Podział majątku przed rozwodem

Wioleta Matela-Marszałek
Autorka licznych publikacji o tematyce prawnej
rozwiń więcej
Podział majątku fot. shutterstock
Czy podział majątku przed rozwodem jest możliwy? Okazuje się, że tak. Podpowiadamy jak go dokonać oraz ile to kosztuje.

Podział majątku przed rozwodem - od czego zacząć?

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami wspólność majątkowa.

Do podziału majątku może dojść dopiero po jej ustaniu. W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może bowiem żądać podziału majątku wspólnego. Stanowi o tym art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

Małżonkowie, którzy chcą podzielić majątek jeszcze przed rozwodem, powinni zatem w pierwszej kolejności wprowadzić rozdzielność majątkową. Można to zrobić u notariusza bądź w określonych przypadkach także w sądzie.

Kolejnym krokiem jest przeprowadzenie umownego podziału majątku.

Polecamy: Przewodnik po zmianach przepisów

Umowa majątkowa małżeńska

Umowa majątkowa małżeńska zwana też intercyzą pozwala na uregulowanie sytuacji majątkowej, gdy pomiędzy małżonkami panuje zgoda w tym zakresie.

Istnieje duża dowolność w zakresie kształtowania stosunków majątkowych na podstawie intercyzy. Zgodnie z art. 47 k.r.o. małżonkowie mogą na podstawie umowy majątkowej rozszerzyć ustawową wspólność lub ją ograniczyć, ustanowić rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków.

W przypadku umownego ustanowienia rozdzielności majątkowej każdy z małżonków zachowuje zarówno majątek nabyty przed zawarciem umowy, jak i majątek nabyty później. Każdy z małżonków samodzielnie zarządza swoim majątkiem.

Umowa majątkowa małżeńska może być zawarta przed ślubem lub w trakcie trwania małżeństwa. Jeżeli przyszli małżonkowie zdecydowali się na rozdzielność majątkową jeszcze przed zawarciem małżeństwa, to posiadają jedynie majątki osobiste.

W innej sytuacji są zaś małżonkowie decydujący się na wprowadzenie rozdzielności majątkowej w trakcie trwania małżeństwa. Po podpisaniu umowy majątkowej o rozdzielności będą posiadali majątki osobiste oraz udziały w dotychczasowym majątku wspólnym.

Rozdzielność majątkowa w sądzie

Z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać ustanowienia rozdzielności majątkowej przez sąd. W praktyce najczęściej chodzi tu o sytuacje trwonienia wspólnego majątku przez jednego z małżonków.

Rozdzielność co do zasady powstaje z dniem oznaczonym w wyroku, który ją ustanawia. W wyjątkowych przypadkach sąd może ustanowić rozdzielność majątkową z datą wsteczną.

Warto nadmienić, iż rozdzielność majątkowa powstaje również z chwilą orzeczenia przez sąd separacji. Na zgodny wniosek małżonków rozdzielność majątkowa może być utrzymana również po zniesieniu separacji.

Podział majątku u notariusza

Gdy małżonkowie zniosą ustrój małżeńskiej wspólności majątkowej, mogą zawrzeć umowę o podział majątku wspólnego.

Najlepiej dokonać tego u notariusza, chociaż wymóg sporządzenia umowy w formie aktu notarialnego istnieje tylko wtedy, gdy w skład majątku wchodzi nieruchomość.

Zobacz więcej: Małżonkowie umawiają się o podział majątku po rozwodzie

Ile to kosztuje?

Maksymalne stawki taksy notarialnej określa rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 czerwca 2004 r. W przypadku umowy majątkowej małżeńskiej wynosi ona 400 zł. Za odpisy zapłacimy maksymalnie 6 zł za każdą rozpoczętą stronę.

W przypadku podziału, taksa, jaką zapłacimy notariuszowi zależy od wartości majątku. Maksymalna stawka wynosi od wartości:

1) do 3000 zł - 100 zł;

2) powyżej 3000 zł do 10.000 zł - 100 zł + 3% od nadwyżki powyżej 3000 zł;

3) powyżej 10.000 zł do 30.000 zł - 310 zł + 2% od nadwyżki powyżej 10.000 zł;

4) powyżej 30.000 zł do 60.000 zł - 710 zł + 1% od nadwyżki powyżej 30.000 zł;

5) powyżej 60.000 zł do 1.000.000 zł - 1010 zł + 0,4% od nadwyżki powyżej 60.000 zł;

6) powyżej 1.000.000 zł do 2.000.000 zł - 4770 zł + 0,2% od nadwyżki powyżej 1.000.000 zł;

7) powyżej 2.000.000 zł - 6770 zł + 0,25% od nadwyżki powyżej 2.000.000 zł, nie więcej jednak niż 10.000 zł, a w przypadku czynności dokonywanych pomiędzy osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn nie więcej niż 7500 zł.

Do wszystkich podanych wartości należy doliczyć VAT.

