Nowe procedury "Niebieskie Karty", system eNK@ – rząd pracuje nad nowelizacją przepisów

• Czym jest procedura „Niebieskie Karty”
• Nowe procedury "Niebieskie Karty"
• Nowy system elektronicznego rejestru „Niebieskich Kart” eNK@

16 czerwca 2025 r. w wykazie prac legislacyjnych rządu ukazał się projekt nowelizacji ustawy o przeciwdziałaniu przemocy domowej. Chodzi m.in. o uproszczenie procedur "Niebieskie Karty".

Czym jest procedura „Niebieskie Karty”

Zgodnie z ustawą z 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej, podejmowanie interwenci w środowisku odbywa się na podstawie procedury "Niebieskie Karty". Taka interwencja nie wymaga zgody osoby doznającej przemocy domowej ani osoby stosującej przemoc domową. Procedura ta obejmuje czynności podejmowane j realizowane w związku z uzasadnionym podejrzeniem stosowania przemocy domowej. Osoby realizujące procedurę ”Niebieskie Karty” zgodnie z zasadą współpracy i przekazują informacje o podjętych działaniach przewodniczącemu zespołu interdyscyplinarnego. Wszczęcie procedury "Niebieskie Karty" następuje przez wypełnienie formularza "Niebieska Karta - A" w przypadku powzięcia w toku prowadzonych czynności służbowych lub zawodowych podejrzenia stosowania przemocy wobec osób doznających przemocy domowej lub w wyniku zgłoszenia dokonanego przez świadka przemocy domowej. W tym formularzu wskazuje się wszystkie osoby doznające przemocy domowej oraz wszystkie osoby stosujące przemoc domową.

Nowe procedury "Niebieskie Karty"

Nowelizacja ustawy dotyczącej procedury "Niebieskie Karty" ma przede wszystkim uprościć formalności i ograniczyć liczbę dokumentów. Celem jest odciążenie pracowników grup diagnostyczno-pomocowych i zespołów interdyscyplinarnych, by mogli skuteczniej pomagać ofiarom przemocy i pracować z jej sprawcami.

Najważniejsze zmiany w przepisach:

• Nowi uprawnieni – uruchomienie procedury „Niebieskiej Karty” będzie możliwe także przez pracowników żłobków i klubów dziecięcych.
• Lepsza koordynacja – w przypadku zmiany miejsca zamieszkania osoby doświadczającej lub stosującej przemoc, dokumentacja trafi automatycznie do zespołu w nowym miejscu.
• Szybsze decyzje – przewodniczący zespołu interdyscyplinarnego sam powoła grupę diagnostyczno-pomocową, a sama grupa będzie mogła rozszerzyć swój skład bez dodatkowych formalności.
• Elastyczność działań – czas monitorowania sytuacji będzie można dopasować do indywidualnych potrzeb (od 3 do 9 miesięcy). Procedura zakończy się wcześniej w przypadku np. śmierci sprawcy przemocy lub rozpoczęcia nowej procedury.
• Sprawniejsze działanie zespołów – zespół interdyscyplinarny będzie mógł pracować nawet pod nieobecność przewodniczącego lub jego zastępcy.
• Ułatwienia w kierowaniu na programy korekcyjne – grupy diagnostyczno-pomocowe będą mogły samodzielnie kierować sprawców przemocy na odpowiednie programy oraz wystawiać zaświadczenia o udziale. Jeśli sprawca uchyla się od udziału, grupa będzie mogła samodzielnie zawiadomić odpowiednie służby.

Nowy system elektronicznego rejestru „Niebieskich Kart” eNK@

Projekt przewiduje utworzenie elektronicznego rejestru "Niebieskich Kart" (eNK@), który zintegruje dane z Policji, pomocy społecznej, ochrony zdrowia, oświaty i kuratorów sądowych. Minister właściwy ds. informatyzacji odpowie za jego prowadzenie i bezpieczeństwo danych. Rejestr ma ułatwić współpracę między służbami i przyspieszyć działania pomocowe. W projekcie określony zostanie także zakres danych osobowych, w tym wrażliwych, które mogą być gromadzone w kwestionariuszach służących ocenie ryzyka zagrożenia życia lub zdrowia dziecka w związku z przemocą domową.

Za opracowanie projektu odpowiedzialna jest Ministra do spraw Równości Katarzyna Kotula. Planowany termin przyjęcia projektu przez Radę Ministrów to IV kwartał 2025 r.