Opiekunowie faktycznie (asystenci) mają przychodzić do domów 50 000 niepełnosprawnych. Pomagać w jego prowadzeniu i codziennym życiu osoby niepełnosprawnej. Wszystko na koszt państwa (za pośrednictwem powiatów). I niezależnie od tego, czy niepełnosprawny jest majętny czy ubogi.
Na początek asystencja obejmie około 50 000 osób. I to niestety w 2025 r., a nie 2024 r. Muszą mieć przyznane od 84 do 100 punktów w skali potrzeby wsparcia, o której mowa w art. 4b ust. 3 ustawy o świadczeniu wspierającym. Od 2027 r. krąg uprawnionych rozszerzy się na osoby z 70 do 100 punktów w tej skali.
Asystent będzie pomagał od 40 do 160 godzin miesięcznie, a jego dochód to niestety tylko 4700 zł brutto.
Projekt ustawy o asystencji osobistej pilotuje obecnie prezydent Andrzej Duda. Kancelaria prezydenta prowadzi konsultacje społeczne do 22 grudnia 2023 r. - można tam wysłać emaila z własnymi uwagami/propozycjami. Opisana w artykule pomoc osobom z niepełnosprawnościami jest oczywiście zależna od uchwalenia ustawy przez nowy Sejm (wniesionej przez prezydenta).
Projekt ustawy w PDF na dole artykułu.
Polecamy też artykuł o trzech wzorach stosowanych w procedurze przyznawania świadczenia wspierającego:
Uzasadnienie propozycji wprowadzenia opiekunów faktycznych (asystentów)
Z uzasadnienia projektu:
"W chwili obecnej wiele z tych osób nie ma szans na korzystanie z usługi asystencji osobistej, ponieważ usługa asystencji realizowana w trybie dwóch równoległych rocznych programów rządowych, w ramach których środki na jej realizację pochodzące z Funduszu Solidarnościowego przekazywane są zainteresowanym powiatom oraz zainteresowanym organizacjom pozarządowym, nie zapewnia równego dostępu do tej usługi w przekroju terytorialnym i zarazem nie zapewnia ciągłości świadczenia tej usługi. Ponadto dostęp do usługi osób o znacznym stopniu niepełnosprawności jest ograniczony ze względu na niewielką liczbę asystentów oraz ze względu na to, że łatwiej zorganizować i realizować asystencję w przypadku osób o niepełnosprawności w stopniu umiarkowanym. W chwili obecnej asystencja osobista pozostaje dla wielu osób najbardziej jej potrzebujących wsparciem niedostępnym, pomimo realizacji wspomnianych rocznych programów grantowych. Tym samym nadal wiele osób niesamodzielnych żyje w rodzinach niepełnych (najczęściej z matkami) lub samotnie, ponosząc ciężar zarówno zarządzania swoją niesamodzielnością, jak i koszty z tym związane. Dla tej szczególnej grupy państwo, wprowadzając rozwiązanie ustawowe, zagwarantuje dostęp do usługi asystencji osobistej oraz jej ciągłość, dając szanse na możliwie pełne, samodzielne życie, aktywizację społeczną, a także zawodową, i umożliwiając rozwój i pełnienie różnych ról społecznych, co bez usługi asystencji osobistej w ogóle nie byłoby możliwe. Format usługi będzie miał przede wszystkim charakter aktywizujący z elementami opiekuńczymi."
Na czym polega asystencja osobista
Usługa asystencji może obejmować wsparcie w następujących zakresach:
1) czynności samoobsługowe;
2) utrzymanie higieny osobistej;
3) prowadzenie gospodarstwa domowego;
4) komunikowanie się z otoczeniem;
5) poruszanie się i przemieszczanie;
6) podejmowanie aktywności życiowej:
a) społecznej,
b) zawodowej.
