Najważniejsze zmiany prawa w 2023 r.

Wioleta Matela-Marszałek
Autorka licznych publikacji o tematyce prawnej
rozwiń więcej
Najważniejsze zmiany prawa w 2023 r. / Shutterstock
Jakie są ważne zmiany w prawie w 2023 r.? O jakich nowościach prawnych warto pamiętać? Prezentujemy przydatne zestawienie,
rozwiń >

Prawa konsumenta

1 stycznia 2023 r. wchodzą w życie przepisy ustawy z dnia 1 grudnia 2022 r. o zmianie ustawy o prawach konsumenta oraz niektórych innych ustaw. To szereg nowych uprawnień konsumentów i obowiązków sprzedawców. Przykładowo przedsiębiorca w każdym przypadku informowania o obniżeniu ceny towaru lub usługi będzie podawał obok informacji o obniżonej cenie również informację o najniższej cenie tego towaru lub usługi, jaka była stosowana w okresie 30 dni przed wprowadzeniem obniżki. Konsument, który w związku z nieumówioną wizytą przedsiębiorcy w miejscu zamieszkania lub zwykłego pobytu konsumenta lub wycieczką zorganizowaną przez przedsiębiorcę, zawarł z tym przedsiębiorcą umowę poza lokalem przedsiębiorstwa, będzie mógł odstąpić od niej bez podawania przyczyny i bez ponoszenia kosztów w terminie 30 dni.

Nowe kompetencje Rzecznika Finansowego

Przepisy, które wejdą w życie 1 stycznia 2023 r. przyznają Rzecznikowi Finansowemu nowe kompetencje. Po zmianach do zadań Rzecznika Finansowego będzie należało także:

  • inicjowanie i organizowanie działalności edukacyjnej i informacyjnej w zakresie zwiększania świadomości finansowej społeczeństwa, w szczególności w dziedzinie funkcjonowania rynku finansowego, wykorzystania innowacyjnych technologii i możliwych zagrożeń występujących w tych dziedzinach;
  • współpraca z organizacjami pozarządowymi, społecznymi i zawodowymi, do których celów statutowych należy ochrona praw konsumentów, oraz współdziałanie ze stowarzyszeniami, ruchami obywatelskimi, innymi dobrowolnymi zrzeszeniami i fundacjami oraz z zagranicznymi i międzynarodowymi organami i organizacjami na rzecz ochrony praw konsumentów.

W celu realizacji zadań Rzecznik będzie mógł ustanowić pełnomocników terenowych.

mLegitymacja emeryta i rencisty

Legitymacja emeryta i rencisty będzie dostępna nie tylko w formie papierowej, ale też w formie dokumentu elektronicznego („mLegitymacja”) w aplikacji mObywatel. Warto pamiętać, iż osoby, które uzyskają uprawnienia do świadczeń w 2023 roku otrzymają tylko mLegitymację. Jeśli zaś chcą otrzymać tradycyjną legitymację, to będą musieli złożyć odpowiedni wniosek do ZUS.

Minimalne wynagrodzenie za pracę

Od 1 stycznia 2023 r. minimalne wynagrodzenie za pracę będzie wynosiło 3490 zł, a minimalna stawka godzinowa - 22,80 zł. W lipcu pracowników czeka kolejna zmiana wysokości płacy minimalnej. Od 1 lipca minimalne wynagrodzenie za pracę będzie wynosiło 3600 zł. Minimalna stawka godzinowa od 1 lipca to 23,50 zł.

Świadczenie pielęgnacyjne

Wysokość świadczenia pielęgnacyjnego podlega corocznej waloryzacji. W 2023 r. świadczenie pielęgnacyjne będzie wynosiło 2458,00 zł.

Rodzice adopcyjni

1 lutego 2023 r. wejdzie w życie wiele przepisów ustawy z dnia 7 października 2022 r. o zmianie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz niektórych innych ustaw. Chodzi m.in. o rejestr obejmujący wykaz dzieci mieszczonych w pieczy zastępczej, dłuższe urlopy dla rodziców adopcyjnych i zmiany w przyznawaniu niektórych świadczeń np. świadczenia rodzicielskiego.

