniu
Jednym z podstawowych argumentów na rzecz „500 plus dla małżeństw" jest potrzeba docenienia trwałości małżeństwa jako podstawowej jednostki społecznej. W dobie spadającej liczby zawieranych małżeństw i rosnącej liczby rozwodów, takie inicjatywy mogą promować wartość stabilnych związków i budować pozytywne wzorce dla młodszych pokoleń.
Podczas posiedzeń komisji senatorowie wielokrotnie podkreślali, że wsparcie finansowe mogłoby stanowić ważny gest wdzięczności wobec małżonków, którzy przez dekady budowali stabilność rodzinną i społeczną. Z drugiej strony, pojawiały się głosy wskazujące na potencjalne trudności związane z finansowaniem takiego programu. W kontekście budżetowym każda dodatkowa forma wsparcia musi być dokładnie przemyślana, aby nie nadwyrężyć państwowej kasy.
Senacka Komisja Petycji chce wprowadzenia „500 plus dla małżeństw”!
W styczniu 2024 roku przedstawiciele resortu rodziny zapowiedzieli ponowne rozpatrzenie swojego stanowiska wobec petycji. Był to ważny krok, który otworzył możliwość dalszych rozmów na temat wprowadzenia świadczenia dla długoletnich małżeństw. W grudniu 2024 roku Komisja Petycji postanowiła zawiesić prace nad projektem do czasu uzyskania pisemnego stanowiska Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w tej sprawie.
Podczas posiedzenia senackiej Komisji Petycji (nr 38), które odbyło się w dniu 26 lutego 2025 roku, senatorowie po raz kolejny pochylili się nad propozycją wprowadzenia świadczenia dla małżonków z co najmniej 50-letnim stażem. Komisja jednogłośnie zdecydowała o kontynuowaniu prac nad pomysłem. Kolejnym krokiem miało być więc przygotowanie odpowiednich zapisów legislacyjnych przez Biuro Legislacyjne Senatu. Tak też się stało i w dniu 21 marca br. nasza redakcji otrzymała informację, że senacka Komisja Petycji już posiada opracowanym przez Biuro Legislacyjne projektem ustawy. Jak tylko ujrzy on światło dzienne, przygotujemy publikację, która będzie zawierała szczegółowe informacje o projektowanych przepisach.
Senacka Komisja Petycji w dniu 26 lutego 2025 r. jednogłośnie podjęła decyzję o kontynuowaniu prac nad tą petycją P10-11/23. Biuro Legislacyjne przygotowało już projekt ustawy wprowadzający świadczenie "500 plus dla małżeństw".
Podstawa prawna: Petycja z dnia 24 stycznia 2023 r. w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej zmiany ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych, celem dodania do katalogu świadczeń rodzinnych o świadczenia dla małżonków posiadających przynajmniej 50-letni i dłuższy staż małżeński (P10-11/23).
Posiedzenie Komisji Petycji (nr 47) w dniu 10-06-2025 - Zapis stenograficzny. Posiedzeniu przewodniczył przewodniczący Robert Mamątow
Przechodzimy do następnej petycji. Jest to petycja z dnia 25 stycznia 2023 r. w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej zmiany ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych, celem dodania do katalogu świadczeń rodzinnych świadczenia dla małżonków posiadających przynajmniej 50-letni i dłuższy staż małżeński. Nad tą petycją już pracowaliśmy.
Proszę o przypomnienie tej petycji.
Główny Specjalista w Dziale Petycji i Korespondencji w Biurze Analiz i Petycji w Kancelarii Senatu Marzena Krysiak:
Marzena Krysiak, Biuro Analiz i Petycji.
Petycja została wniesiona w ubiegłej kadencji. Wtedy pracowała nad nią Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, a w bieżącej kadencji –Komisja Petycji.
Jest to petycja indywidualna. Została wniesiona przez pana Eugeniusza Szymalę. Autor zawnioskował, aby do katalogu świadczeń rodzinnych dodać nowe świadczenie, które wypłacane byłoby małżonkom o długoletnim pożyciu małżeńskim z nieprzerwanym stażem małżeńskim i po upływie rocznicy ślubu. Jednorazowe świadczenie w przypadku 50 lat pożycia małżeńskiego wynosiłoby 5 tysięcy zł i co 5 lat ta kwota wzrastałaby odpowiednio o 500 zł. Świadczenie byłoby wypłacane z budżetu Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej na wniosek małżonków, który byłby udokumentowany zaświadczeniem z urzędu stanu cywilnego potwierdzającym ich staż małżeński. Zdaniem wnoszącego petycję pary o tak długim stażu małżeńskim powinny otrzymywać świadczenie rodzinne na podobieństwo tzw. emerytury honorowej, jednakże to świadczenie powinno być przyznawane okresowo i jednorazowo.
