Strona główna » Prawo » Sprawy rodzinne » Dziecko i prawo » Dla dzieci » 4000 zł na dziecko, jednorazowo. Dla kogo i kiedy?

4000 zł na dziecko, jednorazowo. Dla kogo i kiedy?

20 czerwca 2025, 07:29

Kinga Piwowarska

Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego

dziecko,4000 — 4000 zł na dziecko, jednorazowo. Dla kogo i kiedy?

ShutterStock

REKLAMA

Wiele osób nie ma świadomości, że oprócz tak powszechnych świadczeń jak 800 plus, 300 plus czy wiele innych dodatków, zasiłków i rzeczowych form pomocy na rzecz dzieci - można uzyskać jeszcze jednorazowo na rzecz dziecka 4000 zł. Co istotne świadczenie jest przyznawane bez kryterium dochodowego, ale nie każdy posiadający dziecko spełnia kryteria, aby otrzymać to wsparcie finansowe. W zasadzie może i lepiej, bo wsparcie dotyczy osób znajdujących się w naprawdę trudnej sytuacji. Zatem kiedy i dla kogo 4000 zł na dziecko, jednorazowo?

4000 zł na dziecko, jednorazowo. Dla kogo i kiedy?
4000 zł na dziecko, jednorazowo, bo... ustawa "za życiem"
4000 zł na dziecko, jednorazowo - kiedy można uzyskać?
4000 zł na dziecko, jednorazowo - kto może uzyskać?
4000 zł na dziecko, jednorazowo - jak złożyć wniosek?
Wniosek o ustalenie prawa do jednorazowego świadczenia z tytułu urodzenia się żywego dziecka - Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 19 września 2024 r., I OSK 2132/23, Dopuszczalność przywrócenia terminu do wniesienia
4000 zł: pozbawienie matki dziecka prawa do świadczenia wyłącznie ze względu na wystąpienie okoliczności, za które matka nie ponosi jakiejkolwiek odpowiedzialności
Decyzja i odwołanie

rozwiń >

4000 zł na dziecko, jednorazowo. Dla kogo i kiedy?

Wiele osób nie ma świadomości, że oprócz tak powszechnych świadczeń jak 800 plus, 300 plus czy wiele innych dodatków, zasiłków i rzeczowych form pomocy - można uzyskać jednorazowo na rzecz dziecka 4000 zł. Co istotne świadczenie jest przyznawane bez kryterium dochodowego. Oczywiście nie każdy posiadający dziecko spełnia kryteria, aby otrzymać to wsparcie finansowe, które tak naprawdę jest tylko kroplą w morzu potrzeb i wydatków jakie rodzice muszą przeznaczyć na dziecko - tak naprawdę znajdujące się w trudnej sytuacji życiowej. Podstawami prawnymi do otrzymania wsparcia finansowego w wysokości 4000 zł na dziecko, jednorazowo są:

REKLAMA

Ustawa z dnia 4 listopada 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem” (Dz.U. 2020 r. poz. 1329 ze zm.).
Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. 2023 poz. 390).
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 14 września 2010 r. w sprawie formy opieki medycznej nad kobietą w ciąży uprawniającej do dodatku z tytułu urodzenia dziecka oraz wzoru zaświadczenia potwierdzającego pozostawanie pod tą opieką (Dz.U. Nr 183 poz. 1234 ze zm.).
Rozporządzenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 26 stycznia 2023 r. w sprawie wzoru wniosku o ustalenie prawa do jednorazowego świadczenia z tytułu urodzenia się dziecka, u którego zdiagnozowano ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu (Dz.U. 2023 poz. 211).

4000 zł na dziecko, jednorazowo, bo... ustawa "za życiem"

Ustawa z dnia 4 listopada 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin "Za życiem" reguluje uprawnienia kobiet w ciąży i rodzin do wsparcia w zakresie dostępu do:

świadczeń opieki zdrowotnej;
instrumentów polityki na rzecz rodziny.

Powyższe na rzecz kobiety w ciąży oraz dziecka obejmują w szczególności:

diagnostykę prenatalną;
świadczenia opieki zdrowotnej z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej i leczenia szpitalnego, w tym zabiegi wewnątrzmaciczne;
wsparcie psychologiczne;
rehabilitację leczniczą;
zaopatrzenie w wyroby medyczne;
opiekę paliatywną i hospicyjną;
poradnictwo laktacyjne, ze szczególnym uwzględnieniem matek dzieci urodzonych przed ukończeniem 37 tygodnia ciąży lub urodzonych z masą urodzeniową poniżej 2500 g.

