Czy renta wdowia weszła już w życie?

Opracowała Wioleta Matela-Marszałek
Autorka licznych publikacji o tematyce prawnej
rozwiń więcej
Czy renta wdowia weszła już w życie? / Czy renta wdowia weszła już w życie? / shutterstock

Przepisy wprowadzające instytucję renty wdowiej nie weszły jeszcze w życie. Ustawa została podpisana przez Prezydenta. Co już wiemy o rencie wdowiej? Jakie rozwiązania zaproponował rząd i kiedy miałyby wejść w życie?

Jaki jest aktualny stan prac nad rentą wdowią?

W piątek 9 sierpnia nowelizację ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw podpisał Prezydent Andrzej Duda. 

31 lipca ustawa bez poprawek została przyjęta przez Senat. Za nowelizacją głosowało w środę 31 lipca 80 senatorów, nikt nie był przeciw, wstrzymał się jeden.

Wcześniej ustawę w rządowym kształcie uchwalił Sejm. W głosowaniu przyjęto rządowe poprawki, które przewidują, że drugie świadczenie będzie wypłacane w wysokości 25 procent od 1 stycznia 2027 r. Nowela trafi teraz do Senatu. Za nowelizacją ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw w celu wprowadzenia renty wdowiej głosowało 425 posłów, przeciw było dwóch, wstrzymało się 12.

Projekt obywatelski a propozycje rządu

Przypomnijmy, iż obywatelski projekt ustawy o rencie wdowiej zakładał wprowadzenie nowej reguły zbiegu prawa do renty rodzinnej z własnymi uprawnieniami do innych świadczeń emerytalno-rentowych. Zgodnie z tymi propozycjami owdowiała osoba mogłaby zachować swoje świadczenie i powiększyć je o 50 procent renty rodzinnej po zmarłym małżonku lub – jeśli taki wariant byłby korzystniejszy – pobierać rentę rodzinną po zmarłym małżonku i 50 procent swojego świadczenia. Autorzy projektu obywatelskiego proponowali stopniowe dojście do pułapu 50 procent świadczenia: najpierw byłoby to 15 procent tego drugiego świadczenia, potem 20 procent i docelowo połowa. Kwota pobieranych świadczeń nie mogłaby być jednak wyższa niż trzykrotność wartości przeciętnej emerytury w Polsce.

22 lipca 2024 r. swoje stanowisko w sprawie renty przyjął rząd. Rada Ministrów zaproponowała m.in., aby drugie świadczenie wypłacane było od 1 lipca 2025 r. do 31 grudnia 2026 r. w wysokości 15 procent, a od 1 stycznia 2027 r. w wysokości 25 procent. Zgodnie z tymi założeniami renta wdowia miałaby być wypłacana bez konsekwencji zmniejszania sumy świadczeń do limitu wynoszącego trzykrotność najniższej emerytury. Propozycja rządu zakłada, projekt wszedł w życie 1 stycznia 2025 r., z zastrzeżeniem, że nabycie prawa do korzystania ze świadczeń według nowej reguły zbiegu następowałoby od 1 lipca 2025 r. Jak podkreślono, rozwiązanie to jest niezbędne, aby Zakład Ubezpieczeń Społecznych i pozostałe organy emerytalno-rentowe mogły przygotować się do wykonywania nowych zadań.

Propozycje te zostały negatywnie zaopiniowane przez Komisję Polityki Społecznej i Rodziny. Na posiedzeniu komisji 26 lipca posłowie PiS krytykowali rządowe poprawki. Urszula Rusecka oceniła, że "renta wdowia" będzie przyjęta "w bardzo okrojonej formie", a Jan Mosiński stwierdził, że rządowe zmiany "wybijają zęby temu projektowi".

Wiceminister rodziny Sebastian Gajewski wyjaśniał, że w rządowym stanowisku zapisano, że w 2028 roku Rada Ministrów dokona weryfikacji wskaźnika wysokości świadczeń w zbiegu, w celu oceny możliwości i zasadności jego podwyższenia, maksymalnie do poziomu 50 procent.

Posłanka Polski 2050 - Trzeciej Drogi Wioleta Tomczak złożyła wniosek o przedstawienie skutków regulacji projektu przez sejmowe biuro ekspertyz w związku z rządowymi poprawkami. Zawnioskowała także odroczenie posiedzenia komisji do czasu uzyskania tych analiz.