Ja przypomnę, że na wcześniejszym posiedzeniu, 26 lutego br., komisja zapoznała się ze stanowiskiem Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Resort poinformował, że nie są prowadzone prace nad rozszerzeniem ustawowego katalogu świadczeń rodzinnych. Podkreślono, że adresatami świadczeń rodzinnych są przede wszystkim rodzice wychowujący dzieci. Jednakże po dyskusji państwo senatorowie postanowili wystąpić do Biura Legislacyjnego o przygotowanie wstępnego projektu inicjatywy ustawodawczej, który realizowałby postulat petycji. Taki projekt inicjatywy został przygotowany.
Chciałabym też przedstawić stanowisko Ministerstwa Finansów z 27 marca br., które wpłynęło do Komisji Petycji. Ministerstwo odniosło się do inicjatywy ustawodawczej dotyczącej zmiany ustawy o świadczeniach rodzinnych – zajęło negatywne stanowisko co do podjęcia inicjatywy legislacyjnej w przedmiotowym zakresie, podkreślając, że obecna sytuacja finansów państwa, związana m.in. z procedurą nadmiernego deficytu, a także koniecznością spłaty zobowiązań zaciągniętych w poprzednich latach na realizację zadań w ramach różnych funduszy zarządzanych przez Bank Gospodarstwa Krajowego, oraz obecna sytuacja geopolityczna wymagają podejmowania racjonalnych decyzji zarówno co do obciążania budżetu państwa dodatkowymi wydatkami, jak i kierunków wydatkowania środków publicznych.
W opinii Ministerstwo Finansów podkreśliło również, że w ostatnim czasie wprowadzono szereg nowych rozwiązań, które są ukierunkowane na wsparcie osób i rodzin. Jako przykład wskazano świadczenie wspierające, rentę wdowią, dodatek dopełniający. Podniesiono również, że procedowane są kolejne instrumenty o charakterze socjalnym, takie jak np. bon senioralny. A zatem stanowisko Ministerstwa Finansów do tej propozycji jest negatywne, ale jest przygotowany projekt inicjatywy ustawodawczej. Dziękuję bardzo.
Przewodniczący Robert Mamątow:
Dziękuję bardzo.
Czy Biuro Legislacyjne mogłoby przedstawić ten projekt?
Proszę bardzo.
Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Łukasz Makarski:
Dziękuję.
Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo! Szanowni Państwo!
Biuro Legislacyjne w związku z petycją nr P10-11/23, po podjęciu decyzji przez Wysoką Komisję o jej realizacji, przygotowało projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych mający na celu uhonorowanie osób pozostających w długotrwałych związkach małżeńskich. Projektowana ustawa przewiduje dodanie do katalogu świadczeń rodzinnych nowego świadczenia, nazwanego na potrzeby ustawy „małżeńskie świadczenie jubileuszowe”. Świadczenie to przysługiwać będzie obojgu małżonkom i wypłacane będzie po upływie określonych okresów trwania związku małżeńskiego, począwszy od pięćdziesiątej rocznicy. Na początku będzie to 5 tysięcy zł, a po każdym 5-letnim okresie ta kwota będzie wzrastać o kolejne 500 zł. Projekt nie przewiduje górnej granicy stażu małżeńskiego. Jest tu odejście od tego, co jest w petycji – z jednej strony umożliwia to objęcie świadczeniem także par z najdłuższym stażem, a z drugiej strony jest zgodne z zasadą równości wyrażoną w konstytucji.
Kwota świadczenia będzie podlegała corocznej waloryzacji. Waloryzacja będzie ogłaszana w Monitorze Polskim przez ministra – obecnie jest to minister rodziny, pracy i polityki społecznej. Projekt zakłada, że okres separacji nie będzie wliczany do okresu stażu małżeńskiego.
Świadczenie będzie uzyskiwane na wniosek, analogicznie jak w przypadku innych świadczeń rodzinnych. Wniosek będzie mógł być złożony w formie papierowej bądź elektronicznej do urzędu gminy lub urzędu miasta. W związku z koniecznością potwierdzenia stażu konieczne będzie złożenie zaświadczenia o stanie cywilnym jako załącznika obowiązkowego. Takie zaświadczenie, pozyskane z urzędu cywilnego, będzie zwolnione z opłaty skarbowej. Uprawnione osoby będą mogły wystąpić z wnioskiem w terminie 12 miesięcy od dnia nabycia prawa do świadczenia. Tutaj należy nadmienić, że z takim wnioskiem będzie mógł wystąpić jeden z małżonków, oboje małżonkowie bądź też osoba reprezentująca małżonka bądź małżonków. Zgodnie z projektowanym przepisem przejściowym świadczenie będzie przysługiwało małżeństwom, których jubileusze przypadną po dniu wejścia w życie.