Od pozwu do sądu o ustanowienie rozdzielności majątkowej pobierana jest opłata w wysokości 200 zł.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2017 r., poz. 682);

Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (j. t. Dz. U. z 2018 r., poz. 300 z późn. zm.);

Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 czerwca 2004 r. w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej (j. t. Dz. U. z 2018 r., poz. 272 z późn. zm.);

Polecamy serwis: Rozwody

Prawo
Rząd szykuje zmiany w emeryturach – grupa pracowników popracuje do 70 roku życia
01 maja 2025

Ministerstwo Sprawiedliwości pracuje nad projektem zmian w przepisach, które mają wydłużyć maksymalny wiek pełnienia funkcji przez komorników sądowych oraz ich asesorów. Zgodnie z planowanymi regulacjami, osoby wykonujące te zawody miałyby obowiązek pozostawać aktywne zawodowo nawet do 70. roku życia.

Prawne ryzyka używania AI przez pracowników. Odpowiedzialność pracodawcy wobec osób trzecich. Prawo pracy, prawo autorskie, ochrona danych poufnych i osobowych
30 kwi 2025

Sztuczna inteligencja (AI) stanowi dużą pomoc w pracy, ułatwiając ją i przyspieszając w znacznym stopniu. Zdają sobie z tego sprawę zarówno pracodawcy, jak i pracownicy. Tak jednak ze strony pracodawców lub potencjalnych pracodawców wobec pracowników lub kandydatów, jak po ze strony pracowników, nieodpowiedzialne korzystania z AI może rodzić określone ryzyka prawne, które możemy ocenić przez pryzmat prawa pracy. Świadomość tych ryzyk jest ważna pod kątem znalezienia rozwiązań przed nimi zabezpieczających w sytuacji w której prawo powszechne takiego zabezpieczenia nie przewiduje.

Zmiana miejsca głosowania. Wybory 2025. Jak zagłosować w innym obwodzie?
30 kwi 2025

Zmiana miejsca głosowania w wyborach na Prezydenta RP w dniu 18 maja 2025 r. jest możliwa. Co zrobić, aby zagłosować w obwodzie poza stałym miejscem zamieszkania? Niezbędne jest zaświadczenie o zmianie miejsca głosowania.

Ostatni dzień na rozliczenie PIT 2024 Sprawdź, co musisz zrobić, zanim system zamknie dostęp
30 kwi 2025

Ministerstwo Finansów przypomina: 30 kwietnia mija termin składania zeznań podatkowych za 2024 rok. Ponad 8 milionów Polaków skorzystało już z usługi Twój e-PIT. Sprawdź, co zrobić, by nie zapłacić kary, jak uniknąć błędów i co grozi za brak reakcji.

Specustawa o przeliczeniu emerytur: Bez wniosku, bez wyrównania i bez waloryzacji. I dopiero od połowy 2026 r.
30 kwi 2025

Specustawa: ZUS załatwi sam ponowne przeliczenie emerytur. Bez wniosku, bez wyrównania i bez waloryzacji. I niestety dopiero od połowy 2026 r.

Artur Bartoszewicz – partia, program, wiek, zawód, wykształcenie [Kandydat na Prezydenta RP 2025]
30 kwi 2025

Artur Bartoszewicz – czy należy do partii politycznej? Przedstawiamy program wyborczy kandydata na Prezydenta RP w 2025 roku, wiek, zawód oraz wykształcenie. Sprawdź pełną listę kandydatów w wyborach 2025 r. i wyniki najnowszego sondażu.

Kamery nasobne dla ratowników medycznych a RODO [Ochrona danych osobowych]
30 kwi 2025

Z pewnością zgodzicie się że ratownicy medyczni są bardzo często narażeni na brutalne ataki ze strony agresywnych pacjentów. Coraz głośniej mówi się o wprowadzeniu kamer nasobnych dla ratowników medycznych. Co na to przepisy RODO i Konstytucja?

Koniec z wypłacaniem przez pracodawcę 140 zł, za okulary które kosztowały 900 zł i limitowaniem częstotliwości refundacji? Nareszcie jest decyzja A. Dziemianowicz-Bąk
01 maja 2025

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, przedstawiło swoje stanowisko w sprawie uregulowania minimalnej kwoty refundacji okularów (lub soczewek kontaktowych) korygujących wzrok dla osób pracujących przy komputerze oraz częstotliwości przysługiwania tegoż dofinansowania od pracodawcy. Wynika ono z odpowiedzi na interpelację poselską nr 4813 posłanki Marta Stożek, z dnia 12 września 2024 r.

Praca w majówkę. Czy należy się dodatek?
30 kwi 2025

Zbliżają się 3 ważne dni w roku 2025: 1 maja, 2 maja, 3 maja. Niektórzy w tym czasie pracują. Czy zatem za pracę w majówkę należy się dodatek pieniężny czy inna rekompensata?

Kto nowym papieżem? Media kreują „papabile”, a Kościół przygotowuje się do konklawe 2025
30 kwi 2025

7 maja rozpoczyna się konklawe, które wybierze nowego papieża. Papież Franciszek niestety już nie żyje, a świat katolicki z napięciem śledzi możliwych następców. Media już teraz lansują swoich faworytów – tzw. papabili. Kim są kandydaci na nowego papieża? Jakie poglądy reprezentują? Czy Kościół czeka kontynuacja, czy radykalna zmiana?

pokaż więcej
Proszę czekać...