Wiceszef MRPiPS odpowiedział, że rząd w swoim stanowisku przedstawił skutki finansowe wprowadzenia zmian. Przekonywał, że rozwiązania są "głęboko przemyślane", a odroczenie posiedzenia może zagrozić wejściu w życie ustawy. Ostatecznie wniosek Polski 2050 został odrzucony.

W głosowaniu rządowe poprawki nie uzyskały większości, dlatego komisja zaopiniowała je negatywnie.

Komisja nie poparła również poprawek PiS, które zakładają m.in. podniesienie do 60 procent kwoty drugiego świadczenia. PiS postulował także, by dojście do tego pułapu było stopniowe: od 1 stycznia 2025 r. do 30 czerwca 2025 r. byłoby to 15 procent, a od 1 lipca 2025. do 31 grudnia 2025 r. – 30 procent.

Jak jest obecnie?

Aktualnie w przypadku zbiegu prawa do kilku świadczeń emerytalno-rentowych obowiązuje zasada wypłaty jednego z nich. Dlatego po śmierci małżonka osoba owdowiała może zachować swoją emeryturę albo z niej zrezygnować i wybrać rentę rodzinną po zmarłym.

Źródło: PAP, Infor.pl

Prawo
Rozwód pozasądowy – będzie można rozwiązać małżeństwo przed kierownikiem USC. Jaka będzie procedura? Są już założenia nowelizacji
06 maja 2025

W ramach deregulacji prawa Ministerstwo Sprawiedliwości przedstawiło pod koniec kwietnia 2025 r. założenia nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oraz niektórych innych ustaw, która ma na celu wprowadzenie możliwości pozasądowego rozwiązania małżeństwa (tzw. rozwodu pozasądowego). W tym nowym trybie rozwiązanie małżeństwa następowało będzie w drodze czynności podejmowanych przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego, który sprawdzi, czy zaistniały ustawowe przesłanki rozwodu pozasądowego i dokona odpowiednich wpisów w rejestrze stanu cywilnego. Ten nowy tryb rozwodu ma być wyjątkiem od zasady rozwiązania małżeństwa przez sąd.

Ile jest warta informacja czy akcja zdrożeje? Kolizja interesów prawnych i obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej a należyte wykonywanie zadań giełdowych. Przepisy i sankcje
05 maja 2025

W sytuacji kolizji pomiędzy obowiązkiem lojalnego wykonywania obowiązków służbowych a obowiązkiem zachowania tajemnicy i ochrony informacji poufnych, rozstrzygnięcie, które przyznaje pierwszeństwo temu drugiemu, opiera się na fundamentalnych zasadach prawa rynku kapitałowego oraz etyce zawodowej. Zasadniczo, ochrona rynku finansowego i zapobieganie nadużyciom w obrocie papierami wartościowymi mają nadrzędne znaczenie, a w związku z tym obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej w kontekście informacji poufnych staje się priorytetowy. Jest to nie tylko kwestia przestrzegania przepisów prawa, ale także zapewnienia uczciwości i przejrzystości w działaniach podejmowanych na rynku kapitałowym - pisze radca prawny K. Jakub Gładkowski. I wyjaśnia także jakie są sankcje i odpowiedzialność za tego typu naruszenia w unijnym i polskim porządku prawnym.

Rozwód w 2025 i 2026 r. [FAQ]
05 maja 2025

Co może się zmienić w procedurach rozwodowych? Jakie są aktualne przepisy? Co trzeba wiedzieć o rozwodzie w 2025 2026 r.? Oto odpowiedzi na najważniejsze pytania!

Sejm na żywo 5 maja: Komisja śledcza ds. Pegasusa
05 maja 2025

Przesłuchanie nadinsp. Adama Cieślaka, Komendanta Centralnego Biura Zwalczania Cyberprzestępczości.