W przedłożonym Wysokiej Komisji projekcie przepis przejściowy przewidywał datę wejścia w życie na 1 lipca 2025 r. Tutaj proponujemy uzupełnienie i wpisanie daty 1 stycznia 2026 r. z dwóch względów. Po pierwsze, jest potrzeba dostosowania systemów teleinformatycznych, a także organizacji pracy w urzędach. Po drugie, konieczne jest zabezpieczenie środków w budżecie. Tutaj należy nadmienić, że świadczenie ma być finansowane, podobnie jak pozostałe świadczenia rodzinne, z dotacji celowej budżetu państwa. Ta kwota, zgodnie z OSR załączoną do projektu, została określona na mniej więcej 1 miliard. Istnieje konieczność zabezpieczenia tej kwoty w przyszłorocznym budżecie.
Ponadto istotną kwestią, którą należy podkreślić, jest to, że włączenie małżeńskiego świadczenia jubileuszowego do katalogu świadczeń rodzinnych będzie powodowało, że świadczenie to będzie zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych, będzie wyłączone spod egzekucji i potrąceń na mocy kodeksu postępowania cywilnego i nie będzie wliczane do dochodu przy ustaleniu praw do innych świadczeń, m.in. do świadczenia uzupełniającego. Bardzo dziękuję.
Przewodniczący Robert Mamątow:
Dziękuję bardzo.
Ja samemu sobie udzielę głosu na samym początku. Jestem gorącym zwolennikiem tego projektu, ale zdając sobie sprawę z realiów budżetowych, chciałbym dzisiaj zgłosić poprawkę, która by odnosiła się tylko do osób, które przeżyły ze sobą 50 lat i więcej. I byłaby tu jednorazowa nagroda. Nie byłoby tak, że 75, 60 lat… Byłaby tylko jednorazowa nagroda po minimum 50 latach współżycia małżeńskiego i więcej, jednorazowa suma. Byłoby jednorazowe świadczenie w wysokości 5 tysięcy zł. Taki był cel mojego poparcia projektu ustawy i petycji. Moja poprawka idzie właśnie w tym kierunku, żeby to było w ten sposób. Oczywiście znacznie ograniczy to koszty. Wnoszę tę poprawkę z jednoczesną propozycją przyjęcia ustawy w takiej formie, jaka została przedstawiona – z moją poprawką oczywiście.
Proszę bardzo. Kto chce zabrać głos? Pani przewodnicząca?
Senator Ewa Matecka:
Tak. Dziękuję bardzo.
Szanowny Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo!
Kiedy w lutym rozpatrywaliśmy bodajże kolejną wersję tejże petycji… Przypominam, że wcześniejsze petycje dotyczące tej materii miały taki oto kształt, że co miesiąc oczekiwano wypłaty 500 zł, czyli byłoby to 12 miesięcy razy 500 zł. Ja, będąc przekonana, że właśnie tego to dotyczy, na ostatnim posiedzeniu komisji nie zgadzałam się z tą petycją, ale, powiedziałabym, wyprostowano mnie nieco. Wiem, że to już jest inny kształt, że chodzi o 5 tysięcy zł raz i potem co 5 lat. Czytając petycję, która została do nas złożona 23 stycznia 2023 r., możemy zapoznać się z oceną skutków tejże regulacji, która wskazuje, że koszty roczne wynosiłyby 100 milionów zł. Wydaje się, że to nie są wysokie koszty. Być może dlatego, mając przed sobą petycję z tymi zapisami, tak chętnie do niej podeszliśmy. Mamy jednak przed sobą również negatywną ocenę ministerstwa rodziny i innych resortów. Teraz dotarła do nas opinia Ministerstwa Finansów, która wyraźnie wskazuje na to, że w tej chwili nie jest to zadanie priorytetowe dla państwa. Mało tego, otrzymaliśmy przesłaną drogą mailową ocenę skutków tej nowej regulacji, gdyby miała ona wejść w życie. Są to koszty w wysokości 1 miliarda zł. Jeżeli dokładnie przejrzymy sobie te wyliczenia, to zobaczymy, że liczba małżeństw z 50-letnim stażem wynosi ponad 104 tysiące. Przy wypłacie 5 tysięcy zł dla każdego z