Sąd: Podwyższenie emerytury do prawidłowej wysokości po 7 latach [wyrok TK z 4 czerwca 2024 r.]

tomasz.krol@infor.pl Tomasz Król
prawnik - prawo pracy, cywilne, gospodarcze, administracyjne, podatki, ubezpieczenia społeczne, sektor publiczny
rozwiń więcej
Sąd: ZUS obniżył przez błąd emeryturę. 7 lat trwało dojście do prawidłowej wysokości. Bez wyrównania / Shutterstock

Wszyscy wiemy, że wyrok TK z 4 czerwca 2024 r. nie będzie opublikowany w Dzienniku Ustaw. Czeka na tą publikację 200 000 osób. Sąd okręgowy wydał wyrok w sporze między ZUS a emerytem, tak jakby nie było Trybunału Konstytucyjnego. Dlaczego to jest niekorzystne finansowo dla emeryta? Bo na podstawie wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. (o którym jest artykuł) emeryt może otrzymać podwyżkę o 1000 zł bieżącej emerytury (średnio) i wyrównanie do 60 000 – 64 000 zł (średnio). W przypadku przyjęcia fikcji, że nie ma wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. (i TK zostaje wyręczony przez sąd okręgowy), kwoty są niższe. Sądy okręgowe nie mają takich możliwości jak TK.

Na początku artykułu odpowiedź dlaczego sądy okręgowe uważają, że mogą zastąpić Trybunał Konstytucyjny. To efekt jednej z wykładni polskiej Konstytucji. Mówi, że nie tylko TK, ale i każdy sąd może oceniać Konstytucję RP. To tzw. „rozproszona kontrola konstytucyjności”. Według jej zasad sąd cywilny może samodzielnie oceniać (bez TK), czy dany przepis jest zgodny z Konstytucją.

I tak robią niektóre sądy co do wyroku TK z 4 czerwca 2024 r.

Brak publikacji wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. wyklucza możliwość rekompensat dla 200 000 ludzi - z tej grupy nie wszyscy dadzą radę pójść do sądu

Rząd odmówił publikacji wyroku z 4 czerwca 2024 r., co związało ręce ZUS w zakresie naprawy krzywdy około 150 000 – 200 000 (niektóre szacunki są jeszcze wyższe) emerytów. Więc sądy okręgowe na różne sposoby próbują ratować sytuację. Przypomnijmy, że chodzi o pomniejszanie emerytury powszechnej o wypłaty z emerytur wcześniejszych. Jeden ze sposobów ratowania sytuacji przez sądy, to bezpośrednie stosowanie konstytucji.

Przykład

WYROK z 15 stycznia Sądu Okręgowego w Częstochowie IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, sygn. akt IV U 1089/24

Przewodniczył składowi sędziowskiemu: Sędzia Sądu Okręgowego Marek Przysucha.

Ważne

Sprawa przeciwko ZUS o ustalenia wysokości emerytury. ZUS przegrywa sprawę.

Wyrok? Sąd Okręgowy w Częstochowie ustala wysokość emerytury W. Z. z pominięciem art. 25 ust. 1b ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.z 2024 roku, poz. 1631 ze zm.) poczynając od 1 października 2024 roku. Z punktu widzenia emerytki to jest dopiero od 1 października 2024 r.

Emerytka wygrywa w sądzie okręgowym z ZUS (jeszcze nieprawomocnie) i traci pieniądze

I teraz kluczowe pytanie. Dlaczego ten wyrok jest niekorzystny? Emerytura jest podniesiona. Tak, ale od 1 października 2024 r.

Przykład

Emerytka została poszkodowana zaś w 2017 r. Wtedy ZUS obniżył jej emeryturę. Jak to wygląda w liczbach? W uzasadnieniu wyroku czytamy jak to w 2017 r. ZUS obliczył wysokość emerytury. Zsumował 1.444,15 zł i zwaloryzowany kapitał początkowy wynoszącą 484.297,27 zł. Od tej sumy odjął sumę kwot pobranych wcześniej emerytur wynoszącą aż 111.247,72 zł. ZUS tą kwotę podzielił przez średnie dalsze trwanie życia (249,9 miesiąca). Wynik? Emerytura 1.498,57 zł brutto miesięcznie. Ta emerytura była niższa od wcześniejszej więc ZUS zawiesił jej wypłatę.

Polecamy VAT 2025. Podatki część 2

Jakie są negatywne skutki rozproszonej kontroli konstytucyjności?

Sądy okręgowe mają ograniczone możliwości wypłaty wyrównania z mocą wsteczną. W przypadku powołanego jako przykład wyroku komplikuje sprawę to, że emerytka prawdopodobnie ostatecznie nie skorzystała z emerytury wyliczonej jej przez ZUS. Więc sądowi trudno byłoby wypłacić wyrównanie.

Dodatkowo prawdopodobnie emerytka złożyła wniosek o ponowne obliczenie świadczenia emerytalno-rentowego, zgodnie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z 4 czerwca 2024 r. bez składania wniosku o wyrównanie.

Nawet, gdyby emerytka przyjęła wyliczenia ZUS, to regułą jest wyrównywanie wsteczne emerytur tylko 3 lata wstecz. I tym się różni wyrok TK z 4 czerwca 2024 r. od wyroku sądu okręgowego albo apelacyjnego w takich sporach z ZUS jako powołany jako przykład - wyrok TK zakładał pełne wyrównanie wsteczne.