Ważne

Jak czytamy w wyroku WSA w Bydgoszczy z dnia 11 stycznia 2022 r., II SA/Bd 1168/21, ratio legis art. 10 ust. 5 ustawy z 2016 r. o wspieraniu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem” - przy wykładniart. 10 ust. 5 ustawy z 2016 r. o wspieraniu kobiet w ciąży i rodzin "Za życiem" należy uwzględnić ratio legis tego przepisu, rzeczywistą intencję ustawodawcy, którego wolą było zmobilizowanie kobiet w ciąży do szczególnej dbałości o zdrowie, przejawiającej się w poddawaniu się systematycznej kontroli medycznej (opiece lekarskiej) w całym okresie ciąży. Posiłkując się zatem wykładnią funkcjonalną należałoby uznać za konieczne i decydujące przy stosowaniu przepisu art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 4 listopada 2016 r. i ustalaniu na jego podstawie prawa do przedmiotowego jednorazowego świadczenia, dokonywanie przez organy ustaleń w zakresie dbałości kobiety o zdrowie w czasie ciąży (pozostawania w tym okresie pod opieką medyczną), czy też dołożenia przez kobietę należytej staranności w zakresie dochowania terminu poddania się tej opiece.

4000 zł na dziecko, jednorazowo - kiedy można uzyskać?

4000 zł na dziecko, jednorazowo można uzyskać jeśli:

potwierdzono, że dziecko ma ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu,
matka dziecka, od co najmniej 10. tygodnia ciąży do porodu, była pod opieką medyczną. Nie dotyczy to opiekunów prawnych, opiekunów faktycznych, a także osób, które przysposobiły dziecko.

Ważne

Jeżeli rodzicom urodziło się żywe dziecko, które ma ciężkie i nieodwracalne upośledzenie, jeśli dziecko ma nieuleczalną chorobę, która zagraża jego życiu - można otrzymać pomoc finansową od państwa – jednorazowe świadczenie w wysokości 4000 zł.

4000 zł na dziecko, jednorazowo - kto może uzyskać?

4000 zł na dziecko, jednorazowo może uzyskać:

Dalszy ciąg materiału pod wideo

rodzic chorego dziecka,
opiekun prawny dziecka, czyli osoba, której sąd powierzył sprawowanie opieki nad dzieckiem,
opiekun faktyczny dziecka, czyli osoba, która faktycznie opiekuje się dzieckiem i złożyła do sądu wniosek o jego adopcję.

Artykuł 10 ustawy z 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin "Za życiem" ma charakter bezwzględny, przepis nie pozostawia organowi wyboru (nie pozostawia jego uznaniu), kiedy wnioskowane świadczenie winno zostać przyznane, a kiedy nie (zob. wyrok WSA z dnia 23 listopada 2021 r., II SA/Bd 1030/21).

4000 zł na dziecko, jednorazowo - jak złożyć wniosek?

Wniosek można złożyć przez Internet (online), w urzędzie (urząd miasta albo gminy, ośrodek pomocy społecznej lub inne miejsce wyznaczone w gminie) czy też listownie. Jeśli przez Internet, to potrzebny będzie jednak wtedy profil zaufany (PZ) lub np. odpłatny kwalifikowany podpis elektroniczny. Jeśli złoży się wniosek przez Internet, całe postępowanie administracyjne zostanie przeprowadzone drogą elektroniczną. Co ważne do wniosku trzeba dołączyć szereg dokumentów, m.in. zaświadczenie lekarskie, aby potwierdzić ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę, zagrażającą życiu. Nie ma formalnego wzoru takiego zaświadczenia. Może je wydać tylko lekarz ubezpieczenia zdrowotnego, który ma dowolną specjalizację II stopnia lub tytuł specjalisty położnictwa i ginekologii, perinatologii, neonatologii, neurologii dziecięcej, kardiologii dziecięcej lub chirurgii dziecięcej; zaświadczenie lekarskie albo od położnej, aby potwierdzić, że matka dziecka była podczas ciąży pod opieką lekarską i opieka zaczęła się nie później niż od 10 tygodnia ciąży – dostaniesz je od lekarza albo położnej,

Ważne

Wniosek należy złożyć w ciągu 12 miesięcy od dnia: narodzin dziecka' objęcia opieką albo przysposobienia dziecka, nie później niż do dnia, w którym dziecko ukończy 18 rok życia. Termin składania wniosku jest określony w miesiącach. Upływa dokładnie rok po urodzeniu dziecka lub objęciu opieką albo przysposobieniu dziecka. Wniosek złożony po terminie - nie zostanie rozpatrzony.