tych małżeństw… Daje to kwotę 525 milionów zł. Oczywiście zaokrąglam. W tym samym roku mogą być oczywiście wypłaty dla małżeństw z 55-, 60-, 65- i 70-letnim stażem. To już jest ponad 1 miliard zł. Przekroczymy kwotę 1 miliarda zł w 2027 r. W związku z tym, mimo naszej pełnej empatii i chęci wspierania małżeństw, które wytrwały w małżeństwie najdłużej, ja się zastanawiam, czy tego typu wsparcie w tej sytuacji, przy zmieniającym się otoczeniu prawnym… Przypomnę to, co było zresztą powiedziane podczas przedstawiania tejże petycji. Zostały wprowadzone zasiłki wspierające, renta wdowia, dodatki dopełniające, dodatkowo prowadzi się prace nad bonem senioralnym. W zawiązku z tym ja, niestety, wobec tych nowych wyliczeń, nowych okoliczności i dodatkowych uregulowań, które wspierają seniorów, nie jestem w stanie w sposób odpowiedzialny poprzeć tejże petycji, bo 100 milionów zł to nie jest 1 miliard zł. Myślę, że rzeczywiście trzeba by się temu przyjrzeć. Nawet mając na względzie to, co proponuje pan przewodniczący, musielibyśmy poznać, jakie będą skutki finansowe tej regulacji z uwzględnieniem poprawki pana przewodniczącego. To jest potężny koszt. Nie jestem taka pewna, czy w tej chwili jest to rzeczywiście priorytet dla naszego państwa, podczas kiedy musimy zająć się psychiatrią dziecięcą, musimy zająć się osobami chorymi na nowotwory, musimy zapewnić psychologa w każdej szkole, musimy zapewnić obiady dla dzieci w każdej szkole itd., itd. Przemyślmy to jeszcze, Drodzy Państwo, zastanówmy się, czy rzeczywiście jest to priorytet. Według petycji, która była nam wcześniej przedstawiana, było 100 milionów zł, a teraz jest 1 miliard zł. Przypomnę, że w 2021 r. pan prezydent Andrzej Duda również nie przyjął propozycji tejże petycji i ją oddalił. Ta petycja w różnych kształtach jest z nami od bodajże 2015 r. Coś jest na rzeczy. Należy ustalić sobie priorytety budżetowe państwa w konkretnej sytuacji finansów publicznych. Dziękuję bardzo.
Przewodniczący Robert Mamątow:
Dziękuję bardzo.
Czy pani senator składa jakiś wniosek?
Senator Ewa Matecka:
Moglibyśmy jeszcze zwrócić się do Związku Miast Polskich, Związku Powiatów Polskich, które na różne sposoby honorują jubilatów. Są odznaczenia, są medale. Z tego, co wiem, są organizowane specjalne spotkania, na które są zapraszane małżeństwa. Małżonkowie są honorowani może nie w formie gotówkowej, ale w inny sposób. Nie jest tak, że zupełnie niedoceniany jest ich staż, ich trud i wszystko to, co się wiąże z trwałością małżeństwa. Dziękuję.
Przewodniczący Robert Mamątow:
Dziękuję bardzo.
Pani senator nie postawiła wniosku.
Ja chciałbym zwrócić państwa uwagę na to, co przed chwilą pani senator powiedziała. Oczywiście małżonkowie z 50-letnim stażem dostają medal, dostają dyplom, ale wszystko to są zbieracze kurzu. W dzisiejszych czasach, kiedy małżeństwa tak łatwo się rozpadają, naprawdę bardzo mało jest małżeństw, które doczekują tych 50 lat wspólnego życia. I to jest wyjątkowa okazja. Można tym małżonkom w jakiś sposób podziękować i w jakiś sposób docenić to, że właśnie w takich czasach, w jakich dzisiaj żyjemy, są ze sobą już ponad 50 lat. Byłaby to dla nich jednorazowa, że tak powiem… No, nie nagroda oczywiście, tylko taka możliwość… Mogliby chociażby skorzystać z wycieczki. Ja mówię tak ogólnie. Uważam, że powinniśmy docenić to, że ludzie przeżyli ze sobą 50 lat w małżeństwie. Chciałbym, żebyśmy tę ustawę przyjęli z moją poprawką i taki wniosek stawiam.
Proszę bardzo, pan marszałek.