Prawo
Wybory Prezydenta RP 2025. Kiedy PKW poda wyniki?
14 maja 2025

Wybory prezydenckie w Polsce odbędą się w niedzielę, 18 maja 2025 roku. Tego samego dnia, już po zamknięciu lokali wyborczych poznamy wyniki sondażowe exit poll. Na wyniki PKW trzeba będzie poczekać trochę dłużej. Kiedy wyniki?

Pełczyńska-Nałęcz: Koniec dopłat do kredytów mieszkaniowych, podatek katastralny od trzeciego mieszkania
14 maja 2025

Minister Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz zapowiedziała zwrot w polityce mieszkaniowej. Koniec z dopłatami do kredytów, więcej mieszkań społecznych i podatek katastralny – to filary nowego podejścia rządu.

Wybory prezydenckie 2025: Kto przejdzie do drugiej tury? [SONDA]
14 maja 2025

Wybory prezydenckie 2025 zbliżają się wielkimi krokami. Emocje rosną, a najnowsze sondaże rzucają nowe światło na szanse poszczególnych kandydatów. Kto znajdzie się w drugiej turze? Sprawdź, jak wyglądają wyniki, jak zmieniają się nastroje wyborców i oddaj głos w naszej sondzie.

Sondaże prezydenckie 2025: duże różnice w pierwszej trójce. 25% Polaków nadal się waha na kogo zagłosować. Podejmą decyzję dopiero przy urnie wyborczej?
14 maja 2025

W dniu 14 maja 2025 r. opublikowano dwa różne sondaże prezydenckie tej samej instytucji badawczej IBRIS, dla dwóch różnych gazet przeprowadzone w ostatnich dniach. Sondaże te pokazują dość duże różnice między kandydatami plasującymi się na pierwszych trzech miejscach. Z innego sondażu wynika, że ponad jedna czwarta Polaków wciąż może zmienić kandydata, na którego zagłosuje w nadchodzących wyborach prezydenckich.

Egzamin zawodowy: adwokacki i radcowski – gdy komisja zawiedzie, a Ty nie. Jak skutecznie odwołać się od wyniku?
14 maja 2025

Uzyskanie negatywnego wyniku z egzaminu zawodowego na radcę prawnego lub adwokata nie musi być końcem drogi – może być początkiem merytorycznego starcia o sprawiedliwość. W ostatnich latach odwołania od wyników tych egzaminów stają się coraz bardziej powszechnym narzędziem ochrony praw kandydatów. I słusznie – każda ocena podlega bowiem kontroli, a zdający mają realny wpływ na jej weryfikację. Zatem jak skutecznie odwołać się od wyniku?

Wyrok TSUE w sprawie WIBOR-u w umowach kredytowych. Będzie historyczny przełom w ochronie praw kredytobiorców złotówkowych?
14 maja 2025

W dniu 11 czerwca 2025 roku Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej po raz pierwszy w historii zajmie się sprawą polskiego kredytu złotówkowego, którego oprocentowanie oparte jest na wskaźniku referencyjnym WIBOR. Sprawa została zarejestrowana pod sygnaturą C-471/24 i trafiła do Trybunału na skutek skierowania przez Sąd Okręgowy w Częstochowie pytań prejudycjalnych. To przełomowy moment w historii polskiego rynku finansowego – porównywalny z początkiem spraw frankowych w TSUE.

GIS: wykryto pestycyd w tej czarnej herbacie liściastej. Zobacz, których partii Yunnan Loyd nie można spożywać
14 maja 2025

Główny Inspektorat Sanitarny opublikował 13 maja 2025 r. ostrzeżenie publiczne dotyczące dotyczące żywności. GIS poinformował o wykryciu pozostałości pestycydu o nazwie antrachinon w dwóch partiach herbaty czarnej liściastej o nazwie Yunnan herbata czarna liściasta "Loyd". Wyraźnie zaznaczono, że nie należy spożywać partii produktu określonych w tym komunikacie, bo może stanowić zagrożenie dla zdrowia ludzi.

System kaucyjny w Polsce już od 2026 roku: Co to oznacza dla sklepów i konsumentów?
14 maja 2025

Od stycznia 2026 roku w Polsce rusza system kaucyjny, który zrewolucjonizuje sposób zbierania i recyklingu opakowań. Nowe przepisy to duże wyzwanie dla właścicieli sklepów – będą musieli dostosować swoje placówki, wdrożyć nowe systemy sprzedaży i zadbać o edukację klientów. Sprawdź, jak przygotować się na nadchodzące zmiany i co możesz zyskać jako przedsiębiorca.

Obrazić kogoś, czyli kiedy występuje przestępstwo zniewagi
13 maja 2025

Słowa potrafią czasami ranić innych ludzi. Są one w stanie wywołać wiele cierpień. Dlatego właśnie mogą one powodować odpowiedzialność prawną. Jednakże należy też mieć na uwadze i to, że nie zawsze negatywne treści kierowane wobec drugiej osoby, będą mogły zostać uznane za zniewagę.

Jak podwyższyć emeryturę? Sposób jest prosty
13 maja 2025

Jak podwyższyć emeryturę? Sposób jest prosty - trzeba iść do pracy. I tak się dzieje. Badania pokazują, że 71 proc. osób po 60. roku życia chce pracować. Główną motywacją jest potrzeba dodatkowego dochodu oraz chęć utrzymania sprawności fizycznej i umysłowej, a kontynuowaniu dalszej aktywności zawodowej najbardziej sprzyjałyby elastyczne formy zatrudnienia. Wiadomo mniejsze podatki, mniejsze składki - więcej korzyści finansowych.

pokaż więcej
Proszę czekać...