Emerytury i renty

1 marca 2023 r. wejdzie w życie większość przepisów ustawy z dnia 27 października 2022 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw. Zakłada ona modyfikację zasad waloryzacji, polegającą na podwyższeniu najniższych świadczeń odpowiednio do:

  • 1588,44 zł w przypadku najniższej emerytury, renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, renty rodzinnej i renty socjalnej,
  • 1191,33 zł w przypadku najniższej renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy.

Ponadto zastosowany zostanie ustawowy wskaźnik waloryzacji, przy zapewnieniu minimalnej gwarantowanej podwyżki świadczenia na poziomie 250 zł.

Nowelizacja Kodeksu karnego

Ustawa z dnia 7 lipca 2022 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw wchodzi w życie (poza określonymi wyjątkami) 14 marca 2023 r. Nowelizacja zakłada m.in. rozszerzenie w przypadku określonych przestępstw możliwości karania nieletnich sprawców, którzy ukończyli 15 lat czy modyfikację katalogu kar.

Świadectwo charakterystyki energetycznej budynku

28 kwietnia 2023 r. wejdzie w życie ustawa z dnia 7 października 2022 r. o zmianie ustawy o charakterystyce energetycznej budynków oraz ustawy - Prawo budowlane. Na mocy tych przepisów katalog osób, które będą musiały posiadać świadectwo charakterystyki energetycznej budynku zostanie rozszerzony.

Kolejne przepisy antylichwiarskie

W maju wejdą w życie zmiany dotyczące udzielania kredytu konsumenckiego. Wynikają one z ustawy z dnia 6 października 2022 r. o zmianie ustaw w celu przeciwdziałania lichwie.

Ratownicy medyczni

Ustawa z dnia 1 grudnia 2022 r. o zawodzie ratownika medycznego oraz samorządzie ratowników medycznych określa m.in. zasady i warunki wykonywania zawodu ratownika medycznego. Poza określonymi wyjątkami ustawa wchodzi w życie 22 czerwca 2023 r.

Nowelizacja Kodeksu spółek handlowych

10 listopada 2023 wejdą w życie ważne zmiany dotyczące spółek z ograniczoną odpowiedzialnością. Chodzi o zakaz oferowania nabycia udziałów w spółce nieoznaczonemu adresatowi. Za składanie lub promowanie oferty nabycia udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością] przewidziano kary.

Prawo
Nie każdego zatrudnianego pracownika trzeba skierować na badania. Dlaczego? Przepisy jasno to wskazują
21 gru 2025

Aby pracodawca zgodnie z przepisami mógł dopuścić zatrudnianego pracownika do pracy, ten musi legitymować się wymaganym orzeczeniem lekarskim o braku przeciwskazań do jej wykonywania. Jednak ta zasada nie obowiązuje w każdym przypadku. Dlaczego?

Od grudnia uważaj na dane udostępniane w czasie rekrutacji. Przepisy się zmieniają, a mało kto zwraca na to uwagę
20 gru 2025

Katalog danych, których udostępnienia można żądać od kandydata przed zatrudnieniem jest ograniczony. W grudniu 2025 r. w tym zakresie zajdzie też jedna mała, ale niezwykle istotna zmiana. Mało się o niej mówi, a wiele osób w ogóle nie zwraca na to uwagi.

Gorzka niespodzianka dla korzystających z kominków i centralnego ogrzewania. Można zapłacić wysoką grzywnę
21 gru 2025

Jak co roku wraz z rozpoczęciem sezonu grzewczego ponownie da się wyczuć duszący zapach dymu unoszącego się z kominów. Niestety, nie każdy korzysta wyłącznie z dozwolonych paliw, powodując tym samym smog oraz zwiększając zanieczyszczenie powietrza. Osoby, które wrzucają do pieców i kominków śmieci, muszą liczyć się z dotkliwymi karami.