Senator Michał Seweryński:
To, co pan przewodniczący powiedział na końcu, jest dla mnie punktem centralnym tej petycji. Myśmy się skoncentrowali pierwotnie na omawianiu jej aspektu socjalnego i porównywaliśmy to do innych świadczeń. Mówiliśmy, że jest tyle innych szczególnych, osobnych, odrębnych powodów do wypłacania pieniędzy, które poprawią warunki życia starszych ludzi. A tu nie o to chodzi. Można spojrzeć na to wszystko tak jak pan przewodniczący, że idziemy w kierunku wzmocnienia, dowartościowania małżeństwa, jego podupadającej roli. To się dzieje. W tej chwili jest całkowicie wyraźna tendencja… Młodzi nie zawierają związków małżeńskich, tylko żyją ze sobą, jak się mówiło za mojej młodości, na kocią łapę. Młodzi nie wiedzą, co to znaczy, ale starsi wiedzą. Tu by trzeba pokazać, że my dowartościowujemy ten właśnie akt – małżeństwo jako fundament życia społecznego. Ono zaczyna się właśnie od rodzinnego fundamentu. Jeżeli nie ma sformalizowanego małżeństwa, to trudno oczekiwać, że będzie jakaś wielka cegła w tym fundamencie. I właśnie dlatego należałoby to przyjąć, z tych właśnie powodów – by dowartościować małżeństwo jako spoiwo życia społecznego. Wtedy oczywiście należałoby się zastanowić nad wysokością, bo powinien być tu jakiś punkt orientacyjny, jakaś relatywizacja, chociażby odniesienie do minimalnej emerytury. Proszę państwa, dzisiaj jest to… zaraz będzie 2 tysięcy zł, paru groszy brakuje. A więc to nie może być jakaś taka bardzo… Albo w ogóle nie dawajmy tego świadczenia, tylko dajmy wielki medal i wielki dyplom, albo dajmy jedno i drugie właśnie po to, żeby podziękować, żeby szukać formy umocnienia małżeństwa. Za chwilę będziemy w tej sali – jestem prawie pewien, że tak będzie – mówić o innych formach związków, niemałżeńskich. One zostaną uznane, na to będą pieniądze. Będzie jeszcze wiele innych rzeczy. Ja przyłączam się do wniosku pana przewodniczącego, żeby nad tą sprawą się jeszcze zastanowić, ale patrzeć na nią z tego punktu widzenia, żeby to był środek wzmocnienia małżeństwa.
Przewodniczący Robert Mamątow:
Dziękuję bardzo.
Czy jeszcze ktoś?
Proszę bardzo, pani senator Piotrowska.
Senator Jolanta Piotrowska:
Ja generalnie jestem podobnego zdania. W ostatnich czasach spada liczba zawieranych związków małżeńskich, rośnie liczba rozwodów. Instytucja małżeństwa nie jest zbyt popularna. Uważam jednak, że powinniśmy bardzo poważnie wziąć pod uwagę koszty realizacji tego przedsięwzięcia. Koszty, sięgające według wyliczeń 1 miliarda zł, są bardzo wysokie. Nie wiem jednak, jakie byłyby koszty realizacji ustawy w przypadku poparcia pomysłu pana przewodniczącego. Może powinniśmy otrzymać wyliczenia również co do tego? To jest pierwsza sprawa.
Druga dotyczy wniosku, którego nie postawiła pani przewodnicząca. Chodzi mi o opinię Związku Miast Polskich, bo to na gminach spoczywa realizacja tego zadania. To wójt, burmistrz, prezydent miasta wręczają, w imieniu prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, medale pamiątkowe na specjalnych uroczystościach. Na gminach spoczęłaby realizacja tego zadania, więc chciałabym uzyskać taką opinię.
Przewodniczący Robert Mamątow:
Jest wniosek o…
(Senator Jolanta Piotrowska: To jest wniosek, tak.)
Nie, nie, wniosek jest o przyjęcie.
(Senator Jolanta Piotrowska: Aha.)
Proszę bardzo.
Senator Michał Seweryński:
Chciałbym uzupełnić, dodać coś, czego w ferworze właściwie nie powiedziałem. Mianowicie ja jestem przeciwny temu, żeby wypłacać to co 5 lat jak jakieś świadczenie emerytalne czy inne. Raz a dobrze, raz w życiu. Właśnie po to, żeby podkreślić ten niejako symboliczny charakter świadczenia, to, że wartościujemy małżeństwo. Niech to ma wymiar materialny. Na pewno nie będzie wtedy tak dużo, jak myślimy.
