15 października 2023 r. odbędą się wybory parlamentarne. Polacy wybiorą 460 posłów i 100 senatorów na czteroletnią kadencję. Lokale wyborcze będą otwarte od godz. 7 do godz. 21. O jakich przedwyborczych terminach warto pamiętać?
- Jak sprawdzić, gdzie jest się zapisanym do spisu wyborców?
- Jak zmienić miejsce głosowania w Polsce?
- Jak pobrać zaświadczenie o prawie do głosowania?
- Jak zagłosować za granicą?
- Jakie uprawnienia mają wyborcy z niepełnosprawnością?
- Kto może głosować korespondencyjnie?
- O czym trzeba pamiętać, gdy głosujemy przez pełnomocnika?
Jak sprawdzić, gdzie jest się zapisanym do spisu wyborców?
Wyborca, który nie wie, gdzie jest zapisany do spisu wyborców, może sprawdzić swoje dane w Centralnym Rejestrze Wyborców, poprzez stronę gov.pl (w zakładce "twoje dane"). Wyborca znajdzie tam informacje o swoich prawach wyborczych oraz miejscu, okręgu i obwodzie głosowania. Sprawdzi też swoje dane przechowywane w rejestrze.
Jak zmienić miejsce głosowania w Polsce?
Wyborca, który w czasie wyborów będzie przebywał poza miejscem stałego zamieszkania może wziąć udział w głosowaniu w miejscu czasowego pobytu, jeżeli do 12 października złoży wniosek o zmianę miejsca głosowania. Wniosek może zostać złożony na piśmie z własnoręcznym podpisem do urzędu gminy, na obszarze której wyborca będzie przebywać w dniu wyborów lub w postaci elektronicznej przez stronę internetową www.gov.pl/web/gov/zmien-miejsce-glosowania. Wyborca, który zmienił miejsce głosowania, zostanie z urzędu skreślony ze spisu wyborców, w którym był ujęty.
Jak pobrać zaświadczenie o prawie do głosowania?
Aby zagłosować poza miejscem stałego zamieszkania wyborca może pobrać zaświadczenie o prawie do głosowania. Z takim zaświadczeniem można głosować w dowolnej obwodowej komisji wyborczej w kraju, za granicą lub na polskim statku morskim. Wniosek - z własnoręcznym podpisem - o wydanie zaświadczenia o prawie do głosowania można złożyć w dowolnie wybranym urzędzie gminy do 12 października.
Wyborca, któremu wydano zaświadczenie o prawie do głosowania, zostanie z urzędu skreślony ze spisu wyborców, w którym uprzednio był ujęty. Należy zwrócić szczególną uwagę, aby nie utracić zaświadczenia. W przypadku jego utraty, niezależnie od przyczyny, nie będzie możliwe otrzymanie kolejnego zaświadczenia, ani wzięcie udziału w głosowaniu w obwodzie głosowania właściwym dla miejsca stałego zamieszkania.
Jak zagłosować za granicą?
Wyborcy przebywający poza Polską, aby oddać głos muszą zgłosić się do właściwego terytorialnie konsula o ujęcie w spisie wyborców. Wnioski można składać do 10 października.
Są trzy sposoby na złożenie wniosku: przy użyciu usługi e-Wybory (https://ewybory.msz.gov.pl/), poprzez złożenie wniosku w postaci papierowej z własnoręcznym podpisem (także korespondencyjnie), poprzez złożenie wniosku na adres poczty elektronicznej konsula z załączonym skanem/fotografią podpisanego własnoręcznie wniosku (formularz wniosku będzie dostępny na stronach internetowych placówek zagranicznych).
Za granicą wyborcy mogą głosować również na podstawie zaświadczenia o prawie do głosowania.
Jakie uprawnienia mają wyborcy z niepełnosprawnością?
Prawo do bezpłatnego transportu do lokalu wyborczego i transportu powrotnego
Wyborcy o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności oraz wyborcy, którzy najpóźniej w dniu głosowania ukończą 60 lat, mają prawo do bezpłatnego transportu z miejsca zamieszkania do lokalu wyborczego oraz transportu powrotnego. Jeśli stan zdrowia wyborcy nie pozwala na samodzielną podróż, może towarzyszyć mu opiekun.
Zamiar skorzystania z prawa do transportu do lokalu lub transportu powrotnego powinien zostać zgłoszony przez wyborcę właściwemu wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta) najpóźniej 2 października. Zgłoszenie może być dokonane ustnie, pisemnie lub w formie elektronicznej.
Kto może głosować korespondencyjnie?
Głosować korespondencyjnie mogą wyborcy posiadający orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, a także wyborcy, którzy najpóźniej w dniu głosowania ukończą 60 lat. Głosować korespondencyjnie można tylko w kraju.
Zamiar głosowania korespondencyjnego powinien zostać zgłoszony przez wyborcę komisarzowi wyborczemu najpóźniej 2 października. W zgłoszeniu wyborca niepełnosprawny może zażądać dołączenia do pakietu wyborczego nakładki na kartę do głosowania sporządzonej w alfabecie Braille’a.
O czym trzeba pamiętać, gdy głosujemy przez pełnomocnika?
Wyborcy posiadający orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności oraz wyborcy, którzy najpóźniej w dniu głosowania ukończą 60 lat mogą głosować przez pełnomocnika. Głosować przez pełnomocnika można tylko w kraju.
W celu sporządzenia aktu pełnomocnictwa wyborca składa wniosek do wójta (burmistrza, prezydenta miasta) gminy, w której jest ujęty w Centralnym Rejestrze Wyborców. Wniosek należy złożyć najpóźniej 6 października. .(PAP)
autorka: Aleksandra Rebelińska
reb/ par/