Renta wdowia to mają być dwie opcje do wyboru. Jedna zakłada, że owdowiała osoba będzie mogła zachować swoje świadczenie i powiększyć je o 50 procent renty rodzinnej po zmarłym małżonku. Druga opcja przewiduje, że owdowiała osoba pobierze rentę rodzinną po zmarłym małżonku i 50 procent swojego świadczenia.
- Renta wdowia po zmianach, czyli owdowiała osoba będzie miała dwie opcje do wyboru
- Wysokość renty wdowiej po zmianach i sposób dochodzenia do pełnej wysokości świadczenia
- Zmiany w rencie wdowiej możliwe jeszcze w 2024 roku. Finansowanie jest zapewnione
- Renta wdowia jako rozwiązanie zapewniające godne warunki dla seniora po śmierci współmałżonka
Zmiany w zakresie przyznawania renty wdowiej zakłada obywatelski projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw w celu wprowadzenia renty wdowiej. Projekt dotyczy wprowadzenia nowej reguły zbiegu prawa do nabytej z tytułu bycia wdową lub wdowcem renty rodzinnej, wojskowej renty rodzinnej, policyjnej renty rodzinnej lub renty rodzinnej z ubezpieczenia społecznego rolników z innymi świadczeniami emerytalno-rentowymi.
Renta wdowia po zmianach, czyli owdowiała osoba będzie miała dwie opcje do wyboru
Ustawodawca proponuje, aby owdowiała osoba mogła zachować swoje świadczenie i powiększyć je o 50 procent renty rodzinnej po zmarłym małżonku lub pobierać rentę rodzinną po zmarłym małżonku i 50 procent swojego świadczenia. Aktualnie, w przypadku zbiegu prawa do kilku świadczeń emerytalno-rentowych, obowiązuje zasada wypłaty jednego świadczenia. Dlatego po śmierci małżonka osoba owdowiała może zachować swoją emeryturę albo z niej zrezygnować i wybrać rentę rodzinną po zmarłym.
Innymi słowy, w sytuacji zbiegu świadczeń emerytalno-rentowych, wypłacana będzie renta wdowia w jednej z dwóch opcji, zależnie od dokonanego przez osobę owdowiałą wyboru, tj.:
- opcja pierwsza zakłada, że osobie uprawnionej przysługuje renta rodzinna po zmarłym małżonku, powiększona o 50% przysługującej jej emerytury, emerytury rolniczej, wojskowej, policyjnej, świadczenia przedemerytalnego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, renty z tytułu niezdolności do pracy, wojskowej renty inwalidzkiej albo policyjnej renty inwalidzkiej;
- opcja drugi przewiduje, że osobie uprawnionej wypłaca się emeryturę, świadczenie przedemerytalne bądź rentę powiększoną o 50% renty rodzinnej po zmarłym małżonku.
Wysokość renty wdowiej po zmianach i sposób dochodzenia do pełnej wysokości świadczenia
Pomysł jest taki, aby wysokość renty wdowiej nie przekraczała trzykrotności miesięcznej kwoty przeciętnej emerytury wypłacanej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Aktualnie, jak wynika z komunikatu ZUS w sprawie przeciętnej emerytury, od dnia 1 marca 2024 r. miesięczna kwota przeciętnej emerytury wypłaconej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wynosi 3271,84 zł.
Projekt dotyczący renty wdowiej, nad którym trwają obecnie prace w sejmowej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, ma uwzględniać także sposób dochodzenia do pełnego świadczenia. Otóż na obecnym etapie legislacyjnym zaproponowano model kroczący, tj. żeby dojście do pułapu 50 proc. świadczenia nie następowało od razu, ale było stopniowe, tzn.:
- najpierw byłoby to 15 proc. tego drugiego świadczenia,
- potem wzrosłoby do poziomu 20 proc.,
- docelowo do wysokości 50 proc.
Zmiany w rencie wdowiej możliwe jeszcze w 2024 roku. Finansowanie jest zapewnione
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wskazuje, że jest na ten moment techniczna i finansowa możliwość wprowadzenie renty wdowiej jeszcze w 2024 roku, ponieważ środki na ten cel zostały już zapewnione. Ministerstwo oszacowało, że w początkach działania ustawy na wypłatę świadczeń trzeba będzie przeznaczyć 8-10 mld zł rocznie. MRPiPS planuje również stworzenie do ustawy kalkulatora, na którym potencjalny beneficjent będzie mógł wyliczyć, jaki wariant połączenia świadczeń jest dla niego korzystny i jakiej kwoty może się spodziewać.
Resort przekazał ponadto, że obecnie jest około 600 tys. osób, które pobierają emeryturę i zawieszone mają renty rodzinne (czyli nie mogą ich otrzymać). MRPiPS szacuje więc, że po wejściu przepisów o rencie wdowiej większość z nich będzie chciało złożyć wniosek o wypłatę połączonych świadczeń.
Renta wdowia jako rozwiązanie zapewniające godne warunki dla seniora po śmierci współmałżonka
Zdaniem Agnieszki Dziemianowicz-Bąk, minister MRPiPS , projekt dotyczący renty wdowiej jest ważny m.in. z powodów zmian demograficznych zachodzących w polskim społeczeństwie. "W obliczu zwiększającej się liczby osób starszych i rosnącej liczby jednoosobowych gospodarstw emeryckich proponowane rozwiązanie jest odpowiedzią na ważną potrzebę społeczną" - stwierdziła.
Szefowa MRPiPS podkreśla również polityczny wymiar projektu ustawy o rencie wdowiej, który to odpowiada zapisom umowy koalicyjnej obecnej większości. W dokumencie znalazła się bowiem deklaracja, że koalicja wprowadzi "rozwiązania gwarantujące godne warunki dla seniora po śmierci współmałżonka".
Komunikat Prezesa ZUS z dnia 14 lutego 2024 r. w sprawie miesięcznej kwoty przeciętnej emerytury wypłaconej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych - Monitor Polski rok 2024 poz. 123