(Brak nagrania)
Przewodniczący Robert Mamątow:
…W 2025 r. par z 50-letnim i dłuższym stażem jest ogółem 186 tysięcy. Tyle jest wszystkich – 186 tysięcy wszystkich. I to razy 5 tysięcy zł daje nam… Weź przelicz, bo nie mam kalkulatora.
(Głos z sali: 930 milionów zł.)
Senator Ewa Matecka:
Nie, nie. Żeby nie wprowadzić kolejnego zamieszania, żebyśmy mogli podejmować decyzje w sposób odpowiedzialny, powinniśmy, myślę, zrobić sobie ten rachunek dokładnie. Rzeczywiście jest 186 tysięcy małżeństw, ale one posiadają różny staż małżeński: 50, 55, 60, 65 lat. Prawda? I ta nagroda finansowa byłaby różna dla każdej z tych grup. Teraz dokonujemy kompletnej zmiany, takiej, która będzie polegała na tym, że każde małżeństwo, które np. w roku 2025 będzie miało 50 czy 55, czy 60, czy 65 lat stażu, dostanie po 5 tysięcy zł. Różnica będzie niewielka, Panie Przewodniczący, bo jeżeli… Przeliczyłam już. Uwzględniając, że różnicujemy tylko o te 500 zł, to tak czy tak będzie to blisko 1 miliard zł, przynajmniej w 2025 r. Może się mylę o parę milionów, ale czy to będzie 850, czy 960, to i tak będzie to kwota wysoka. Niestety OSR trochę ostudziła nasz entuzjazm wobec naszych pierwotnych rozważań…
(Przewodniczący Robert Mamątow: Moich nie.)
…gdzie mieliśmy podaną informację, że to będzie tylko 100 milionów zł. Tak więc musimy chyba trochę zweryfikować swoje poglądy, mimo że jest przygotowany projekt ustawy. Bo rzeczywiście zgodnie z naszymi intencjami miało to wówczas… Było to głęboko uzasadnione. A dziś, nawet z uwzględnieniem poprawki pana przewodniczącego… Z szacunku dla pana przewodniczącego chciałabym mieć pełną wiedzę temat tego, jakie będą dalsze konsekwencje, po uwzględnieniu poprawki pana przewodniczącego.
Przewodniczący Robert Mamątow:
Dziękuję bardzo.
Dlatego poproszę panią z Biura Legislacyjnego o ocenę tej ustawy. Bardzo proszę o zabranie głosu.
Główny Ekspert w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Katarzyna Majewska:
Katarzyna Majewska, Biuro Legislacyjne.
Szanowni Państwo Przewodniczący! Wysoka Komisjo!
Tak jak państwo zauważyli, jeśli chodzi o przyznanie świadczenia zgodnie z petycją, czyli w kwocie 5 tysięcy zł, która rosłaby co 5 lat, wzrost wydatków budżetu państwa wyniósłby ok. 1 miliarda zł. Tego szacunku dokonano w oparciu o informację przedstawioną przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w odpowiedzi na dezyderat sejmowej Komisji do Spraw Petycji. Jeśli chodzi o aktualizację tych szacunków, zgodnie z państwa postulatami, to można przypuszczać, tak na szybko licząc, że ta kwota spadnie o połowę. Jeśli świadczenie miałyby otrzymać tylko małżeństwa o 50-letnim stażu, to wydatki będą wynosiły ok. 500 milionów zł rocznie. Przy czym należałoby jeszcze doprecyzować, czy w pierwszym roku świadczenie otrzymają też małżeństwa, które aktualnie mają staż powyżej 50 lat, czyli 55, 60 lat itd., czy tylko te, które w danym roku uzyskują 50-letni staż małżeński. Jeśli państwo sobie życzą, to oczywiście Biuro Legislacyjne może dokonać stosownej aktualizacji oceny skutków regulacji. Dziękuję.
Przewodniczący Robert Mamątow:
Dziękuję bardzo.
Oczywiście nie mogą to być tylko te małżeństwa, które mają 50-letni staż, muszą być też z większym, bo zaraz będą następne petycje, żeby to wyrównać.
Ja spróbuję znaleźć takie rozwiązanie, które może wszystkich państwa senatorów zadowoli. Może poprosimy Biuro Legislacyjne, żeby nam przygotowało ocenę skutków tego projektu ustawy z uwzględnieniem poprawki, którą zgłosiłem. Decyzję byśmy podjęli ostatecznie na następnym posiedzeniu. Od razu zaznaczam, że będę miał prośbę do państwa, żeby to zrobić w ciągu 2 tygodni.
Jest to możliwe?
(Wypowiedź poza mikrofonem)
Okej. To jest moja propozycja. Czy…
Proszę bardzo, Panie Senatorze.