Czy w tym roku na Wigilię obowiązuje zakaz sprzedaży żywego karpia? Czy grożą za to kary? Co mówią przepisy?
20 gru 2025

Co roku przed świętami Bożego Narodzenia wraca debata o sprzedaży żywych karpi. Istnieje grono zwolenników tradycji, a także ich przeciwników. Czy w 2025 roku obowiązują jakieś nowe przepisy zakazujące handlu żywymi karpiami? Jakie kary ewentualnie grożą za łamanie prawa? Sprawdzamy aktualny stan prawny i wyjaśniamy na co zwrócić uwagę podczas rybnych świątecznych zakupów.

Jak WIBOR wpływa na ratę kredytu? Radca prawny objaśnia cały mechanizm i tłumaczy z „bankowego” na nasze
20 gru 2025

WIBOR, czyli Warsaw Interbank Offered Rate. Brzmi to trochę jak nazwa skomplikowanej procedury technicznej i szczerze mówiąc - dla Twojego domowego budżetu ma podobne znaczenie. To właśnie ten parametr, niczym niewidzialna ręka, steruje wysokością rat milionów kredytów hipotecznych i leasingów w Polsce. Ale tu pojawia się pewien paradoks. Mimo że ten wskaźnik zagląda do portfela niemal każdemu z nas, zasady jego powstawania są dla większości ludzi - a nawet i przedsiębiorców - równie czytelne, co instrukcja obsługi promu kosmicznego.

Tego wniosku nie składaj pracodawcy z wyprzedzeniem. Rozpatrzy go odmownie i będzie miał rację
19 gru 2025

Pewnych spraw nie należy odkładać na ostatnią chwilę. Innych z kolei nie można załatwiać zbyt wcześnie. Dotyczy to również relacji między pracodawcą a pracownikiem. Każdorazowo trzeba rozważyć, który moment będzie najlepszy na dopełnienie konkretnego obowiązku.

Zasiłek pielęgnacyjny. Ważne terminy, o których warto pamiętać
19 gru 2025

Kiedy najlepiej składać wniosek o zasiłek pielęgnacyjny z MOPS? Jaki jest termin na wniesienie odwołania do SKO? Ubiegając się o świadczenia warto pamiętać o procedurach i wymaganych formalnościach.

POLSTR zastąpi WIBOR do końca 2027 r. Będzie też spread korygujący dla wcześniej zawartych umów kredytowych. MFiG wyda rozporządzenie
19 gru 2025

Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na pytania PAP poinformowało, że wyznaczenie zamiennika WIBOR nastąpi w formie rozporządzenia, który wyda Minister Finansów i Gospodarki. Resort nie wyklucza także ujemnego wskaźnika (spreadu) korygującego dla zamiennika WIBOR przy wcześniej zawartych umowach kredytowych.

Planowanie urlopów wypoczynkowych na 2026 rok inne niż zwykle. O co chodzi? Zmieniają się przepisy i trudniej będzie zrobić dobry plan
19 gru 2025

Planowanie urlopów to w bardziej skomplikowanych organizacjach konieczność. Jednak w 2026 roku będzie ono inne niż zwykle. Dlaczego? Bo zmieniają się przepisy, a zrobić dobry plan będzie trudniej. Trzeba więc z góry wiedzieć, co nas czeka.

Rewolucja w L4: w czasie zwolnienia, pracownik (od czasu do czasu) będzie musiał odebrać telefon od szefa i odpisać na e-maila, ale będzie też mógł pobierać jednocześnie zasiłek chorobowy i 100 proc. wynagrodzenia? Jest decyzja Senatu
21 gru 2025

W dniu 21 listopada 2025 r. Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw, która zakłada wprowadzenie istotnych zmian w zakresie tego co wolno, a czego nie wolno pracownikowi w czasie przebywania na zwolnieniu lekarskim (L4) – począwszy od podejmowania sporadycznych, incydentalnych czynności, będących przejawami aktywności zawodowej, a na wykonywaniu pracy u innego pracodawcy (tym samym – pobierając jednocześnie zasiłek chorobowy i 100 proc. wynagrodzenia) skończywszy. Tym samym – trafiła ona do Senatu, który zgłosił do ustawy kilka poprawek.

pokaż więcej
Proszę czekać...