Emerytura i renta po śmierci seniora. Kiedy można ją zatrzymać, a kiedy trzeba zwrócić. ZUS musi wypłacić świadczenie jeżeli zmarły nabył do niego prawo
05 maja 2025

ZUS informuje, że po śmierci osoby pobierającej emeryturę lub rentę, ZUS wstrzymuje wypłatę świadczeń, ponieważ prawo do nich wygasa. Jeśli jednak emerytura lub renta została wypłacona po śmierci, ale w miesiącu, w którym ta śmierć miała miejsce, nie zawsze jest konieczne zwracanie tych pieniędzy do ZUS-u. W niektórych sytuacjach rodzina może zatrzymać ostatnią wypłatę, o ile zmarły miał do niej prawo.

Dwie decyzje w jednej kopercie prześle ZUS do emerytów i rencistów w maju 2025 r. Przeczytaj uważnie i sprawdź wysokość świadczeń
05 maja 2025

Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozpoczął wysyłkę corocznej korespondencji do emerytów i rencistów. W jednej kopercie znajdą dwie decyzje – o waloryzacji z marca 2025 r. oraz przyznaniu dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego czyli tzw. trzynastki.

Grillowanie na balkonie i w parku – czy jest dozwolone?
05 maja 2025

Nadejście wiosny można poczuć nie tylko w zwiększonych temperaturach, ale także w zapachach unoszonych przez powietrze. Bowiem gdy tylko zaczyna się sezon, Polacy chętnie zaczynają grillować. Rośnie wtedy nie tylko sprzedaż grillowych akcesoriów, ale także statystyczna liczba mandatów udzielonych przez Straż Miejską plenerowym koneserom. Większość mieszkańców miast nie posiada własnego ogrodu, dlatego wielu zadaje sobie pytanie, czy grillowanie na balkonie lub w parku jest dozwolone.

Jak nie zaciągać pożyczki?
05 maja 2025

Każde postanowienie w umowie pożyczkowej może mieć realny wpływ na sytuację finansową pożyczkobiorcy, zwłaszcza jeśli chodzi o dodatkowe opłaty, prowizje czy warunki spłaty. Bardzo ważna jest świadomość prawna, pochopne podejmowanie decyzji odłóż na bok. Zatem jak nie zaciągać pożyczki?

2962 zł dla matek czy ojców, bo: 500 zł (aktywnie w domu) + 1662 zł (zasiłek) + 800plus. Nie opłaca im się pracować za minimalną krajową
05 maja 2025

Mówi się o państwie opiekuńczym, o państwie socjalnym. I coś w tym jest. Wśród rodziców dzieci, którzy nie są zatrudnieni mówi się, że przy różnych świadczenia pieniężnych i zasiłkach jakie można otrzymać od państwa nie opłaca im się pracować za minimalną krajową. Wprawdzie może mieliby netto te kilkaset złotych więcej, ale za to jakim kosztem, kosztem pracy i czasu. Rodzice wolą dostać np. 2962 zł, bo: 500 zł (aktywnie w domu) + 1662 zł (zasiłek) + 800plus. Oczywiście taki schemat nie jest dany raz na zawsze! Jeśli jest dwoje dzieci kwota ta zwiększa się o kolejne 500 i 800 zł.

Uważam, że Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 4 czerwca 2024 r. niesprawiedliwie pominął grupę emerytów, która złożyła wnioski o wcześniejszą emeryturę między 6 czerwca a 31 grudniem 2012 r.
04 maja 2025

Do naszej redakcji stale trafiają historie emerytów, którzy uważają, że zostali pokrzywdzeni przez niekorzystne przeliczenie wcześniejszych emerytur. Trwa to od 2013 r. aż do dnia dzisiejszego. Mechanizm pokrzywdzenia? Emerytura powszechna jest pomniejszana o np. 1000 zł miesięcznie jako sankcja za pójście na emeryturę wcześniejszą. Miesiąc w miesiąc. W artykule przykład takiego listu – autorem jest emerytowany operator kamery. Opisał, że wprost pytał się w ZUS w 2012 r (pracowników i służby prasowe), czy straci na emeryturze powszechnej za pójście na wcześniejszą emeryturę. Usłyszał, że absolutnie nie. Okazało się, że stracił i traci do teraz (do 2025 r.). Historia emeryta jest więc interesująca bo czuł w 2012 r., że zbyt piękne jest, aby nie było jakiegoś haczyka we wcześniejszej emeryturze. I próbował uniknąć zagrożenia szukając informacji w ZUS. Nie udało mu się (pomimo starań).

pokaż więcej
Proszę czekać...