Senator Michał Seweryński:
Ja chciałbym, żebyśmy zauważyli, że jeżeli raz zrobimy to, co pan przewodniczący proponuje, i wszyscy, którzy dzisiaj spełniają warunek 50 lat małżeństwa, dostaną to oświadczenie, to na pewien czas – nie wiemy, jak długi, właśnie to sprawdzimy – wyczyścimy, że tak powiem, w przenośni, tę grupę uprawnionych i będzie prawdopodobnie jakaś luka w czasie, zanim przybędą następne małżeństwa. A więc ten skok jest inny.
A pani przewodniczącej chciałbym powiedzieć coś pocieszającego. Dzisiaj 1 miliard zł trzeba odnosić do całości budżetu. 20 lat temu 1 miliard zł to była gigantyczna kwota, w dzisiejszym budżecie 1 miliard zł to już nie jest taka bardzo gigantyczna kwota.
(Senator Ewa Matecka: To jest 1/600.)
(Brak nagrania)
Główny Specjalista w Departamencie Polityki Rodzinnej w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Agnieszka Strzelecka:
Dzień dobry państwu.
Agnieszka Strzelecka, Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!
Ja chciałabym się odnieść do samego projektu przygotowanego przez biuro…
Przewodniczący Robert Mamątow:
Przepraszam, nie ma takiej potrzeby. On nie został przyjęty, dlatego na razie nie będziemy się odnosić. Jest zasada, że najpierw odnoszą się do projektu senatorowie. Jak my go poznamy… On będzie zmieniony, z poprawką. Oczywiście zaprosimy panią na następne posiedzenie i damy pani możliwość ustosunkowania się do tego.
Czy moja propozycja jest do przyjęcia przez państwa senatorów?
Proszę bardzo, Pani Senator.
Senator Ewa Matecka:
Za chwilę udzielę odpowiedzi, czy tak, czy nie, ale chciałabym, aby pan przewodniczący był uprzejmy sprecyzować. Czy to oznacza, że jeżeli przyjmiemy tę poprawkę pana przewodniczącego, to małżeństwo, które w roku 2025 ma 50-letni staż…
(Przewodniczący Robert Mamątow: I więcej.)
I więcej… Czyli ile? 55, 60 – według tej gradacji, która jest proponowana, tak?
Przewodniczący Robert Mamątow:
Nie, nie. Wszystkie małżeństwa, które…
(Senator Ewa Matecka: Prosimy do mikrofonu.)
Jest włączony.
Wszystkie małżeństwa, które przeżyły ze sobą 50 lat w małżeństwie, otrzymałyby tę jednorazową… Wszystkie, no bo nie może być tak, że tylko te, które przez 50 lat… A co z tymi, które mają staż 51 lat? Co z tymi, które 61 lat są razem? Nie może być tak, że…
Senator Ewa Matecka:
Panie Przewodniczący, ale to będzie znacznie większa grupa niż 186 tysięcy małżeństw. Te 186 tysięcy małżeństw, taką liczbę pan przewodniczący przytoczył… Tu są tylko 4 grupy osób, tj. małżeństwa z 50-letnim stażem, 55-letnim stażem, 60-letnim i 65-letnim. To nie są małżeństwa ze stażem, że tak powiem, pomiędzy 50 a 65 lat. To będzie znacznie, znacznie większa grupa.
(Wypowiedź poza mikrofonem)
Tak, tak.
Przewodniczący Robert Mamątow:
Dlatego, żeby pogodzić nas, Pani Senator, będziemy mieli ocenę…
(Senator Ewa Matecka: Tak, poprosimy.)
…skutków regulacji i wtedy to jasno…
Proszę bardzo, pani senator Piotrowska.
Senator Jolanta Piotrowska:
Wniosek pana przewodniczącego o sporządzenie oceny skutków regulacji odpowiada mojej intencji, bo ja chciałabym uzyskać informację, ile by to kosztowało. Ja zrozumiałam to tak, że przewodniczący proponuje, że tak powiem, dowartościowanie małżeństw, które mają 50-lecie, 55-lecie, 60-lecie itd.
(Przewodniczący Robert Mamątow: No tak, tak.)
Mamy wyliczenia, że byłby to 1 miliard zł. Ale jeśli weźmiemy pod uwagę wszystkie małżeństwa, które mają staż 50-letni i dłuższy, czyli 51 lat, 52 lata itd… Tak? Dobrze rozumiem?
Przewodniczący Robert Mamątow:
Jeszcze raz powtórzę, bo niepotrzebnie ta nasza dyskusja się ciągnie.