Wniosek o ustalenie prawa do jednorazowego świadczenia z tytułu urodzenia się żywego dziecka - Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 19 września 2024 r., I OSK 2132/23, Dopuszczalność przywrócenia terminu do wniesienia

Jak wskazał NSA: jeżeli skutkiem upływu terminu jest powstanie, zmiana lub wygaśnięcie prawa podmiotowego, termin ma charakter materialny. Natomiast jeżeli ustawodawca łączy z upływem terminu możność dokonania czynności w postępowaniu, wówczas termin ma charakter procesowy. Brzmienie przepisu art. 10 ust. 4 ustawy z 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin "Za życiem" wskazuje, że określony w nim termin przewidziany został na dokonanie czynności procesowej, jaką jest złożenie żądania o ustalenie prawa do jednorazowego świadczenia z tytułu urodzenia dziecka z ciężkim i nieodwracalnym upośledzeniem albo nieuleczalną chorobą zagrażającą życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu. Zastrzeżona w tym przepisie reakcja na nieterminowe złożenie podania ma charakter czysto procesowy, nie skutkuje pozbawieniem prawa do świadczenia, lecz pozbawieniem skuteczności wniosku o jego wypłatę, co potwierdza również tezę, iż termin z art. 10 ust. 4 ustawy "Za życiem" jest terminem prawa procesowego, w związku z czym może podlegać przywróceniu na podstawie art. 58 i art. 59 k.p.a.

4000 zł: pozbawienie matki dziecka prawa do świadczenia wyłącznie ze względu na wystąpienie okoliczności, za które matka nie ponosi jakiejkolwiek odpowiedzialności

Przykład

Żaden przepis ustawy z 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin "Za życiem" nie określa w sposób jednoznaczny skutków prawnych sytuacji, w której kobieta ubiegająca się o jednorazową zapomogę z tytułu urodzenia się dziecka poddała się opiece medycznej po 10-tym tygodniu ciąży. Ustawodawca nie wprowadził zasad ani trybu postępowania dającego organom administracji możliwość zweryfikowania przyczyn, dla których matka wnioskująca o przyznanie zapomogi nie poddała się opiece medycznej w powyższym terminie. Brak w ustawie takiej regulacji nie oznacza jednak, że kobieta, która poddała się opiece medycznej po 10-tym tygodniu ciąży, a następnie urodziła dziecko, powinna być automatycznie - niezależnie od okoliczności konkretnej sprawy - pozbawiona prawa do jednorazowej zapomogi z tego tytułu. Nie można z sytuacji takiej wywieść wniosku o istnieniu bezwzględnego zakazu przyznania przedmiotowego świadczenia. W pewnych przypadkach kobieta, której nie da się zarzucić braku troski o zdrowie własne i płodu, może pozostawać pod opieką medyczną w terminie późniejszym, niż określony w art. 10 ust. 5 ustawy o wsparciu kobiet, ze względu na niezależne od niej czynniki. Mogą to być w szczególności czynniki o charakterze faktycznym (np. brak możliwości zarejestrowania się na badania lekarskie lub poddania się badaniu lekarskiemu w odpowiednim czasie z uwagi na odległe terminy badań specjalistycznych). Pozbawienie matki dziecka prawa do świadczenia wyłącznie ze względu na wystąpienie tego typu okoliczności - tj. okoliczności, za które matka nie ponosi jakiejkolwiek odpowiedzialności - byłoby nie tylko niezgodne z ratio legis art. 10 ust. 5 ustawy, lecz także prowadziłoby do naruszenia zasad konstytucyjnych. Luka prawna, wynikająca z zaniechania ustawodawcy powinna zostać wypełniona w drodze bezpośredniego stosowania Konstytucji. TAKA SPRAWA TOCZYŁA SIĘ PRZED WSA W BYDGOSZCZY.

Decyzja i odwołanie

Wniosek powinien zostać rozpatrzony w ciągu 1 miesiąca lub 2 miesięcy - jeśli sprawa jest wyjątkowo skomplikowana i urząd poprosi o dodatkowe dokumenty lub wyjaśnienia. Jeśli urząd odmówi wypłaty świadczenia można odwołać się od decyzji odmownej: bezpłatnie, do samorządowego kolegium odwoławczego, w terminie14 dni.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 4 listopada 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem” (Dz.U. 2020 r. poz. 1329 ze zm.)

Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. 2023 poz. 390)

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 14 września 2010 r. w sprawie formy opieki medycznej nad kobietą w ciąży uprawniającej do dodatku z tytułu urodzenia dziecka oraz wzoru zaświadczenia potwierdzającego pozostawanie pod tą opieką (Dz.U. Nr 183 poz. 1234 ze zm.)

Rozporządzenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 26 stycznia 2023 r. w sprawie wzoru wniosku o ustalenie prawa do jednorazowego świadczenia z tytułu urodzenia się dziecka, u którego zdiagnozowano ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu (Dz.U. 2023 poz. 211)

Powiązane

800 plus dla seniorów czy nawet 50. latków: za każde wychowane i pracujące dziecko, które płaci podatki w Polsce. Czy wejdzie?

Tysiące matek zyska zasiłek i to nie 800 plus a więcej [projekt MRPiPS z 23 maja 2025]. Koniec z krzywdzącą luką prawną

7 000 nawet gdy nie da się ustalić płci. Długo czekano na te przepisy i zasiłek

Zapisz się na newsletter

Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.