Idea jest taka, że asystent będzie pomagał w domu osoby niepełnosprawnej, a nie np. w szpitalu. Dlatego usługa asystencji nie jest realizowana na terenie:
1) podmiotu leczniczego prowadzącego działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne;
2) domu pomocy społecznej, rodzinnego domu pomocy, środowiskowego domu samopomocy;
3) warsztatu terapii zajęciowej;
4) zakładu aktywności zawodowej;
5) placówki zapewniającej całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku;
6) innych placówek pobytu dziennego osób niepełnosprawnych.
6. Usługa asystencji ulega zawieszeniu na okres tymczasowego aresztowania.
Ile godzin opieki asystenta nad osobą niepełnosprawną?
Usługa asystencji przysługuje w wymiarze od 40 do 160 godzin miesięcznie.
Ustalenie uprawnienia do usługi asystencji, zakresu przyznanej usługi asystencji oraz miesięcznego wymiaru godzin tej usługi następuje w drodze decyzji administracyjnej.
Za realizację usługi asystencji odpowiada właściwy ze względu na miejsce zamieszkania użytkownika usługi asystencji powiat, który wydał decyzję ustalającą prawo do usługi asystencji. Realizator usługi obowiązany jest do:
1) organizowania usługi asystencji osobistej na terenie powiatu przy pomocy wykonawców usługi asystencji, zwanych dalej „usługodawcami”;
2) organizowania szkoleń ogólnych dla użytkowników usługi asystencji, którym wydał decyzję ustalającą prawo do usługi asystencji, oraz dla świadczących im usługę asystentów osobistych i koordynatorów usługi asystencji.
Czy za asystenta się płaci? Co jak mam wysokie dochody?
Przyznawanie i realizowanie usługi asystencji osobistej jest zadaniem zleconym, finansowanym z budżetu państwa, bezpłatnym dla każdego użytkownika usługi – niezależnie od wysokości dochodów jego i jego rodziny, a powiat –organizatorem usługi asystencji osobistej, odpowiedzialnym za realizację tego zadania publicznego.
Ile będzie zarabiał asystent
Z uzasadnienia projektu:
Koszty proponowanego rozwiązania to ok. 3,3 mld zł rocznie w pierwszym etapie (lata 2025–2026). Przy wyliczeniu wzięto pod uwagę koszty wynagrodzeń asystentów osobistych, a także koszty administracyjne oraz koszty superwizji. Do wyliczenia średniej stawki wynagrodzenia jako punkt odniesienia wykorzystano dostępne dane dotyczące wynagrodzeń asystentów rodziny. Uwzględniając dodatki do wynagrodzenia oraz planowane wzrosty wynagrodzeń w sferze budżetowej, szacuje się, że wynagrodzenia asystentów osobistych powinny być planowane na poziomie jednego etatu w wysokości 4700 zł brutto (5641 zł brutto pracodawcy).
Konsultacje społeczne u prezydenta
W kancelarii prezydenta rozpoczęły się konsultacje społeczne projektu ustawy o asystencji osobistej osób z niepełnosprawnościami. Ustawa ma zagwarantować stały i równy dostęp do tej formy wsparcia, która będzie finansowana ze środków publicznych. Zadanie to będzie realizowane przez powiaty.
Na stronie kancelarii prezydenta poinformowano w środę o konsultacjach społecznych w sprawie projektu ustawy o asystencji osobistej osób z niepełnosprawnościami.
W komunikacie zwrócono uwagę, że punktem wyjścia do prac nad projektem była koncepcja asystencji osobistej osób z niepełnosprawnościami przygotowana w ramach prac Narodowej Rady Rozwoju.
Projekt ma być odpowiedzią na oczekiwania środowisk osób z niepełnosprawnościami. W komunikacie kancelarii prezydenta podkreślono, że rozwiązanie ustawowe zagwarantuje ciągłość usługi asystencji oraz dostęp do niej, co stanowi jeden z najważniejszych postulatów środowisk osób z niepełnosprawnościami.
Uwagi do przedstawionych rozwiązań legislacyjnych można przesyłać do Kancelarii Prezydenta RP na adres mailowy: asystencja@prezydent.pl, do 22 grudnia br.
Projekt ustawy w PDF
Poniżej inne artykuły Infor.pl przydatne dla osób niepełnosprawnych