(Senator Jolanta Piotrowska: To tylko skończę…)
Będziemy mieli ocenę Biura Legislacyjnego co do skutków i tam będzie wszystko jasno napisane. Tak że poczekajmy na tę opinię.
Senator Jolanta Piotrowska:
Tak, ale to oznacza, że to będzie wielokrotnie więcej. To będzie kilka, kilkanaście albo kilkadziesiąt miliardów…
(Przewodniczący Robert Mamątow: No, zobaczymy. Będziemy mieli ocenę i wtedy…)
Jednocześnie chciałabym przypomnieć, że prosiłam o uwzględnienie wniosku o uzyskanie opinii Związku Miast Polskich.
Senator Monika Jadwiga Piątkowska:
To ja jednak, Panie Przewodniczący, doprecyzuję prośbę. Chodzi o to, żeby przy przygotowaniu tej oceny skutków regulacji wziąć pod uwagę te 2 opcje. Bo rzeczywiście można to interpretować tak, że chodzi o staż 50, 55, 60, 65, 70 lat i więcej, ale co 5 lat, bądź tak, że chodzi o staż 50, 51, 52, 53 lata itd. W mojej ocenie w tym drugim przypadku skutki finansowe będą zdecydowanie większe. Chodzi o to, żebyśmy to mieli czarno na białym, jak to wygląda przy jednym i przy drugim modelu. Bardzo proszę o takie podejście do sprawy. Dobrze? Dziękuję.
Przewodniczący Robert Mamątow:
Okej.
Czy są jeszcze inne wnioski?
Proszę bardzo, pan mecenas.
Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Łukasz Makarski:
Dziękuję, Panie Przewodniczący.
Wysoka Komisjo, w takim razie ja bym poprosił o doprecyzowanie. Czy biuro powinno przygotować 2 rozwiązania co do brzemienia przepisów, czyli dotyczące świadczenia dla osób, które mają staż 50 lat, oraz dotyczące świadczenia dla osób, którzy mają staż 50 lat i więcej. Chodzi o 2 alternatywne rozwiązania, tak?
(Przewodniczący Robert Mamątow: Tak, tak. I będziemy mieli jasność sprawy.)
To jest pierwsza rzecz,.
I druga. Chodzi o waloryzację. Czy w takim wypadku wskazujemy… Bo jest to świadczenie jednorazowe. Czy wskazujemy tylko konkretną kwotę świadczenia, czy ono powinno być waloryzowane?
Przewodniczący Robert Mamątow:
Tylko kwotę, tylko kwotę.
(Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Łukasz Makarski: Dziękuję.)
Senator Monika Jadwiga Piątkowska:
To ja w takim razie jeszcze dwa zdania. 50 lat i więcej – to jest nieprecyzyjne. To „więcej” to może być, zgodnie z logiką petycji, kolejne 5 lat, ale to też może być każdy kolejny rok ponad staż 50 lat, czyli 51 lat, 52 lata itd. Ja mówię o tym pierwszym… Proszę, żeby to rozróżnić, i żeby było zgodnie z logiką petycji, czyli co 5 lat – w pierwszym roku bądź szerzej… Bo tego pan przewodniczący nie doprecyzował, a przynajmniej ja tego nie usłyszałam. Bądź szerzej, czyli wszyscy, którzy mają staż 50 lat i więcej. To oznacza, że to będzie staż 51 lat, 52 lata, 53 lata itd. Wówczas koszty będą zdecydowanie większe, dlatego tak ważne jest, żeby to…
(Przewodniczący Robert Mamątow: No ale pan już to mówił, tak że…)
No tak, tylko że pan powiedział: 50 i więcej…
Przewodniczący Robert Mamątow:
Pan powiedział, ja przytaknąłem… Ale już mamy jasność i więcej na ten temat już nie musimy mówić. Poczekajmy. Na najbliższym posiedzeniu albo na następnym, bo nie umiem w tej chwili powiedzieć dokładnie, rozpatrzymy ten temat, mając już ocenę skutków regulacji.
(Głos z sali: Tylko czy opinia Związku Miast Polskich tak szybko…)
No tak, dobrze… To może tak się umówmy: jak tylko będę miał tę opinię, to od razu tę petycję umieścimy w porządku posiedzenia.
Jest zgoda na takie rozwiązanie?
(Głosy z sali: Tak, tak.)
Dziękuję bardzo.
Zawsze jest problem z tymi finansami, kurde…
(Wesołość na sali)
Tak jest, no ale zobaczymy.
świadczenie 500 plus dla małżonków
INFOR