W wykazie prac legislacyjnych rządu opublikowano projekt nowelizacji ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw. Chodzi o kompleksową reformę orzecznictwa lekarskiego ZUS. Orzeczenia lekarskie wydawane w ZUS uprawniają m.in. do renty z tytułu niezdolności do pracy, czy renty socjalnej.
- Kompleksowa reforma orzecznictwa lekarskiego ZUS
- Kompleksowa reforma orzecznictwa lekarskiego ZUS: zmiany
- Reforma ubezpieczenia chorobowego
W wykazie prac legislacyjnych rządu opublikowano projekt nowelizacji ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw. Jako uzasadnienie do projektu wskazano m.in. realizację zobowiązań zaciągniętych w umowie koalicyjnej, tj. wprowadzenia zasady, że od pierwszego dnia niezdolności do pracy z powodu choroby zasiłek chorobowy wypłacany będzie ze środków Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Kompleksowa reforma orzecznictwa lekarskiego ZUS
Zdaniem projektodawców, potrzeba reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS wynika także z rosnących oczekiwań społecznych dotyczących efektywnego działania organów administracji publicznej, sytuacji na medycznym rynku pracy skutkującej niedoborami. Projekt zakłada przeprowadzenie kompleksowej reformy orzecznictwa lekarskiego ZUS. Na reformę składają się cztery główne cele. Chodzi o:
- stworzenie jednolitej, kompleksowej regulacji wykonywania przez ZUS zadań z zakresu orzecznictwa lekarskiego dla celów ustalania praw do świadczeń z ubezpieczeń społecznych oraz dla innych celów,
- stworzenie regulacji postępowania orzeczniczego, która gwarantowałaby szybkie, sprawne i terminowe wydanie orzeczenia,
- stworzenie warunków do zapewnienia pełnej obsady kadrowej orzecznictwa lekarskiego w ZUS,
- zapewnienie optymalnego wykorzystania kadry orzeczniczej ZUS.
Kompleksowa reforma orzecznictwa lekarskiego ZUS: zmiany
Projektodawcy wskazali, że zaproponowane rozwiązania przyczynią się do sprawnego i efektywnego realizowania zadań ZUS związanych z wydawaniem orzeczeń i kontrolą zaświadczeń lekarskich. Projektodawcy przewidują:
- Wprowadzenie kompleksowej i jednolitej regulacji zasad i trybu wydawania orzeczeń dla celów ustalania uprawnień do świadczeń z ubezpieczeń społecznych, innych świadczeń należących do właściwości ZUS oraz dla celów realizacji zadań zleconych ZUS na podstawie innych ustaw, a także kontroli orzecznictwa o czasowej niezdolności do pracy.
- Zmiany zasad zatrudniania, wynagradzania oraz kwalifikacji wymaganych od lekarzy orzekających w ZUS poprzez określenie warunków zatrudniania lekarzy na potrzeby orzecznictwa lekarskiego, które odpowiadają realiom współczesnego rynku pracy tej grupy zawodowej.
- Wprowadzenie możliwości wydawania orzeczeń w określonych rodzajach spraw przez specjalistów wykonujących samodzielne zawody medyczne. W sprawach o rehabilitację leczniczą w ramach prewencji rentowej w zakresie profilu narządu ruchu orzeczenia mogły być wydawane przez fizjoterapeutów, a w sprawach, w których ustala się niezdolność do samodzielnej egzystencji, przez pielęgniarki i pielęgniarzy.
- Zmiany struktury organizacyjnej orzecznictwa lekarskiego. Projektodawcy zaproponowali konsolidację zadań związanych z wydawaniem orzeczeń oraz realizacją bezpośredniego nadzoru nad orzekaniem w centrach orzeczniczych, obejmujących właściwość jednego lub więcej oddziału ZUS.
- Wprowadzenie jednoosobowego orzekania we wszystkich przypadkach. Chodzi o to, by w pierwszej i w drugiej instancji, wskutek złożenia zarzutu wadliwości lub sprzeciwu, orzeczenia były wydawane jednoosobowo.
- Doprecyzowanie i uszczegółowienie reguł postępowania związanego z wydaniem orzeczenia w kontekście wprowadzanych zmian w organizacji orzecznictwa oraz dalszej elektronizacji procesu orzekania.
- Pełną regulację zwierzchniego nadzoru nad orzecznictwem lekarskim sprawowanego przez Prezesa ZUS za pośrednictwem Naczelnego Lekarza ZUS.
Reforma ubezpieczenia chorobowego
Projektodawcy, w związku z planowaną reformą ubezpieczenia chorobowego przewidującą wprowadzenie zasady, że zasiłki chorobowe wypłacane są ze środków Funduszu Ubezpieczeń Społecznych od pierwszego dnia niezdolności do pracy z powodu choroby, planują także zmiany związane z kontrolą prawidłowości orzeczeń o czasowej niezdolności do pracy oraz wystawiania zaświadczeń lekarskich. Chodzi o doprecyzowanie przepisów dotyczących kompetencji ZUS w tym zakresie, w tym o wprowadzenie mechanizmów zwiększających efektywność tej kontroli. Projekt zakłada także uszczegółowienie przesłanek, w których ubezpieczony traci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres zwolnienia lekarskiego.
Organem odpowiedzialnym za opracowanie projektu jest Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Planowany termin przyjęcia projektu przez Radę Ministrów przypada na III kwartał 2024 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Numer projektu UD114)